Σε Λάθος Χρόνο (Locke) *****
Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Steven Knight
Πρωταγωνιστούν: Tom Hardy, Olivia Colman, Ruth Wilson
Διάρκεια: 85’
Νύχτα στους αυτοκινητοδρόμους της Αγγλίας. Σε ένα αμάξι που έχει για προορισμό του το Λονδίνο, ο Ivan Locke κάθεται πίσω από το τιμόνι. Πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με ένα σφάλμα του παρελθόντος και να προσπαθήσει να φτιάξει τα σπασμένα κομμάτια της ζωής του, βάζοντας σε κίνδυνο τα πάντα. Μόνη του συντροφιά, το τηλέφωνό του και ο καθρέφτης του παρμπρίζ σε μια νύχτα που πιθανόν θα τελειώσει με τον ίδιο να μην μοιάζει καθόλου με τον παρελθοντικό εαυτό του. Ένα μινιμαλιστικό, υπαρξιακό διαμάντι, με κινητήριο μοχλό μια εξαιρετική ερμηνεία και μια διαρκή αίσθηση καταβύθισης.
Αυτά τα νυχτερινά ταξίδια στους αυτοκινητόδρομους που μένεις μόνος, που δε μπορείς να φτάσεις στον προορισμό σου γρήγορα όσο και να το θες, που οι λωρίδες αντανακλούν τη μοναξιά σου και σε αφήνουν να σκεφτείς τι συμβαίνει, να μιλήσεις μόνος και να καταλήξεις σε συμπεράσματα που καμία ψυχοθεραπεία δε μπόρεσε να σου προσφέρει τα έχεις ζήσει; Ωραία, μπορείς να προσεγγίσεις, λοιπόν, το χαρακτήρα του Ivan Locke, του ταξιδιώτη του Σε Λάθος Χρόνο. Την ανικανότητά του να δράσει άμεσα, την απελπισία του, την ελπίδα του, τον πόνο του παρελθόντος του. Και αυτός ένας καθημερινός άνθρωπος είναι που έτυχε να ζήσει κοσμοϊστορικές αλλαγές πίσω από ένα τιμόνι, κάτω από τις λάμπες των νυχτερινών δρόμων.
Σε αυτή την ταινία, ο Steven Knight βγάζει τα αιχμηρά του σκηνοθετικά δόντια και με πυγμή καταφέρνει να δείξει τι τον διαχωρίζει από πολλούς άλλους arthouse «εμπόρους». Η δυνατότητά του να γράψει ένα σενάριο βαθιά υπαρξιακό, βιωματικά θλιμμένο και όσο το δυνατόν βασισμένο σε πιθανές καταστάσεις , επιτρέπει τη δημιουργία μιας αφήγησης όχι υπαρκτά εικονοπλαστικής μα, εν αντιθέσει, νοητής. Σαν ένα καλό βιβλίο, ζούμε τις εικόνες που περιγράφονται μέσα από τηλεφωνικούς διαλόγους σαν να τις βλέπουμε από την άλλη μεριά ή, ακόμα καλύτερα, σαν να είμαστε παρόντες, μακριά από το αμάξι που ο συναχωμένος Locke οδηγεί προς το πεπρωμένο του.
Σε αυτό συνηγορεί και ο ρόλος ζωής που υποδύεται ο Tom Hardy, ο μόνος κυριολεκτικά εμφανιζόμενος στην ταινία, που καταφέρνει με την αισθαντική του ερμηνεία να μετατρέψει ένα δυνάμει δήθεν αφαιρετικό φιλμάκι σε ένα τραγικό θεατρικό δρώμενο με μόνο έναν πρωταγωνιστή. Φυσικά και οι φωνητικές ερμηνείες του υπόλοιπου καστ είναι εκεί για να του δώσουν χώρο να σωπάσει, να προχωρήσει βαθύτερα στους συλλογισμούς του και, μόνο με τη χρήση της φωνής τους, να ορκίζεται κανείς πως μπορεί να τους δει να κάθονται δίπλα του. Και φυσικά το οπτιμιστικό –χωρίς παράταιρους στη φιλοσοφία της ταινίας happy ending καθησυχασμούς- μήνυμα της νέας ανοιχτής πόρτας που η ορθή της εκμετάλλευση είναι στο χέρι του ανθρώπου που θα συλλογιστεί με προσοχή τα υπάρχοντα δεδομένα.
