Ο Στέλιος Βαμβακάρης είναι ένας μουσικός που έχει κερδίσει το σεβασμό όλων με το σπαθί του. Η γλώσσα στην οποία εκφράζεται – αλλά και η μπέσα με την οποία συμπεριφέρεται – παραπέμπουν σε άλλες εποχές. Πρωτοπόρος στη ζεύξη μπλουζ και ρεμπέτικο παλαιότερα, τώρα χαίρεται την συνεργασία του με το Σωκράτη Μάλαμα. Η Popaganda είχε τη χαρά να μιλήσει με έναν άνθρωπο σπάνιο. Πόσους ξέρετε που να φέρουν μια τόσο βαριά φανέλα με τόση αξιοπρέπεια;
Να ξεκινήσουμε από την καινούρια δουλειά, τον Επισκέπτη; Όλη αυτή η υπόθεση είναι σημαντικό πράγμα στη ζωή μου και στην καριέρα μου. Η γνωριμία μου με τον Σωκράτη Μάλαμα ήτανε σταθμός, και βάλσαμο για την ψυχή μου πολύ τονωτικό. Ήμουν αλλιώς μέχρι εκείνη τη στιγμή, και τώρα λειτουργώ με την αγάπη αυτής της δουλειάς, την αγαπάω κι είμαι δοσμένος σε αυτή. Κι αγαπάω και τη γνωριμία μας με το Σωκράτη Μάλαμα.
Αλήθεια, πώς γνωριστήκατε; Βρεθήκαμε στο Θησείο, καθότανε εκεί σε ένα μπαρ και τα λέγαμε. Γνωριστήκαμε από μουσικούς, από ανθρώπους που ξέρανε πως υπάρχει θέμα ζωής να παίξουμε μαζί κάποια κομμάτια, κι έπρεπε να τα ακούσει ο Σωκράτης. Βρεθήκαμε, τα είπαμε και δέχτηκε να μπει παραγωγός στη δουλειά μου και να τραγουδήσει τα τραγούδια μου. Είναι εξήγηση ωραία για μένανε, γιατί κι αυτός είναι δημιουργός και άτομο φτασμένο, κι έκανε καλή κέντα.
Συνηθίζω να ρωτάω τους καλλιτέχνες που συναντώ πώς μπήκε η μουσική στη ζωή τους. Στη δική σας περίπτωση αυτό δεν έχει νόημα, γιατί το ξέρει όλη η Ελλάδα. Εγώ Γιώργο ξεκίνησα από πολύ μικρός στο χώρο της τέχνης. Ήμουνα πολύ τυχερός γιατί είχα κληρονομιά έναν άνθρωπο ο οποίος δημιουργούσε κι έγραψε τραγούδια και έμεινε μέγας. Ο πατέρας μου με βοήθησε πάρα πολύ στη δημιουργία μου, στη δουλειά μου, στη ζωή μου, στο χαρακτήρα μου. Ήτανε δάσκαλός μου κι ο άνθρωπος που με καθοδήγησε γύρω από τα τέλια του μπουζουκιού. Είναι πρωτοπόρος και τον αγκαλιάζω σαν δάσκαλό μου – και σκέψου ότι ήταν και πατέρας μου. Η αγάπη είναι τεράστια. Από κει ξεκίνησα, από πολύ μικρό παιδί, και ζυμώθηκα μέσα σε αυτό το χώρο.
Υπάρχουν στιγμές που όλο αυτό, εκτός από μεγάλη υπερηφάνεια και κληρονομιά, γίνεται και βάρος; Ποτέ δεν μπορώ να πω αυτή τη λέξη για τον πατέρα μου, τη λέξη βάρος. Το μόνο που θέλω να πω είναι πως είναι η ζωή μου, η ψυχή μου και τα χέρια μου που κουνάω. Όλη μου η ιστορία είναι ο πατέρας μου. Τον αγαπάω πάρα πολύ και ποτέ δεν έχω κάνει καμία σύγκριση, ούτε έχω καπηλευτεί κάτι από την ιστορία του και τη μουσική του. Οτιδήποτε κάνω είναι δημιούργημα δικό μου, αλλά από αυτόν έμαθα το χαρακτήρα, τη μουσική και τις καλές εξηγήσεις.
Ο Μάρκος σήμερα είναι για όλους μας ένας μύθος. Τότε, όταν ήταν εν ζωή, αυτή την αναγνώριση την είχε; Εγώ τον έζησα στη δεύτερή του καριέρα, στην πρώτη δεν τον πρόλαβα. Και τον γνώρισα σε πονεμένα χρόνια και δύσκολα. Πέρασε δύσκολη ζωή. Αλλά όλα αυτά είναι κι η ανταμοιβή αυτού του ανθρώπου από τον κύκλο του. Μπόρεσε και πήγε πολύ ψηλά γιατί ήταν ένας άνθρωπος αληθινός και γνήσιος. Αυτά που δημιουργούσε ήταν η πηγή για να καλλιεργηθούν πάρα πολλοί, που τα πήραν κι ανοίξανε τα μάτια τους. Από αυτόν τον άνθρωπο ξεκινάνε πολλά πράγματα. Είναι η κολόνα της μουσικής μας. Και το μόνο που έχω να σου λέω είναι πως είναι τιμή μου και καμάρι μου που είμαι γιος αυτού του ανθρώπου και κάνω αυτό που κάνω. Συνεχίζω την παράδοσή του και χτυπάω και τα τραγούδια του και είμαι ταυτοφωνία – άλλη η φωνή του Μάρκου κι άλλη η δική μου βέβαια, αλλά και τα παίζω και τα τραγουδάω.
