Η Μαρίζα Ρϊζου έχει μια φυσική δοτικότητα όταν τραγουδάει, αλλά και όταν σου μιλάει. Είναι σαν όλη της η ύπαρξη να είναι συγκεντρωμένη σε αυτό που κάνει εκείνη τη στιγμή, σαν να μην υπάρχει τίποτε άλλο στον κόσμο. Ξεκίνησε το τραγούδι στην παιδική χορωδία όταν ήταν στην πέμπτη δημοτικού, λόγω της αίσθησης οικειότητας που της προκαλούσε. Αυτή την ίδια αίσθηση μεταδίδει τώρα με τη σειρά της στο κοινό.
Όταν αποφασίστηκε η συνάντηση γι’ αυτή τη συνέντευξη για την Popaganda, όλα πήγαν στραβά: για διάφορους λόγους, φτάσαμε κοντά στο να μη βρεθούμε ποτέ. Όταν τελικώς αυτό συνέβη, η ευγένειά της, η ένταση που φέρει η φωνή της, αλλά και το βλέμμα της (έχει πολύ όμορφα μάτια), χρειάστηκαν ελάχιστες στιγμές για να αλλάξουν εντελώς το κλίμα. Αυτό και μόνο δείχνει το χάρισμα που της επιτρέπει να γυρίζει το παιχνίδι ακόμα και μπροστά στο δυσκολότερο κοινό. Με έκανε να θέλω αληθινά να τη γνωρίσω. Να λοιπόν πώς συστήθηκε σε όλους μας. Κατά τα λοιπά, ραντεβού το Σάββατο 10 Δεκεμβρίου στο PassPort Κεραμεικός.
Είμαι η Μαρίζα Ρίζου, είμαι τριάντα χρονών πια. Ήμουν πολύ καλή μαθήτρια στο σχολείο, διάβαζα πολύ. Μεγάλωσα σε μια πολύ αγαπημένη οικογένεια. Νιώθω ευγνώμων γι’ αυτό και κάθε μέρα που περνάει το εκτιμώ ακόμα περισσότερο. Η μουσική με έτρωγε από πάντα και με αρρώσταινε αυτό, γιατί με δίχαζε ανάμεσα στο πρακτικό πνεύμα και την οργανωτικότητα που έχω σαν άνθρωπος και στην ανασφάλεια που έχει αυτό το επάγγελμα. Επειδή λοιπόν ήμουν καλή και πέρασα εύκολα στο τμήμα που ήθελα, Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και την τελείωσα. Ήταν καταπληκτική σχολή και μου έκανε πολύ καλό, γιατί μου άνοιξε τους ορίζοντες. Θυμάμαι να διάβαζουμε Ουμπέρτο Έκο στο πρώτο έτος και να νιώθω τελείως χαζή, να μην καταλαβαίνω τι λέει. Να διαβάζω σειρές και να τις ξαναδιαβάζω… Και ξαναπιάνω στο τέταρτο έτος το ίδιο βιβλίο, και λέω: Α! Κατάλαβα! Εϊναι καταπληκτικό, νιώθεις ότι σου ανοίγει το μυαλό, σου ανοίγει παράθυρα που δεν ήξερες καν ότι υπήρχαν.
Όσο ήμουν στη σχολή, λόγω πολλών καταλήψεων κουράστηκα να πίνω καφέδες με τις συμφοιτήτριές μου – παρόλο που περνούσαμε τέλεια – κι αποφάσισα να δουλέψω σε διαφημιστική. Με ενδιέφερε πολύ η κοινωνική διαφήμιση, γιατί είχα δει πολλές διαφημίσεις του εξωτερικού που αφορούσαν το AIDS κλπ, τέτοια πράγματα ονειρευόμουν να κάνω, να περνάω μηνύματα. Αφού δούλεψα δύο χρόνια στη διαφημιστική κατάλαβα πως κατι τέτοιο δεν υπήρχε στην Ελλάδα δυστυχώς, κι μερικές φορές γίνεται από ιδιωτικούς φορείς που προσπαθούν να προσφέρουν. Απογοητεύτηκα κι έφυγα.
