Τα ψαλίδια έχουν πάρει φωτιά. Τι παράξενο. Είναι η ώρα 10.30 το βράδυ κι ένα αγοράκι κοντά στα 8 και μια γυναίκα γύρω στα 30 έχουν αφεθεί στα χέρια δυο κομμωτών σε κοινή θέα, μπροστά από το θέατρο Rex. Τη δράση και την εξέλιξη των κουπ παρακολουθεί μπόλικος κόσμος μαζεμένος τριγύρω τους. Γνωστός κόσμος. Ο Γιώργος Λούκος, ο Στάθης Λιβαθινός. Ηθοποιοί γνωστοί. Η κίνηση στην Πανεπιστημίου ποτέ δεν σταματάει. Υπάρχει και κόσμος που περνάει ή περιμένει στη στάση και ρωτάει τι συμβαίνει. Παρασκευή βράδυ το Εθνικό Θέατρο μπήκε κι επίσημα σε νέα τροχιά.
Ο διευθυντής του Στάθης Λιβαθινός, με κομμένους προϋπολογισμούς, κλειδωμένο καλλιτεχνικό πρόγραμμα από τον προκάτοχό του Σωτήρη Χατζάκη, έκανε το ηρωϊκό άλμα βάζοντας ταυτόχρονα το στίγμα του: αποφάσισε να ενεργοποιήσει ξανά το καλλιτεχνικό θαύμα και παιδί του Νίκου Κούρκουλου, την Πειραματική Σκηνή (1996-2001). Την είχε απογειώσει ο Λιβαθινός –ήταν και μέρος του «διαβατηρίου» του για να αναλάβει επικεφαλής του Εθνικού σήμερα-, αλλά την έκλεισε μόλις ανέλαβε ο Γιάννης Χουβαρδάς.
Κίνηση ματ δεν είναι μόνο η επιλογή των προσώπων που θα τη διευθύνουν, αλλά και η λευκή κάρτα που τους έδωσε. Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης: Νέο αίμα με ισχυρότατους δεσμούς με το γερμανικό θεατρικό γίγνεσθαι και με εμμονή στο θέατρο ντοκουμέντο και στο διάλογο με τη συγκυρία είναι τα πρόσωπα που αναλαμβάνουν τα ηνία της νέας Πειραματικής που πλέον στεγάζεται στο -1 του Koτοπούλη Rex.
Δεν χρειάστηκε να προσπαθήσουν για να πιάσουν αμέσως τον σφυγμό των ημερών και των ζωών όλων μας: πέρα από τις επαναλήψεις δυο καλοκαιρινών παραστάσεων αιχμής, που δίνουν φωνή στους άστεγους της πόλης («Στη μέση του δρόμου» του Τσινικόρη) και ξεγυμνώνουν όλες τις πτυχές της τραγωδίας στο Φαρμακονήσι («Υπόθεση Φαρμακονήσι ή το Δίκαιο του νερού» του Αζά) ,η Πειραματική ετοιμάζει μαζί με τη Γεωργία Μαυραγάνη μια παράσταση ανατομία των γηρατειών με γέρους πρωταγωνιστές (Το γήρας –ένα χορικό, από 28/11) και μια δουλειά, εξαιρετικά επίκαιρη ειδικά μετά τη βόμβα Πανούση, με πρώτη ύλη την 6600 σελίδων σύνοψη των πρακτικών της δίκης της 17Ν και το βιβλίο του Σάββα Ξηρού («Ισορροπία του Nash» της Πηγής Δημητρακοπούλου, από 8/11).
Στις δυνατές ξένες μετακλήσεις ο Ελβετός Κριστόφ Μάιερχανς στο “Some use for your broken pots” (από 6/4) δίνει την πιο πειστική απάντηση που έχουμε ακούσει για την εφαρμογή άμεσης Δημοκρατίας, έχοντας συνθέσει, σε συνεργασία με συνταγματολόγους και πολιτικούς επιστήμονε , νέο σύνταγμα 350 άρθρων. Στο Please, continue (Hamlet) ο ελβετός Yan Duyvendak και ο καταλανός Roger Bernat στήνουν για το φόνο του Πολώνιου κανονική δίκη του Αμλετ, με υπεύθυνα για την ετυμηγορία μέλη του δικαστικού σώματος της Αθήνας (από 9/4). Η Πειραματική Σκηνή διοργανώνει, μεταξύ άλλων, και θεματικό φεστιβάλ με την πιο καυτή και ανοιχτή σε ερμηνεία θεματολογία: Εμφύλιος Πόλεμος (30 Mαρτίου -2 Aπριλίου, οι υποβολές αιτήσεων εν εξελίξει).
