Η ιστορία των ανθρώπων είναι τα βήματα τους. Και η ιστορία των καλλιτεχνών, ίσως λίγο περισσότερο, πώς αυτοί χάνουν και ξαναβρίσκουν το δρόμο τους. Η Σοφία Σαρρή, έχω την αίσθηση πως δεν τον έχασε ποτέ. Κι αν αυτό συνέβη, δεν θα ήταν για πολύ. Αγαπά την «σκοτεινή» ποπ σταθερά εδώ και χρόνια και αναμοχλεύει τις μουσικές ίνες του κόσμου σταθερά, επίσης για χρόνια. Τα αντίθετα έλκονται αλλά στην περίπτωση αυτή μιλάμε και για τα εντέχνως αλλόκοτα – στην πιο σαγηνευτική εκδοχή τους.
Στο βιογραφικό της θα βρεις πως ασχολείται με τη μουσική από μικρή, όταν μια μέταλ μπάντα στα Χανιά φιλοξένησε τις πρώτες της ανησυχίες. Ανακάλυψε τους αυτοσχεδιασμούς με την κολεκτίβα των Paracrousis. Κυκλοφόρησε δύο δίσκους με τους post rock Night on Earth, έκαναν live, το φχαριστήθηκαν. Έγινε μέλος ενός α καπέλα γκρουπ, τις Σανάδων, και των ακόμη πιο πειραματικών Lüüp, των LYD quartet και των Borderline Syndrome. Δούλεψε ως session μουσικός στις ομάδες του Φοίβου Δεληβοριά, του Νίκου Πορτοκάλογλου, του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Έκανε φωνητικά στον δίσκο των AENAON, Hypnosophy, σήκωσε τα όμορφα μανίκια της και έβγαλε τον δικό της δίσκο Euphoria. Έναν -μεταξύ μας- πολύ όμορφο δίσκο. Συνδημιουργεί τον concept δίσκο Afterlife Romance μαζί με τον Ρουμάνο εικαστικό και μουσικό Costin Chioreanu και το Midnight Cemetery με τον visual artist Adrian Tabacaru.
Συμμετέχει στο βραβευμένο με Buma Music in Motion Award soundtrack της ολλανδικής σειράς «Ik Weet Wie Je Bent» σε μουσική του Σταύρου Μαρκόνη. Το καλοκαίρι του 2022 κυκλοφορεί το οπτικοακουστικό έργο ARIADNE σε συνεργασία με τον visual artist και computer scientist Αίαντα Κόκκαλη και διακρίνεται στο Διεθνές Φεστιβάλ Καννών, ενώ αποτελεί μέρος της έκθεσής DISRUPT στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ρότερνταμ Het Nieuwe Instituut το ίδιο καλοκαίρι. Το μουσικό κομμάτι του ARIADNE είναι προπομπός του δεύτερου προσωπικού της δίσκου. Μαζί με την Χρύσα Τσαλταμπάση έντυσαν φωνητικά το σάουντρακ της σειράς 1899 (Netflix) – μια ακόμη τηλεοπτικά εργασία από την ομάδα του Dark.
Ανασκουμπώνομαι. Θέτω ερωτήσεις, βάζει δίπλα απαντήσεις. Συνεννοούμαστε.
Σοφία, διαβάζω χαρακτηρισμούς για τη μουσική σου. Προσωπική, παγανιστική, μαγική. Εσύ πως θα την περιέγραφες; Πώς αυτά τα στοιχεία αντανακλώνται στους ήχους και τους στίχους της; Μου είναι πάντα δύσκολο να περιγράψω τη μουσική μου. Αυτές είναι λέξεις που χρησιμοποίησαν άνθρωποι που την άκουσαν και θέλησαν να αποτυπώσουν σε λόγια το άκουσμα αυτό, και τους ευχαριστώ που με έβγαλαν από τη δύσκολη θέση. Αντλώ θέματα και έμπνευση από τα προσωπικά μου βιώματα, τα όνειρά μου, το πώς ερμηνεύω τον κόσμο γύρω μου και πώς με επηρεάζει η βία και η ομορφιά του. Από τη φύση και τη σύνδεση που νιώθω όταν αποσύρομαι από το βουητό της πόλης και παραδίνομαι στους ήχους και τους τριγμούς της θάλασσας και από αυτοσχέδιες προσευχές που προκύπτουν από την παρατήρηση και την ενδοσκόπηση.