Πήρα το πτυχίο μου και δούλεψα σε εκδοτικό οίκο για το χαρτζηλίκι άλλα δύο χρόνια, στον Ελευθερουδάκη που μόλις έκλεισε. Και μετά είπα: Τέρμα τα ψέμματα, το ότι εθελοτυφλείς σχετικά με τη μουσική έχει αρχίσει να κουράζει. Είχα και τον πατέρα μου, που ενώ ήταν τρομερά αντίθετος, μου είπε: Αν είναι να το δοκιμάσεις, να είσαι σοβαρή, δεν μπορείς να τα κάνεις όλα συγχρόνως. Έτσι ξεκίνησα. Είχα κάνει μαθήματα πιάνου και θεωρίας όταν ήμουν στο γυμνάσιο. Αλλά τωρα έκανα μαθήματα τζαζ θεωρίας και αυτοσχεδιασμού. Ανακάλυψα τη μαγεία της τζαζ και τρελάθηκα! Μαγεύτηκα από τον αυτοσχεδιασμό της Ella Fitzgerald. Δεν μπορούσα να διανοηθώ πώς αυτή η γυναίκα κάνει αυτά που κάνει. Η φωνή της είναι βάλσαμο ακόμα και σήμερα, που δεν κινούμαι εκεί μουσικά. Έκανα αίτηση για να πάω στο Άμστερνταμ για μεταπτυχιακό στα jazz vocals, αλλά την ίδια εποχή είχα πάει σε ένα λάιβ του Φοίβου Δεληβορριά, που μου άρεσε από χρόνια, κι είχα ακούσει την «Μπόσα Νόβα του Ησαΐα». Μέσα στο μυαλό μου την άκουσα αμέσως έτσι όπως την διασκευάσαμε μετά με το Δημήτρη Σιάμπο.
Ένας άλλος αγαπημένος μου, που υπήρξε καθοριστικός για μένα, ήταν ο Michael Bublé. Εμπνεύστηκα από αυτόν τον άνθρωπο! Σκεφτόμουνα ότι δεν αρκεί να βγεις και να έχεις μια ωραία φωνή, δεν είναι αρκετό. Είναι αναγκαίο να έχεις μια ταυτότητα, να πεις: είμαι αυτός, και κάνω αυτό. Με το που είδα λοιπόν αυτή την πιο ποπ πλευρά της τζαζ, με τη big band κι όλα αυτά, έπαθα έρωτα. Λέω: Αυτό είναι! Τρελάθηκα! Βρήκα κάτι πάμφθηνα εισιτήρια για Μαδρίτη, βρήκα και εισιτήριο για τη συναυλία του, και πήγα να δω τι κάνει από κοντά, είναι στ΄αλήθεια έτσι; Και είδα ένα λάιβ μαγεία! Ο τύπος μάς έπαιζε στα δάχτυλα επί μιάμιση ώρα. Κλάψαμε, γελάσαμε, χορέψαμε, έλεγε αστεία, τραγουδούσε με τη φωνάρα του, η μπάντα υπέροχη… Έφυγα μαγεμένη.
«Μαγεύτηκα από τον αυτοσχεδιασμό της Ella Fitzgerald. Δεν μπορούσα να διανοηθώ πώς αυτή η γυναίκα κάνει αυτά που κάνει. Η φωνή της είναι βάλσαμο ακόμα και σήμερα, που δεν κινούμαι εκεί μουσικά.»
Γύρισα κι έκανα ό,τι πιο κοντά σε αυτό μπορούσα, το είχα ως αναφορά. Έβαλα πνευστά στο δίσκο, έτσι κάναμε κι αυτή τη διασκευή… Και με το που είναι να φύγω γιατί με δέχτηκαν στο Άμστερνταμ, αρχίζει να παίζεται η διασκευή στη «Μπόσα Νόβα του Ησαΐα» στο ραδιόφωνο, κι εκεί που νόμιζα πως όλα σε αυτή τη χώρα γίνονται με …κονέ, παρατηρώ πως δεν είναι έτσι. Εξεπλάγην και σκέφτηκα: κάτι γίνεται εδώ, δεν πρέπει να φύγεις. Είναι ένα σημάδι. Είμαι και πολύ συναισθηματική και δεν μου αρέσει να είμαι μόνη μου σε μια άγνωστη χώρα. Κι έκατσα… Έκανα ολόκληρο το δίσκο, και μετά έφαγα τεράστια ήττα από μεγάλη δισκογραφική εταιρία, που μου είπε πως δεν θα κάνει ούτε καν την κοπή και τη διανομή γιατί δεν ακούει κάποιο χιτ στο δίσκο. Θυμάμαι ακόμα και πού ήμουν όταν μου το είπαν! Και σκέφτηκα πως έκανα βλακεία που έμεινα, πως δεν έχει κανένα νόημα.
