Τι χρονιά κι αυτό το 1994 για τον Τζιμ Κάρεϊ, ε; Όχι μία, ούτε δύο, αλλά τρεις από τις πιο χαρακτηριστικές του ταινίες βγήκαν σε διάστημα 12 μηνών: Ace Ventura, Μάσκα, O Ηλίθιος και o Πανηλίθιος. Οι δύο βοήθησαν στο «χτίσιμο» του ονόματός του ως νέα μεγάλη φάτσα της κωμωδίας. Η τρίτη ήταν βούτυρο στο ψωμί όσων ήθελαν να τον κράξουν. Είκοσι χρόνια μετά, ο Κάρει, ο Τζεφ Ντάνιελς και οι αδερφοί Φαρέλι τα έβαλαν κάτω, τα υπολόγισαν και – γιατί όχι βρε αδερφέ; – έβαλαν μπρος το sequel, O Ηλίθιος και o Πανηλίθιος Δίο. Σαν να πήγαιναν γυρεύοντας για δεύτερο γύρο κραξίματος…
Τι καλό (πέραν ενός cult following) είχε, όμως, εκείνη η ανεκδιήγητη, κατά πολλούς, πρώτη ταινία για να δικαιολογεί ένα sequel; Μα είναι πασιφανές ότι το δίδυμο Κάρεϊ-Ντάνιελς έχει τρομερή χημεία, με τον πρώτο να είναι πραγματικά ανεξέλεγκτος και τον δεύτερο να αποτελεί μία αδιαμφισβήτητη κωμική αποκάλυψη ως Harry Dunn, έχοντας πίσω του πλήθος δραματικών ταινιών και μερικών χιουμοριστικών ρόλων με τελείως deadpan ύφος που ουδεμία σχέση έχουν με αυτή την ταινία. Μάλιστα, ο Ντάνιελς ήταν επιλογή του Κάρεϊ που τον ζήτησε από τους σκηνοθέτες, αν κι εκείνοι στην αρχή ήταν από επιφυλακτικοί ως εντελώς αρνητικοί. Γι’αυτό και του πρόσφεραν ένα εξευτελιστικό ποσό ως αμοιβή. Ήλπιζαν ότι θα αρνηθεί. Αμ δε…
Ο Κάρεϊ απ’ την άλλη πλευρά, έβγαλε το μερτικό του, αφού πατώντας στην επιτυχία του Ace Ventura -που εκτοξεύθηκε στο νο.1 του box office- ζήτησε από 700.000 δολάρια που ήταν η αρχική προσφορά, $7.000.000, σχεδόν το μισό μπάτζετ της ταινίας. Και τα πήρε. Οπότε δε θα δυσκολεύτηκε πολύ να κυκλοφορεί για λίγο καιρό με το σπασμένο δόντι που είχε ο χαρακτήρας του, Lloyd Christmas (τα ονόματα των δυο πρωταγωνιστών στην ταινία, είναι ένας φόρος τιμής στον τρίτο μεγάλο κωμικό του βωβού κινηματογράφου, Harold Lloyd). Ευτυχώς δηλαδή, γιατί πολλές από τις ατακάρες της ταινίας είναι αυτοσχεδιασμοί του Κάρεϊ επί τόπου, όπως το «You wanna hear the most annoying sound in the world?» ή το «No way…we landed on the Moon!».
Γι’ αυτό και ακόμη η δεύτερη ταινία μοιάζει με «χλωμή» ρέπλικα της πρώτης, εμείς τη βλέπουμε με συμπάθεια – λειτουργεί έστω και σαν υπενθύμιση για τα νευρικά γέλια που προκαλεί το ορίτζιναλ. Όπως και οι περισσότερες ταινίες των Φαρέλι, με το Κάτι τρέχει με τη Μαίρη να είναι με διαφορά η καλύτερη, ή τα πολύ συμπαθητικά Osmosis Jones και Εγώ, αυτή και ο Εαυτός μου, για την οποία επανενώθηκαν με τον Κάρεϊ.
Στην τελική, περί σκατολογικής, εφηβικής κωμωδίας πρόκειται, αν και όχι τόσο χαζής όσο φαίνεται. Απλώς οι δημιουργοί της επέλεξαν συνειδητά την έλλειψη ιδιαίτερου βάθους, γιατί δεν χρειάζεται όλα να είναι βαθιά και φιλοσοφημένα. Πόσω μάλλον σε μια ταινία με τίτλο ο Ηλίθιος και ο Πανηλίθιος, με «σκηνάρες» σαν κι αυτή.
