Προδημοσίευση: «Το φθινόπωρο στο Πεκίνο» (ή η αέναη νιότη του Μπορίς Βιάν)

Στην ατέλειωτη γιορτή που υπήρξε το Παρίσι των αρχών της δεκαετίας του 50, στα υπόγεια κλαμπ του Saint Germain des Pres όπου η νύχτα διαρκούσε μερόνυχτα, με υποχρεωτικούς σταθμούς το θρυλικό Taboo και το Rose-Rouge του Nico Παπατάκη (συντρόφου τότε της Ανούκ Αιμέ και ανθρώπου που για χάρη του πήρε το όνομά της η Nico) , μία ήταν η μορφή που ξεχώριζε, η λαμπερή προσωπικότητα που χωρίς αυτήν ο Σαρτρ ή ο Μάιλς Ντέιβις πήγαιναν για ύπνο: Ο Μπορίς Βιάν, τα 30 του μόλις πατημένα, ζούσε ήδη σην υπερβολή όλες τις παράλληλες ζωές του, έχοντας ίσως επίγνωση οτι η καρδιά του δεν θα άντεχε να τον φθάσει στα 40.

Ήδη, στα 1946, όταν σε ηλικία 26 ετών γράφει το “Φθινόπωρο στο Πεκίνο” (θα πρωτοεκδοθεί την επόμενη χρονιά),  είναι αναγνωρισμένος συγγραφέας, και μάλιστα όχι ένας, αλλά δυο ταυτόχρονα -ο πρώτος έχει το όνομα αμερικανού συγγραφέα αστυνομικων μυθιστορημάτων :Βέρνον Σάλιβαν– “Θα φτύσω στους τάφους σας” και πολλά άλλα, ο άλλος το δικό του- “Ο αφρός των ημερών”, “Το φθινόπωρο στο Πεκίνο” και πολλά άλλα.

Σεναριογράφος – το πρώτο του σενάριο το γραφει σε ηλικία 22 ετών, μεταφραστής, διανοούμενος που συνδιαλέγεται με τον Σαρτρ και αρθρογραφεί στους Temps Modernes που εκδίδει ο υπαρξιστής φιλόσοφος, στενός φίλος του Ρευμόν Κενώ και αξιωματούχος του Κολλεγίου της Παταφυσικής  αλλά και μέλος της  OULIPO ( του Εργαστηρίου Δυνητικής Λογοτεχνιας -και δεν είναι τυχαίο που ο σπουδαιότερος εν Ελλάδι λειτουργός της OULIPO, ο Αχιλλέας Κυριακίδης ,είναι και ο μεταφραστής του στα ελληνικα).

Και ταυτόχρονα, πάντα ταυτόχρονα, στους πολλούς παράλληλους βίους του, είναι τρομπετίστας της τζαζ την οποία λατρεύει , τον αποκαλούν άλλωστε λευκό νέγρο και έχει παιξει πλάι στον Μάιλς Ντέιβις, κομφερασιέ όποτε του γουστάρει στα υπόγεια του Saint Germain, ποιητής,  συνθέτης και στιχουργός με ένα βαθύ αίσθημα ελευθερίας και ελευθεριότητας και χαρούμενης αντισυμβατικής διάθεσης: Δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει αστερίσκους και παραπομπές στα ποιήματα του, ή να επιτεθεί στην έννοια του πολιτικά ορθού πριν ακόμη αυτή κάνει την εμφάνισή της. ( Ενδεικτικό το ποίημα για τον Αλβέρτο Σβάιτσερ – Νόμπελ Ειρήνης 1952  για την φιλοσοφία του περί “σεβασμού της ζωής”- τον οποίο ο Βιάν θεωρεί ρατσιστη : “Είτε είναι μεσάνυχτα, είτε μεσημέρι,  Δόκτορα Σβάιτσερ σας έχω χεσμένο”: Φάκελος  12 του Κολεγίου της Παταφυσικής -gidouille 87 ,δηλαδή Ιούνιος 1960).

