Το να παραμένεις επί 28 χρόνια στην κορυφή δεν είναι εύκολη υπόθεση για ένα συγκρότημα. Οι Queens of the Stone Age καταφέρνουν από το 1996 να γεμίζουν αρένες και στάδια, να παράγουν νέα μουσική που δεν αρκείται στην επανάληψη του ήχου των πρώτων «ένδοξων» χρόνων και να φέρνουν κοντά γενιές που καθοδηγούνται από το κοινό πάθος τους για το stoner rock/alt rock, του οποίου υπήρξαν ορόσημα.
Αν και ιδιαίτερα αγαπητοί στο ελληνικό κοινό, έχουν περάσει 19 ολόκληρα χρόνια από την τελευταία φορά που επισκέφτηκαν την Ελλάδα και ο ερχομός τους, στις 27 Ιουλίου στο AthensRocks, είναι κάτι παραπάνω από πολυ-αναμενόμενος. Ωστόσο, μέσα σε αυτά τα χρόνια έχουν υπάρξει φορές που, πέραν των αμέτρητων παθιασμένων ακροάσεων της μουσικής τους, έχουμε διχαστεί για το αν πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε ένα συγκρότημα του οποίου ο εμβληματικός frontman, Josh Homme, έχει προκαλέσει με την ασεβή συμπεριφορά του (την οποία αναλύουμε παρακάτω). Την διαδέχτηκε μια ειλικρινής συγγνώμη, όπως αποδεικνύει και η στάση του τα τελευταία χρόνια – και η αλήθεια είναι πως όλ@ έχουμε δικαίωμα στα λάθη, αρκεί να μαθαίνουμε από αυτά.
Λίγο πριν τους απολαύσουμε στην Αθήνα, ανατρέχουμε στις πιο «μπελαλίδικες», απρόσμενες και αστείες στιγμές του συγκροτήματος που σημάδεψε με τις συνθέσεις του και τα μπαρουτοκαπνισμένα, sexy shows του τα 00s:
Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά τη δημιουργία τους, κανείς μας δεν μπορεί να φανταστεί κάποιο άλλο όνομα για το συγκρότημα πέραν αυτού που έχουμε λατρέψει να προφέρουμε και να γράφουμε ως “QOTSA”, από το Queens of the Stone Age. Όταν όμως ο Josh Homme έδωσε ζωή στο project το 1996, είχε σκεφτεί αρχικά το όνομα Gamma Ray. Μια γερμανική metal μπάντα που ονομαζόταν επίσης Gamma Ray πήρε σύντομα χαμπάρι αυτή την ανερχόμενη αμερικανική μουσική κολεκτίβα και τους απείλησε με μήνυση, αναγκάζοντας έτσι τον Homme να σκεφτεί άλλο όνομα. Ο πρώιμος συνεργάτης και παραγωγός, Chris Goss, επινόησε το όνομα Queens of the Stone Age και ξαναβάφτισε το συγκρότημα. «Το “Kings” θα ήταν πολύ μάτσο γι’ αυτό επιλέξαμε το Queens, αν και είμαστε όλοι άντρες στη μπάντα», είχε πει ο Homme σε συνέντευξή του (και δεν θα μπορούσαμε να συμφωνούμε παραπάνω).
Οι Queens of the Stone Age δεν στήθηκαν ποτέ σαν μία «παραδοσιακή» rock μπάντα, αφού δεκάδες μουσικοί έχουν περάσει και βγει από το συγκρότημα, όπως ο Elton John, ο Trent Reznor και ο ιδρυτής των Foo Fighters, Dave Grohl. Πριν γίνει frontman και κιθαρίστας, ο Grohl ήταν, ως γνωστόν, ο ντράμερ των Nirvana και με αυτή την ιδιότητα έπαιξε σε πολλές κυκλοφορίες των Queens of the Stone Age, συμπεριλαμβανομένου του σπουδαίου album Songs for the Deaf του 2002. Η ευκαιρία ήρθε την ιδανική στιγμή για τον Grohl, ο οποίος εκείνη την εποχή βυθιζόταν σε δύσκολες και αμφιλεγόμενες ηχογραφήσεις για το τέταρτο album των Foo Fighters, One by One, και χρειαζόταν μια ανάπαυλα. «Ήταν μία από εκείνες τις περιόδους που όλοι ξέραμε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και όλοι ήμασταν απογοητευμένοι, αλλά δεν μιλούσαμε γι’ αυτό», είχε δηλώσει ο κιθαρίστας των Foo Fighters, Chris Shiflett σχετικά με την προσωρινή αποχώρηση του Grohl.
