ΜΟΥΣΙΚΗ

Με το ‘Guts’, η Olivia Rodrigo αποδεικνύει πως είναι πολλά περισσότερα από μια star της Gen Z

Κάθε δεκαετία σημαδεύεται μουσικά από αξιοσημείωτες φιγούρες της pop κουλτούρας – από τους Beatles τη δεκαετία του 1960 ως τη Madonna και τον Michael Jackson τη δεκαετία του 1980, και την Taylor Swift ή τον Weeknd τη δεκαετία του 2010. Τώρα, σε ηλικία μόλις 20 ετών, η γεννημένη στην Καλιφόρνια Olivia Rodrigo αποτελεί ήδη μια χαρακτηριστική καλλιτεχνική φυσιογνωμία της δεκαετίας του 2020.

Τα αιχμηρά, συναισθηματικά pop-punk τραγούδια της αντηχούν όχι μόνο στους συνομηλίκους της, αλλά και στις παλαιότερες γενιές. «Μέρος της μεγάλης επιτυχίας της είναι ότι σου δίνει την ελευθερία να νιώθεις έντονα και χωρίς δεύτερες σκέψεις, κάτι που είναι πολύ απαραίτητο μετά από όσα έχουμε βιώσει τα τελευταία χρόνια», είχε πει στο BBC Culture η μουσικογράφος Rhian Daly, τονίζοντας τη συλλογική μας ανάγκη για περισσότερες στιγμές ελευθερίας μετά την πανδημία.

Το δεύτερο άλμπουμ της Rodrigo, Guts, κυκλοφόρησε στις 8 Σεπτεμβρίου και βρίσκεται ήδη ανάμεσα στους most streamed pop δίσκους αυτής της χρονιάς. Πιασάρικο και συνάμα πνευματώδες, αποτυπώνει το εύρος της έφηβης pop star συνδυάζοντας συναισθηματικές μπαλάντες με alt-rock επίγευση και κιθαριστικές μελωδίες με ρετρό πινελιές. 

Προτού ακόμα ο δίσκος κυκλοφορήσει στην ολότητά του, η καλλιτεχνική ωρίμανση της Rodrigo είχε αρχίσει να σηματοδοτείται από το εκθαμβωτικό single “Vampire” που κατέκτησε την κορυφή στα charts, και το οποίο ξεκινά ως μια χαμηλών τόνων μπαλάντα για πιάνο, πριν μετατραπεί σε μια μίνι rock όπερα με έντονα ξεσπάσματα. Η ίδια η καλλιτέχνιδα είπε για το κομμάτι πως το εμπνεύστηκε από καλλιτέχνιδες της δεκαετίας του 1990 «που δεν φοβούνται να δείξουν θυμωμένες, μετανιωμένες και μοχθηρές» – κάτι που αντανακλάται στους στίχους του Vampire, στους οποίους η Rodrigo καταριέται έναν πρώην που την έκανε να «αιμορραγεί σαν καταραμένο βαμπίρ».

Στη συνέχεια, ήρθε το single “Bad Idea Right?”, το οποίο καθοδηγείται από ένα τρυφερό riff κιθάρας που παραπέμπει στο new wave της δεκαετίας του 1980, με τη φωνητική ωστόσο απόδοση της Rodrigo να είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένη με το σήμερα. Ρωτώντας επανειλημμένα αν η επανασύνδεση με έναν πρώην είναι «κακή ιδέα, σωστά;», για να απαντήσει τελικά στον εαυτό της μετά από λίγα δευτερόλεπτα, «γ**α το, είναι μια χαρά», αποδεικνύει πως βασικό συστατικό της επιτυχίας των συνθέσεών της, είναι η ικανότητά της να διηγείται μια επώδυνη ιστορία με τρόπο που μοιάζει με έναν διάλογο με τον εαυτό της ή με μερικές σελίδες του ημερολογίου της.

Όπως συνέβη και με το ντεμπούτο άλμπουμ της του 2021, Sour – το οποίο έγινε τέσσερις φορές πλατινένιο στις ΗΠΑ – η teenager star δημιούργησε το Guts με παραγωγό τον Dan Nigro. Η συνεργασία αυτή εξακολουθεί να είναι αξιοσημείωτη, καθώς τη στιγμή που πολλές σύγχρονες pop επιτυχίες επιμένουν να γυαλίζονται από τους παραγωγούς τους, η Rodrigo επιλέγει έναν δρόμο πιο αυθεντικό, με γνώμονα την ωμή ενέργεια των τραγουδιών της και τον παρορμητισμό της ηλικίας της.