 Υπάρχουν κι άλλα; Μα φυσικά. Οκτώ έργα του έχουν παιχτεί στο θέατρο, έχει υπάρξει ηθοποιός του σινεμά (μπορουμε να τον δούμε στις Επικίνδυνες Σχέσεις του Ροζέ Βαντίμ π.χ.), έχει γράψει σκηνοθετήσει και πρωταγωνιστήσει σε δεκάδες πρωτοποριακές ταινίες μικρού μήκους. Διπλωματούχος μηχανικός έχει υπηρετήσει για λίγιο στο Γαλλικο Δημόσιο συγκενρώνοντας εμπειρίες που θα χρησιμοπιήσει στα έργα του και κατασκευάζοντας παράλληλα μια “Μηχανή δια την πρόβλεψιν του μέλλοντος ” και έναν “Χρυσό Κανόνα των Ύβρεων”

Υπάρχουν κι άλλα; Μα φυσικά. Υπάρχει το τραγούδι , οι δίσκοι στους οποίους τραγουδάει δικές του συνθέσεις σε δικούς του στίχους και στους οποίους συχνά διακωμωδεί τους θεσμούς που εχθρεύεται περισσότερο: Στρατό, Αστυνομία, Εκκλησία. Υπάρχουν τα τραγουδια του τραγουδισμένα από σπουδαίους εκτελεστές. Υπάρχει τέλος το περίφημο τραγούδι του Le déserteur , Ο λιποτάκτης , ένα από τα πιο βαθειά πολιτικά τραγούδια του παγκόσμιου ρεπερτορίου: Γραμμένο την άγρια εποχή του τέλους του πολεμου της Ινδοκίνας και της αρχής του απελευθερωτικού πολέμου της Αλγερίας, το τραγούδι ενός νέου που αρνείται  να στρατευθεί (κάτι που υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες εθεωρείτο εσχάτη προδοσία) προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις της εθνικιστικής δεξιας και απαγορευθηκε μέχρι το 1962. Τραγουδήθηκε όμως από σπουδαίους καλιτεχνες σε ολον τον κοσμο, Ρετζιανί, Ζυλιέτ Γκρεκό, Τζοάν Μπαέζ την περίοδο του πολέμου του Βιετναμ.

Ο Μπορις Βιαν πέθανε στις 23 Ιουνίου του 1959 στο Παρίσι από καρδιακή ασθένεια. Ήταν 39 χρόνων. Αγαπήθηκε όσο λίγοι συγγραφείς και καλλιτέχνες, κυρίως από τους νέους, και ύστερα από μερικές δεκαετίες λήθης τα έργα του αρχίζουν να ξαναγίνονται best seller σε όλον τον κόσμο, αγγίζοντας και πάλι τα νεανικά κοινά. Η μεταφορά του “Αφρού των ημερων” στον κινηματογράφο (προβλήθηκε πέρσι και στην Ελλάδα) δεν θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένη. Αντιθέτως, οι επανεκδόσεις των βιβλίων του – όπως “Το Φθινόπωρο στο Πεκίνο” σε αριστουργηματική μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη , ένα απόσπασμα από το οποίο σας παρουσιάζουμε σήμερα σε προδημοσιευση. Και για να μην σας μένουν απορίες, όταν ρωτήθηκε γιατι έδωσε αυτόν τον τίτλο στο βιβλίο του , εκείνος  απάνησσε: “Μα , γιατι πουθενά στο μυθιστόρημα δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στο φθινόπωρο ή στο Πεκίνο” ! Αυτός ήταν ο Μπορίς Βιάν.

Στην επόμενη σελίδα, προδημοσίευση ενός απολαυστικού αποσπάσματος από το  “Φθινόπωρο στο Πεκίνο”, καλή διασκέδαση!