Στον Grohl άρεσε τόσο πολύ το προηγούμενο συγκρότημα του τραγουδιστή Josh Homme, οι Kyuss -και ακόμα περισσότερο οι QOTSA-, ώστε ζήτησε από τους δεύτερους να γίνουν το opening act των Foo Fighters στην περιοδεία τους το 2000. Όταν ξεκίνησαν τα sessions για την ηχογράφηση του Songs for the Deaf, ο Homme είχε ακούσει ότι οι Foo Fighters είχαν κάνει προσωρινή παύση και κάλεσε τον Grohl επειδή ο ντράμερ τους, Gene Trautmann, εγκατέλειψε το group. «Τηλεφώνησα στον Dave και του είπα: “Μπορείς να έρθεις τώρα αμέσως;”», είχε πει ο Homme στο MTV News. «Ήταν μεσημέρι, και είπε, “Θα είμαι εκεί στις 18:30”. Μέχρι τις 20:00 είχαμε γράψει ήδη μερικά τραγούδια».
Τον Νοέμβριο του 2007, οι Queens of the Stone προσκλήθηκαν να δώσουν μια μικρή και αποκλειστική συναυλία για τους ωφελούμενους μιας μονάδας απεξάρτησης από τα ναρκωτικά στην Καλιφόρνια. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που αναζητούσαν τη νηφαλιότητα, συγκεντρώθηκαν σε έναν χώρο για να βιώσουν την ιδιαίτερη εμπειρία μιας συναυλίας από ένα από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα της δεκαετίας, και ο Josh Homme και η παρέα του ξεκίνησαν το live τους με το ξεσηκωτικό opening track του album του 2000, Rated R, Feel Good Hit of the Summer.
Το τραγούδι όπως ξέρουμε όσες και όσοι το έχουμε ακούσει δεκάδες φορές, δεν μιλάει για το καλοκαίρι ή για τη μουσική που το πλαισιώνει. Ο τίτλος είναι ειρωνικός, καθώς οι στίχοι αποτελούνται εξ ολοκλήρου από μια επαναλαμβανόμενη λίστα με ονόματα ναρκωτικών, διεγερτικών και άλλων ουσιών – «Νικοτίνη, μαριχουάνα, έκσταση και αλκοόλ / κ-κ-κ-κ-κ-κοκαΐνη!». Και οι Queens of the Stone Age έπαιξαν σε ένα κοινό από ανθρώπους που αγωνίζονται να απεξαρτηθούν, ξεκινώντας με αυτό. Το προσωπικό του κέντρου ήταν τόσο σοκαρισμένο που κατέβασε τους διακόπτες πριν καν τελειώσει το κομμάτι και διέταξε τους σεκιουριτάδες να απομακρύνουν τους Queens of the Stone Age από το κτίριο.
Οι περιπέτειες του τραγουδιού δεν σταματούν εδώ. Αν και ένα κομμάτι που μιλάει για τα ναρκωτικά δεν έχει αποδειχθεί πως είναι ικανό να οδηγήσει τους ακροατές στη χρήση, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί δεν είναι φιλικά προσκείμενοι σε τέτοιου είδους στίχους. Το γεγονός αυτό καλλιέργησε μια παρακινδυνευμένη κατάσταση όταν οι Queens of the Stone Age σχεδίαζαν να κυκλοφορήσουν το Feel Good Hit of the Summer ως single από το album Rated R. «Καταλαβαίναμε πως αν το κάναμε αυτό οι περισσότεροι σταθμοί δεν θα το έπαιζαν καν», είχε αναφέρει ο Josh Homme στο Rolling Stone, για τη ραδιοφωνική βιωσιμότητα του τραγουδιού. «Δεν το βλέπουν με πολύ θετικό μάτι».
Δεν ήταν όμως μόνο οι ραδιοφωνικοί σταθμοί διστακτικοί. Η Walmart, η πιο μεγάλη αλυσίδα λιανικής στις ΗΠΑ εκείνη την εποχή, είπε στους Queens of the Stone Age ότι δεν θα έβαζε το Rated R στα χιλιάδες καταστήματά της, εκτός αν αφαιρούσαν το Feel Good Hit of the Summer από τον δίσκο. Μετά από κάποιες διαπραγματεύσεις, η αλυσίδα συμφώνησε να πουλήσει το Rated R – αλλά με ένα αυτοκόλλητο “warning” που προειδοποιούσε τους πελάτες για την «άτακτη» γλώσσα του. Το αστείο είναι πως ο Homme διαβεβαίωσε τη Walmart ότι δεν χρειαζόταν να ασχοληθεί με την προειδοποίηση, λόγω του τίτλου Rated R του δίσκου, ο οποίος κατά κάποιον τρόπο προειδοποιούσε από μόνος του τους ανηλίκους να μείνουν μακριά από τα ναρκωτικά. Μετά από την επισήμανσή του, η εταιρεία αποφάσισε να αφαιρέσει την προειδοποίηση.
Μαζί με τον Josh Homme, ο μακροβιότερος στο διαρκώς εναλλασσόμενο roster των Queens of the Stone Age, ήταν ο μπασίστας Nick Oliveri, ο οποίος είχε παραμείνει στο συγκρότημα από την προηγούμενη μπάντα του Homme, τους Kyuss. Αυτή η σχεδόν δεκαετής θητεία του στο συγκρότημα έληξε απότομα το 2004, όταν ο Homme απέλυσε τον Oliveri. «Πριν από μερικά χρόνια, μίλησα στον Nick για μια φήμη που έφτασε στ’ αυτιά μου», είχε πει ο Homme στο BBC Radio 1 το 2005. «Του είπα: “Αν ποτέ ανακαλύψω ότι αυτό είναι αλήθεια, δεν θέλω να σε ξέρω, φίλε».
Ο Homme άφησε να εννοηθεί ότι είχε προηγηθεί κι άλλο απρεπές σκηνικό με τον Oliveri – ωστόσο τότε ο Homme του επέτρεψε να παραμείνει στο συγκρότημα. Λίγο καιρό μετά, ενεπλάκη σε έναν βίαιο καυγά στο Los Angeles με τον τραγουδιστή της rock, Blag Dahlia. Σύμφωνα με το Hot Press, ο λόγος που ο Homme έδιωξε τελικά τον Oliveri από το συγκρότημα ήταν οι ισχυρισμοί ότι ο τελευταίος είχε κακοποιήσει την τότε σύντροφό του. Τελικά, ο Homme και ο Oliveri συμφιλιώθηκαν λίγους μήνες αργότερα, με τον Oliveri να ηχογραφεί περιστασιακά με τους Queens of the Stone Age στη δεκαετία του 2010, χωρίς ωστόσο να αποτελεί πλέον μέλος της μπάντας.
Τον Δεκέμβριο του 2017, οι Queens of the Stone Age έπαιξαν στη χριστουγεννιάτικη συναυλία Almost Acoustic του μεγάλου ραδιοφωνικού σταθμού KROQ στο Los Angeles. Στις αρχές του set του συγκροτήματος, ενώ έπαιζαν το The Evil Has Landed, ο τραγουδιστής και κιθαρίστας Josh Homme παρουσιάζεται να κλωτσάει μια φωτογραφική μηχανή από τα χέρια μιας φωτογράφου που βρισκόταν δίπλα στη σκηνή. Το βίντεο του περιστατικού βγήκε γρήγορα στην επιφάνεια και η φωτογράφος, Chelsea Lauren, δημοσίευσε το υλικό αυτό στη σελίδα της στο Facebook. Προφανώς, ο Homme δεν προκάλεσε απλώς ζημιά στον εξοπλισμό της Lauren, αλλά και στη φωτογράφο – αφού χρειάστηκε να περάσει τη νύχτα στα επείγοντα, καθώς η κάμερα την είχε χτυπήσει δυνατά στο πρόσωπο.
Γιατί λοιπόν ο Homme να κάνει κάτι τέτοιο; Σε ένα σχόλιο στην ανάρτησή της στο Facebook, η Lauren θεώρησε ότι ο καλλιτέχνης δεν θύμωσε που τον φωτογράφισαν καθώς «δεν υπήρχαν περιορισμοί» για τη φωτογράφιση στη συναυλία. Σε ανακοίνωσή του (μέσω του Consequence of Sound), ο Homme ζήτησε συγγνώμη, καταγγέλλοντας τη συμπεριφορά του και χαρακτηρίζοντάς την ως «μια εκτροχιασμένη κατάσταση», προσθέτοντας ότι «δεν ήθελε να συμβεί αυτό». Στη συνέχεια, ο Homme ζήτησε μια πιο συναισθηματική συγγνώμη μέσω ενός βίντεο στο Instagram. «Δεν έχω καμία δικαιολογία ή λόγο για αυτό που έκανα», είπε. «Έχω κάνει πολλά λάθη στη ζωή μου και η χθεσινή νύχτα ήταν σίγουρα ένα από αυτά».
Το τρίτο studio album των QOTSA, Songs for the Deaf, ισοδυναμεί με την πρώτη μεγάλη εμπορική επιτυχία του συγκροτήματος, καθώς μπήκε στο top 20 του Billboard album chart. Για την επιτυχία αυτή ευθύνονται εν μέρει τα εμβληματικά κομμάτια No One Knows και Go With the Flow – υπάρχουν όμως αρκετά facts που συνέβαλαν στην απήχησή του. Κατά κάποιον τρόπο, ο δίσκος ολοκληρώνει την ανεπίσημη τριλογία των τριών πρώτων album του συγκροτήματος. «Νομίζω ότι πάντα έβλεπα αυτούς τους τρεις πρώτους δίσκους ως ένα σύνολο», είχε πει ο Homme στο The Fade το 2002. Το ομώνυμο ντεμπούτο τους (1998) διαφοροποίησε τον Homme από τους Kyuss. Το δεύτερο album, Rated R (2000), επέτρεψε στο συγκρότημα να «παίξουμε περισσότερα από αυτά που μας άρεσαν και είχαμε συνηθίσει να παίζουμε», ενώ το Songs for the Deaf προσέφερε «μουσική ποικιλομορφία» και μια συνειδητοποίηση της ουσίας του συγκροτήματος, το οποίο πλέον κυμαινόταν «από garage ήχους μέχρι ένα είδος rock όπερας».
Εκτελώντας αυτή την ιδέα, το Songs for the Deaf κατέληξε στη συνέχεια να είναι κάτι σαν concept album, αναπαριστώντας το πώς είναι να οδηγείς από το Los Angeles στο Εθνικό Πάρκο Joshua Tree, 120 μίλια μακριά στην έρημο της Καλιφόρνια. «Όταν είχα διανύσει αυτή τη διαδρομή, το μόνο που είχα στο αμάξι ήταν ένα ραδιόφωνο», δήλωσε ο Homme στο The Fade. «Οπότε συνήθιζα να απολαμβάνω πραγματικά τη σιωπή και τότε κάθε τόσο ο σταθμός που άκουγα έβγαζε ξαφνικά ένα “ουρλιαχτό” (σ.σ. επειδή δεν ήταν καλό το σήμα) και γινόταν ένας νέος σταθμός. Ήθελα απλά να το μεταφέρω αυτό σε έναν δίσκο με κάποιον τρόπο».
Οι Queens of the Stone Age ενηλικιώθηκαν στο τέλος της εποχής που τα συγκροτήματα έπρεπε να παράγουν music videos για να προωθήσουν τα τραγούδια τους, και το group είχε αποφασίσει πως θέλει να κυκλοφορήσει μερικά καλά βίντεο. Συχνά, εισάγοντας στοιχεία χιούμορ ή τρόμου που συμβάδιζαν με τη μουσική τους, οι Queens of the Stone Age κατέληγαν να λαμβάνουν υποψηφιότητες για βραβεία του MTV, όπως για τα clip του Go With the Flow και του No One Knows. Αν και ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τη δουλειά τους, το music video που γύρισαν για την προώθηση του single In My Head του 2005, θα ήθελαν να το ξεχάσουν.
Ο σκηνοθέτης Brett Simon υπέβαλε μια ιδέα στην Interscope Records. «Απλά έτυχε να είναι η μόνη φορά που ακούσαμε τη δισκογραφική εταιρεία και ήταν ένα τέτοιο γα**** από την πλευρά μας», είχε επισημάνει ο κιθαρίστας Troy Van Leeuwen στο Suicide Girls. «Το βίντεο που κυκλοφορήσαμε για αυτό το τραγούδι είναι τόσο άθλιο! Ήμασταν τρεις από εμάς μπροστά σε μια πράσινη οθόνη με εφέ που προστέθηκαν αργότερα», εξήγησε ο Van Leeuwen, συγκρίνοντας το τελικό προϊόν με μια «διαφήμιση της Gap». Ο Josh Homme, δήλωσε στο Beats 1 Radio το 2017 ότι συνειδητοποίησε πως μισούσε το βίντεο ήδη κατά τη διάρκεια της παραγωγής του. «Έλεγα “αυτό είναι τρομακτικά απαίσιο”». Και τότε έφυγε από το πλατό.