Κάποιος θα μπορούσε να βρει στα τραγούδια σου στοιχεία από avant rock, dark-hop, σκανδιναβικό black metal, urban ambient. Υπάρχει κάτι που υπερισχύει; Κάτι που είναι δυνατότερο από τα άλλα; Νομίζω ότι στο τέλος απλά γράφω ποπ τραγούδια τα οποία ντύνονται από μια ενορχήστρωση που προκύπτει ως απόσταγμα κάθε μουσικού ρεύματος που με έχει απασχολήσει και μου έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον κατά καιρούς. Μεγάλωσα στην Κρήτη ακούγοντάς νορβηγικό avant garde metal και αμερικάνικο grunge… οπότε κάπως όλα αυτά πληρώνονται!
Υπάρχει «ανταγωνισμός» της φωνής με τα μουσικά όργανα; Ως τραγουδίστρια, το όργανο που αντιλαμβάνομαι και χειρίζομαι καλύτερα είναι η φωνή και συνήθως γράφω με οδηγό μελωδίες της και ιδέες μέσα από φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς. Αντιμετωπίζω τη φωνή τόσο ως μουσικό όργανο όσο και ως αφηγήτρια μιας ιστορίας. Ανάλογα με το κομμάτι ή το μουσικό μέρος, μου αρέσει αυτοί οι ρόλοι να εναλλάσσονται.
Η μουσική σου θεωρείται ακατηγοριοποίητη λόγω των πολλαπλών και ποικιλόμορφων επιρροών της. Πώς το «ακούς» αυτό; Είναι σκοπός; Νομίζω ότι η μουσική βιομηχανία έχει την ανάγκη να καθορίσει σε ποιο ράφι του σουπερμάρκετ θα πουλήσει έναν δίσκο. Εγώ απλά γράφω τη μουσική που με εκφράζει και δεν με απασχολεί πολύ σε πιο ράφι θα καταλήξει εν τέλη (εάν καταλήξει και ποτέ).
Προς τι η ανάγκη για «πειραματισμό», για «πείραγμα» στις φόρμες; Είναι αυτό που μου προκύπτει φυσικά, δεν εξυπηρετεί κάποια ανάγκη εκτός από αυτή του να εκφράζομαι και να γράφω μουσική με τους όρους μου. Επίσης, δεν νομίζω ότι υπάρχει κανένας φοβερός πειραματισμός ή πείραγμα στις φόρμες στη μουσική μου. Έχουν όλα ήδη γίνει ξανά και ξανά στην ιστορία της μουσικής και κάθε νέο τραγούδι ή έργο που κυκλοφορεί κουβαλάει έναν απόηχο αυτής της σκυταλοδρομίας.
Ποια είναι η σημασία της κρητικής λύρας στις συνθέσεις σου, ποια η σημασία του τόπου του ίδιου; Πώς συνδυάζονται αυτά με πιο σύγχρονα όργανα, όπως αναλογικά συνθεσάιζερ και βιμπράφωνο για παράδειγμα; Η Κρήτη είναι ο τόπος που μεγάλωσα, οπότε το άκουσμα της παραδοσιακής της μουσικής το κουβαλάω και σαν βίωμα. Μου πήρε αρκετά χρόνια να εκτιμήσω τη μουσική της, καθώς αρχικά την είχα συνδέσει με τους κρότους των όπλων -όλη αυτή την πολύ έντονη κατάσταση που συμβαίνει συχνά στα γλέντια- και προσωπικά δεν άντεχα καθόλου όλη αυτή την πατριαρχία και την αυταρχική συμπεριφορά. Επίσης δεν έβλεπα ποτέ γυναίκες να παίζουν και να τραγουδάνε παραδοσιακή μουσική στην Κρήτη, πράγμα που ακόμα μου φαίνεται περίεργο (ευτυχώς σπάει σιγά σιγά..). Είναι, σαν παράδοση, μια αντρική υπόθεση και συχνά τοξικά αντρική. Μετά τα είκοσί μου, ακούγοντας μουσικούς σαν τον Ψαρογιώργη και τον Ross Daly, άρχισα να συγκινούμαι και από αυτή τη μουσική, να παρακολουθώ συναυλίες και να την αποσυνδέω από το βίαιο βουητό που σαν παιδί μου προκαλούσε ταχυπαλμία. Ως αποτέλεσμα, ένιωσα την ανάγκη να εντάξω και τον ήχο αυτό με έναν τρόπο μέσα στα τραγούδια μου, με τη βοήθεια του αγαπημένου μουσικού και φίλου λυράρη Γιώργου Κοντογιάννη, που δέχτηκε να συνδράμει στον πρώτο μου δίσκο «Euphoria» και έκτοτε είναι και σταθερός συνεργάτης σε ό,τι φτιάχνω. Τώρα το «πώς» συνδυάζονται, δεν έχω κάποιο συγκεκριμένο κόλπο. Τα βάζεις μαζί και παίζουν!
