Ο Μόνος Επιζών **1/2***
ΗΠΑ, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Πίτερ Μπεργκ
Πρωταγωνιστούν: Μαρκ Γουόλμπεργκ, Εμίλ Χερς, Έρικ Μπάνα
Διάρκεια: 121’
Τέσσερις πεζοναύτες λαμβάνουν μέρος σε μια αποστολή παρακολούθησης ενός σημαντικού μέλους της Αλ Κάιντα. Τα αφιλόξενα βουνά του Αφγανιστάν, όμως, θα εμποδίσουν την ομαλή διεξαγωγή της επιχείρησης και θα οδηγήσουν σε ένα αιματηρό μακελειό τις δύο πλευρές, με τους Αμερικάνους να είναι σημαντικά «κουτσουρεμένοι» έναντι των πολυάριθμων Ταλιμπάν. Ναι μεν προπαγάνδα που επικαλείται το συναίσθημα, μα καλογυρισμένη και με ολοζώντανες σκηνές μάχης.
Το ξεκαθαρίζουμε από την αρχή να τελειώνουμε: μια αμερικάνικη παραγωγή των 40 εκατομμυρίων δολαρίων δεν έχει και πολλές πιθανότητες να μη λειτουργεί ως εργαλείο για ένα πατριωτικό μήνυμα που εξυπηρετεί το σύστημα. Είμαστε σύμφωνοι; Ωραία, γιατί στο Μόνος Επιζών πας μη αμερικανόφιλος βάρβαρος και ήρωας δεν είναι ο ανώνυμος άνθρωπος που πεθαίνει για τη δική του πατρίδα, μα αυτός που θα προστατέψει τις υπερδυνάμεις με κάθε κόστος. Αυτός που θα υψώσει όπλο στους Ταλιμπάν για να προστατέψει τη Δύση. Δεν ‘πα να ‘σαι και 16 χρονών πιτσιρίκι; Άπαξ και είσαι Ταλιμπάν τσαλακώνεις τις οικογενειακές φωτογραφίες ενός μελλοθάνατου στρατιώτη μπροστά στα μάτια του πριν αυτός ξεψυχήσει. Ο Θεός ευλογεί την αστερόεσσα και τα γνωστά.
Αυτά τα περιμένουμε από μια τέτοια ταινία. Αν μπορούμε να τα παραλείψουμε για να απολαύσουμε λίγο πιστολίδι, λίγη αδρεναλίνη, έστω και στα πλαίσια του «πατριωτισμού», τι θέλουμε; Καλοσχεδιασμένες μάχες και κλιμακούμενη αδρεναλίνη. Και λίγες δακρύβρεχτες στιγμές για να δέσει το γλυκό, κατά προτίμηση με έναν στρατιώτη που τον περιμένουν σπίτι αλλά η μοίρα γελάει. Και ένα δήθεν αντιπολεμικό μήνυμα που σε πρώτο επίπεδο φαίνεται ως ανθρωπιστικό, μα σε δεύτερο καταλήγει αφελές και κατευθυνόμενο σε σημείο αηδίας. Όλο το συνολάκι είναι παρόν εδώ.
Νοητά η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη: πριν και μετά τον πρώτο πυροβολισμό. Στο πρώτο μέρος παρακολουθούμε μια εντυπωσιακή, αργόσυρτη ιστορία με μεγαλύτερες δόσεις ατμόσφαιρας παρά δράσης, κάτι το σχετικά απρόσμενο. Όμορφα χρώματα, γλυκό φως και αιθέρια μουσική επένδυση (Explosions In The Sky) συναπαρτίζουν αυτό το πρώτο μέρος της ταινίας, μέχρι που φτάνουμε στο δοκιμασμένο δεύτερο. Βουναλάκια από σφαίρες, ιλιγγιώδη κατς, slow motion θάνατοι, η προαναφερθείσα μελό συγκίνηση, νέφη αίματος, θόρυβος και κακό. Δεν είναι το Black Hawk Down, μα είναι τίμιο σε αυτό που πρεσβεύει και στην ικανοποίηση που παραδίδει. Μοντέρνο από τη μια, σταθερά προσκολλημένο στην παρελθοντική συνταγή της επιτυχίας από την άλλη.