Οι πρώτοι σας δίσκοι ήταν καθαρά στο δρόμο του λαϊκού και του ρεμπέτικου. Ναι, ναι. Στους πρώτους μου δίσκους έχει τραγουδήσει η Καίτη Γκρέυ, ο Βαγγέλης Περπινιάδης… Κι από κει και πέρα είχα μεγάλη δισκογραφία. Συνάντησα τον Ξυλούρη, τη Μοσχολιού, τη Μπέλλου, τον Παύλο το Σιδηρόπουλο, και πολλούς ακόμα που μου διαφεύγουν.
Μου αναφέρατε τον Παύλο Σιδηρόπουλο. Εγώ λίγο τον πρόλαβα, αλλά μου φαίνεται πως πρέπει να ταιριάζατε πολύ. Μπορώ να σου πω ότι είχαμε καταπληκτική σχέση. Μάλιστα μου έλεγε: εσύ είσαι ο γιος του Μάρκου Βαμβακάρη, κι εμένα θείος μου είναι ο Ζορμπάς! Κάναμε και σύγκριση! Τέτοια μου έλεγε… Είχαμε φιλία. Και για τη σύμπραξη που κάναμε ήταν αιτία ο Πάνος ο Ηλιόπουλος. Σημαντικό άτομο. Με αυτόν μπήκα και στη μπλουζ κλίμακα, σε αυτούς τους πειραματισμούς. Επιτυχημένοι ήταν. Τώρα φαίνονται. Σπείρεις για να θερίσεις. Δεν αισθάνθηκα ποτέ άσχημα, ξέρεις. Περνάς κάποια πράγματα σε ένα όργανο το οποίο το έχουνε παίξει κάτι άνθρωποι, κι αν μπορείς αυτό το όργανο να το εκμεταλλευτείς και να το πας και κάπου αλλού, χτίζεις κάτι, βάζεις τα θεμέλια και δημιουργείς κάτι. Αυτά τα πράγματα τα έχω κάνει πολλά χρόνια πριν. Και νομίζω πως προσέφερα με την τέχνη μου.
Με τον κοινό μας φίλο, το μακαρίτη Louisiana Red, πώς γνωριστήκατε; Από τον Πάνο τον Ηλιόπουλο. Αυτός και κάποιοι άλλοι φίλοι είχαν αυτή την ιδέα, να βρεθούμε με αυτόν τον άνθρωπο τετ α τετ και να παίξουμε από μι ματζόρε κι από σολ ματζόρε. Αυτό ήταν. Μετά κάναμε κατάθεση. Μεγάλη φυσιογνωμία. Όπως θα θυμάσαι, καθόταν εκεί και έπαιζε με τις ώρες, ήταν δοσμένος σε αυτό που έκανε.
Με ποιους άλλους ανθρώπους γίνατε φίλοι μέσα από τη μουσική; Ειλικρινά σου μιλάω, με όλους τους ανθρώπους που έχω συνεργαστεί . με κανέναν δεν είχαμε ποτέ προστριβές. Όλοι όσοι δούλεψαν μαζί μου μ’ αγαπάγανε γιατί ήμουνα τουμπεκής και μεθοδικός. Ήξερα τι θέλω, τι ζητάω και τι πρέπει να κάνω. Και γι αυτό με υπολογίζανε.
Από ότι ξέρω, πάντα σας ενδιέφερε και μαζεύατε δίσκους με λαϊκές μουσικές κι από άλλες χώρες, όχι μόνο από την Ελλάδα. Ο μουσικός μου θησαυρός είναι μεγάλος. Το σπίτι μου κουβαλάει ένα ραδιοφωνικό σταθμό! Τα έχω εκεί για να κάνω το κέφι μου. Βιολιά, πιάνα, σαντούρια, κλαρίνα, λαούτα, λύρες, μπουζούκια… Ό,τι φανταστείς. Με πήγαινε η δουλειά μου στο να ψάχνομαι μουσικά. Με το μπλουζ, το ροκ, το progressive… Και καμαρώνω γι αυτό.
Η μουσική σας σήμερα σε σχέση με παλιότερα, πού κινείται; Σήμερα είναι το καταστάλαγμα. Από όλα αυτά που έχω παίξει, που έχω μάθει, που έχω ακούσει, που έχω σπουδάσει. Η πενιά μου είναι πιο μεστωμένη και τα λόγια μου πιο μετρημένα, Και στη δουλειά μου ευθύτητα και ειλικρίνεια.