Ο Στυλιανός Τζιρίτας θεωρεί ότι οι Έλληνες είναι οι Ιάπωνες του Δυτικού Kόσμου

«Δεν υπάρχει καταγγελία, απλά προσπαθώ να πάω πέρα από την διαπίστωση».

Μουσικός, ραδιοφωνικός παραγωγός, δημοσιογράφος, συγγραφέας είναι μερικές από τις ιδιότητες της πολυσχιδούς προσωπικότητας που ακούει στο όνομα Στυλιανός Τζιρίτας. Ο άνθρωπος που έχει κάνει διατριβή με θέμα Περί Γεννητικών Οργάνων σε Φασιστικές και Δημοκρατικές Κοινωνίες αλλά έχει δηλώσει σε συνέντευξή του ότι το σεξ είναι υπερεκτιμημένο, ο καλλιτέχνης που παρουσίασε στο παρελθόν έργο με τίτλο Ο Διασκεδαστής #43 και οι Οδοντίατροι της Σελήνης μιλάει στην Popaganda με αφορμή τη καινούρια του performance με στοιχεία installation που θα παρουσιάσει, διόλου τυχαία, στις 28 Οκτωβρίου στο Six d.o.g.s και έχει τον εύγλωττο τίτλο My Life as an American – Η ζωή μου ως Έλλην.

My Life as an American – Η ζωή μου ως Έλλην. Εάν σας ζητούσε κανείς να τον ετοιμάσετε ψυχολογικά για την νέα σας performance τι θα του λέγατε; Αν τον προετοιμάσω ψυχολογικά θα χάσω το βασικό αβαντάζ που σχετίζεται όχι με την έκπληξη αλλά με την ίδια την πρόκληση που καλούμαι να αντιμετωπίσω ώστε να τον τοποθετήσω μέσα στη γεωγραφία του χώρου που θα δημιουργήσω. Οι τίτλοι στα έργα είτε μιλάμε για δίσκους είτε για πίνακες είτε για εικαστικές δράσεις εμπεριέχουν την πληροφορία που νομίζω φτάνει για να δώσει την πρώτη εικόνα. Δεν έχει καμία σχέση με το πόσο επιτυχημένος ή αποτυχημένος είναι ο τίτλος είτε αισθητικά είτε σε επίπεδο προσπάθειας αποτύπωσης του έργου μέσα σε μερικές λέξεις. Τελικώς ο τίτλος είναι από μόνος του (και πάντα) μέρος του ίδιου του έργου, όχι απλά μια ταμπέλα.
Το My Life as an American – Η ζωή μου ως Έλλην είναι  προσπάθεια απέναντι στον ίδιο μου τον εαυτό ώστε να αποκωδικοποιήσω ζητήματα που αφορούν και την ίδια την έκφραση μου (πάντα βάζω στοιχήματα απέναντι στον θεατή και πρωτίστως απέναντι στον εαυτό μου, εγκεφαλικά και σωματικά) αλλά και τον προβληματισμό που αναγκαστικά εξάγεται από την ιδιότυπη στάση που έχουμε ζήσει στην ημεδαπή λατρεύοντας μια εντελώς διαφορετική κουλτούρα. Δεν υπάρχει καταγγελία, απλά προσπαθώ να πάω πέρα από την διαπίστωση. 

Η μεγάλη «αμερικανιά» μας έχει να κάνει με την ονείρωξη περί μιας αμερικάνικης ρεμπέλικης rock ‘n’ roll διάστασης ζωής που δεν είχε καμία σχέση με το πραγματικό βίωμα μας, ασχέτως αν βοήθησε σε απίστευτο βαθμό στο να ξεφύγουμε στις δεκαετίες ’60-’70-’80 από μια λαίλαπα κακής αισθητικής

Στοιχεία performance αλλά και installation. Ποια είναι και πώς συνδυάζονται; Οι εγκαταστάσεις είναι κάτι σχεδόν καινούργιο σε αυτά που κάνω. Μόνο στο Οκιουπέ και στο ΤΗΠΑΝΖx2 (αμφότερα το 2012) τόλμησα να πάω προς τέτοια μονοπάτια διότι πολύ απλά είναι χωράφια άλλων που έχουν κινηθεί στο χώρο και ξέρουν τους κώδικες, ενώ εγώ ανιχνεύω για να μην κατασκευάσω απλώς σκηνικά για την performance, ένα σχετικά εύκολο λάθος θαρρώ. Η performance στην περίπτωση μου εκφράζεται (σχεδόν πάντα) και με τον λόγο. Πιστεύω στις λέξεις και θεωρώ ότι είναι μεγαλύτερο και από τον τροχό επίτευγμα μας και το κυριότερο εξελίχθηκε πιο επιτυχώς από τα ζαντολάστιχα. Η κίνηση παράλληλα έχει πάντα να κάνει με θεατρογενή βάση, το θέατρο και ως μελέτη και ως σπουδές είναι θεμέλιο για μένα, δεν έρχομαι από το χώρο των εικαστικώn. Όταν πια φτάνεις στο 15ο έργο σου καιρός είναι να ξέρεις τα όρια και τις δυνατότητες σου.

