Ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία και την επική οσκαρική ανατροπή του Moonlight, άλλη μια ιστορία για το γκέι ερωτικό ξύπνημα ενός νεαρού αγοριού εισβάλλει στην κούρσα για τα βραβεία, αυτή τη φορά με πολύ λιγότερες συμφορές, μια πιο άμεση, συμβατική ταύτιση (τουλάχιστον για το μεσογειακό θεατή) και κάποιο τουριστικό ενδιαφέρον για τη μικρή πόλη Κρέμα. Στην οποία ξετυλίγεται το υποψήφιο για 4 Όσκαρ καλοκαιρινό ρομάντζο του σκηνοθέτη Λούκα Γκουαντανίνο, που ολοκληρώνει έτσι την άτυπη «τριλογία της επιθυμίας» του, μετά τα Είμαι ο Έρωτας (και δεν βλέπεσαι #sorrynotsorry) και Κάτω από τον Ήλιο.
Στους 12 μήνες που μεσολάβησαν ως την έξοδο του Να Με Φωνάζεις Με Τ’ Όνομά Σου στη χώρα μας, το LGBT σινεμά γνώρισε μια από τις πιο καθοριστικές περιόδους του, όχι μόνο λόγω της τεράστιας σημασίας της νίκης του Moonlight στα Όσκαρ, αλλά και της σταθερά ποιοτικής σοδειάς ταινιών με queer περιεχόμενο, από το παθιασμένο και πολιτικοποιημένο 120 Χτύποι το Λεπτό του Ρομπέν Καμπιγιό (που παραγκωνίστηκε σκανδαλωδώς από την αμερικάνικη Ακαδημία αλλά παίρνει το αίμα του πίσω στα γαλλικά βραβεία Σεζάρ και Λουμιέρ) ως το υποψήφιο για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας Μια Φανταστική Γυναίκα του Σεμπαστιάν Λελιό με πρωταγωνίστρια την trans Ντανιέλα Βέγκα και το πολυβραβευμένο Του Θεού η Χώρα, το «βρετανικό Brokeback» που προβάλλεται εδώ και λίγες εβδομάδες στις ελληνικές αίθουσες. Ωστόσο, παρά τη σημαντική συμβολή τους στην ορατότητα και την εκπροσώπηση αυτών των ομάδων, καμία από αυτές τις ταινίες δεν φτάνει σε οικουμενικότητα το Να Με Φωνάζεις Με Τ’ Όνομά Σου. Και αυτή είναι η ευχή κι, εν μέρει, η κατάρα του.
Σαδιστικά προγραμματισμένο για κυκλοφορία μέσα στο καταχείμωνο, το Να Με Φωνάζεις Με Τ’ Όνομά Σου εκτυλίσσεται «κάπου στην βόρεια Ιταλία» το καλοκαίρι του 1983 (στην πραγματικότητα στην Κρέμα της Λομβαρδίας, ανάμεσα στους 35.000 κατοίκους είναι και ο σκηνοθέτης), με σχεδόν… πορνογραφική έμφαση στις έννοιες «Ιταλία» και «καλοκαίρι»: φρούτα, εσπρέσο, τζιτζίκια, λίμνες, ποδήλατα, πλακόστρωτα, σορτσάκια, κάμποι – ο τόπος και ο χρόνος είναι τόσο εγγεγραμμένοι στο DNA της ταινίας που μπορεί να βγεις από την αίθουσα με έγκαυμα από την τόση ηλιοθεραπεία. Σε αυτό το ειδυλλιακό σκηνικό, ο 17χρονος Έλιο (ο υποψήφιος για Όσκαρ Τιμοτέ Σαλαμέ, αποκάλυψη ετών 21) περνάει τις διακοπές του στο υπέροχο εξοχικό του μαζί με τους ακαδημαϊκούς γονείς του. Πολύγλωσσος, μουσική ιδιοφυία, χαρισματικός, αλλά και κυκλοθυμικός όπως όλοι οι έφηβοι, ο Έλιο αναστατώνεται από την άφιξη του Όλιβερ (Άρμι Χάμερ, εκπληκτικά πόδια), του αμερικάνου φοιτητή-βοηθού του αρχαιολόγου πατέρα του (Μάικλ Στούλμπαργκ) και κινούμενου swipe right, αφού εμφανισιακά μοιάζει με σταρ του σινεμά. Είναι έξυπνος, μορφωμένος, λίγο αλαζόνας και σύντομα μεταξύ τους αναπτύσσεται μια φιλία με επιφύλαξη, ανταγωνισμό και χιούμορ, που δεν αργεί να μετατραπεί σε έρωτα. (Βασικά αργεί, μιας και η ταινία είναι γενναιόδωρη στο κοινό με τις ομορφιές της, αλλά κυρίως είναι γενναιόδωρη στον εαυτό της με το χρόνο της.)
