Σόκαρε με το Hardcore, συζητήθηκε, έφυγε για Αμερική, όπου πλέον αναπτύσσει και υλοποιεί τις ιδέες του. Εν όψει του Ένας Ακόμα, απάντησε στις ερωτήσεις μας σχετικά με τη νέα του δημιουργία, την καριέρα του, το weird cinema και τα υπαρξιακά θέματα που τον απασχολούν.
Πως έχει πάει μέχρι στιγμής το Ένας Ακόμα (Plus One) από εισπράξεις και κριτικές; Έχει πάρει πολύ καλές κριτικές, από μεγάλα έντυπα όπως οι New York Times και το Variety, καλύτερες κι από το Last House on The Left. Εισπρακτικά, κοίτα, είναι μια indie ταινία, αλλά στα πλαίσια του limited release που έχει, όλα πηγαίνουν πολύ καλά.
Μιας και ανέφερες το Τελευταίο Σπίτι Αριστερά (Last House on The Left), είσαι υπέρ ή κατά των remakes κλασσικών ταινιών ή cult classics; Καλή ερώτηση αυτή. Κοίτα, είμαι κατά των «κακοποιημένων» remake, της λογικής που υπήρχε πριν από μερικά χρόνια ότι «παίρνουμε απλώς μια παλιά ταινία, την κάνουμε λίγο πιο glossy, βάζουμε πιο όμορφους ηθοποιούς και απλώς κάνουμε κάτι στο brand name που έχει η ταινία αυτή». Από κει και πέρα, μερικές ταινίες σίγουρα σηκώνουν remake, το Last House ειδικά νομίζω ότι το επέτρεπε αυτό γιατί ήταν μια ιστορία πολύ αρχετυπική. Ξέρεις, είναι μια ιστορία βασισμένη σε ένα σουηδικό μύθο που την είχε πάρει και ο Μπέργκμαν παλιότερα και είχε κάνει την Πηγή των Παρθένων. Οπότε σηκώνει μια διαφορετική ερμηνεία. Δεν μπορείς να πάρεις την παλιά ταινία και να κάνεις τα πλάνα κάπως διαφορετικά, ξαναπιάνεις μια πολύ βασική ιστορία και την κάνεις αλλιώς.
Το Ένας Ακόμα πως θα το χαρακτήριζες; Mainstream, σινεφίλ ή μια μίξη των δύο; Ιδιότυπο mainstream.
Πόσο καιρό πέρασε από τη σύλληψή του μέχρι την πραγματοποίησή του; Έγραψα το σενάριο τον Ιανουάριο του ’11 και ξεκινήσαμε τα γυρίσματα γύρισμα Ιούνιο του ’12. Διήρκησαν δύο μήνες.
Τι ακριβώς σε κινητοποίησε να το κάνεις; Μια πολύ καλή ιδέα που είχες για σενάριο ή υπάρχει κάποια ενδιαφέρουσα προσωπική εμπειρία πίσω από τη σύλληψή της; Μια ιδέα που γυρνά πολύ στο μυαλό μου είναι το τι θα έκανες αν μπορούσες να συναντήσεις τον εαυτό σου. Και όχι να τον συναντήσεις σε ένα φιλοσοφικό επίπεδο, που θα έχεις το χρόνο να το σκεφτείς και να το ερμηνεύσεις, αλλά σε ένα πάρα πολύ πιεσμένο και μικρό χρονικό διάστημα όπου συνειδητοποιείς ότι ο εαυτός σου διεκδικεί τα ίδια ακριβώς πράγματα με σένα. Οπότε αυτή ήταν η βασική ιδέα, παίρνεις μια ιδέα αρκετά science fiction και φιλοσοφική αλλά τη ρίχνεις σε ένα πάρα πολύ φορτισμένο περιβάλλον, αν θες κάπως trashy, που δε σου επιτρέπει να πεις «Α, κοίτα, τώρα θα διαπραγματευτώ αυτό το θέμα». Παίρνεις μια ιδέα και τη ρίχνεις σε ένα περιβάλλον που οι χαρακτήρες είναι στο πιο ψηλό σημείο της επιθυμίας τους. Γιατί, ξέρεις, το ωραίο με αυτές τις ταινίες είναι ότι οι χαρακτήρες δεν έχουν βάλει φρένο στα όνειρα και στις επιθυμίες τους και είναι full on. Μετά, στη συναισθηματική μου ζωή, πολύ συχνά έβλεπα πως σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, σε μισή ώρα, μπορούν να καταστραφούν όλα και έλεγα «γαμώτο, πως θα μπορούσα να πάω πίσω το χρόνο να τα κάνω κάπως αλλιώς». Οπότε είναι και αυτό, μια ταινία για δεύτερες ευκαιρίες και το πώς μπορεί ένας άνθρωπος να αλλάξει σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, γιατί στην ταινία κυκλοφορούν δύο εκδοχές του καθενός, η μια είναι στο παρόν και η άλλη ξεκινά με 40 λεπτά καθυστέρηση και με κάθε black out συγκλίνει. Οπότε αυτή η ιδέα σου επιτρέπει να μιλήσεις και για δεύτερες ευκαιρίες αλλά και για το πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει ανεπανόρθωτα ένας άνθρωπος.
Σε ποιόν από τους χαρακτήρες δείχνεις μεγαλύτερη συμπάθεια; Οι χαρακτήρες σου δείχνουν πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις αυτού του φαινομένου, βλέπεις ότι ο καθένας ανταποκρίνεται τελείως διαφορετικά και με ενδιέφερε πάρα πολύ αυτό, δηλαδή να πεις «ΟΚ, αν είχες αυτή την ευκαιρία αλλά είχες τον εαυτό σου σαν εχθρό ή ότι διεκδικεί τα ίδια πράγματα με σένα και ο χρόνος τελειώνει, θα έψαχνες την αρμονία; Θα επιζητούσες σύγκρουση; Θα προσπαθούσες να το εκμεταλλευτείς με ένα σκοτεινό τρόπο όπως ο Ντέιβιντ;». Οπότε τους αγαπώ όλους, γιατί ο κάθε χαρακτήρας έχει μια πολύ διαφορετική γραμμή με αφορμή το ίδιο ζήτημα.
Θα με ενδιέφερε πολύ να γνωρίσω τον εαυτό μου ψυχαναλυτικά, να τον πλακώσω στις ερωτήσεις μήπως και καταλάβω μερικά πράγματα.
Γούσταρες ποτέ Ζώνη του Λυκόφωτος και Ροντ Σέρλινγκ εν γένει; Αγαπημένο επεισόδιο; Γιατί η ταινία θυμίζει λίγο επεισόδιο της σειράς. Γούσταρα Twilight Zone πολύ και γούσταρα και Τζον Χιουζ. Ξέρεις, είναι μαζί αυτά. Θυμάμαι ως αγαπημένο επεισόδιο αυτό που παρατηρείς μια οικογένεια και κάνει ένα zoom out στο τέλος, και βλέπεις πως την έχουν βάλει σε μια βιτρίνα οι εξωγήινοι και την παρακολουθούν. (σ.σ. Πιθανόν το People Are Alike All Over από την πρώτη σεζόν).
Στις τρεις ταινίες σου βλέπουμε νεαρά άτομα να περνάνε βασανιστήρια κυριολεκτικά και μεταφορικά. Μια καταδήλωση του ότι είναι δύσκολο να είσαι έφηβος ή να παραμείνεις ρομαντικός σε πείσμα των καιρών; Υπάρχει μια μεγάλη αντιξοότητα ως προς τη διαφορετικότητα και την ομορφιά, αυτό σίγουρα είναι κάτι που ο κόσμος όλος είναι σαν να προσπαθεί να το γκρεμίσει ή να το κανιβαλίσει. Είναι ένα θέμα που με ενδιαφέρει και σίγουρα με ενδιαφέρουν αυτοί οι χαρακτήρες που δεν έχουν προλάβει να γίνουν κυνικοί. Βαριέμαι πάρα πολύ τον κυνισμό και αυτοί οι άνθρωποι μπορούν ακόμα να πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν όρια, μπορούν να επιθυμούν, να ερωτεύονται με ένα τρόπο που, αν θες, δεν περνάει από την πρέσα της πιο βαρετής ενήλικης αντιμετώπισης. Οπότε ναι, σίγουρα οι χαρακτήρες αυτοί με τραβάνε περισσότερο γιατί έχουν τις επιθυμίες και τα συναισθήματα σε μια πολύ πιο ακέραια μορφή.
