Όλα ξεκινούν ανάλαφρα και υπερχρωματισμένα. Μετά βλέπεις αυτή τη γλυκιά κοπέλα να παίρνει έναν μπαλντά και να τεμαχίζει κρέατα ενώ από πίσω ακούγεται η μελωδία του “You are my destiny” του Paul Anka. Καλωσήρθατε στον κόσμο του ΜΟΥ.
Μέσα σε αυτό το σουρεάλ σκηνικό, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο παράξενα και κάπως gringe όταν την ακούς να απαγγέλει: «Τα χείλη σου, ματάκια μου. Τα μάτια σου, χειλάκια μου. Η φωνή σου, ψυχούλα μου. Η ψυχή σου, φωνούλα μου. Τα χέρια σου, καρδούλα μου. Η καρδιά σου, χεράκια μου. Μυτούλα μου. Μυξούλες μου. Τσιμπλίτσες μου. Στοματάκι μου. Γλωσσίτσα μου. Αυτάκια μου. Μαλλάκια μου. Βυζάκια μου. Φρυδάκια μου. Γαμπίτσες μου. Μπουτάκια μου. Γονατάκια μου. Χειλάκια μου. Μωράκι μου. Καυλάκι μου. Ζαχαρωτοαρκουδάκι μου. Κουνελοπανθηροζουζουνάκι μου. Μελομακαρονοκουραμπιεδάκι μου. Σκατουλάκι μου».
Δεν ξέρεις αν πρέπει να γελάσεις, να κλείσεις τ’ αυτιά σου ή να χτυπήσεις το κεφάλι σου και ξαφνικά έρχεται ο επόμενος στίχος «Σκατά να ’ναι κι ό,τι να ’ναι. Αρκεί να είναι δικό Μου. Να μπορώ να λέω ΜΟΥ» και λες: «Ώπα, τι έχουμε εδώ»;
Και μετά ακούς τις υπόλοιπες ψιθυριστές κραυγές της που περιέχουν μέσα τους με έναν καυστικό τρόπο όλη τη σαπίλα της αθάνατης ελληνικής οικογένειας, του μισογυνισμού, της πατριαρχίας, της κτητικότητας, της γυναικείας κακοποίησης, και σπας.
Η Βίνα Σέργη είναι spoken word artist, μέλος της ομάδας The Bad Poetry Social Club και ηθοποιός. Το τραγούδι, εδώ και λίγο καιρό που κυκλοφόρησε, έχει προκαλέσει πολλά ανάμεικτα συναισθήματα και δεν υπάρχει παρέα που να έχω βρεθεί και να μη συζητούν γι’ αυτό.
Είναι 27 χρονών, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλαμάτα με καταγωγή από τη Νάξο και μένει στην Αθήνα τα τελευταία 10 χρόνια. Έχει παίξει σε αρκετές θεατρικές παραστάσεις, performances και ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους. Αλλά και με την ομάδα της, ως ποιήτρια και performer, έχει συμμετάσχει σε αρκετές ποιητικές performances στην Αθήνα και σε tour σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα κείμενά της υπάρχουν ως spoken word κομμάτια στο κανάλι της ομάδας Τhe Bad Poetry Social Club, στο YouTube και το Spotify, αλλά και σε έντυπη μορφή στο βιβλίο της με όνομα “Πατσουλί”. Μερικά από τα βιβλία της ομάδας μπορείτε να τα βρείτε ΕΔΩ. Η κουβέντα μας, όπως ήταν φυσικό, ξεκίνησε για το “ΜΟΥ”.
Γιατί πιστεύεις ότι δημιουργήθηκε τόσο σούσουρο με το τραγούδι αυτό; Επειδή σόκαρε ή επειδή ταυτίστηκαν πολλές γυναίκες με αυτό; Δεν ξέρω αν σόκαρε ή αν απλά υπενθύμισε στον κόσμο μια αλήθεια που έκρυβαν καλά μέσα τους. Πιστεύω ότι έγιναν και τα δύο. Η αλήθεια σοκάρει όταν την ακούς από άλλους κι ας ήταν πάντα μπροστά σου.
