Είχα πολλή μεγάλη περιέργεια για το τι ακριβώς θα έβλεπα. Η πρόσκληση έλεγε Callas in concert the Hologram Tour. Η Κάλλας σε ολόγραμμα, σε μια συναυλία της!!! Με την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής να τη συνοδεύει!!!
Μια και δυο ξεκίνησα για τον Ελληνικό Κόσμο. Εκεί, στην κεντρική άνετη αίθουσα «Αντιγόνη» φιλοξενήθηκε, για δύο sold out βραδιές, στις 11 και 12 Νοεμβρίου, αυτό το διαφορετικό Κοντσέρτο της Κάλλας, που ήδη έχει ταξιδέψει, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής περιοδείας της, σε Λονδίνο, Παρίσι, Βρυξέλλες, κ.α. Κάθισα στη θέση μου και ξεκίνησε κανονικά η τελετουργία, όπως συμβαίνει σε κάθε συναυλία. Το πρώτο βιολί έφτασε, έδωσε τον τόνο στην ορχήστρα και υποδέχθηκε τον μαέστρο -στην προκειμένη περίπτωση την μαέστρο, την Ιρλανδή Eimear Noone– που χαιρέτησε, υποκλίθηκε και πήρε τη θέση της στο πόντιουμ. Μια νεαρή γυναίκα, ανάλαφρη, έδωσε με την μπαγκέτα της τον τόνο και τότε… εμφανίστηκε η Μαρία Κάλλας. Μπροστά μας. Σε ζωντανό μέγεθος. Τρισδιάστατη. «Αααααα!», ακούγεται από την αίθουσα, που το κοινό της πρώτη φορά έβλεπε στην Ελλάδα αυτή τη νέα εντυπωσιακή στιγμή της τεχνολογίας. Και πρώτη φορά έβλεπε μπροστά του την Κάλλας, με την κόκκινη εσάρπα της να ανεμίζει. Με το μακρύ κατακόκκινο μανικιούρ της. Με τις εκφράσεις αυτοσυγκέντρωσης πριν το τραγούδι. Με την ικανοποίηση στο τέλος του. Με το νεύμα προς τον (την) μαέστρο. Με τα λουλούδια που έπεφταν στα πόδια της.
Και η Κάλλας αρχίζει να… τραγουδάει! Ροσίνι, Βέρντι, Μπιζέ, Μπελίνι, Πουτσίνι… Μετά από κάθε τραγούδι υποκλίνεται. Χειροκροτείται. Μουδιασμένα όμως, αμήχανα. Το κοινό μοιάζει να αναρωτιέται αν πρέπει να χειροκροτήσει κάτι που γνωρίζει ότι δεν είναι αληθινό, ενώ χειροκροτεί την επόμενη στιγμή, θερμότατα, τη μαέστρο Eimear Noone. Η οποία απευθύνεται στην… Κάλλας, τη χειροκροτεί, της δίνει το σήμα να ξεκινήσει. Υπ’ αυτήν την έννοια, αυτό που είδαμε ήταν οπωσδήποτε μια παράσταση, με πρωταγωνιστές την ολοζώντανη Eimear Noone και τους θαυμάσιους μουσικούς της Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Και με μια διαφορετική παρουσία ενός θρύλου. Που ζωντάνεψε χάρη στην τεχνολογία, και μέσω αυτής, ναι, βρεθήκαμε σε ένα κοντσέρτο της Μαρίας Κάλλας! Και όλοι ξανάπαιξαν για χάρη της! Εντυπωσιακό, οπωσδήποτε, παρότι κάποια σημεία των εκφράσεων δεν μπορούσε να τα αναστήσει η τεχνολογία.
Τα σχόλια του κοινού ήταν αμφίθυμα. Αλλοι ήταν σοκαρισμένοι. Κάποιοι έλεγαν ότι τους φάνηκε μέχρι και μακάβριο. Οι περισσότεροι συμφωνούσαν στη διαπίστωση της αμηχανίας. Σ’ ένα πηγαδάκι στον αίθριο χώρο του Ελληνικού Κόσμου, μετά το τέλος της παράστασης-κοντσέρτου τρεις γυναίκες συμφωνούσαν ότι το κυρίαρχο συναίσθημα ήταν εντυπωσιασμός και αμηχανία και έλεγαν και άλλα: ότι προσπαθούσαν να μαντέψουν σε ποια φάση της ζωής της βρισκόταν σ’ εκείνο το κοντσέρτο η Κάλλας. Αναρωτιόντουσαν γιατί κοιτούσε προς τη μια πλευρά της σκηνής, κοιτούσε κάποιον; Σ’ αυτή την ερώτηση γρήγορα απάντησαν: προφανώς μία ήταν η κάμερα στο τότε κοντσέρτο, εκείνης της εποχής. Προς τα εκεί κοιτούσε. Και μετά έλεγαν για τη χάρη, την αισθαντικότητα, τη φωνή της ασφαλώς, την κομψότητά της, που ζωντάνεψαν 45 χρόνια μετά, μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας των ολογραφικών ταινιών για την παραγωγή συναυλιών που υλοποίησε η Base Hologram. Σημαντική συμβολή στη δημιουργία του project έχει η Warner Classics, που διέθεσε όλες τις ηχογραφήσεις με τη φωνή της Μαρίας Κάλλας που έχει στην κατοχή της. Ο ελληνικός σταθμός στην ευρωπαϊή περιοδεία του Callas in concert the Hologram Tour οφείλεται στην εταιρεία Solist invent experiences.
Θα μπαίνουν άραγε όλο και συχνότερα τα ολογράμματα στη ζωή μας και στα θεάματα που θα βλέπουμε;
Είναι σίγουρο. Αντί να κάθεται ο λάτρης της όπερας στο σαλόνι του ν’ ακούει τις ηχογραφημένες συναυλίες, θα μπορεί να τη βλέπει «ζωντανή» σε μια σημερινή συναυλία, με αληθινή ορχήστρα και ολοζώντανο μαέστρο στο πόντιουμ. Δεν είναι το ίδιο. Αλλά είναι μια πρόκληση οπωσδήποτε. Που έχει αναμφίβολα και το κομμάτι του θαυμασμού για την τεχνολογική εξέλιξη. Την οποία, προσωπικά, μπορώ να τη δεχθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για κάτι που υπήρξε, στο πλαίσιο ενός κοντσέρτου για παράδειγμα. Δεν ξέρω πώς θα μου φαινόταν όμως να έβλεπα τον Τζέιμς Ντιν να παίζει σε μια νέα ταινία, όπως ήδη έχει δρομολογηθεί. Αλλά για πολλά τεχνολογικά επιτεύγματα είχαμε φοβίες, αντιρρήσεις ή αμφιβολίες, αλλά όλο και περισσότερο τα χρησιμοποιούμε.