Η παράδοση της Κρήτης πόσο μπορεί να επηρεάσει τις νέες τάσεις; Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος να μιλήσει για την παράδοση της Κρήτης, αλλά μπορώ να πω με σιγουριά ότι κάθε παραδοσιακή μουσική κάθε τόπου μπορεί να λειτουργήσει σαν πεδίο έκφρασης των νέων καλλιτεχνών. Είναι ο τρόπος να κρατιέται αυτή η παράδοση ζωντανή, ενεργή και παράλληλα να συνδιαλέγεται με το σήμερα. Να συνεχίσει να γεννά.
Ποια έθνικ στοιχεία από άλλες χώρες θα έβαζες στις μουσικές σου; Δεν είναι κάτι που οργανώνω από πριν, οπότε δεν μπορώ και να το προβλέψω. Ελπίζω κάποτε να ταξιδέψω σε ένα μέρος που δεν έχω πάει και δεν έχω ιδέα για τη μουσική του, να ακούσω μια μελωδία καινούρια και τελείως εξωτική, να καταφέρω να μεταβολίσω έστω το 1/50 της και να επηρεαστώ από αυτό καθώς θα μου γεννιέται μια άλλη ολότελα μελωδία κάποτε, σε ένα άλλο, τρίτο μέρος, 12,5 χρόνια μετά…
Αναφέρεις ότι κάθε κομμάτι έχει μια ιστορία να πει και μια ιερή σύνδεση με τη φύση. Στα τραγούδια σου βρίσκουμε στοιχεία της φύσης όπως η σελήνη, ο κούκος, ο λύκος. Ποια η σημασία τους; Τα στοιχεία της φύσης λειτουργούν σαν τοτέμ ή σαν έμπνευση ή σαν επικεφαλίδα για κάθε ιστορία/τραγούδι που γράφω. Για παράδειγμα ο κούκος σαν τίτλος προήλθε από ένα απλό ριφ στο πιάνο που επαναλαμβάνεται μέσα στο κομμάτι και μου θύμισε το κελάηδισμα του κούκου, ενώ οι στίχοι του «The Moon» ήταν μια μικρή προσευχή προς τη Σελήνη. Στον δίσκο που ετοιμάζω τώρα, και πάλι ενυπάρχουν συμβολικές μορφές με έναν διαφορετικό, πιο ένθεο τρόπο. Θα φανερωθεί σύντομα.
Πώς είναι μια κανονική μέρα στη ζωή σου; Παραδίδω μαθήματα τραγουδιού, προτιμώ να περνάω χρόνο στο σπίτι μου παρά οπουδήποτε αλλού, προσπαθώ να βρίσκομαι ανάμεσα σε ανθρώπους που αγαπώ και να γεμίζω το κεφάλι μου με σκουπίδια όσο το λιγότερο γίνεται, φροντίζω την υπερήλικη σκυλίτσα μου, ταξιδεύω συχνά γιατί η ζωή μου είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε Αθήνα, Κρήτη και Γερμανία.
Πες μου ένα δίσκο, ένα τραγούδι, μια μουσική που ακούς περισσότερο τελευταία; Deru-1979.
Αν κοιτάξω στο Spotify σου, τι θα βρω κυρίως; Δεν έχω Spotify.
Αν ναυαγούσες σε ένα νησί, ποια μουσική θα ήθελες να έχεις μαζί σου; Η αλήθεια είναι καμία. Θα ακούω τα κύματα, τον άνεμο, τα πουλάκια. Και δεν ξέρω αν θα θέλω και να γυρίσω κιόλας στον «πολιτισμό».
Πήγες σε κάποια συναυλία φέτος, είδες κάτι που να σου άρεσε; Είδα την αγαπημένη μου εγχώρια μπάντα, τους Λάμδα, που αξίζουν να κατακτήσουν το μουσικό στερέωμα.