Και, βεβαίως, είναι και η εκπληκτική σκηνοθεσία της ταινίας που δεν την αφήνει ούτε για ένα λεπτό να γίνει ανιαρή. Με ιδανικό χρόνο τη 1 ώρα και 25 λεπτά, με μια αφαιρετική λογική στην αφήγηση, με μεθυστικά χρώματα, περιέργως ζεστές φωτιστικές αντιθέσεις, δημιουργείται ένα σύνολο υπνωτιστικό, μια δίνη που δεν επιτρέπει την εύκολη έξοδο από τον κόσμο που περιγράφει. Θερμά συγχαρητήρια στον διευθυντή φωτογραφίας Χάρη Ζαμπαρλούκο, δείχνει εικαστική άποψη καθώς και την άρτια τεχνογνωσία του.
Το arthouse κόσμημα αυτής της εβδομάδας μπορεί να συζητηθεί για πολύ καιρό και να μνημονευθεί ως μια από τις εξαιρετικές ταινίες που βρήκαν το δρόμο τους στις ελληνικές αίθουσες εκείνο το καλοκαίρι του 2014. Να στοιχειώσει τους θεατές και να τους γεμίσει με εικόνες που ήρθαν για να μείνουν. Είστε για ένα οδοιπορικό στο ψυχικό παρελθόν σας;
Το Καλοκαίρι της Ζωής Μας (Avis De Mistral) *****
Γαλλία, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Rose Bosch
Πρωταγωνιστούν: Jean Reno, Anna Galiena, Chloé Jouannet
Διάρκεια: 104’
Τρία αδέρφια ταξιδεύουν στην Προβηγκία για να περάσουν το καλοκαίρι με τους παππούδες τους. Παιδιά της πόλης αυτά, άνθρωπος μιας άλλης εποχής και λάτρης της φύσης αυτός, τα κενά που τους χωρίζουν είναι μεγάλα. Όσο περνάει το καλοκαίρι θα ανοιχτούν ο ένας στον άλλον και θα κατανοήσουν ότι αυτά που τους ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν. Απίστευτα αδιάφορη ταινία, χωρίς αίσθηση χιούμορ ή γλυκύτητας, που αναμασά τα υπάρχοντα κλισέ κατά βούληση.
Για να καταλάβουμε τι πάει στραβά στην τελευταία ταινία της Rose Bosch πρέπει να δούμε τις επιλογές της με κάποια αποστασιοποίηση. Φτιάχνει ένα σύμπαν με δύο μεγάλες αντιθέσεις: πόλη/χωριό-παλιά γενιά/νέα γενιά. Καλά μέχρι εδώ, μπορεί να βγάλει ένα αποτέλεσμα το οποίο θα γεφυρώσει με τρόπο ρεαλιστικό ή έστω φιλότιμο αυτά τα χάσματα που δημιουργούνται, παράγοντας μια αυθεντική ζεστασιά; Καθαρά και ξάστερα όχι, δεν έχει άποψη, ούτε σκηνοθετική μα ούτε και επί του θέματος, πιο πολύ για τουρίστα που θέλησε να εκμεταλλευτεί ένα υπάρχον θέμα μοιάζει.
Όχι μόνο δεν καταφέρνει στο ελάχιστο να αποδώσει τις διαφορές των πρωταγωνιστών της και το αναπόφευκτο δέσιμό τους με κάποιο ενδιαφέρον, μα πετάει όλα τα υπάρχοντα κλισέ σε ένα μίγμα του οποίου όλες οι γεύσεις γίνονται από άσχημες μέχρι ανύπαρκτες. Προσπαθεί πολύ σκληρά να συγκινήσει χρησιμοποιώντας ξεπερασμένα κόλπα αντί να δώσει βάση στη συγγραφή ενός αξιόλογου σεναρίου (πιο ανάλατα αστεία από γαλλική κωμωδία δεν ξέρω αν θα ακούσετε φέτος), ενώ δεν δίνει καμία απολύτως προσοχή με τις επιλογές του κάστινγκ. Ο Jean Reno μοιάζει διεκπεραιωτικός όσο ποτέ άλλοτε (και μιλάμε για άνθρωπο που έχει παίξει σε ανούσιους ρόλους όπως στο Godzilla του Emmerich, ε), ενώ όλοι οι υπόλοιποι ηθοποιοί μοιάζουν γελοίοι στις προσπάθειές τους να φανούν αστείοι ή έστω πιστευτοί.