Τελικά έβγαλα το δίσκο με μια πολύ μικρή, οικογενειακή εταιρεία όπου αισθανόμουν πολύ άνετα, ήταν σχεδόν σαν να τον έβγαλα μόνη μου. Ύστερα άρχισε να παίζεται το «Μια Άλλη Ευτυχία». Πήρα πολύ εγάλο θάρρος από αυτό, μου έδωσε δύναμη. Έκανα και λάιβ, και μου άρεσε πολύ που έρχονταν οι άνθρωποι και μου μιλούσαν ύστερα και έβλεπα αλλαγμένα, χαρούμενα πρόσωπα. Έλεγα κι εγώ πως προσφέρω κάτι! Έστω και αυτό το ελάχιστο, σε 100-120 άτομα. Ένιωθα ότι συνεισφέρω με ένα τρόπο. Μετά βγήκε το single «Πετάω» που είπαμε με τον Πάνο Μουζουράκη. Με αυτό έκλεισε κι ένας κύκλος με το swing, το οποίο θα αγαπώ για πάντα, αλλά δεν με εκφράζει πια μουσικά για να το κάνω.
Τώρα βγήκε ο δεύτερος δίσκος, και δεν έχω ιδέα πώς είναι! Έχει φύγει πια από μένα και νιώθω ένα μούδιασμα. Δεν ξέρω καθόλου! Αρχίσαμε και τα λάιβ, διάλεξα με πολλή αγάπη κομμάτια που ζηλεύω και θα ήθελα να τα είχα γράψει. Πάντα τα κομμάτια που διαλέγω είναι μια υπόκλιση στους ανθρώπους που τα έχουν γράψει και τα έχουν πει. Τα «πειράζω» με πάρα πολύ σεβασμό.
«Οπουδήποτε και να παίξω, είτε είναι στην Τεχνόπολη είτε σε ένα μικρό χωριό, είναι το ίδιο πράγμα για μένα. Αν δεν τους γυρίσω όλους ώστε στο τέλος να γουστάρουν, δεν ησυχάζω.»
Μου αρέσει πολύ αυτό που κάνει η μουσική στους ανθρώπους. Τους κάνει ένα. Είναι σαν μια συμφωνία, σαν μια συμμορία όταν μαζεύονται τόσοι άνθρωποι για να παρακολουθήσουν μια συναυλία. Είναι διαφορετικο από το θέατρο, γιατί ο σκηνοθέτης κάθε φορά μπορεί να έχει διαφορετική προσέγγιση, ενώ στο μουσικό ο κόσμος ξέρει τι θα πάει να δει, είναι σαν να συμφωνούν σε κάτι. Σαν να ψηφίζουν το ίδιο πράγμα! Δημιουργούν κάτι ορμητικό στις συναυλίες. Και ως κοινό έτσι το βιώνω. Είναι τέλειο. Υπάρχει μια αρμονία.
Με το live έχω μια σχέση πάθους και μίσους. Το παίρνω πολύ προσωπικά. Οπουδήποτε και να παίξω, είτε είναι στην Τεχνόπολη είτε σε ένα μικρό χωριό, είναι το ίδιο πράγμα για μένα. Υπάρχει πιθανότητα ο άλλος να έχει έρθει και ζήτημα αν ξέρει ένα τραγούδι ή δύο, μπορεί να είπε: «Ποια είναι αυτή; Παίζει ένα live, πάμε να το δούμε». Αν δεν τους γυρίσω όλους ώστε στο τέλος να γουστάρουν, δεν ησυχάζω. Με πιάνει τρέλα. Μπορεί να φτύσω τις φωνητικές μου χορδές, αλλά δεν μπορώ να μην το γυρίσω το παιχνίδι. Όταν όμως συμβαίνει, είναι τρομερά λυτρωτικό.