Ο Έλιο βιώνει τον πρώτο του έρωτα με όλα τα τελετουργικά που συνοδεύουν αυτή την αξέχαστη για όλους φάση της ζωής τους (ανυπομονησία, πάθος, περιέργεια, ανασφάλεια, ενθουσιασμό, όσφρηση ρούχων) και προσθέτει και τη δική του πινελιά, ανακαλύπτοντας τις ερωτικές ιδιότητες ενός ροδάκινου στην ήδη διασημότερη σκηνή της ταινίας, που εισέρχεται έτσι στο πάνθεον του σπουδαίου κινηματογραφικού food sex, πλάι στο American Pie και το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι. Άλλωστε θα το έχει πει και ο Τσέχωφ, όταν στην πρώτη πράξη κάνεις ετυμολογική ανάλυση της λέξης «ροδάκινο», στην τρίτη πρέπει να κάνεις σεξ με ένα ροδάκινο.
Ο Γκουαντανίνο εξωτερικεύει την εσωτερική θύελλα του κεντρικού του ζευγαριού μετασχηματίζοντας κάθε συναίσθημα σε αίσθηση, με κυρίαρχη την αφή. Σπάνια μια ερωτική ιστορία παρουσιάζεται τόσο «χειροπιαστή», από την απόπειρα του Όλιβερ να κάνει μασάζ στην αρχή της γνωριμίας του με τον Έλιο ως την εξερεύνηση του προαναφερθέντος ροδάκινου. Αυτή η έκδηλη σωματικότητα βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με τα λόγια του Τζέιμς Άιβορι, που, διασκευάζοντας το modern gay classic βιβλίο του Αντρέ Ασιμάν, αποτυπώνει στα 90 του καταιγιστικά τη νεανική επιθυμία, ίσως αναπληρώνοντας τις δεκαετίες ανείπωτων αισθημάτων σε δικά του φιλμ όπως τα Απομεινάρια Μιας Μέρας, το Επιστροφή στο Χάουαρντς Εντ και το Μωρίς. Η σιωπή, τα αγγίγματα και η ισορροπία μεταξύ του «να μιλήσω ή να πεθάνω;», της φράσης που διαβάζουν στο Επταήμερο (σε αυτό το σπίτι ή θα τρώνε ή θα μιλάνε για Τέχνη) κρέμονται πάνω από τους δύο εραστές που βρίσκουν καταφύγιο, ειρωνικά, μόνο στις λέξεις. Ανταλλάσσουν ονόματα μετά την πρώτη τους επαφή κι έτσι κωδικοποιούν τον έρωτά τους, όπως θα έκανε λίγα χρόνια αργότερα (στο δικό τους timeline) το The Princess Bride με τη φράση “as you wish”.
Με ειλικρίνεια και κατανόηση για τη συνείδηση των ηρώων του, το Να Με Φωνάζεις Με Τ’ Όνομά Σου αποτελεί σίγουρα μια από τις πιο θετικές, ευχάριστες απεικονίσεις ομοφυλοφιλικού έρωτα που έχουμε δει στο σινεμά, μαζί με το Princess Cyd για το οποίο γράψαμε πρόσφατα. Το love story δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχα κλασικά (στρέιτ) του σινεμά – χωρίς σπόιλερ, η σκηνή στο τρένο προκαλεί την ίδια βασανισμένη αγανάκτηση με τότε που εκείνη η φρικτή ξαδέρφη μπήκε στο καφέ στη Σύντομη Συνάντηση του Ντέιβιντ Λιν. Μάλιστα είναι τόσο ουτοπικό, που μπορεί από την ταινία να απουσιάζουν οι τεράστιες βάτες και η νοσταλγία, αλλά δεν παύει να αφορά μια γκέι σχέση στα 80s. Στο παραδεισένιο σπιτικό του, ο Έλιο μοιάζει προστατευμένος από τις πολύ ρεαλιστικές απειλές, όπως το AIDS που καραδοκεί, και το αβάσταχτο κοινωνικό στίγμα, χάρη στους διανοούμενους γονείς του, με τον πατέρα του μάλιστα να κλέβει την παράσταση με ένα συγκινητικό τελευταίο μονόλογο που θα κάνει πολλούς να ευχηθούν να συμμερίζονταν περισσότεροι γονείς.
Επιλέγοντας την ονειρική οδό κι εξορίζοντας την πραγματικότητα, ο Γκουαντανίνο αφήνει τους ήρωές του να ζήσουν έναν θεωρητικά απαγορευμένο έρωτα ελεύθεροι κι ανατρέπει το κλασικό χολιγουντιανό ρητό “they don’t make them like this anymore”…
They’ve never made them like this before.