Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Όσα Φέρνει ο Χρόνος *****
Ηνωμένο Βασίλειο, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Κέρτις
Πρωταγωνιστούν: Ντόμναλ Γκλίσον, Ρέιτσελ Μακ Άνταμς, Μπιλ Νάι
Διάρκεια: 123’
Ρομαντικές κομεντί: προβλέψιμες, αναμασώμενες και εύκολες στη χώνεψη. Ένα τραγελαφικό μήνυμα του τύπου «ο αληθινός έρωτας περιμένει για πάντα», συνήθως ο θάνατος ενός από τους δύο πρωταγωνιστές (αν δεν κλάψουν με αυτό τα κοριτσούδια τότε με τι;), πρώτα φιλιά των οποίων προηγούνται διάλογοι που όλοι ξέρουμε πως αν προσπαθούσαμε να ρίξουμε κάποιον έτσι, η χυλόπιτα θα ήταν μονόδρομος. Όλα αυτά συντελούν στα βουρκώματα του γυναικείου πληθυσμού, με τον οποίο κακώς έχει ταυτιστεί το έρμο το ιδίωμα, που με τη σειρά τους οδηγούν σε αφόρητα status στο facebook.
Ειλικρινά, από πότε η εμπειρία του να βλέπει ένα ζευγάρι μια ρομαντική ταινία κατέληξε να αποτελεί απόλαυση μόνο για το κορίτσι και πηγή χασμουρητών για το αγόρι; Το target audience κατέληξε να αποτελεί τον αυτοσκοπό των ταινιών, σε σημείο να υποτιμά τις γυναίκες τόσο, ώστε να τις ταυτίζει με μηχανές δακρύων που ενεργοποιούνται με το παραμικρό κλισέ. Ε, λοιπόν, το Όσα Φέρνει ο Χρόνος αποτελεί ένα πάρα πολύ καλό αντιπαράδειγμα των προηγούμενων.
21 ετών και μάλλον αποτυχημένος, ο Τιμ μαθαίνει πως οι άντρες της οικογένειας μπορούν να πραγματοποιούν κατά βούληση ταξίδια στο παρελθόν για να φτιάξουν τη ζωή τους όπως τη θέλουν. Θέλοντας να ξεφύγει από τη μπακουριά του, ο Τιμ αρχίζει και ψάχνει τη γυναίκα που θα κυοφορήσει τα παιδιά του και να λύνει κάποιες απορίες που του έμειναν αναπάντητες. Μέσα από την όλη διαδικασία, θα διδαχτεί και κάποια μαθήματα ζωής, μελωμένα μα νόστιμα, ελάχιστα παχυντικά και δε λιγώνουν πολύ.
Καταρχάς για τι να πρωτομιλήσω; Για το εξαιρετικό βρετανικό χιούμορ της ταινίας; Ντελικάτο, γεμάτο υπονοούμενα και πάνω απ’ όλα ξύπνιο. Τα πιο πρόστυχα δεν περιλαμβάνουν απλούς ευφημισμούς γεννητικών οργάνων και τα πιο «ψαγμένα» δεν επιζητούν ντετεκτιβικές ικανότητες για να κατανοηθούν. Σημαντικό είναι πως όλοι μα όλοι οι χαρακτήρες που εμφανίζονται έχουν κάτι να προσθέσουν στην υπόθεση και στην κωμωδία της ταινίας, χωρίς να αποτελούν απλά τροχαλίες για την ανάδειξη της χαρακτηρολογικής υπεροχής των πρωταγωνιστών.
Αν δεν φύγετε με ένα ελπιδοφόρο χαμόγελο από την αίθουσα, μάλλον δεν έχετε πλήρη κατανόηση του τι γίνεται στον κινηματογράφο και ψάχνατε λάθος πράγματα στην ταινία. Και μάλλον επειδή δε σας αρέσουν οι πετυχημένες χρήσεις χιτακίων από Nick Cave και Cure.
Από τον ντροπαλό, αντικοινωνικό Ρόρι μέχρι τον αθυρόστομο, αυτοκαταστροφικό Χάρρυ (εξωκοσμική απαισιότητα από τον Τομ Χόλλαντερ) όλοι τους αποτελούν εξαιρετικές αποδείξεις ενός καλογραμμένου σεναρίου. Κολοφώνας ο απίστευτος Μπιλ Νάι, στο ρόλο του κουλ, έμπειρου και στοργικού πατέρα.