Υπάρχει κάποια υπερβολή στην αισθητική με την οποία προσεγγίζεται το πάρτι μέσα στην ταινία ή όντως έχεις παρατηρήσει τέτοια ξεσαλώματα; Νομίζω ότι ένα compilation. Σχεδόν όλα όσα γίνονται σε αυτό τα έχω δει σε διαφορετικά πάρτυ που έχω βρεθεί κατά καιρούς, εδώ και έξω. Σίγουρα είναι heightened, είναι και στην κινηματογράφηση έτσι, η ταινία ξεκινά πολύ ακαδημαϊκά, με πολύ πεπερασμένα πλάνα και με το που πάμε στο πάρτυ είναι σαν όλες οι αισθήσεις να οξύνονται. Είναι όλα λίγο τσιμπημένα αλλά πατάνε σε πράγματα που έχω δει και έχω ζήσει.
Τι σε επηρεάζει περισσότερο ώστε να έχεις τη συγκεκριμένη αισθητική στις ταινίες σου; Προσωπικές εμπειρίες, βιντεοκλίπ ή άλλες ταινίες; Σίγουρα βαριέμαι τον απόλυτο ρεαλισμό. Για μένα η φωτογραφία εκφράζει πολύ τον ψυχισμό των ηρώων και αυτό που με ενδιαφέρει πάντα είναι ότι τα πράγματα μπορούν να παραμένουν όμορφα ακόμα και στις πιο σκοτεινές ιστορίες. Δεν μου αρέσει όταν η φωτογραφία προσπαθεί να γκριζάρει ή να γίνει πιο μονότονη για να ακολουθήσει την ιστορία. Νομίζω ότι ακόμα κι όταν γίνονται φόνοι ή πολύ σκοτεινά ψυχολογικά πράγματα, κάποια πράγματα παραμένουν όμορφα. Μου αρέσει πάρα πολύ αυτή η αντίστιξη. Αυτοί οι άνθρωποι πάνε στο πάρτυ με διαφορετικές διαθέσεις, για τον καθέναν είναι η βραδιά της ζωής του. Οπότε η φωτογραφία έχει την ελευθερία να εκφράσει αυτό το πράγμα.
Χωρίς σπόιλερ, το τέλος της ταινίας πιστεύεις ότι θα τσαντίσει κόσμο; Το τέλος έχει τσαντίσει αρκετούς στην Αμερική, είναι το πιο twisted happy end που έχεις δει. Κανονικά ο άνθρωπος αυτός δεν αξίζει να έχει αυτό το τέλος που έχει. Οι άνθρωποι που καταλαβαίνουν το πνεύμα της ταινίας, τους αρέσει και το τέλος. Πως όλοι λειτουργούν με ένα είδωλο παρά μέσα από την πραγματική τους οντότητα, οπότε αυτοί που καταλαβαίνουν το πιο υπαρξιακό επίπεδο της ταινίας, τους αρέσει και το τέλος. Σε ένα επίπεδο πιο κλασσικό, σίγουρα ένας από τους χαρακτήρες δεν αξίζει το καλό τέλος που έχει και αυτό θα εξοργίσει αρκετούς. Βέβαια υπάρχει και η επόμενη μέρα και δεν ξέρουμε αν την επόμενη μέρα θα εξακολουθήσει να έχει αυτό το ευχάριστο τέλος, διότι έχει εκμεταλλευτεί τις καταστάσεις πάρα πολύ. Το θέμα δεν είναι ότι είναι ανοιχτό το τέλος, είναι το τέλος που έχει η ιστορία του Ντέιβιντ, είναι ένας αντιήρωας που δρα με τα ύστατα ρομαντικά κίνητρα. Και εκεί μπερδεύεται, γιατί λες ότι όλα αυτά που κάνει, τα κάνει για την αγάπη μεν, μερικά από αυτά που κάνει είναι απαίσια δε. Υπάρχει πολύ αυτό το πράγμα, ότι ένας ήρωας κάνει αυτές τις αρνητικές πράξεις για να κερδίσει αυτό που θέλει. Συγχρόνως, όμως έχει πολλά να σκεφτείς, αν αυτό που κερδίζει έχει κάποια αξία, ότι θα εξαρτηθεί αν θα το έχει κερδισμένο την επόμενη μέρα…