Τι είναι τα live για σένα; Σε αγχώνουν, είναι πάρτι ή κάτι άλλο; Τα live με αγχώνουν αλλά συνήθως για τα δέκα πρώτα λεπτά που είμαι στη σκηνή – και λίγες ημέρες πριν. Κατά καιρούς αλλάζει το νόημα, γιατί δεν βρίσκομαι πάντα στην ίδια συναισθηματική κατάσταση όταν παίζω. Σίγουρα το απολαμβάνω και θα ήθελα να παίζω πιο συχνά μετά από μια μεγάλη περίοδο απουσίας. Είναι ένας τρόπος να επικοινωνήσω αυτά που σκέφτομαι και αισθάνομαι με τους ανθρώπους, γιατί συχνά με τα λόγια δεν τα καταφέρνω.
Διασκευάζεις κομμάτια στις εμφανίσεις σου; Διασκευάζω κομμάτια από διάφορες παραδόσεις, χώρες και διαφορετικές γλώσσες. Αγαπημένη μου διασκευή ως τώρα αποτελεί ο “Καύκος” από την Κρήτη και το “Llorando” του Roy Orbison στην απόδοση της Rebekah del Rio.
Είναι η δισκογραφία σου κοντά σε αυτό που θα ήθελες να είναι όταν τη σκεφτόσουν πριν δέκα χρόνια; Θα ήθελα να είχα κυκλοφορήσει πολλούς παραπάνω δίσκους αλλά και η δισκογραφία και η ζωή η ίδια δεν έχει πολύ σχέση με το πώς ήταν πριν δέκα χρόνια, οπότε προσπαθώ να κάνω το καλύτερο που μπορώ δεδομένων των συνθηκών. Στην Ελλάδα, για να μπορέσεις να προχωρήσεις στη μουσική σου και παράλληλα να ζεις αξιοπρεπώς (αν η μουσική αυτή δεν είναι ευρείας κατανάλωσης), θα πρέπει πιθανώς να είσαι γόνος εύπορης οικογένειας ή να έχεις το βιοποριστικό σου ζήτημα ολότελα λυμένο με κάποιο τρόπο τέλος πάντων που δεν εξαρτάται από τη μουσική. Σε κάθε περίπτωση, αισθάνομαι καλά με τις επιλογές μου και δουλεύω πάντα με στόχο να βγάλω τον καλύτερο δίσκο που μπορώ να βγάλω.
Υπάρχουν νέα πρότζεκτ ή συνεργασίες που μπορείς να μοιραστείς μαζί μας; Τελειώνω τον δεύτερο προσωπικό μου δίσκο και ελπίζω να κυκλοφορήσει μέσα στο 2025 μετά από πολλές πολλές καθυστερήσεις και ευτράπελα. Συνεργάστηκα με τον συνθέτη Άντη Σκορδή για το έργο του “β” που παρουσιάστηκε στο πειραματικό φεστιβάλ Subset τον Ιούνιο στην Αθήνα και αναμένεται συνέχεια και σε άλλες πόλεις της Ευρώπης. Θα παίξω μια αυτοσχεδιαστική συναυλία στο πλαίσιο του Ostomachion που διοργανώνει ο Γιώργος Βαρουτάς τον Φεβρουάριο στο Underflow στην Αθήνα και θα συνεχίσω και την επόμενη σεζόν συναυλίες με το ακουστικό σχήμα όπου παρουσιάζω τα κομμάτια μου διασκευασμένα σε ενορχηστρώσεις για έγχορδα και πιάνο. Και κάποια ακόμα που παίρνουν μορφή και σχήμα αυτές τις μέρες και θα ανακοινώσω σύντομα.
Πώς θα είναι η εμφάνιση σου στο Ametric Festival 2024; Έχεις ήδη σκεφτεί κάτι; Στο Ametric θα κάνω κάτι που δεν έχω ξανακάνει ποτέ: ένα σετ σόλο φωνή. Δεν έχω ξαναβρεθεί μόνη μου στη σκηνή χωρίς συνοδεία οργάνου και αποτελεί για εμένα πρόκληση. Έχω αυτοσχεδιάσει φωνητικά αρκετές φορές και είναι κάτι που απολαμβάνω πολύ, αλλά πάντα μαζί με άλλους μουσικούς. Αυτή τη φορά θα ήθελα να παρουσιάσω κάτι βασισμένο στον φωνητικό αυτοσχεδιασμό, την αφήγηση και τον πειραματισμό πάνω στις φωνητικές ποιότητες με έναν τρόπο που ο ακροατής θα μπορέσει να συνδεθεί και συναισθηματικά. Είμαι στη διαδικασία της έρευνας και ελπίζω να καταφέρω να παρουσιάσω κάτι πραγματικά ενδιαφέρον.