Το ότι νέος αέρας μπήκε στο Εθνικό το αποκάλυπτε και η ώρα της πρόσκλησης. Δεν έχει ξαναγίνει στα χρονικά της πρώτης κρατικής σκηνής να προσκαλεί στις 9 το βράδυ για press conferance. «Οκτώ χρόνια μετά βλέπω χαρούμενα πρόσωπα. Ηρθε η στιγμή για ενα νέο ξεκίνημα. Ψυχραιμία! », ήταν ο χαιρετισμός του Στάθη Λιβαθινού, που ονειρεύεται η Πειραματική να γίνει «μια αγκαλιά μέσα στην οποία θα βάλουμε όλους τους νέους ταλαντούχους ανθρώπους». Εχει νόημα να τονιστεί ότι δεν επεδίωξε τη συνέχεια της δικής του πετυχημένης Πειραματικής: «Δεν θα έχει καμία σχέση με ό,τι κάναμε εμείς», ξεκαθάρισε.” Να καταστρέψουν το παλιό! Θα δημιουργήσουμε ένα καινούριο κοινό, που θα το θυμώνουμε, θα το αιφνιδιάζουμε…
Ως «βήμα για το λίγο παραπέρα» βλέπει ο Ανέστης Αζάς την Πειραματική: «Ο χώρος αυτός θα είναι ανοιχτός για νέες ομάδες, νέα καλλιτεχνικά ρεύματα, νέες γραφές και σε εγρήγορση με το πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι».
Ανά μήνα θα γίνεται μια πρεμιέρα. Θα δοθούν συνολικά 15 παραστάσεις με γενική είσοδο 10 ευρώ. Ο Γιάννος Περλέγκας αναλαμβάνει την πανελλαδική πρεμιέρα ενός θεατρικού γραμμένου ειδικά για τον Μπρούνο Γκαντς. Το «Ο αδαής και ο παράφρων» του Μπέρνχαρντ, μια “κωμωδία για την τραγωδία να είσαι καλλιτέχνης» που περιστρέφεται γύρω από μια σοπράνο, που αρνείται να τραγουδήσει για 222η φορά τη Βασίλισσα της Νύχτας, κάνει πρεμιέρα στις 12/2. Η Μαρία Πανουργιά θα ανεβάσει το αριστούργημα του Μπουλκάκοφ «Ο μαίτρ και η Μαργαρίτα» (από 18/3), ενώ η Μαρία Πρωτόπαππα μάς απείλησε ότι για το «Η γλυκιά τυραννία του Οιδίποδα» (από 6/5) «αν δεν καταφέρω να αλλάξω τη ζωή του Οιδίποδα θα κάνω μια παράσταση πιστή με χιτώνες».
Κατεβαίνεις τις σκάλες για το υπόγειο Ρεξ και η κατάσταση στο -1 είναι πλήρως αναμορφωμένη. Το κάποτε σκοτεινό, μουχλιασμένο φουαγιέ έχει γίνει αγνώριστο :νέον επιγραφές, πλάσμα οθόνες που δείχνουν την κίνηση στο ισόγειο έξω απ΄τη σκηνή, τραπέζια στο στυλ των γερμανικών θεάτρων για να καθίσεις με το pc και το βιβλίο σου και να δουλέψεις –κάτι που ευνοεί το free wi-fi. Η σκηνή και η πλατεία έχουν μεταμορφωθεί ακόμα περισσότερο. Αντιστράφηκε η θέση τους και το κοινό αγκαλιάζει τη σκηνή που απέκτησε ύψος. Στο εξής εκεί για το νέο θεσμό του Open stage , με είσοδο δωρεάν για το κοινό, κάθε Τετάρτη θα παρουσιάζονται νέοι καλλιτέχνες, αφιερώματα σε συγγραφείς και σκηνοθέτες. Η αρχή θα γίνει στις 2 Δεκεμβρίου νε την Ελένη Βαροπούλου,η οποία θα επιμεληθεί αφιέρωμα στον Χάινερ Μούλερ, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από το θάνατό του.