Από έφηβη star, παγκόσμιο φαινόμενο της pop

Αν και η Rodrigo είχε πρωταγωνιστήσει σε δύο σειρές του Disney Channel πριν ξεκινήσει την καριέρα της στη μουσική, ποτέ δεν χρειάστηκε να αποτινάξει την ταμπέλα της “star της Disney” η οποία ακολουθούσε για χρόνια τη Miley Cyrus ή τη Selena Gomez στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Μέσω της δουλειάς της στο Disney Channel, η Rodrigo είχε χτίσει μια επωνυμία που απευθυνόταν σε μικρές ηλικίες, ενώ ταυτόχρονα παρέμενε κάτω από το ραντάρ για τον υπόλοιπο πληθυσμό στον οποίο τελικά συστήθηκε ως ταλαντούχα performer με το single Drivers License.

Οι ιστορίες ενηλικίωσης που διηγείται, φέρνουν (όπως είχε πει και η ίδια) στο νου εκείνες γυναικών καλλιτεχνών της δεκαετίας του 1990 όπως η Fiona Apple και η Alanis Morrissette, ενώ το πέμπτο single του ντεμπούτου Sour, “Brutal”, θυμίζει το Britpop συγκρότημα Elastica της δεκαετίας του 1990. Παράλληλα, καταφέρνει να δημιουργεί μια radio friendly εκδοχή της pop/punk με την οποία μεγάλωσαν οι millennials, εξασφαλίζοντας για εκείνους τη νοσταλγία και την οικειότητα, τη στιγμή που πολλοί από τους νεότερους ακροατές της ανακαλύπτουν τώρα αυτόν τον ήχο και ταυτίζονται μαζί του.

Αξιοσημείωτη δε στιγμή στην καριέρα της, ήταν όταν καλωσόρισε τη Lily Allen στη σκηνή του Glastonbury το 2022, για να τραγουδήσουν μαζί την επιτυχία “Fuck You” της βρετανίδας τραγουδίστριας. Η Rodrigo το αφιέρωσε μάλιστα στα «πέντε μέλη του Ανωτάτου Δικαστηρίου» που είχαν πρόσφατα ψηφίσει υπέρ της ανατροπής του Roe v. Wade, επιτρέποντας έτσι σε επιμέρους πολιτείες των ΗΠΑ τη δυνατότητα να περιορίζουν την πρόσβαση των γυναικών στις αμβλώσεις. Ήταν μια από τις πρώτες δημόσιες πολιτικές στιγμές της που αναδείχθηκαν σε πρωτοσέλιδο παγκοσμίως, αποτελώντας δείγμα της ανερχόμενης θέσης της Rodrigo ως φωνής της γενιάς της.

Η πρώτη γεύση καλλιτεχνικής διαμάχης

Η αγάπη της star για την pop νοσταλγία έχει σίγουρα διευρύνει την απήχησή της, αλλά οδήγησε επίσης στην πρώτη της σημαντική καλλιτεχνική διαμάχη. Όταν το Sour κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2021, η Taylor Swift και ο παραγωγός της Jack Antonoff πιστώθηκαν ως συν-δημιουργοί στη συγκινητική μπαλάντα για πιάνο”1 Step Forward, 3 Steps Back” της Rodrigo, λόγω του τρόπου με τον οποίο μιμείται μουσικά το τραγούδι της Swift “New Year’s Day”. 

Ωστόσο, είναι σημαντικό το γεγονός ότι η Rodrigo έχει παραδεχτεί δημόσια πως η Swift αποτελεί μεγάλη επιρροή της, και η αλήθεια είναι πως, ζούμε σε έναν κόσμο που νέοι καλλιτέχνες όπως η Rodrigo ή η Billie Eilish μεγάλωσαν με την Taylor Swift – κάτι που μπορεί να ακούγεται περίεργο στους millennial fans που βλέπουν την Swift ως συνομήλική τους. Πέρα όμως από την Swift, η Hayley Williams και ο Josh Farro των Paramore πιστώθηκαν αναδρομικά ως συν-δημιουργοί στο κομμάτι της Rodrigo “Good 4 U”, λόγω της ευρύτερης ηχητικής του ομοιότητας με την pop-punk επιτυχία τους “Misery Business” του 2007.

Μπορεί η νεανική της παρόρμηση και ο θαυμασμός για καλλιτέχνες που αποτελούσαν τα εφηβικά της πρότυπα πριν από λίγα μόλις χρόνια, να την έχουν ωθήσει να αντιγράψει σημεία από τις δημιουργίες τους, όμως λίγοι καλλιτέχνες μπορούν να γράψουν για τα ορόσημα της μετεφηβείας με τρόπο που να έχει απήχηση σε ακροατές διαφορετικών ηλικιακών ομάδων. Όταν η Olivia δείχνει τα κότσια της αλλά και την ευαλωτότητά της σε ένα τραγούδι, εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο που ταυτίζονται μαζί του, νιώθουν αυτομάτως πιο ορατοί – και γιατί όχι, λιγότερο μόνοι.

Λουίζα Σολομών-Πάντα