Γνώρισα τη Ρόζα πριν από πολλά χρόνια, με αφορμή το ενδεχόμενο μιας συνεργασίας που δεν έμελλε να πραγματοποιηθεί. Είναι δύσκολο να βάλω σε λέξεις την εντύπωση που προκαλεί: η ασυνήθιστη ομορφιά της δεν παραπέμπει διόλου στα πρότυπα που έχουμε συνηθίσει, στις «έγχρωμες γυαλιστερές γυναίκες», που λέει ο ποιητής, στα μοντέλα των εξωφύλλων. Είναι πιο κοντά στην ομορφιά που έχει ένα φυσικό τοπίο, ή ένα ρεύμα αέρα που μπαίνει ξαφνικά από ένα ανοιχτό παράθυρο και δροσίζει όλο το χώρο. Ανέκαθεν έμοιαζε, και μόνο με τον τρόπο που κινείται και μιλά, να υπόσχεται κάτι στο χώρο του θεάτρου και του χορού. Ήρθε, λοιπόν, η ώρα να δούμε αν αυτή η υπόσχεση θα τηρηθεί…
Κατ’ αρχήν, γιατί Pulsar; Γιατί δίνει την ευρύτερη εικόνα. Μας θυμίζει ότι ανήκουμε σε ένα ολόκληρο σύμπαν, που ποσώς νοιάζεται για μας. Κάτι που βρίσκω τρομακτικά… τρομακτικό, αλλά και ανακουφιστικό, γιατί σημαίνει πως δεν εξαρτώνται όλα από εμάς. Υποφέρουμε τόσο πολύ στην καθημερινότητά μας, γιατί νομίζουμε πως έχουμε τον έλεγχο. Ε, δεν τον έχουμε! Υο Pulsar λειτουργεί και ως μεταφορά. Μου φαίνεται πολύ μαγικό που είναι σαν φάρος. Είναι σαν να σου θυμίζει συνέχεια ότι… μη σκας! Και μου φαίνεται δυο φορές συγκινητικό το ότι είναι σαν παλμός. Είναι δηλαδή σαν να προερχόμαστε από αυτό το ευρύτερο σύμπαν, σαν να είμαστε κι εμείς ένα fractalάκι του…
Ξέρεις, νομίζω πως ισχύει. Θυμάμαι πως όταν είχαμε πρωτογνωριστεί, αρκετά χρόνια πριν, είχα σκεφτεί: αυτή η κοπέλα είναι σαν ένα στοιχείο της φύσης! Μα όλοι δεν είμαστε άμα το σκεφτείς; Άσε που νομίζω πως έχουν βρει ότι τα κόκκαλά μας είναι από υλικό πολύ κοντινό στην αστρική σκόνη. Εντάξει, δεν έχω μελετήσει την επιστήμη αρκετά για να το τεκμηριώσω αυτό, δεν έχω τα στοιχεία… Αλλά μου φαίνεται σαν αυτό να καθησυχάζει την υπαρξιακή μου αγωνία.
Με την «Αμοργό» πώς συναντήθηκες; Η «Αμοργός» είναι ένα πολύ αγαπημένο μου ποίημα, από παλιά. Στην παράσταση χρησιμοποιούμε μονάχα ένα απόσπασμα πολύ συγκεκριμένο. Με ενδιαφέρει όμως πάρα πολύ η «Αμοργός» γιατί είναι σαν μια πανηγυρική κατάθεση της ζωής, κι αυτό μου φαίνεται ακόμα πιο συγκινητικό επειδή έχει γραφτεί μέσα στη γερμανική κατοχή, το ’43. Με ενδιαφέρει σε αυτή την παράσταση, σαν άξονας, σαν από κάτω κείμενο, το πώς παρόλη τη σκοτεινιά, παρόλη τη δυσκολία, παρόλη τη μιζέρια, τη δυστυχία, την αδικία, μπορεί κανείς να πει «είμαι ζωντανός!» Το ότι είμαστε ζωντανοί είναι κάτι που πάει συμπαντικά ενάντια στις δυνάμεις της καταστροφής. Είναι ένα μικρό θαύμα – όσο κρατάει. Με ενδιαφέρει πολύ αυτό. Το συγκεκριμένο απόσπασμα είναι για μένα σαν προσευχή εδώ και πολλά χρόνια, και είχα ανάγκη να βγει από μέσα μου.
Γενικά έχω την αίσθηση πως πρόκειται για κάτι που το ετοίμαζες καιρό. Λες, ε; Είναι πολλά κομμάτια μου μαζί. Αισθητικά, η παράσταση αποτελείται από πολλά διαφορετικά στοιχεία. Υπάρχει ένα κομμάτι που είναι πιο πολύ σαν stand up, πιο καθημερινό, υπάρχει ένα που είναι πιο κινησιολογικό, πιο δραματικό, υπάρχει ένα άλλο που είναι πιο κοντά στη φόρμα της κλασικής χορευτικής μου παιδείας, οπότε είναι σαν να συνδυάζονται και πολλές δικές μου πλευρές.
