Η Marianne Faithfull το 1968.
Η Marianne Faithfull το 1968.
It is the evening of the day / I sit and watch the children play / Smiling faces I can see / But not for me / I sit and watch / As tears go by
My riches can’t buy everything / I want to hear the children sing / All I hear is the sound / Of rain falling on the ground
It is the evening of the day / I sit and watch the children play / Doin’ things I used to do / They think are new
As Tears Go By
(των Mick Jagger, Keith Richards & Andrew Loog Oldham – 1964)
Από εκεί ξεκίνησαν όλα για την Marianne Faithfull. Από το τραγούδι “As Tears Go By” που της έγραψαν, το 1964, ο Mick Jagger, ο Keith Richards και ο μάνατζερ τους, Andrew Loog Oldham. Αυτή ήταν η μαγική στιγμή, όπως εξομολογείται η ίδια μπροστά στην κάμερα της Sandrine Bonnaire, που καταγράφει την πορεία της στην ταινία Faithfull, η οποία προβάλλεται αυτές τις μέρες στο 20ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Femme fatale όσο λίγες, ακόμη και τώρα στα 70 της, περιστοιχισμένη από καπνό, με ένα τσιγάρο αιωνίως στο χέρι, μια βαθιά, βαριά, φωνή που τη χρωστάει σε αυτό, γερασμένη φυσιολογικά και γι’ αυτό πανέμορφη, κούκλα ραγισμένη αλλά ακόμη κούκλα, η Marianne Faithfull στο σήμερα μιλάει για το χθες, αφηγείται όσα έγιναν κι όσα δεν έγιναν στη ζωή της, όσα την πίκραναν, την πόνεσαν και την εξόντωσαν, στοιχειωμένη με εικόνες από το παρελθόν που σπάνε κόκκαλα -από τα νιάτα της που έτριζαν το σύμπαν όπου περνούσε.
«Πιστέψτε με, είναι σκληρό όταν σκέπτομαι το παρελθόν», λέει σε κάποια φάση της «συνέντευξης» και ζορίζεται πολύ καθώς εξομολογείται τις περιπέτειές της με τα ναρκωτικά… «Δεν θέλω να σκέπτομαι το παρελθόν. Είναι παρελθόν», επιμένει, αλλά η κάμερα δεν της χαρίζεται, δεν την συμπονά. Η Sandrine Bonnaire είναι και σκηνοθέτης και ηθοποιός, ξέρει τι θα πει αντοχή ψυχής, προχωρά και υπερβαίνει τα όρια της «ηρωίδας» της, την πιέζει, την εκνευρίζει αλλά δεν οπισθοχωρεί -μένει εκεί με την κάμερα ανοιχτή ακόμη κι όταν η ροκ κυρία με τις αριστοκρατικές ρίζες τής ζητά με τη βαριά φωνή της να την κλείσει γιατί δεν αντέχει άλλο -και την απειλεί ότι θα την πάρει και θα την πετάξει έξω από το παράθυρο!
Τα παιδικά χρόνια, η ξαφνική εκτόξευση της γλυκιάς εφηβικής φατσούλας στην κορυφή, τα γρανάζια του σταρ σύστεμ, ο γιος της, ο τρελός έρωτας για τον Mick (Jagger), ο πόνος για τον θάνατο του Brian Jones, τα ναρκωτικά, η ζωή της για δυο χρόνια στο δρόμο, η παράνομη διαμονή της στην Αμερική, όπου παραμένει, λέει γελώντας «ανεπιθύμητο alien». H απόφαση να εγκαταλείψει τον Mick γιατί δεν άντεχε την τρελή ζωή των Stones, η απομόνωση, ο εθισμός, η αποτοξίνωση, η θλίψη, η ανάκαμψη, η επανάκαμψη, η σκληρή δουλειά και η λάμψη. Όλα.
Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Sandrine Bonnaire.
Η Marianne εξιστορεί τη ζωή της χωρίς φόβο και πάθος, απλά, αφοπλιστικά, ρεαλιστικά, χωρίς μελό πινελιές και δάκρυα, αλλά παρόλα αυτά δεν γίνεται να αφήσει ασυγκίνητο τον θεατή. Το μόνο, μα το μόνο που τελικά μετράει στη ζωή, λέει εκείνη που έχει περάσει δια πυρός και σιδήρου κι έχει πληρώσει νωρίς και αδρά το τίμημα σε μια κοινωνία που δεν συγχωρούσε το διαφορετικό, είναι η αγάπη. Η πραγματική, η βαθιά αγάπη, αυτή που κρατάει για πάντα -όχι του εραστή, όχι του ρομάντσου. Καλά είναι κι αυτά, αλλά περνάνε, χαμογελάει, και μένουν τα άλλα που δεν περνάνε ποτέ… Σήμερα έχει «σιχαθεί την υποκριτική -που θα μπορούσα να πω ότι ασκούσα όλη μου τη ζωή», λέει. Αγαπά τους φανς της αλλά δεν ζει πια για αυτούς -θέλει απλώς να είναι με τους δικούς της, τον γιο και τα εγγόνια της.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που την είδα live στην σκηνή του Ρόδον. Πως με καθήλωσε η ερμηνεία της, η φωνή της, η φιγούρα της. Η απόδοση των τραγουδιών από την «Όπερα της Πεντάρας» (Μπέρτολτ Μπρεχτ – Κουρτ Βάιλ) αλλά και του υπέροχου δικού της άλμπουμ Broken English που την ξανάβγαλε στο φως και του “Sister Morphine”, του τραγουδιού που θεωρεί η ίδια ότι ήταν εκείνο με το οποίο ξεκίνησε η πραγματική της καριέρα – απέκτησε βάθος και νόημα. Ένα τραγούδι γραμμένο για κάποιον που είχε ένα πολύ σοβαρό ατύχημα και ζητούσε μορφίνη για να μην νιώθει τον πόνο, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του κοινού της το εξέλαβε ως τραγούδι αναφορά στην προσωπική της δίνη με τα ναρκωτικά –κι ας μην είχε ξεκινήσει ακόμη τότε το σφοδρό σφιχταγκάλιασμα μαζί τους…
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά από τις δύο που της έκανα συνέντευξη. Το γλυκό χαμόγελό της, την απλότητα, τη ζεστασιά της, το ανήσυχο βλέμμα της, τον καπνό του τσιγάρου της να την τυλίγει. Είναι αυτές οι στιγμές που λες μέσα σου πόσο τυχερή είσαι που κάνεις αυτή τη δουλειά…
Και είναι αυτό το ντοκιμαντέρ που «γιορτάζει», κατά κάποιον τρόπο, μια 50χρονη και βάλε καριέρα λέγοντας τα πράγματα έτσι όπως ήταν πραγματικά, χωρίς χρώματα και αρώματα, χωρίς ανάσα, γιατί η Marianna Faithfull δεν έχει να κρύψει τίποτα από κανέναν.