Στο Below Studio του Παγκρατίου, που λέγεται έτσι επειδή είναι υπόγειο, ο τριχωτός Ζάπα, που λέγεται έτσι από τον Frank Zappa, κάθεται στον καναπέ αριστοκρατικά σαν άρχοντας. Είναι ο γάτος του Κωστή του ηχολήπτη και περιμένει μαζί του τα μέλη της Μητέρας Φάλαινας Τυφλής να καταδυθούν για να ξεκινήσει η πρόβα – εν πλω για το επερχόμενο live στο Σταυρό του Νότου. Γιε μου που πας, μάνα θα πάω στα καράβια…
Πρώτος απ’ όλους καταδύεται ο Διαμαντής Διαμαντίδης, ο φρόντμαν του γκρουπ, ένας τύπος που ξέρει πώς να σε κάνει να νιώσεις φίλος του απ’ το πρώτο λεπτό, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Κι ύστερα ένας-ένας οι υπόλοιποι, συνολικά δέκα άτομα, με μέσο όρο ηλικίας τα 35, με κάποιες άσπρες τρίχες στα μαλλιά αλλά μια παιδικότητα στα μάτια. Γέλια, φωνές, έξυπνα αστεία, χαζά αστεία, σημειώσεις με μολύβι πάνω στις παρτιτούρες, υπομονή, όλοι για έναν και ένας για όλους.
Πώς κρατιέται μια μπάντα δέκα ατόμων χωρίς κανένα τεράστιο κοινό στην Ελλάδα του 2014, είναι το πρώτο εύλογο ερώτημα. Όχι μόνο οικονομικά, αλλά και σε επίπεδο προσωπικών σχέσεων. «Σεβόμασταν πάντοτε τις προτεραιότητες του καθενός» εξηγεί ο Διαμαντής, καθισμένος δίπλα στο drum kit που σε λίγο θα δώσει το ρυθμό. «Αν κάποιος θέλει να πάει να κάνει μεταπτυχιακό ή να ασχοληθεί με τη γλυπτική ξέρω ‘γω, δεν θα του πούμε “α, που πας”. Είναι σημαντικό να θέλει να είναι μαζί μας και όχι να μένει επειδή πρέπει. Λίγα από τα μέλη του γκρουπ άλλωστε ζουν αποκλειστικά από τη μουσική. Εντάξει, στην Ελλάδα η μουσική είναι περίεργο πράγμα, γενικώς. Στη Γερμανία, άμα μπει κάποιος στο λεωφορείο με βιολοντσέλο, σηκώνονται να κάτσει. Εδώ το βλέπουνε σα χόμπι, σαν εμμονή, ότι κάνεις τη φάση σου. Και τα μαγαζιά το ίδιο. Έχουνε ένα στυλ ότι “πρέπει να λες κι ευχαριστώ που παίζεις σ’ εμάς”. Στο τέλος θα δίνεις λεφτά για να παίξεις κάπου, εκεί πάει η δουλειά. Εμείς κάνουμε δύο-τρία live και επειδή είμαστε δέκα άνθρωποι καλούμε τους φίλους μας και γεμίζουμε ένα μαγαζί. Καλά που υπάρχουν και τα social media».
Αυτό το «καλά που υπάρχουν και τα social media» θα το ξαναπεί πέντε λεπτά μετά, αναφερόμενος στον Chris Eckman των Walkabouts, που έκανε τη μείξη του ολοκαίνουριου άλμπουμ τους με τίτλο Ναυάγια στη Στεριά: «Είμαι μεγάλος φαν των Walkabouts και όντας εξωστρεφής βρήκα το θάρρος και του μίλησα. Του έστειλα δύο κομματάκια demo, του άρεσαν και συνεχίσαμε μια συνεργασία μέσω e-mail και μέσω skype». Ναι, ο Διαμαντίδης είναι εξωστρεφής. Είναι επίσης ένας μουσικός που ξέρει από πρώτο χέρι τι σημαίνει να παίζεις σε μικρής εμβέλειας μπάντες, από αγνή αγάπη για τη μουσική, από τρέλα κι από καύλα. «Έπαιζα κιθάρα στους Τσοπάνα Rave μεταξύ 2003 και 2006, παλιότερα στους Ρελαντί, ένα τρίο που έπαιζε punk, progressive και τέτοια, συμμετείχα στους gravitysays_i, παίζω και μόνος μου σε μαγαζιά κατά καιρούς. Το κύριο πρότζεκτ μου όμως εδώ και πολλά χρόνια όμως είναι οι Μητέρα Φάλαινα Τυφλή».
