Χαμένος Παράδεισος (Escobar: Paradise Lost) *****
Γαλλία, Ισπανία, Βέλγιο, Παναμάς, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Andrea Di Stefano
Πρωταγωνιστούν: Josh Hutcherson, Benicio Del Toro, Claudia Traisac
Διάρκεια: 114’
Ο Nick φτάνει στην Κολομβία για να δουλέψει μαζί με τον αδερφό του στην παραθαλάσσια επιχείρηση που ο δεύτερος ετοιμάζει. Γνωρίζεται με τη Maria, την ερωτεύεται κεραυνοβόλα και αυτή ανταποδίδει τα συναισθήματά του. Κάποια στιγμή, θέλει να τον γνωρίσει στο θείο της, τον οποίο ζαλίζει ολημερίς για τον νέο της σύντροφο και αυτός του προσφέρει μια ευκαιρία εργασίας στην έπαυλή του. Μόνο που ο Nick δεν ξέρει πως το όνομα του θείου της είναι Pablo Escobar. Προσωπικά μιλώντας, υπάρχουν αρκετές αντιρρήσεις ως προς την αναλογία του «διαφημιζόμενου προϊόντος» της ταινίας και της πραγματικότητας στην οποία αυτή ανταποκρίνεται. Ενώ αφήνει τον Benicio Del Toro να μεγαλουργήσει στο ρόλο του βαρόνου, επικεντρώνεται πολύ περισσότερο στον (φανταστικό) χαρακτήρα του Nick, ο οποίος δεν παρουσιάζει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Κατά τα λοιπά, έχουμε μια αξιοπρεπέστατη περιπέτεια, η οποία θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική.
Αρχής γενομένης από το Νονό και συνεχίζοντας με τις ανάλογες ιστορίες μαφίας και βαρόνων της παρανομίας, το ιδίωμα της μαφιόζικης (όχι με την γκανγκστερική έννοια του όρου) ταινίας είχε πάντα τα προτερήματά του. Εισήγαγε το θεατή σε έναν απαγορευμένο παράδεισο, του σύστηνε τους κανόνες του και τον έκανε να συμπαθεί και να σέβεται άτομα τα οποία ενδεχομένως να του προκαλούσαν κάποιου είδους ηθική αποστροφή, αν φυσικά επρόκειτο για κάποιον «ευυπόληπτο». Συχνά, οι εν λόγω άρχοντες του υποκόσμου παρουσιάζονταν ως άτομα γοητευτικά, γεμάτα χιούμορ, που δε διστάζουν να πάνε κόντρα στην εξουσία και να αποτελέσουν κάποιου είδους επαναστάτες που εκμεταλλεύονται το καπιταλιστικό παιχνίδι προς όφελός τους. Από την άλλη, δεν παύουν να έχουν πάντα παρόν το στοιχείο της τραγωδίας στους χαρακτήρες τους, καθώς είναι αβέβαιο αν η ρήξη με το νόμο δε θα τους επιφέρει την καταστροφή και το θάνατο.
Ο Pablo Escobar ήταν ένα τέτοιο παράδειγμα στην πραγματική ζωή. Χαρισματικός, λαοπρόβλητος, θεωρείτο ευεργέτης του λαού στον οποίο ανήκε, έστω και αν τα λεφτά που προσέφερε προέρχονταν από παράνομες δραστηριότητες, κατάφερνε να προβάλλει το εμπόριο θανάτου ως μια πράξη απόλυτα αθώα, αν και δεν κατάφερε να γλιτώσει το τραγικό τέλος. Ήδη κάποιοι θα έπρεπε να αισθάνονται μια δυσχέρεια αντιλαμβανόμενοι ότι εδώ μιλάμε για έναν έμπορο κοκαϊνης, μα για ποιο λόγο γοητευόμαστε από τον Don Corleone και όχι από την περίπτωση του Escobar, τουλάχιστον τόσο ώστε να παρακολουθήσουμε μια καλογυρισμένη ταινία γι’ αυτόν; Όχι, το ότι ο ένας είναι δημιούργημα κάποιου μυαλού και ο άλλος πραγματικό πρόσωπο δεν αρκεί ως δικαιολογία. Όπως επίσης δεν αρκεί για να ανεβάσει την ποιότητα της ταινίας η καλή της σκηνοθεσία και ο ρυθμός της καθώς αντί να επικεντρώνεται στο υποτιθέμενα κεντρικό της πρόσωπο καταλήγει να μιλά για έναν (μυθοπλαστικό) υπάλληλό του.
Για να τα πάρουμε από την αρχή, αν δεν αφορούσε στον Escobar αλλά σε κάποιο φανταστικό πρόσωπο, θα επρόκειτο για ένα αρκετά καλό δείγμα περιπετειώδους σινεματικής γραφής. Έχει τα πλάνα, μια πλοκή που θυμίζει αρκετά ταινίες του Coppola, ικανοποιητικότατες ερμηνείες για τα δεδομένα του ιδιώματος που εκπροσωπεί και ταιριαστό ρυθμό. Αυτά, ωστόσο, θα ήταν αρκετά επιχειρήματα στήριξης αν όντως επρόκειτο για μια ταινία πλήρως μυθοπλαστική. Όσο φλερτάρει με τα χωράφια του ρεαλισμού και παραθέτει ορισμένα στοιχεία προκειμένου να μυθιστορήσει πάνω σε πραγματικά γεγονότα, εν είδει historical fiction, αποτυγχάνει να φανεί αρκετά ικανοποιητική.
Όλα ξεκινάνε in media res, με μια σκηνή ανάλογη της προσευχής του Χριστού στον Κήπο της Γεσθημανής. Ξεκάθαρος ο συμβολισμός και εύκολος ο συνειρμός σε σχέση με το ποιός θα είναι ο πρωταγωνιστής. Ο Benicio Del Toro, μάλιστα, είναι εξαιρετικός στο ρόλο του, συνδυάζοντας την πατρική τρυφερότητα και τη μόνιμη υπόγεια απειλή. Όλα, όμως, αποκτούν μια καθοδική πορεία όταν συστηνόμαστε στον αληθινό κεντρικό χαρακτήρα, έναν ουδέτερο, υστερικό σε σχέση με τις υφολογικές διακυμάνσεις της ταινίας, ήρωα. Ο συγκεκριμένος σε κάποια άλλη περίπτωση, θα μπορούσε να αποτελέσει ιδανική τροχοπέδη για να ταυτιστεί ο θεατής μαζί του και να βιώσει από όσο το δυνατόν πιο κοντά τις πράξεις του Escobar. Αλλά όταν η ταινία γυρνά εξολοκλήρου σε αυτόν και δίνει τα πάντα μέσα από την υποκειμενική οπτική του γωνία, η απογοήτευση είναι εμφανής. Και αναπόφευκτα η σύγκριση των ερμηνειών των δύο πρωταγωνιστών και της μηδαμινής μεταξύ τους χημείας, υποβιβάζει το σύνολο και το μετατρέπει σε μια ταινία απλά συμπαθητική. Άνω του μετρίου, αλλά όχι ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτη.
Αν θέλετε απλά μια τίμια περιπέτεια που διαρκεί μεν δύο ώρες αλλά ικανοποιεί με το σασπένς της, πιθανώς και να σας ευχαριστήσει. Αν θέλετε μια βιογραφία για τον Escobar, περιμένετε το El Patron που θα κυκλοφορήσει το 2016 και ενδέχεται να είναι αυτό που ζητάτε. Ωστόσο αξίζει μιας ευκαιρίας.
Η Συνταγή της Πωλέτ (Paulette) *****
Γαλλία, 2012, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Jérôme Enrico
Πρωταγωνιστούν: Bernadette Lafont, Carmen Maura, Dominique Lavanant
Διάρκεια: 87’
Η κρίση στη Γαλλία έχει γονατίσει τους κατοίκους της και καθημερινά όλο και περισσότεροι πολίτες απειλούνται από τη φτώχεια. Η Paulette, μια ρατσίστρια υπερήλικας είναι ένα από αυτά τα θύματα και, εκτός από βουνά απλήρωτους λογαριασμούς, έχει να αντιμετωπίσει και την πιθανότητα μιας επερχόμενης έξωσης. Προσπαθώντας να βρει έναν τρόπο να κερδίσει εύκολα λεφτά, ανακαλύπτει πόσο προσοδοφόρο είναι το εμπόριο μαριχουάνας, οπότε γιατί να μην το ακολουθήσει; Έξυπνη, καλογραμμένη, «μαύρη», αλλά και κοινωνικά προβληματισμένη, η συγκεκριμένη κωμωδία ενδέχεται να είναι ό, τι πιο ευχάριστο θα προσφέρει φέτος ο γαλλικός κινηματογράφος για τη θερινή σεζόν.
The Humbling *1/2****
ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Barry Levinson
Πρωταγωνιστούν: Al Pacino, Greta Gerwig, Kyra Sedgwick
Διάρκεια: 112’
Ο Simon, ένας ηθοποιός που βρίσκεται στην τρίτη ηλικία, ζει σε μια φάρμα στα προάστια της Νέας Υόρκης, γεμάτος με αυτοκτονικές σκέψεις. Μετά από χρόνια ξανασυναντιέται με την κόρη ενός φίλου του που ξέρει από μικρό παιδί για να δει ότι, μεγαλώνοντας, έχει γίνει μια λάγνα κοπέλα με έφεση σε άτομα του ίδιου φύλου –χωρίς να απορρίπτει την ιδέα του ετεροφυλοφιλικού έρωτα. Μια ερωτική σχέση ξεκινά ανάμεσά τους, μέσα από την οποία ο Simon προσπαθεί να ξαναβρεί την από χρόνια χαμένη του ενέργεια. Οι συγκρίσεις με το Birdman σε θεματολογικό επίπεδο είναι αναπόφευκτες, όπως και η κατά κράτος ήττα του από το αριστούργημα του Iñárritu. Αυτό, από την άλλη, δε σημαίνει πως έχει κάποια αρετή να επιδείξει παρ’ όλα αυτά, καθώς ο πληκτικά βραδύς ρυθμός του, η παντελής έλλειψη συνοχής ανάμεσα στο περιεχόμενο και την απεικόνισή του, όπως και η αποτυχία επαρκούς ψυχογράφησης των χαρακτήρων καταλήγει σε ένα ανιαρό φιλμ. Προτιμήστε το βιβλίο του Philip Roth.