Η έμπνευση ήρθε από το προσωπικό σου περιβάλλον ή ένιωσες να σε πνίγει το γεγονός ότι καθημερινά πλέον τρανταζόμαστε διαβάζοντας για βιασμούς, ενδοοικογενειακή βία και γυναικοκτονίες; Πριν τέσσερα χρόνια που γράφτηκε, το φαινόμενο με τις γυναικοκτονίες στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο έντονο ακόμα στην ελληνική πραγματικότητα ή ειδησεογραφία (αυτό δεν σημαίνει βέβαια πως δεν υπήρχε ή ότι μας άφηναν ανεπηρέαστους). Το ότι μεγάλωσα όμως σε ένα σπίτι με άλλες τέσσερις γυναίκες, το ότι η πλειονότητα των συγγενικών μου προσώπων, των φίλων που λάτρεψα, που με σημάδεψαν, ακόμα και το γεγονός ότι η γάτα μου -όλα αυτά ήταν γένους θηλυκού- με έκαναν να έχω πάντα τρομερή ενσυναίσθηση και απεριόριστη αγάπη γι’ αυτές. Με έπιανα πολύ συχνά να τις δικαιολογώ, να τις συγχωρώ, να θυμώνω με τις αδυναμίες μας και να θέλω να πετάξω από πάνω μας όλες τις ανασφάλειες με τις οποίες μας ποτίζουν τόσα χρόνια. Καθρεφτιζόμουν πάνω τους και ήθελα να χαμογελάω με αυτόν τον καθρέφτη στο τέλος της μέρας. Το κείμενο γεννήθηκε από αυτή την ανάγκη και το αγαπάω τόσο πολύ όσο και όλες εμάς τις γυναίκες.
Τι σχόλια έχεις λάβει από κόσμο που δεν σε γνωρίζει; Σου έχουν στείλει μηνύματα γι΄αυτό; Έχουν στείλει ναι. Το πιο ωραίο σχόλιο που έχω δεχτεί μέχρι τώρα είναι από μία γυναίκα «Σε ευχαριστώ για το “ΜΟΥ”. Με βοήθησε πολύ. Σε ευχαριστώ για τις λέξεις που είχα μέσα μου και δεν μπόρεσα να πω». Εκεί ένιωσα ότι όντως έκανα κάτι σημαντικό με την τέχνη μου. Ούτε τα views ούτε οι νέοι followers, μπορούν να συγκριθούν ποτέ με αυτό το συναίσθημα.
Πώς αγάπησες και αποφάσισες ότι θες να δημιουργήσεις μελωδική αφήγηση; Είχες κάποια παραδείγματα που σε ενέπνευσαν; Την ομάδα μου. Αυτό κάνουμε. Αν δείτε όλα τα κείμενά μας είναι ντυμένα με μουσικές και τα περισσότερα με βίντεο. Ήταν προϋπόθεση από την αρχή προκειμένου να κάνουμε την ποίηση να ακουστεί. Φυσικά η spoken word ποίηση δεν είναι κάτι που ανακαλύψαμε εμείς. Αλλά στην Ελλάδα δεν είναι γνωστό αυτό το είδος. Αναφορές όλοι μας έχουμε σε άλλους καλλιτέχνες και εγχώριους και από το εξωτερικό. Για το συγκεκριμένο κομμάτι η επιλογή του να ακούγεται το “You are my destiny” από πίσω έγινε από την πρώτη στιγμή που το είπα σε live μας και ήταν καθαρα σκηνοθετική επιλογή. Για να βγαίνει ακόμα πιο έντονα αυτή η ειρωνεία και να μην αφήσω κανένα περιθώριο να γίνει “βαρύ” το κείμενο. Ο Βίκτωρας Φορλίδας με την διασκευή του ήρθε και απογείωσε τα νοήματα και τη δυναμική του κειμένου.
Το να μπορείς να απαγγέλεις τέτοια τραγούδια σε ζωντανές εμφανίσεις είναι δύσκολη πίστα. Εσένα σε έχει δυσκολέψει αυτό; Εγώ ας πούμε το “μελομακαρονοκουραμπιεδάκι μου” δεν μπορώ να το πω ούτε χωρίς μουσική και μέτρο, χαχα, εσύ πώς το καταφέρνεις όλο αυτό; Το λέω με θαυμασμό. Σίγουρα δεν είναι εύκολη πίστα. Από άρθρωση όμως τα πάμε καλά. Το να αποφεύγεις να πίνεις μπύρες πριν το live, είναι επίσης ένα καλό tip που μπορώ να σου δώσω, χαχα, αλλιώς το σαρδάμ το έχεις στο τσεπάκι. Πάντως πέρα από αυτό, η βασική δυσκολία που αντιμετωπίζει ένας καλλιτέχνης που καλείται να ερμηνεύσει ποίηση και μάλιστα δική του, είναι το άγχος του. Αυτό θα φέρει και σαρδάμ και τρέμουλο, ταχυλογία, βλέμματα και λόγια κενά. Για να το αντιμετωπίσεις αυτό χρειάζεται εκπαίδευση ή και εμπειρία και εγώ λόγω των σπουδών μου έχω μάθει να το χειρίζομαι σε ικανοποιητικό βαθμό. Ή να το κρύβω καλά.
Στις ζωντανές εμφανίσεις, έχεις δει αντιδράσεις που σου έχουν τραβήξει την προσοχή; Όχι πολλές να πω την αλήθεια. Συνήθως η προσοχή μου είναι εστιασμένη στους συναδέλφους μου επί σκηνής και στην ερμηνεία μου, παρ’ ότι κάποιες φορές, ειδικά σε περιοδείες, έχουμε πολύ κοντινή απόσταση με το κοινό. Στο τραγούδι ωστόσο το πιο όμορφο που μου έχει συμβεί είναι όταν είχαμε πάει για live στη Λάρισα και υπήρχαν 2-3 κορίτσια που θυμόντουσαν λόγια από το κείμενο από άλλες φορές που είχαμε πάει, και τις έβλεπα να τα επαναλαμβάνουν από κάτω. Σχεδόν δεν το πίστευα.
Στο τραγούδι η ευφυΐα -για μένα- στιχουργικά, έγκειται στο γεγονός ότι όλα ξεκινούν όμορφα και ευτυχισμένα σαν το ‘’Μικρό σπίτι στο λιβάδι’’ και ξαφνικά προσγειώνονται επάνω μας σαν γροθιά στο στομάχι όλες οι παθογένειες της ελληνικής οικογένειας με ένα κείμενο άκρως σαρκαστικό αλλά ταυτόχρονα ανατριχιαστικά στενάχωρο. Θυμίζει λίγο και την αρχή μιας σχέσης που ξεκινά όμορφα και σιγά-σιγά αποκαλύπτονται σκοτεινές πτυχές; Το σκέφτηκες έτσι ή είναι μόνο στο κεφάλι μου αυτό; Δεν ξέρω πώς το σκέφτηκα γιατί όπως έχω ξαναπεί το κείμενο βγήκε αβίαστα, χωρίς να έχω κάποια συγκεκριμένη δομή στο κεφάλι μου. Γράφω πολύ ελεύθερα και συνειρμικά, οπότε ναι -για να απαντήσω- τα βλέπω τώρα όλα αυτά που περιγράφεις, αλλά δεν είναι κάτι που σκεφτόμουν όσο το έγραφα. Όταν αποφάσισα να το κάνουμε βίντεο όμως, πολλά από τα νοήματα αναδύθηκαν και έγιναν πιο ανάγλυφα μέσω του concept που σκέφτηκα και της σκηνοθεσίας αυτού από τον συνεργάτη και φίλο μου ΠΙΕΒ.
