Σ’ ένα σκηνικό που θυμίζει Breakfast at Tiffany’s, η Αμέλια, η Κωνσταντίνα και η Ιουλίτα έχουν ξεκινήσει να φωτογραφίζονται για τη συνέντευξή μας. Τις συναντώ στο Cafè Barbera στην Ερμού, με περιέργεια και ζωηρή διάθεση να μάθω πώς ήρθε στη ζωή το μοναδικό ενεργό στην ελληνική μουσική βιομηχανία girl band. Εδώ και έναν περίπου χρόνο, οι 3SUM μας φέρνουν στο νου ξέγνοιαστες στιγμές των 00s, όταν τα γυναικεία pop groups έκαναν την επανάστασή τους μέσα σε έναν πατριαρχικό κόσμο.
Έχουν προηγηθεί αρκετές επαναλαμβανόμενες ακροάσεις του νέου τους single, Thema, σε συνεργασία με τον Σάκη Ρουβά, που μετράει σχεδόν 300.000 προβολές στο YouTube και άλλες τόσες ακροάσεις στο Spotify. Από το Sodade2 και άλλα εναλλακτικά στέκια για clubbing, μέχρι τα μουσικά βραβεία και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς, το κομμάτι τους παίζει δυνατά σπρώχνοντάς μας να χορέψουμε στον ρυθμό του – όποια κι αν είναι τα μουσικά γούστα μας.
Και οι τρεις τους, διανύουν τη δεκαετία των 20s γεμάτες όρεξη για ζωή και δημιουργία. Σε μία βαθιά γυναικεία συζήτηση, μιλήσαμε για τα όνειρά τους, για το δικαίωμα όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως φύλου, στον γάμο και τη γονεϊκότητα, για την αντικειμενοποίηση των γυναικών στο music industry (και όχι μόνο) και για όλα εκείνα τα βράδια που κουράστηκαν να επιστρέφουν στο σπίτι με τα κλειδιά σφιχτά στο χέρι.
Παραγγέλνουμε καφέ και αρχίζουμε να συστηνόμαστε με τα κορίτσια. Η Ιουλίτα, πέρα από το τραγούδι, μαθαίνω πως ασχολείται με το θέατρο και τη διδασκαλία χορού σε παιδιά. Αυτό το διάστημα, συμμετέχει στην παράσταση «Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας». Η Αμέλια, είναι επαγγελματίας χορεύτρια, ενώ εκπαιδεύει σε δικό της πρόγραμμα νέες/ους ηλικίας 15-25 ετών για να γίνουν επαγγελματίες χορευτές/ριες. Η Κωνσταντίνα, ολοκληρώνει τις σπουδές της στη Διοικητική Επιστήμη και Τεχνολογία στην ΑΣΟΕΕ, διδάσκει χορό, γράφει τη δική της μουσική και τραγουδάει σε διάφορες σκηνές ως solo artist όταν δεν καταπιάνεται με το γκρουπ.
Γυρίζουμε τον χρόνο πίσω και μιλάμε για τη μουσική που έπαιζε περισσότερο στα σπίτια τους όταν ήταν ακόμη παιδιά. «Ο μόνος τρόπος για να κοιμηθώ ήταν μπροστά από τα ηχεία, στα οποία έπαιζε κυρίως glam rock όπως Guns ‘N’ Roses και Bon Jovi. Στην πορεία αγάπησα το old school pop και hip hop/rap», λέει η Αμέλια. Η Ιουλίτα είχε πολλά ακούσματα από μικρή, αφού όλη η οικογένειά της ασχολείται με το τραγούδι και τον χορό, και μεγάλωσε κυρίως με παλιά ερωτικά τραγούδια – αν και πλέον της αρέσει να ακούει ό,τι της φτιάχνει τη διάθεση. Η Κωνσταντίνα μου εξιστορεί πως, «Στο σχολείο όλα τα κορίτσια ντυνόντουσαν πριγκίπισσες κι εγώ θυμάμαι στην 5η Δημοτικού να ντύνομαι Michael Jackson και αργότερα Lady Gaga. Με την κολλητή μου αναπαριστούσαμε video clips τους και κάναμε παραστάσεις στους γονείς μου. Στην πορεία άρχισα να έχω πολλά soul και jazz ερεθίσματα – αγαπώ την Etta James και τη Jorja Smith, το chillout R&B, την alt pop και τη rock».
Η Ιουλίτα
«Υπάρχουν οικογένειες ετερόφυλων ζευγαριών που ο άντρας κακοποιεί τη σύζυγό του. Βλέπουμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα με την ενδοοικογενειακή βία και τις γυναικοκτονίες. Είναι προτιμότερο δηλαδή αυτό, από το να μεγαλώσει ένα παιδί με δύο μπαμπάδες ή δύο μαμάδες;»
Αν και η αγάπη τους για τη Dua Lipa είναι σχεδόν μονόδρομος (γελάμε μεταξύ μας ως σκληροπυρηνικές fans), τα κορίτσια εμπνέονται από αρκετές εγχώριες καλλιτέχνιδες, όπως η Έλενα Παπαρίζου, η Τάμτα, η Νατάσσα Μποφίλιου, η Μαρίνα Σάττι, η Ελένη Φουρέιρα και η Marseaux. Παρά τις φιλοδοξίες τους σε καλλιτεχνικό επίπεδο, η Κωνσταντίνα, η Αμέλια και η Ιουλίτα ονειρεύονται μια μέρα να μπορούν να στηρίξουν τις οικογένειές τους ζώντας από τη μουσική, όπως αντίστοιχα οι γονείς τους τις στήριξαν στα πρώτα τους βήματα. «Η μητέρα μου είναι νοσηλεύτρια και εργάζεται επί πολλά χρόνια στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και έχει ταξιδέψει σε Αφρική και Ασία. Θέλω κι εγώ να βοηθήσω παιδιά που δεν ζουν σε αναπτυγμένες χώρες και δεν έχουν πρόσβαση σε βασικά αγαθά», μοιράζεται μαζί μας η Αμέλια, και η Κωνσταντίνα προσθέτει πως κι εκείνη θα ήθελε να στηρίξει ανθρώπους ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, να ενταχθεί σε κάποια οργάνωση.
Η Κωνσταντίνα
Η συζήτησή μας πηγαίνει στον νέο νόμο για τον γάμο και τη γονεϊκότητα ανεξαρτήτως φύλου. Αν και οι τρεις τους έχουν γεννηθεί μεταξύ των late 90s και early 00s, δυστυχώς παρατηρούν από μικρές πως η κοινωνία μας παραμένει βαθιά συντηρητική σε αρκετά ζητήματα. Όπως θα πει η Αμέλια, «Ζούσα για 11 χρόνια στην Αυστραλία, όπου η θρησκεία δεν επηρεάζει τους ανθρώπους όπως συμβαίνει στην Ελλάδα. Η σεξουαλικότητα και η ταυτότητα ενός ανθρώπου, δεν είδα ποτέ να αποτελούν αιτία διάκρισης». Η Ιουλίτα προσθέτει πως «όταν όμως το κράτος, η κυβέρνηση και η εκκλησία δεν κάνουν βήματα προς τα μπρος για τα αυτονόητα, η κοινωνία δεν θα είναι ποτέ έτοιμη. Ο κάθε άνθρωπος πρέπει να είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει». Η Κωνσταντίνα αναρωτιέται, «Τι παραπάνω μπορεί να προσφέρει μια γυναίκα και ένας άντρας σ’ ένα παιδί, από δύο άντρες, για παράδειγμα; Ποτέ δεν το κατάλαβα αυτό. Ένα παιδί θέλει να μεγαλώσει με αγάπη. Υπάρχουν οικογένειες ετερόφυλων ζευγαριών που ο άντρας κακοποιεί τη σύζυγό του. Βλέπουμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα με την ενδοοικογενειακή βία και τις γυναικοκτονίες. Είναι προτιμότερο δηλαδή αυτό, από το να μεγαλώσει ένα παιδί με δύο μπαμπάδες ή δύο μαμάδες;».
Η Αμέλια
«Νιώθετε ασφαλείς ως γυναίκες μέσα στην κοινωνία μας;», ρωτάω, και όλες μας χαμογελάμε αμήχανα, γιατί ξέρουμε. Τα κορίτσια εξηγούν πως ως γυναίκες γενικά, και ως γυναίκες καλλιτέχνιδες ειδικά, έχουν κουραστεί να έρχονται κάθε μέρα αντιμέτωπες με στερεότυπα. «Κάθε βράδυ είμαστε στο τηλέφωνο για να νιώθουμε ασφαλείς, κοιτάζουμε συνέχεια πίσω μας. Έχουν αυνανιστεί μπροστά μας στον δρόμο, μας έχουν πιάσει τα οπίσθια. Όλο αυτό μας καλλιεργεί φόβο και δεν μπορούμε να είμαστε ξέγνοιαστες. Πάντα θα σκεφτούμε και δεύτερη και τρίτη φορά τι θα φορέσουμε. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς ένας άντρας θεωρεί ότι έχει δικαίωμα να επιδεικνύει τέτοιου είδους συμπεριφορές και να κατηγορεί τις γυναίκες για το πώς ντύνονται, λέγοντας πως εκείνες προκαλούν!».
«Εμάς τις pop artists μας θέλουν χαζές. Συνέχεια το βιώνουμε», θα πει κατηγορηματικά η Κωνσταντίνα. «Μόνο και μόνο επειδή είμαι ξανθιά, ακούω συνεχώς να μου λένε, “α, ξέρεις και από οικονομικά;”, ή “δεν περιμέναμε να πηγαίνεις για κάμπινγκ και να σε δούμε να κάνεις διακοπές στην Ικαρία”, ή “σε είδα έτσι όμορφη και δεν περίμενα να έχεις φωνή”. Μου αρέσει πάντως να τους διαψεύδω – αν και είναι κουραστικό να πρέπει να αποδεικνύεις συνεχώς πως δεν είσαι ηλίθια». Η Αμέλια, έχοντας βιώσει αντίστοιχη αντιμετώπιση, αναφέρει: «Αντιμετωπίζουν την τέχνη μας σαν χόμπι και ας έχουμε πάρει από παιδιά πόσα πτυχία. Αν, δε, μια κοπέλα χορεύει σε club ή είναι striper, αμέσως θα την υποτιμήσουν. Συνεχώς βιώνουμε την αντικειμενοποίηση και τη σεξουαλικοποίηση του γυναικείου σώματος».
«Αν φοράς λίγα ρούχα στη σκηνή, σε χαρακτηρίζουν ασόβαρη, π*****α κ.ά, ή θεωρούν ότι θέλεις να έρθει κάποιος να σε προσεγγίσει και να κάνεις σεξ μαζί του. Πολλές κοπέλες φτάνουν σε σημείο να ντρέπονται για το επάγγελμα λόγω αυτών των συμπεριφορών και του δήθεν καθωσπρεπισμού. Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει ό,τι θέλει αρκεί αυτό που κάνει να μην βλάπτει άλλους ανθρώπους. Αυτό που βιώνουμε είναι παραλογισμός: σε κάθε σημείο στην Αθήνα έχουμε στριπτιτζάδικα και sex shops, αλλά για τους άντρες -και όχι μόνο- είναι ντροπή να αγκαλιάζει και να δείχνει μια γυναίκα τη σεξουαλικότητά της πάνω και κάτω από τη σκηνή».
«Συνέχεια ακούμε “αυτές σε ένα μήνα θα έχουν σπάσει” επειδή είμαστε γυναίκες και νομίζουν ότι θέλουν να φάμε η μία την άλλη»
Ρωτώ τα κορίτσια για το πώς έχουν νιώσει οι ίδιες ως γυναίκες μέσα στη μουσική βιομηχανία. «Έχει χρειαστεί να κάνουμε θυσίες για τη δουλειά μας», περιγράφει η Ιουλίτα, «το σημαντικό όμως είναι να βρίσκεσαι σε ένα καλό team που θα σε προστατεύσει και δεν θα σε εκμεταλλευτεί. Ευτυχώς στον χώρο μας δεν έχουμε βιώσει παρενόχληση – προσωπικά μου έχει τύχει να αποφασίζουν στο παρελθόν άλλοι για την εργασία μου, για το πόσα χρήματα θα πάρω και έχω φύγει από δουλειά λόγω αυτού».
«Το “struggling/starving artist mentality” πρέπει να σταματήσει», λέει η Αμέλια και η Κωνσταντίνα προσθέτει ότι «πρέπει οι άνθρωποι να καταλάβουν πως δεν πληρωνόμαστε μόνο για τη μία ώρα που θα είμαστε στη σκηνή. Έχουμε δουλέψει πόσα χρόνια και ώρες από πίσω, από πολύ μικρές. Έχουμε κάνει πολλές πρόβες – το κάνουμε και οι τρεις με πολύ σεβασμό και κόπο όλο αυτό και όχι για το φαίνεσθαι. Παρ’ όλα αυτά, πολύς κόσμος μας βλέπει σαν άπειρα κοριτσάκια».
Όσον αφορά τις 3SUM, τα κακεντρεχή και σεξιστικά σχόλια δεν έχουν εκλείψει. «Συνέχεια ακούμε “αυτές σε ένα μήνα θα έχουν σπάσει” επειδή είμαστε γυναίκες και νομίζουν ότι θέλουν να φάμε η μία την άλλη», λέει η Ιουλίτα. «Πάντα η πρώτη ερώτηση που ακούμε είναι “τα πάτε καλά μεταξύ σας;” αντί να μας πουν κάτι όμορφο για τη δουλειά μας. Πάντα της γνώσης προηγείται η κακία, ο κόσμος συγκρίνει και τροφοδοτεί με κακή ενέργεια όταν πάει να βγει κάτι καινούριο αντί να το υποστηρίξει. Υπάρχει πολλή σύγκριση – ποια θα ξεχωρίσει, ποια θα προδώσει το γκρουπ». Όπως λέει η Κωνσταντίνα, «Όλες προφανώς έχουμε διαφορετικά όνειρα και θέλουμε να κάνουμε κι άλλα πράγματα, ωστόσο γιατί να πρέπει κάποια να είναι καλύτερη από τις άλλες; Είμαστε και οι τρεις πολύ διαφορετικές και ζούμε αυτή την εμπειρία που έχουμε τη χαρά να μοιραζόμαστε ως γκρουπ. Εγώ θα χαρώ πολύ να λέω σε μερικά χρόνια ότι ζήσαμε αυτή την εμπειρία – με τα εύκολα και τα δύσκολα, με το άγχος, με τις εντάσεις, τις διαφωνίες».
«Αυτό που μας έκανε να θέλουμε να ζήσουμε την εμπειρία του γκρουπ, είναι το κοινό όραμα», μου εξηγούν οι 3SUM. «Το πόσο απρόβλεπτα έρχονται πολλές καταστάσεις στη ζωή μας, πόσο ενδυναμωτικό είναι να μοιράζεσαι μια εμπειρία και τις δυσκολίες της με άλλες γυναίκες. Συμπληρώνουμε η μία την άλλη». Για την Κωνσταντίνα, επειδή δεν έχει αδέλφια, είναι μια πολύ κοντινή εμπειρία «Μαθαίνεις πολλά και από τα λάθη σου, τα οποία τα άλλα άτομα σε βοηθούν να εντοπίσεις και να συνειδητοποιήσεις», λέει.
Όσον αφορά στη συνεργασία τους με τον Σάκη Ρουβά στο “Thema”, που έχει αναδειχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες dance επιτυχίες των τελευταίων μηνών, η Ιουλίτα, η Αμέλια και η Κωνσταντίνα μας λένε: «Ξέραμε πολλούς μήνες πριν ότι θα συνεργαστούμε με τον Σάκη – μας το είχε γνωστοποιήσει η εταιρεία μας, η Cobalt Music. Εμπιστευόμαστε την ομάδα μας, κάνουν πολύ προσεκτικά πράγματα και ξέρουμε ότι θα μας προτείνουν καλλιτέχνες/ιδες που μας ταιριάζουν και αισθητικά και μουσικά και ηθικά. Δεν συνηθίζεται ένας/μία νέος/α καλλιτέχνης/ιδα ή ένα νέο γκρουπ να συνεργάζεται με τον νο1 Έλληνα καλλιτέχνη από το δεύτερο κιόλας single και είμαστε πολύ χαρούμενες γι’ αυτό. Το κομμάτι είναι σε μουσική του παραγωγού μας, Δημήτρη Κοντόπουλου, και σε στίχους Νίκου Γρίτση και Saske».
Λίγο πριν τις αποχαιρετήσω, τα κορίτσια μοιράζονται μαζί μου πως θα ήθελαν μελλοντικά να θίξουν μέσα από τα κομμάτια τους ζητήματα που σχετίζονται με την ψυχική υγεία. «Κι εμείς οι ίδιες πολλές φορές δεν μας προσέχουμε μέσα σε αυτόν τον χώρο και υπερ-προσπαθούμε. Είναι σημαντικό όμως να δείχνουμε την ευαλωτότητά μας γιατί δεν είμαστε μόνο η διασκέδαση, τα show και το λαμπερό μακιγιάζ όπως νομίζει πολύς κόσμος», λέει η Ιουλίτα. «Κουβαλάμε αρκετό άγχος μέσα σε έναν κόσμο που μας θέλει να είμαστε πάντα κάτι καλύτερο και μας κάνει να αμφιβάλλουμε για το αν είμαστε αρκετές», καταλήγουν και οι τρεις.