Πως προέκυψε η φυγή σου στα ξένα; Και τι διαφορές έχει η εκεί παραγωγή με την εδώ; Έκανα το Hardcore, άρεσε εκεί, το είδαν κάποιοι ατζέντηδες, με φώναξαν και υπέγραψα. Συγχρόνως είχα κάνει και καλή δουλειά στη διαφήμιση οπότε συμπληρωματικά με το Hardcore βοήθησε. Από ‘κει και πέρα, η παραγωγή σίγουρα έχει πιο πολλά μέσα, από την άλλη πρέπει να λογοδοτήσεις σε πολλούς ανθρώπους, οπότε ξέρεις, υπάρχει αυτή η ισορροπία. Από τη μια μπορείς να δουλέψεις σε ένα πιο υψηλό επίπεδο, μα σίγουρα πρέπει να κάνεις περισσότερα meetings.
Μια ιδέα που γυρνά πολύ στο μυαλό μου είναι το τι θα έκανες αν μπορούσες να συναντήσεις τον εαυτό σου. Όχι σε ένα φιλοσοφικό επίπεδο, που θα έχεις το χρόνο να το σκεφτείς και να το ερμηνεύσεις, αλλά σε ένα πάρα πολύ πιεσμένο χρονικό διάστημα όπου συνειδητοποιείς ότι ο εαυτός σου διεκδικεί τα ίδια ακριβώς πράγματα με σένα.
Θα γύριζες ξανά μια ελληνόφωνη ταινία; Ναι, σίγουρα. Απλώς είναι δύσκολο να βρεθεί η κατάλληλη στιγμή. Τώρα δείχνει ότι θα ξεκινήσει άλλη μια στην Αμερική, αλλά σίγουρα είναι κάτι που θέλω να κάνω, μια ταινία εδώ, με τους συνεργάτες μου εδώ, όπου υπάρχει πολύ ταλέντο, σίγουρα.
Ποια είναι η γνώμη σου για το περιβόητο «weird wave» του ελληνικού κινηματογράφου; Όπως κάθε κύμα, υπάρχουν μέσα σε αυτό καλές και κακές ταινίες. Σίγουρα είναι ευχάριστο που κάποιες ταινίες έχουν αναγνώριση έξω και όποιος βρίζει ή δεν του αρέσει αυτό, πραγματικά το βρίσκω απαράδεκτο. Είναι ευχάριστα νέα για όλους κάποιες ελληνικές ταινίες να βραβεύονται και να έχουν αυτήν την προβολή. Απλώς θέλει μια προσοχή να μη στριμωχτούμε σε μια γωνία γιατί ειδικά όταν κάνεις ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού, ένα εργαλείο σου είναι να προσπαθείς να είσαι weird γιατί έτσι θα σε προσέξουν. Το θέμα είναι να μη γίνει αυτοσκοπός το ότι «θα κάνουμε μόνο ταινίες για προβληματικές καταστάσεις κλειστού τύπου». Σίγουρα το weird είναι καλό, μα από ‘κει και πέρα πρέπει να αποκτήσουμε ένα υγιές σινεμά, το οποίο να αγκαλιάζει και αυτά τα ταλέντα που βγαίνουν. Αυτά τα ταλέντα, καταρχάς, θα κάνουν τέτοιες ταινίες για να έχουν μια προβολή στα φεστιβάλ, αλλά σίγουρα πρέπει να τους δοθεί μια ευκαιρία να κάνουν μια ταινία μεγαλύτερου budget και πιο εμπορική, να δουλέψουν δηλαδή σε πιο μεγάλη κλίμακα. Για μένα αυτό είναι το πρόβλημα με την Ελλάδα, καμία εμπορική ταινία της δεν έχει αντίκρυσμα στο εξωτερικό. Είμαστε από τους λίγους, υπάρχει πλήρης διαφοροποίηση του τι σημαίνει εμπορικό στην Ελλάδα και τι μπορεί να έχει αντίκρισμα έξω. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να φτιάξουμε, από τη στιγμή που έχουμε όλους αυτούς τους καλούς σκηνοθέτες που ξεκινάνε να διακρίνονται ως «weird», να βρεθούν παραγωγοί και συνθήκες ώστε να κάνουν και ταινίες όχι τεράστιες αλλά σαν το Y Tu Mama Tambien, που για μένα είναι μια ταινία-υπόδειγμα που κρατάει μια εθνική ταυτότητα ενώ ταυτόχρονα είναι φοβερά προσβάσιμη. Να μη μείνουν όλοι οι σκηνοθέτες σε μια γωνία του τύπου «Ωχ, έχω ένα πάρα πολύ μικρό ποσό, αλλά θα κλειστώ σε ένα σπίτι και αναγκαστικά θα κάνω κάτι τέτοιου τύπου».
Τελικά στο εξωτερικό μιλάνε όντως τόσο πολύ για τις ταινίες του weird cinema ή φουσκώνουμε λίγο τα πράγματα; Σε φεστιβαλικό επίπεδο μιλάνε πολύ, σε ένα επίπεδο βιομηχανίας όχι, δε μιλάνε πολύ ακριβώς επειδή έχει δημιουργηθεί αυτή η πολύ συγκεκριμένη εντύπωση, ότι είναι ταινίες για λίγους που είναι ενδιαφέρουσες μεν, αλλά είναι για ένα περιορισμένο φεστιβαλικό κοινό. Σίγουρα όμως έχει ακουστεί ότι κάτι γίνεται στην Ελλάδα, οπότε… υπάρχει η κρίση και όλα αυτά αλλά νομίζω ότι θα μπορούσαν να γίνουν και κάποιες πιο mainstream ταινίες το χρόνο που να μη χαϊδεύουν τα αυτιά του Έλληνα θεατή αλλά να έχουν και στοιχεία για το εξωτερικό.
Επόμενες σχέδια; Μετά το Last House υπέγραψα και «έπιασα» πολλές ταινίες, δεν ξέρω αν διάβαζες κατά καιρούς διάφορες ανακοινώσεις για το The Birds ή το Jekyll, οπότε έχω πολλά projects-in-development. Και αυτή είναι η τρέλα της Αμερικής, πρέπει να έχεις σε ανάπτυξη 5 projects για να γυριστεί ένα, το οποίο σημαίνει ότι δουλεύεις συνέχεια σε ένα περίεργο multitasking. Είναι μια από αυτές που δε θέλω να ανακοινώσω ακόμα, που δείχνει ότι θα ξεκινήσει κανονικά.
Θα άλλαζες κάτι αν γύριζες πίσω στο χρόνο ή είναι πολύ αργά για τύψεις; Θα με ενδιέφερε πολύ να γνωρίσω τον εαυτό μου ψυχαναλυτικά, να τον πλακώσω στις ερωτήσεις μήπως και καταλάβω μερικά πράγματα. Να τον ρωτήσω αν του αρέσει η εμπειρία του να είμαι εγώ… Ναι, αυτό, θα ήθελα να μιλήσω μαζί του, να δω με μια χρονοκαθυστέρηση πως βλέπει αυτός την εμπειρία του να είμαστε εγώ.
Το “Ένας Ακόμα” βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου.