Categories: ΒΙΒΛΙΟ

Ο Αόρατος του Paul Auster

1967: ο εικοσάχρονος Άνταμ, φοιτητής και επίδοξος ποιητής γνωρίζει τυχαία σε πάρτυ ένα μυστηριώδες ζευγάρι Γάλλων, τον Μπορν και την Μάργκο. Σύντομα, ο Μπορν θα του αναθέσει να στήσει λογοτεχνικό περιοδικό, ενώ θα περάσει 5 μέρες σαρκικής κραιπάλης με την Μαργκό. Όμως, σε ένα περίπατο των 2 ανδρών, ο Μπορν μαχαιρώνει επίδοξο ληστή και όλα αλλάζουν.

2007: ο ετοιμοθάνατος Άνταμ έρχεται σε επαφή – μετά από 40 χρόνια – με τον Τζιμ, μοναδικό φίλο του από το πανεπιστήμιο, ο οποίος είναι πλέον σημαντικός συγγραφέας. Θέλει να του ζητήσει συμβουλές για το πως θα μπορέσει να προχωρήσει το αυτοβιογραφικό βιβλίο που γράφει, το οποίο εστιάζει στα γεγονότα του 1967 που στιγμάτισαν την ζωή του. Πριν καταφέρουν να βρεθούν, ο Άνταμ πεθαίνει και ο Τζιμ αναλαμβανει να τελειώσει το βιβλίο, το οποίο όμως αποκαλύπτει ένα αρρωστημένο μυστικό. Είναι όμως όσα λέει το βιβλιο αλήθεια ή λογοτεχνία; Η αναζήτηση του Τζιμ τον οδηγεί το Παρίσι, όπου ο Άνταμ πέρασε έναν έντονο μήνα το 1967 και στην (τότε  μαθήτρια λυκείου) Σεσίλ, της οποίας η αφήγηση (μέσω του ημερολογίου της) μας φέρνει σε ένα μικροσκοπικό νησί της Καραϊβικής, όπου ζει ο παρηκμασμένος πια Μπορν.

Ο αναγνώστης του Paul Auster θα αναγνωρίσει αμέσως τον συγγραφέα της «Τριλογίας της Νέας Υόρκης» και του «Παλατιού του Φεγγαριού». Τα γνώριμα θεματικά μοτίβα του είναι παρόντα: πρωταγωνιστής συγγραφέας (ένας αόρατος άνθρωπος που όμως δημιουργεί το σύμπαν), ασκητική ζωή, βαρύνουσα σεξουαλική δραστηριότητα, συμπτώσεις, το έγκλημα που αλλάζει τα πάντα, αίσθηση αποτυχίας. Αλλά και τεχνικά, έχουμε και εδώ την πολυεπίπεδη γραφή (συγγραφέας Auster γράφει βιβλίο για συγγραφέα που διαβάζει/γράφει το βιβλίο ενός άλλου συγγραφέα που μυθιστορεί τη ζωή του), την διακειμενικότητα (αναφορές σε αρχαία και μεσαιωνική λογοτεχνία, μεταφράσεις).

Αυτό που διαχωρίζει τον «Αόρατο» από την (εκτεταμένη) βιβλιογραφία του Auster, είναι η αναμέτρηση με ένα από τα μεγάλα ταμπου του δυτικού ανθρώπου (άρα και της τέχνης μας): την αιμομικτική σχέση του Άνταμ με την αδερφή του. Το ότι ένας συγγραφέας του μεγέθους και της φήμης του τολμάει κάτι τέτοιο (έστω και αν το εξουδετερώνει, παρουσιάζοντας το ως δημιούργημα παραληρήματος) θα πρέπει να του αναγνωριστεί ως άλλο ένα παράσημο.

Τέλος, η σκηνή της παρακολούθησης του φινάλε του «Λόγου» του Ντράγιερ είναι ένα πραγματικό διαμάντι: ας το παραδεχτούμε, το αριστούργημα αυτό του κινηματογράφου όντως κάνει τους πάντες να γελάνε στο τέλος.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Σταύρος Στριλιγκάς

Share
Published by
Σταύρος Στριλιγκάς