«Πιστεύω στις λέξεις και θεωρώ ότι είναι, μεγαλύτερο και από τον τροχό, επίτευγμα μας και το κυριότερο εξελίχθηκε πιο επιτυχώς από τα ζαντολάστιχα».

Ποιες είναι οι 5 «αμερικανιές» στις οποίες επιδίδονται με πάθος οι Έλληνες; Δεν θα απαριθμήσω, αλλά σαφώς πρώτο θα μπει το κτηνώδους αισθητικής ζήτημα του birthday και ως τραγουδιού αλλά και εννοιολογικής διάστασης. Και ως λαός και ως πολιτισμική ραχοκοκαλιά έχουμε διαφορετική σχέση με την έννοια του χρόνου, κάτι που έχει να κάνει όχι μόνο με τη στάση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στα πνευματικά ζητήματα αλλά και με ένα γενικότερο ευδαιμονισμό που διακατέχει τη μεσογειακή λεκάνη, ο οποίος και απαγορεύει την καταμέτρηση του χρόνου μέχρι τη στιγμή του θανάτου, γι αυτό και τότε γινόμαστε τόσο δραματικοί όταν αυτή έρχεται.
Η επίσης μεγάλη «αμερικανιά», και τολμώ να πω ότι σε αυτήν αναφέρομαι περισσότερο ως δράστης στην performance, έχει να κάνει με την ονείρωξη περί μιας αμερικάνικης ρεμπέλικης rock ‘n’ roll διάστασης ζωής που δεν είχε καμία σχέση με το πραγματικό βίωμα μας, ασχέτως αν βοήθησε σε απίστευτο βαθμό στο να ξεφύγουμε στις δεκαετίες ’60-’70-’80 από μια λαίλαπα κακής αισθητικής που σάρωσε τον τόπο ένεκα ανυπαρξίας βιομηχανικής επανάστασης στην Ελλάδα. Αυτό αργότερα πέρασε και σε πιο mainstream επίπεδα ακροατών/θεατών/αναγνωστών. 
Και αν μιλάμε για «αμερικανιές» επίσης να μην ξεχάσουμε τις, αισχρές επίση,  τυπολογίες δεξιώσεως των γάμων όπως διαμορφώθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια σε κτήματα, αίθουσες ξενοδοχείων κλπ. 

«Είμαστε οι Ιάπωνες του Δυτικού Κόσμου και το λέω με πλήρη συνείδηση της φράσης μου. Ζούμε με τις προσδέσεις μιας κουλτούρας βαρύτατης ως σιδερένια μπάλα στα πόδια κρατούμενου προηγούμενων αιώνων ενώ ταυτόχρονα κάνουμε τις cheerleaders (όχι τους παίκτες) της όποιας τάσης.»

Είναι σκόπιμη η επιλογή της ημερομηνίας (28 Οκτωβρίου), αποτελεί σχόλιο/μέρος της performance; Μέρος της performance δεν αποτελεί, ένα μικρό αστείο στα σίγουρα. Δεν αποτελεί μέρος της συγκεκριμένης performance, εξάλλου, η κομπορρημοσύνη που λανθασμένα λαμβάνεται ως πατριωτισμός και που εκφράζεται όχι μόνο με την υβριστική διάσταση του εθνικισμού αλλά και με την βαρετή συντεταγμένη του γνώριμου τρίπτυχου πατρίς-θρησκεία-οικογένεια. Η απόφαση του να ερευνήσει κάποιος τον Έλληνα μέσα του οφείλει να πηγαίνει νομίζω πέρα από ιδεοληπτικές εξάρσεις (οποιουδήποτε πόλου). Είμαστε οι Ιάπωνες του Δυτικού Κόσμου και το λέω με πλήρη συνείδηση της φράσης μου. Ζούμε με τις προσδέσεις μιας κουλτούρας βαρύτατης ως σιδερένια μπάλα στα πόδια κρατούμενου προηγούμενων αιώνων ενώ ταυτόχρονα κάνουμε τις cheerleaders (όχι τους παίκτες) της όποιας τάσης.    