Ο σαρκασμός λειτουργεί καλύτερα στην εκφραστικότητά σου; Καλλιτεχνική και προσωπική. Ακόμα κι ο σαρκασμός που υπάρχει δεν ήταν προαποφασισμένος. Ήταν όμως ο μόνος τρόπος να αντιδράσω σε κάτι τόσο άσχημο που ξεπερνά για μένα κάθε λογική. Γελώντας μαζί του.
Οι φωνές μας ακούγονται όλο και περισσότερο είναι αλήθεια αλλά πιστεύεις ότι έχουν ουσιαστική ανταπόκριση; Νιώθεις κάποια ελπίδα ότι αλλάζουν κάποια πράγματα; Μακάρι, τι να πω… Αν μπορούσα να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση με σιγουριά θα κοιμόμουν πιο ήσυχη τα βράδια. Σίγουρα όμως ο κόσμος έχει αρχίσει και μιλάει περισσότερο, αυτό βλέπω. Τώρα αν αυτές οι φωνές φτάνουν για να φέρουν κάποια ουσιαστική αλλαγή μένει να περιμένουμε για να δούμε. Αλλά χωρίς να πάψουμε μέχρι τότε να πολεμάμε για τα αυτονόητα.
«Αρκεί να είναι δικό ΜΟΥ. Να μπορώ να λέω ΜΟΥ». Πιστεύεις ότι αυτό είναι γενικά ένα σημείο των καιρών μας που βρίσκεται σε έξαρση; Ότι ο κόσμος προκειμένου να μην χρειαστεί να γίνει φίλος με τη μοναξιά του ή για να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο κοινωνικό στάτους, μένει σε κακοποιητικές ή τοξικές σχέσεις; Δεν πιστεύω ότι είναι σημείο των καιρών μας, πιστεύω ότι είναι ανθρώπινη αδυναμία παντός καιρού, ανεξαρτήτως κοινωνικού στάτους, φύλου, φυλής, θρησκείας. Είναι χαρακτηριστικό του ανθρώπου αυτή η κτητικότητα. Είναι η πηγή πολλών κακών αυτό το “ΜΟΥ”.
Μίλησέ μας λίγο για την ομάδα The Bad Poetry Social Club. Πώς δημιουργήθηκε, ποιοι είστε, ποιες επιθυμίες σας έφεραν κοντά και σας έκαναν να δουλέψετε μαζί, τι σχέδια έχετε. Η ομάδα δημιουργήθηκε το 2019. Αποτελείται πλέον από 5 ποιητές (Π.Ι.Ε.Β., Α.Επίθετη, Fâné, MFS, Β.Σέργη) και πολλούς εξωτερικούς συνεργάτες: μουσικούς, ηχολήπτες, εικαστικούς, φωτογράφους, γραφίστες (Βίκτωρας Φορλίδας, Sumo Beats, Bear Sushi, Λόγου Χάριν, Sativa, The Krank, Nove κ.α.). Η επιθυμία ήταν και παραμένει, να βγάλουμε την ποίηση από τα σκονισμένα ράφια και να την ξαναζωντανέψουμε με τρόπο που θα ακουστεί και θα κάνει ουσιαστικό θόρυβο στη σύγχρονη κοινωνία. Με λόγια δικά μας, απλά, αιχμηρά και αληθινά που θα αγγίζουν τον άνθρωπο του σήμερα. Μας αρέσει να πειραματιζόμαστε με διάφορα μέσα γι΄αυτό δεν μένουμε μόνο σε live απαγγελίες ποίησης, αλλά δοκιμάζουμε κι έχουμε δοκιμάσει τα ποιήματά μας να ακουστούν μέσα από σκηνοθετημένες performances, ηχητικές εγκαταστάσεις, podcasts, poetry videos, videoclips/art , θεατρικές παραστάσεις, ταινίες μικρού μήκους, βιβλία/zines. Στο άμεσο μέλλον έρχεται spoken word live μας την Τετάρτη 3 Μαΐου στις 20.30 στο Gazarte. Να είστε εκεί.