Πρόκειται για «ένα πολυμελές ωδικό κήτος ηλεκτροακουστικής folk-soul rock», με αισιόδοξους στίχους και έμφαση στο ομαδικό πνεύμα – όσο κλισέ κι αν ακούγεται αυτό. Νονός του γκρουπ, εν αγνοία του, ο Brian Eno: «Στο δεύτερο προσωπικό δίσκο του υπάρχει ένα κομμάτι με τίτλο “Mother Whale Eyeless”. To έκανα εικόνα στο μυαλό μου και μου άρεσε» θυμάται ο Διαμαντής. Κι ύστερα άρχισαν να έρχονται η μία μετά την άλλη συνεχείς αναφορές στη θάλασσα, από τους τίτλους των τραγουδιών μέχρι τις αφίσες που διαφημίζουν τα live του γκρουπ, όπου η ώρα έναρξης αναφέρεται ως ώρα ανάδυσης. Ο Διαμαντής δε μεγάλωσε κοντά σε θάλασσα, στο Παγκράτι μεγάλωσε με καταγωγή από Ξάνθη, αλλά εντάξει, στην Ελλάδα ζει…
Μιλώντας για μουσικές επιρροές, αναφέρει κυρίως τραγουδοποιούς: «M’ αρέσει ο Bob Dylan, ο Βαγγέλης Γερμανός, ο Δήμος Μούτσης, ο Neil Young, o Daniel Lanois, ο Tom Waits, οι Beatles πολύ. Ακούω και καινούρια πράγματα βέβαια, γενικώς μ’ αρέσει η μουσική. Αλλά το είδος που με επηρεάζει περισσότερο είναι η soul. Ακόμα και μέσα στο heavy metal που άκουγα μικρός, μεταγενέστερα αναγνώρισα soul στοιχεία. Με συγκλονίζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Αυτό και ο Dylan. Toν αγαπάω πάρα πολύ. Πιστεύω ότι είναι μεγάλος προβοκάτορας βέβαια, αλλά δεν έχει σημασία, τον αγαπάω πάρα πολύ».
Ο Διαμαντίδης δεν είναι ευφυής στιχουργός. Ούτε συνθέτης μεγάλου εκτοπίσματος είναι – κι ούτε ο τραγουδιστής που θα σ’ αφήσει με το στόμα ανοιχτό – πιθανότατα τα γνωρίζει κι ίδιος αυτά. Όμως ο Ρίλκε γράφει στα Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή ότι «τα έργα τέχνης ζουν μέσα σε απέραντη μοναξιά και η κριτική είναι το χειρότερο μέσο για να τα πλησιάσεις». Αν λοιπόν βγάλεις από μέσα σου τον κριτή ακούγοντας το νέο άλμπουμ των Μητέρα Φάλαινα Τυφλή, θα ανακαλύψεις έναν δίσκο ανθρώπινο, καθόλου δήθεν, σε σημεία συγκινητικό. «Θέλω να σε βρίσκω όταν γυρίζω σπίτι» είναι ο πρώτος στίχος του άλμπουμ. Όχι κάποια φοβερή φράση, αλλά κάτι που πολύς κόσμος εκεί γύρω στα 35 σκέφτεται ή εύχεται. Λίγο παρακάτω, η «Γωνιά», μελωδικά κλείνει το μάτι στο «After the gold rush» του Neil Young χωρίς να το κλέβει και περιλαμβάνει το στίχο «Θέλω να ‘ρθεις επειδή το θες κι εσύ». Καλύτερο απ’ όλα, το «Ρόδι»: Πότε ήταν η τελευταία φορά που ακούσαμε ένα ελληνόφωνο ποπ κομμάτι να συνδυάζει βιολιά και πνευστά και δυνατά ντραμς και κιθάρες και καλούς στίχους με radio-friendly αρετές, με τη δυνατότητα να απευθυνθεί στo mainstream κοινό των Oνιράμα και να του πει ότι υπάρχει εκεί έξω κάτι ομοίως ευκολοχώνευτο, περισσότερο δουλεμένο, λιγότερο αφελές;
Η ώρα έχει περάσει, οι μουσικοί έχουν μαζευτεί και κάθονται ο καθένας στο πόστο του. Συνεννοήσεις με τον Κωστή, τσεκ-τσεκ, τα μικρόφωνα δουλεύουν, το τσέλο λίγο πιο ψηλά, όλα εντάξει, ένα-δύο-τρία-πάμε. Οι πρώτες νότες του «Καλώς ήρθες» μπαίνουν στη μικρή αίθουσα σα ζωντανός οργανισμός (σα φάλαινα), δίνοντάς της ζωή. Ο κόσμος δεν αλλάζει, το έξω δεν αλλάζει, όμως μέσα στη μικρή αίθουσα, τώρα που ξεκίνησε η μουσική, τίποτα δεν είναι το ίδιο.
To άλμπουμ Ναυάγια στη Στεριά κυκλοφορεί από την εταιρία Πλαγκτόν. Η Μητέρα Φάλαινα Τυφλή θα αναδυθεί στο Σταυρό του Νότου αυτή την Πέμπτη 10/4. www.falaina.gr