Σας έχει λείψει μια καλή στρατιωτική αμερικανιά; Ναι; Δαγκωτό. Είστε αρκετά ευέξαπτοι κατά των αμερικάνικων ιδεωδών; Αγνοήστε την και ξαναδείτε το Jarhead, δεν είναι για εσάς τούτο ‘δω. Να πω την αλήθεια μου, όσο και να με απορρόφησε μέχρι ενός σημείου, συνέχεια με επανέφερε στην πραγματικότητα του ότι βλέπω μια μονόπλευρη, μιλιταριστική και τάχα μου αντιπολεμική (μόνο για την Αμερική και όχι παγκοσμίως) ταινία, που μου μαγάρισε προσωρινά το Heroes του Μπόουι. Μα ανάθεμα και αν δεν πέρασα καλά μέσα στις δύο ώρες που διήρκησε. Αλλά θα ξεχαστεί σύντομα.
Χίτλερ: Μια Ταινία Από Τη Γερμανία
Δυτική Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, 1977, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Χανς-Γιούργκεν Ζίμπερμπεργκ
Πρωταγωνιστούν: Χάρι Μπερ, Χάινς Σούμπερτ, Πίτερ Κερν
Διάρκεια: 407’
Το τετραμερές, εφτάωρο έπος του Χανς-Γιούργκεν Ζίμπερμπεργκ επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη μετά την προβολή του στο Φεστιβάλ των Νυχτών Πρεμιέρας. Κεντρικό του θέμα, η εξέταση (με τρόπο μεταμοντέρνο και συνειρμικό) της προσωπικότητας του Χίτλερ και της κοινωνίας που του επέτρεψε να αναπτυχθεί και να δυναστεύσει την Ευρώπη. Αρχειακό υλικό, θεατρικοί μονόλογοι, καλλιτεχνικές αναφορές, κουκλοθέατρο, μέχρι και κατά τόπους animation χρησιμοποιούνται προκειμένου να δημιουργήσουν μια από τις γενναιότερες απόπειρες στην ιστορία του πειραματικού, μεταμοντέρνου κινηματογράφου (η εναρκτήρια αφιέρωση της ταινίας στον Ανρί Λανγκλουά και τη Γαλλική Ταινιοθήκη μιλά από μόνη της). Ένα ψυχεδελικό αριστούργημα, μνημείο του Κινηματογράφου, που απευθύνεται στους σκληροπυρηνικά ακραίους σινεφίλ .
Senso
Ιταλία, 1954, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Λουκίνο Βισκόντι
Πρωταγωνιστούν: Αλίντα Βάλι, Φάρλι Γκρέιντζερ, Μάσιμο Τζιρότι
Διάρκεια: 117’
Το 1866 η αυστριακή κατοχή της Ιταλίας αφήνει τις τελευταίες πνοές της. Η κόμισσα Λίβια Σερπιέρι, εν μέσω του ιδιόρρυθμου κοινωνικοπολιτικού εδάφους της χώρας της, θα γνωρίσει και θα ερωτευτεί τον αυστριακό αξιωματικό Φραντς, διακινδυνεύοντας την υπόληψή της στην υψηλή κοινωνία και την πίστη της στην ελευθερία της πατρίδας της, μα ταυτόχρονα σπρώχνοντας τον ίδιο της τον εαυτό στην καταστροφή. Ο Λουκίνο Βισκόντι, ο λιγότερο νεορεαλιστής «μαθητής» των νεορεαλιστικών προτύπων, σκηνοθετεί την πρώτη ταινία της καριέρας του που ξεφεύγει από τη νεορεαλιστική θεματολογία, της οποίας το θέμα θα χαρακτηρίσει ένα μεγάλο μέρος της επόμενης παραγωγής του: τον μπαρόκ θάνατο της αριστοκρατίας.