Σε επίπεδο αισθητικής, από την άλλη, οι φορές που το φυσικό τοπίο και η λαογραφία της Προβηγκίας απεικονίζονται, μοιάζουν περισσότερο βγαλμένες από τουριστική διαφήμιση, παρά από την κάμερα ενός λάτρη της τοποθεσίας, της ομορφιάς και των εθίμων της. Άψυχα σκηνικά, μετρίως φωτογραφημένα και πέρα για πέρα καρτποσταλικά, ενώ θα μπορούσαν να μοιάζουν με έναν ωραίο πίνακα. Αν δεν είστε ήδη λάτρεις της Γαλλίας, μην περιμένετε να αποκτήσετε έναν καινούριο έρωτα από Το Καλοκαίρι της Ζωής Μας.
Αν ψάχνετε για μια αδιάφορη δραμεντί, από αυτές που αν τις πετυχαίνετε στην τηλεόραση βλέπετε ένα λεπτό και μετά συνεχίζετε το ζάπινγκ, εδώ είστε. Οι υπόλοιποι μακριά.
Ηρακλής: Οι Θρακικοί Πόλεμοι (Hercules)
ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Brett Ratner
Πρωταγωνιστούν: Dwayne «The Rock» Johnson, Ian McShane, John Hurt
Διάρκεια: 98’
Οι άθλοι του Ηρακλή τελείωσαν, η οικογένειά του χάθηκε και η εμπιστοσύνη του στους θεούς και στον πατέρα του Δία κλονίστηκε, με αποτέλεσμα η μόνη του ικανοποίηση να είναι η συμμετοχή του σε μάχες. Έτσι, διαθέτει τις ικανότητές του στο μεγαλύτερο πλειοδότη και περνά την ζωή του μαχόμενος έναντι αμοιβής. Ο βασιλιάς της Θράκης θα μισθώσει τον Ηρακλή και τους συμμάχους του για να προετοιμάσουν τα στρατεύματά του για του επερχόμενους πολέμους, κάνοντας τον ημίθεο να καταλάβει την πορεία που έχει πάρει η ζωή του. Αν ειδωθεί μέσα από μια campy οπτική, πρόκειται για φίνο σκουπιδοειδές blockbuster που γνωρίζει τι σημαίνει αυτοσαρκασμός. Ως στέρεο, αυθύπαρκτο φιλμ, δε μπορεί να σταθεί, μιμούμενο ταινίες όπως οι 300 και ευελπιστώντας σε ανάλογη επιτυχία. Πάντως είναι κατά πολύ ανώτερο από το εξάμβλωμα που βγήκε νωρίτερα στη σεζόν με τον ίδιο κεντρικό ήρωα – αν και αυτό δεν αποτελεί μεγάλο κατόρθωμα.
Το Κόλπο της Ζωής Μας (The Love Punch)
Γαλλία, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Joel Hopkins
Πρωταγωνιστούν: Pierce Brosnan, Emma Thompson, Celia Imrie
Διάρκεια: 94’
Ο Richard και η Kate έχουν πάρει διαζύγιο αρκετό καιρό και έρχεται η ώρα της σύνταξής τους. Όμως υπάρχει ένα πρόβλημα: η εταιρεία που ο Richard πριν καιρό πούλησε και πάνω στην οποία στηριζόταν η συνταξιοδότησή του χρεοκόπησε, και τα λεφτά του έχουν εξαφανιστεί. Οι δύο πρώην σύζυγοι, μαζί με ένα φιλικό τους ζευγάρι, θα φτάσουν μέχρι τη Γαλλία, αναζητώντας τον απατεώνα που τους στερεί τα χρήματά τους, καταλήγοντας να μπλέκονται σε πολλών ειδών ευτράπελα. Μια ταινία που μάταια προσπαθεί να διαφοροποιηθεί από τη σωρεία των ανάλατων κομεντί, μα αποτυγχάνει σφόδρα και περνά χωρίς ιδιαίτερο κόπο στα αραχνιασμένα ράφια του ιδιώματος.