Categories: ΒΙΒΛΙΟ

Πάτρικ Λη Φέρμορ: Ένας Διόνυσος στη Μάνη

Time for a drink. Ήταν η πιο συχνή φράση που ακούγεται  στο σπίτι του Πάτρικ Λη Φέρμορ στην Καρδαμύλη. Νωρίς το μεσημέρι και όταν αρχίζει να σουρουπώνει ο Πάντι άψογα ντυμένος με κουστούμι και γραβάτα ξεκινάει την ιεροτελεστία. Ανάμεσα στις γάτες που σέρνονται νωχελικά και τις σκονισμένες στοίβες των βιβλίων που καλύπτουν έπιπλα και πάτωμα κρύβεται το μπαρ. Ένα μπολ με παγάκια, ένα πιάτο με φέτες λεμόνι, πρώτα το απεριτίφ, η βότκα, το τζιν ή το ουίσκι και ακολουθούν τα μπουκάλια με το κρασί που συνοδεύουν το γεύμα και το δείπνο.

Το «Πίνοντας Με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ» είναι μία ολιγοσέλιδη μαρτυρία της ισπανίδας σεναριογράφου και σκηνοθέτριας Ντολόρες Παγιάς, που μετέφρασε τα βιβλία του στα ισπανικά. Η Παγιάς γοητευμένη από τον μύθο του Πάντι, του περιπλανώμενου ταξιδιώτη στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου, του παράτολμου αξιωματικού που έζησε με τους αντάρτες στα βουνά της Κρήτης και οργάνωσε τη απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Κράιπε, διοικητή του νησιού, ταξιδεύει ως την Καρδαμύλη για να τον γνωρίσει από κοντά. Στην φαντασία της έχει πλάσει έναν μονόχνωτο κακότροπο ερημίτη. Και αντί γι αυτό αντικρύζει έναν δοσμένο στις απολαύσεις ηλικιωμένο που μπορεί η φθορά του χρόνου να τον έχει κλονίσει αλλά δεν τον έχει καταβάλλει.

Η καθημερινότητα στο  καταφύγιο του είναι μία αδιάκοπη γιορτή των αισθήσεων. Η θέα της ηλιόλουστης θάλασσας, η άγρια ομορφιά των απόκρυμνων βράχων του Ταΰγετου, οι μυρωδιές από το θυμάρι και την ελιά και μετά η ποίηση οι στίχοι του Λόρκα, που τόσο λατρέυει ο Πάντι πριν αρχίσει η ιεροτελεστία των γεύσεων με άφθονο αλκοόλ και εκλεκτά εδέσματα. Μπορεί ο φούρνος στην κουζίνα να χρειαζόταν να αντικατασταθεί και όλο το σπίτι να είχε την ανάγκη φροντίδας αλλά ο Πάντι προτιμούσε να απολαμβάνει τις μικρές χαρές παρά να παριστάνει τον νοικοκύρη.

Άλλωστε αυτό είχε μάθει από τους Μανιάτες όπως το καταγράφει στην δική του «Μάνη». Από τα πρώτα ταξίδια του με την γυναίκα του την Τζόαν στην άγονη άκρη της Πελλοπονήσσου είχε παρατηρήσει πως οι πολεμοχαρείς Μανιάτες έκτιζαν απόρθητους πύργους αλλά δεν έδιναν καμία σημασία στο εσωτερικό τους. Εκεί στοιβάζαν άτακτα έπιπλα, όπλα, ρούχα, τρόφιμα σε μικρούς χώρους. Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ επέλεξε μία μαγευτική τοποθεσία έξω από την Καρδαμύλη έχτισε το σπίτι σε αρμονία με το μανιάτικο τοπίο, κέρδισε την εμπιστοσύνη των Μανιατών πολεμώντας τις προκαταλήψεις τους για τους ξένους και ύστερα ακολούθησε την συνήθεια των γειτόνων του να στοιβάζει άτακτα στα δωμάτια τα πράγματα του, ενθύμια από τα ταξίδια, μπουκάλια κρασιού και πολλά, πάρα πολλά βιβλία.

Oι Βλάχοι που μελέτησε ο Φέρμορ στο βιβλίο του «Ρούμελη» έχουν μία παροιμία: «Είδες γέρο παλαβό τέτοιος ήταν και στα νιάτα του». Ο Πάντι ήταν ο εικοσάρης που διέσχισε την Ευρώπη με τα πόδια με μόνο του εφόδιο, ένα δερμάτινο παλτό και δύο βιβλία στο σακκίδιο. Στα ενενήντα του πια δεν μπορούσε να περπατήσει παρά μόνο με το μπαστούνι, οπότε περιπλανιόταν συνεχώς μέσα από τις σελίδες των βιβλίων και τα γεμάτα ποτήρια. Σε ένα χαοτικό σπίτι όπου όταν οι γάτες έριχναν τις πελώριες στοίβες των βιβλίων, το συμβάν γινόταν αφορμή για μία ακόμα πρόποση.

Η μαρτυρία της Ντολόρες Πάγιας «Πίνοντας με τον Πάτρικ Λη Φέρμορ» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books σε μετάφραση Έλενας Αβραμίδου.
Δημήτρης Αναστασόπουλος

Share
Published by
Δημήτρης Αναστασόπουλος