Πως βρέθηκες στο χώρο του θεάτρου; Πόσο νωρίς στη ζωή σου συναντήθηκες μαζί του; Όταν ήμουνα πολύ-πολύ μικρή, ήθελα να γίνω χορεύτρια. Έλεγα «χοδεύω» πριν ακόμα πατήσω τα δύο! Και για πολλά χρόνια, αυτό ήθελα. Όταν τελικά άρχισε το θέατρο να αποτελεί πόλο έλξης, ένιωσα την ανάγκη να κάνω κάτι που θα συνδυάζει το χορό με το θέατρο. Αυτό δεν το βρήκα ακριβώς στο σωματικό θέατρο – εντάξει, αυτός είναι κι ένας όρος που περιέχει διάφορα ερωτηματικά… Στην Ασία λένε ότι το θέατρο είναι χορός. Είναι κίνηση μέσα στο χρόνο. Άρα ο χορός είναι σχεδόν τα πάντα. Δεν είναι μόνο αυτό που εμείς ξέρουμε ως συγκεκριμένες χορευτικές φόρμες. Ίσως λοιπόν με το σωματικό θέατρο να μπόρεσα να παντρέψω δύο διαφορετικά είδη, που όμως τα έχω και τα δύο πολύ ανάγκη. Έχω ανάγκη και το λόγο.
Αυτό που μου λες, που στην Ασία το γνώριζαν, εγώ το κατάλαβα όταν πρωτοείδα Pina Bausch. Μα η Pina Bausch ήταν τόσο φανταστική γιατί βλέπεις ότι δεν μένει στη φόρμα του χορού. Βλέπεις ότι αυτό που κάνει ο χορευτής τον αφορά άμεσα. Μιλάει από τα μέσα του, κι η κίνησή του δεν είναι μόνο χορευτική, είναι κάτι άλλο πια.
Υπήρξε μια συγκεκριμένη στιγμή που να συνειδητοποίησες πως με αυτό το χώρο θα ασχοληθείς στη ζωή σου; Νομίζω από πάντα. Είναι σαν να μην υπήρξε ποτέ ερώτημα για μένα. Από παιδάκι, από το σχολείο, δεν θυμάμαι να θέλω κάτι άλλο. Έχω κάνει κατά καιρούς κι άλλα πράγματα, αλλά πάντοτε παράλληλα. Η διδασκαλία που κάνω τα τελευταία χρόνια είναι συγγενικό πράγμα, αλλά είναι παράλληλο, δεν είναι το ίδιο. Αλλά μέχρι και βοηθός ταχυδακτυλουργού έχω κάνει.
Έχει κάτι πολύ φελινικό αυτό! Το μόνο άλλο που θα μπορούσα να κάνω, όταν θα έχω γίνει πολύ γιαγιά, θα ήταν να φροντίζω λουλούδια. Αλλά θα πρέπει να γίνω πρώτα πολύ γιαγιά, ώστε να μου έχει φύγει αυτή η ανάγκη για εξωστρέφεια.
Μετά από τις παραστάσεις στο Bios, τι ακολουθεί; Μετά θα πάμε στην Αμοργό, σε ένα φεστιβάλ που λέγεται Στον Αστερισμό της Αμοργού, μετά στην Κεφαλονιά, στο Saristra Festival, και μετά δεν ξέρω! Θα ήταν ωραίο να ταξιδέψει λίγο ακόμα το Pulsar…
Θα πας λοιπόν στην Αμοργό, όπου ο Γκάτσος δεν πήγε ποτέ… Το ξέρω! Δεν είναι φοβερό;
Ρόζα, λόγω εμφάνισης είναι αδύνατον να μπεις σε ένα χώρο και να μη σε κοιτάζουν. Πόσο καλό και πόσο κακό σου έχει κάνει αυτό στη δουλειά σου; Σ’ ευχαριστώ που το λες. Κατ’ αρχάς, όλοι οι άνθρωποι μού φαίνονται όμορφοι. Νομίζω πως όλοι είναι, με τα δικά τους χαρακτηριστικά. Γιατί η ομορφιά είναι από τα μάτια. Μπορεί να δεις έναν άνθρωπο που να είναι όμορφος και να έχει τόση κατήφεια, που να λειτουργεί σαν απωθητικό, όπως αυτά που διώχνουν τα κουνούπια. Σε κάθε περίπτωση, η ομορφιά έχει λειτουργήσει σε μένα κι από τις δύο πλευρές. Και με βοηθάει πολλές φορές, γιατί με ένα χαμόγελο οι άνθρωποι λειτουργούν πιο ανοιχτά. Αλλά ταυτόχρονα νιώθω σαν να προσπαθούσα για πολύ καιρό να αποδείξω ότι δεν είμαι μόνο αυτό…
15-31/5
Hμέρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή
Ώρα έναρξης: 20.30 | είσοδος: 10 ευρώ [ατέλειες : 2 ευρώ ]
διάρκεια : 60΄