Και μιας και αναφέρθηκε το σενάριο, ας ειπωθεί το εξής. Το να προσπαθεί κανείς να μπλέξει ρομάντζο και φαινόμενο της πεταλούδας ενέχει το σκόπελο της επιφανειακής αντιμετώπισης κάποιας από τις δύο πλευρές (αν όχι και των δύο). Διέρχεται των κινδύνων μέσα από οξυδερκή σκέψη, προσεκτική ανάπτυξη και απόλυτη κατανόηση των όσων προβλημάτων ανθρώπινης φύσεως μπορεί να προκύψουν από τη δυνατότητα της χωροχρονικής αναφοράς. Μπορεί προφανώς να μην κατέχεται πλήρως το ζήτημα και να ενυπάρχουν ορισμένα σφάλματα, μα η πλειοψηφία του κοινού δεν προέρχεται από το MIT για να το αμφισβητήσει. Μια χαρά τα καταφέρνει για μια ακόμα φορά ο Ρίτσαρντ Κέρτις.
Όσο για την ανάπτυξη του ζευγαριού, παρατηρούμε πως πραγματικά προχωράει ένα δέσιμο ρομαντικής φύσης μέσα στο χρόνο. Ξεφεύγουμε από το πρότυπο ρεμαλιού/αθώας κουκλάρας και γνωρίζουμε δύο καθημερινούς ανθρώπους με τους οποίους μπορούμε να ταυτιστούμε. Ένα αγόρι που δεν τον λες και κούκλο, αλλά έχει χαρακτήρα, και θέληση να ζήσει μια όμορφη ζωή και να ωριμάσει. Μια δυναμική, γλυκια κοπέλα που κατέχει το γνώθι σ’ αυτόν και ευστροφία.
Ο έρωτάς εδραιώνεται σταδιακά και ανθρώπινα, οι απεικονίσεις των καθημερινών μικροαλλαγών, τόσο στη σχέση τους όσο και στον περιβάλλοντα χώρο τους είναι πολύ καλά μελετημένες και τα ευτράπελα που λαμβάνουν χώρα κυμαίνονται από το «αυθόρμητο γέλιο» μέχρι το «κλαίω». Και η σκηνή του γάμου τους υμνεί εγκάρδια την πραγματική ομορφιά.
Αν δεν φύγετε με ένα ελπιδοφόρο χαμόγελο από την αίθουσα, μάλλον δεν έχετε πλήρη κατανόηση του τι γίνεται στον κινηματογράφο και ψάχνατε λάθος πράγματα στην ταινία. Και μάλλον επειδή δε σας αρέσουν οι πετυχημένες χρήσεις χιτακίων από Nick Cave και Cure. Μια ταινία που εκπροσωπεί τιμιότατα αυτό που θέλει να πει και να κάνει: να μας γλυκάνει με μια ηδύτητα γνώριμη μα χαμένη από καιρό μέσα στον κυκεώνα του ψευτορομάντζου.
Οικογενειακή Υπόθεση *****
Ρουμανία, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Κάλιν Πέτερ Νέτζερ
Πρωταγωνιστούν: Λουμινίτα Γκεοργκίου, Μπόγκνταν Ντουμιτράς, Νατάσα Ραμπ
Διάρκεια: 112’
Αντί προλόγου, να τονίσω πως αν υπάρχει κάτι που απολαμβάνω πλέον στον κινηματογράφο και στα φεστιβάλ που τον αφορούν, είναι οι μεγάλες εκπλήξεις που οδηγούν σε ανακαλύψεις. Και μια τέτοια ανακάλυψη είναι και η Οικογενειακή Υπόθεση του Κάλιν Πέτερ Νέτζερ. Κινήθηκε σιωπηλά, εμφανίστηκε ξαφνικά και πήρε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου.