Πρόσφατα γράψατε ένα πολύ αιχμηρό status για την εγκατάσταση του Brian Eno στην Στέγη. Τι συμβαίνει όταν μας προδίδουν τα είδωλά μας; Στην ηλικία μου, είμαι στα 50 πια, έχω πια ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχουν είδωλα παρά μόνο άνθρωποι οι οποίοι μετά από σκέψη κι εργασία έχουν κάνει εξαίσιες τομές στην κοινωνική και εκφραστική οδό.
Όσο περνούν τα χρόνια λοιπόν έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον να ανακαλύπτεις τον άνθρωπο πίσω από την persona είτε μιλάμε για τον Vince Neil είτε για τον Brian Eno είτε για τον Henry James. Όταν διαπιστώνεις τις ανθρώπινες διαστάσεις του ειδώλου, μπορεί περιστασιακά να απογοητευτείς από τις αποφάσεις του, αλλά την ίδια στιγμή διαπιστώνεις κάτω από ποιες πτυχώσεις κατάφερε τελικά να γίνει πρόσωπο αναφοράς. Η πίκρα λοιπόν φεύγει γρήγορα και ξεκινούν τα ερωτήματα που τελικώς οδηγούν στο να ελέγξεις τον ίδιο τον εαυτό σου για τις δικές σου αποφάσεις πάνω στη δημιουργική οδό.

«Όταν πια φτάνεις στο 15ο έργο σου καιρός είναι να ξέρεις τα όρια και τις δυνατότητες σου».

Είστε ιδιαίτερα ενεργός στο facebook, παράγοντας μάλιστα πρωτογενές υλικό και όχι αναπαράγοντας σκέψεις άλλων. Αποτελούν τα social media ένα νέο πεδίο για μια νέα τύπου performance; Πραγματικά ενδιαφέρουσα η ερώτηση σας και με πιάνει ομολογώ εξ απήνης. Υπάρχουν κάποιοι που κάνουν performance στο facebook δημιουργώντας προσωπικότητες που κατ’ ουσίαν δεν υπάρχουν, φίλος σε προχθεσινή συζήτηση υποστήριξε μάλιστα ότι υπάρχει ένα ψευδές στις προσωπικότητες όλων μας στο facebook, το οποίο είναι αλήθεια σε μεγάλο βαθμό διότι τονίζουμε και υπερτονίζουμε στοιχεία του χαρακτήρα μας ενώ αφήνουμε (αυτό που κρίνουμε ως βδελυρό σε επίπεδο κοινωνικής κριτικής που μπορεί να δεχθούμε) εκτός τοπίου.
Κανείς μέσα σε μια σοφιστικέ κοινότητα δεν θα πει ότι πέρδεται ασυστόλως μετά από κουνουπίδι ενώ αντιθέτως το ρήμα «κλάνω» σε όλες τις κλίσεις και χρονικές του μεταλλάξεις θα εμφανιστεί ως πειστήριο αυθεντικότητας συμπεριφορικής σε διαδικτυακές ομηγύρεις και συζητήσεις stonεράδων, μεταλλάδων και άλλων σεκτών.
Προσωπικά χρησιμοποιώ το facebook για να μιλήσω για τη δουλειά μου και για να κοινοποιήσω ζητήματα (κυρίως) ηχητικής πραγματικότητας που αφορούν παρέες που βρίσκονταν παλαιότερα για να τα πουν με έναν φραπέ ανά χείρας ενώ τώρα έχεις μόνο την πολυτέλεια του καλωδίου και της οθόνης και στην καλύτερη των περιπτώσεων 1-2 συναντήσεις την εβδομάδα με τον άνθρωπο που σου δίνει τη δυνατότητα να πεις τη φράση «μαλάκα μου ο Καρράς έβγαλε μια κομματάρα!» και «ρε συ πάλι έκανε δίσκο ο Merzbow? Μας τα έπρηξε…» με μια άνεση λυτρωτική.
Ο κώδικας λοιπόν πρέπει να τρανσφορμαριστει σε μια τέτοια περίπτωση όταν ανέβει στο fb αλλιώς θα μιλάμε για λεκτική διάρροια.  

My Life as an American – Η Ζωή μου ως Έλλην
Six d.o.g.s. basement – 28 Οκτωβρίου 2016, Διάρκεια performance: 3 ώρες με έναρξη στις 8.00 μμ. και περάτωση στις 11.00 μμ.
Το ύφος και ο κώδικας της εγκατάστασης επιτρέπει στον θεατή/επισκέπτη να εισέλθει στο χώρο σε οποιοδήποτε σημείο μέσα στο προαναφερθέν χρονικό πλαίσιο.
Λίνα Ρόκου

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κέρκυρα. Το 1998 ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού. Από το 2001 εργάζεται ως δημοσιογράφος.

Share
Published by
Λίνα Ρόκου