Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν μεγαλώνατε; Μιας και η διατύπωση της ερώτησης μου αφήνει περιθώρια, θα επιλέξω να αυτολογοκριθώ αποσιωπώντας τα εφηβικά μου διαβάσματα. Από το 2014, πάντως, που έπεσε στα χέρια μου, το πιο αγαπητό μου βιβλίο είναι «Το βιβλίο της ανησυχίας» του Μπερνάρντο Σοάρες (Φερνάντο Πεσσόα) και νομίζω θα έπρεπε να είναι και το πιο αγαπητό βιβλίο ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Ποιο βιβλίο διαβάσατε και ξαναδιαβάσατε; Έχω διαβάσει εννέα φορές τη «Σκακιστική νουβέλα» του Τσβάιχ· ομολογώ ότι δε μου είναι εύκαιρη κάποια πολυεπίπεδη αιτιολόγηση του γεγονότος αυτού, αλλά πως πρόκειται περισσότερο για τη συντήρηση ενός εμμονικής φύσεως εσωτερικού αστείου με τον εαυτό μου. Ακολουθούν με μικρή διαφορά επαναναγνώσεων ο «Ηρόστρατος» του Πεσσόα και οι «Στοχασμοί» του Λεοπάρντι.
Σας ώθησε ποτέ βιβλίο να κάνετε κάτι ανόητο; Κάποια στιγμή εντοπίστηκα από φίλους να κοιμάμαι αγκαλιά με τα «Οράματα του Κόντυ» του Κέρουακ στην τουαλέτα του τμήματος Μ.Ι.Θ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών, κατά τη διάρκεια ενός μεταμεσονύκτιου πάρτυ.
Σας ενέπνευσε κάποιο βιβλίο να γίνετε κάτι άλλο εκτός από ποιητής; Οι «Σημειώσεις από τη Ρουλέτα» του Ηρακλή Λογοθέτη που διάβασα πρόσφατα με έκαναν να σκεφτώ σοβαρά να δοκιμάσω την τύχη μου στα τσόχινα τραπέζια, ενώ το «Σταγιονόρος» του Νίκου Βέλμου μου εμφύτευσε τα σπέρματα του μοναχισμού. Βεβαίως, και οι δύο αυτές ιδιότητες, του τζογαδόρου και του μοναχού, δεν απομακρύνονται και πολύ από την ποίηση.
Ποιο βιβλίο εύχεστε να είχατε γράψει; Την «Αγρύπνια των Φίννεγκαν» του Τζόυς, έτσι ώστε να μη χρειαζόταν να το διαβάσω. Πάντως, υπάρχει μία σωρεία βιβλίων για τα οποία είμαι ευτυχής που δεν τα έγραψα εγώ.
Η ποιητική συλλογή του Πάνου Κουτουλια «Προϊστορία για έναν» θα κυκλοφορήσει σύντομα απο τις εκδόσεις Υποκείμενο