Μια αστή γυναίκα, η Κορνήλια, παρά τη ζωή χαρισάμενη που της προσφέρουν τα ταξικά της προνόμια, έχει το μεγαλύτερο παράπονο μιας μάνας: ο γιος της την αποφεύγει, προσπαθώντας να απογαλακτιστεί. Πάτημα για να αναδείξει στον απλό κόσμο την οικονομική υπεροχή της και να φέρει πίσω στην αγκαλιά της τον κανακάρη της, θα βρει σε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα του δευτέρου, ο οποίος θα παρασύρει και θα σκοτώσει ένα μικρό αγόρι. Αυτό το περιστατικό θα οδηγήσει μητέρα και τέκνο σε μια σειρά από συγκρούσεις και συνειδητοποιήσεις σχετικά με τη ζωή και τον ψυχικό τους κόσμο.
Η Οικογενειακή Υπόθεση δείχνει αισθητικά να συνομιλεί με την άποψη του Φασμπίντερ σε σχέση με την απεικόνιση του μικροαστισμού. Φανταχτερά ρούχα, ύφη πολλών καρδιναλίων, έντονα φωτισμένοι χώροι που συμπληρώνουν το συναισθηματική γύμνια των πλουσίων. Ένας τόπος όπου οι σχέσεις παύουν να είναι πηγαίες εκδηλώσεις συναισθημάτων και καταλήγουν σε μια διαστρεβλωμένη παρακολούθηση πρωτοκόλλων. Μια μάνα που θεωρεί ότι το πορτοφόλι της και τα ρούχα της μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο. Κουβέντες που πέφτουν πάντα στο κενό. Επίδειξη κεφαλαίου. Επίδειξη γνώσεων. Επίδειξη ισχύος. Επίδειξη γενικώς.
Η Οικογενειακή Υπόθεση δείχνει αισθητικά να συνομιλεί με την άποψη του Φασμπίντερ σε σχέση με την απεικόνιση του μικροαστισμού.
Η σχέση με τον Φασμπίντερ συνεχίζεται και στην απεικόνιση της εξουσίας. Εξουσίας μέσω χρημάτων, της μόνης φερέγγυας «μονάδας εξουσίας» σε τέτοιες περιπτώσεις και εξουσίας ως προς τις ανθρώπινες σχέσεις. Μια μάνα που μέσω γνωριμιών και χρηματικού αποθέματος προσπαθεί να σβήσει τις κατηγορίες που έγιναν, προσπαθώντας ταυτόχρονα να ασκήσει περισσότερη ψυχολογική εξουσία στο γιο της και μετατρέποντας τη μητρική αγάπη σε ένα διεστραμμένο κακέκτυπο.
Εν τέλει, αυτό που παραμένει μετά τις όποιες προσπάθειες σωτηρίας είναι μια ψυχρολουσία αληθειών. Μάνα και γιος προσκρούουν στη συνειδητοποίηση του άδειου τους κόσμου και των ελλιπών ικανοτήτων δέσμευσης. Αναγκάζονται να ανακαλύψουν πράγματα τα οποία έμεναν θαμμένα κάτω από στρώματα απληστίας, που πλέον έχουν αραχνιάσει και σκουριάσει. Και θρηνούν. Όχι μόνο για ένα χαμένο παιδί, αλλά και για μια χαμένη (δική τους) ζωή, για ένα μόνιμο φόβο των ευθυνών της δέσμευσης, για ένα χάδι από μια γαντοφορεμένη παλάμη, λαστιχένιο και επίπονο.
Και ο συγκεκριμένος θρήνος δε θα μπορούσε να παρουσιαστεί καλύτερα από το συγκλονιστικό κλείσιμο της ταινίας, με τους ανεμπόδιστα ηδυπαθείς μονολόγους και τη συνοδευτική ερμηνεία υψίστου επιπέδου, καθώς και με την οξυδερκή χρήση της κάμερας, ως μέσον παρατηρητικό και ταυτιζόμενο με την ευερεθιστότητα σε γεγονότα του ανθρώπινου ματιού.
Μια όχι ακριβώς φρέσκια, μα ολότελα συγκροτημένη πρόταση πάνω στα δεινά και τις διαστροφές του υλισμού, στην εκμηδένιση των σχέσεων και την αντικατάστασή τους από εξαμβλωματικά ψυχικά υποκατάστατα. Έκπληξη μέσα από την απλότητα.
Στην επόμενη σελίδα: Νέα και Όμορφη, Riddick και Μια Στάση Πριν το Τέλος
Page: 1 2
