Ξεκινώντας πριν δέκα χρόνια ως μουσικοί του δρόμου στην λεωφόρο Ιστικλάλ, οι Light in Babylon έχουν αποκτήσει ήδη φανατικό κοινό σε όλο τον κόσμο με τις μυσταγωγικές τους συναυλίες και την πολυπολιτισμικότητα του ήχου τους. Έκαναν όνομα από στόμα σε στόμα κι από video σε video που ανέβαζαν οι fans βλέποντάς τους σε μουσικές σκηνές και φεστιβάλ στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες.
Το περιοδικό fRoots τους χαρακτήρισε ως «γιορτή των κοσμοπολίτικων παραδόσεων της Κωνσταντινούπολης και της Σεφαραδίτικης εβραϊκής κοινότητας και παράδειγμα της θαυμάσιας μουσικής που βγαίνει από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου εδώ και τώρα». Οι Light In Babylon στηρίζουν και αποδεικνύουν πως η μουσική είναι μια κοινή γλώσσα που μπορεί να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά, ανεξαρτήτου καταγωγής, πολιτισμού, θρησκείας, ηλικίας, κλπ.
Απόδειξη οι συναυλίες τους που, αν και ελάχιστοι μπορούν να καταλάβουν τις λέξεις, όλοι μπορούν να τις νοιώσουν, όπως λέει η τραγουδίστρια και στιχουργός Michal Elia Kamal στη συνέντευξη που έδωσε στο Popaganda.
Πότε αποφασίσατε να δημιουργήσετε τους Light In Babylon; Ποιες ήταν οι πιο δυνατές επιρροές σας που διαμόρφωσαν τον ήχο και το όραμά σας; Συνεχίζουν να σας επηρεάζουν; Το project ξεκίνησε όταν γνώρισα τον Julien το 2009. Ένα χρόνο αργότερα αποφασίσαμε να επιστρέψουμε στην Κωνσταντινούπολη και να χτίσουμε αυτό που σήμερα είναι οι Light in Babylon και από διασκευές παραδοσιακών κομματιών να ξεκινήσουμε να δημιουργούμε δικά μας τραγούδια. Τότε ήρθε στο συγκρότημα ο Metehan Cifti που παίζει σαντούρι. Από τότε συνεργαζόμαστε με άλλους δύο μουσικούς, τον Stuart Dickson στα drums και τον Payam Ghasemi στο μπάσο. Ξεκινήσαμε τότε ως μουσικοί του δρόμου από την Istiklal. Εκείνη τη χρονιά η Κωνσταντινούπολη ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και υπήρχαν πάρα πολλές υπαίθριες εκδηλώσεις, κυρίως γύρω από την πλατεία Taksim και τον δρόμο της Istiklal. Όταν παίζαμε εκεί, σε λιγότερο από ένα λεπτό πολύς κόσμος μαζευόταν και μας άκουγε. Με τα χρόνια αυτό το κοινό άρχισε να μεγαλώνει και όλο και περισσότεροι άνθρωποι από την Τουρκία αλλά και από όλο τον κόσμο άρχισαν να αγαπούν την μουσική μας. Τα video μας έγιναν δημοφιλή και ενώ συνεχίσαμε να παίζουμε στην Istiklal, ξεκινήσαμε να παίζουμε σε μεγάλες σκηνές, μουσικά κλαμπ, πολιτιστικά κέντρα και σε γνωστά φεστιβάλ στην Ευρώπη. Πλέον, δεν παίζουμε στην Istiklal για πολλούς λόγους. Ο βασικότερος είναι γιατί δε μπορούμε να παίζουμε για πάντα εκεί, καθώς μεγαλώνει το συγκρότημα και πλέον μπορούμε να κάνουμε ακόμα πιο συναρπαστικά πράγματα και να δίνουμε συναυλίες σε διάφορα μέρη. Όμως, ελπίζουμε πως η ιστορία μας μπορεί να επηρεάσει νέους μουσικούς και να ξεκινήσουν όπως εμείς, με την Istiklal να είναι η πρώτη τους σκηνή. Πιστεύω πως η Κωνσταντινούπολη και οι πρώτες μας εμπειρίες εκεί σαν συγκρότημα, τα πρώτα μας χρόνια, επηρέασε πολύ τον ήχο μας. Η πόλη από μόνη της αλλά και η ενέργειά της είναι αποτέλεσμα της πολυπολιτισμικότητας και ενός συνδυασμού διαφορετικών ανθρώπων, συναισθημάτων και ήχων. Τα πρώτα μας χρόνια είχαμε την ευκαιρία να εκθέσουμε τους εαυτούς μας και τη μουσική μας σε ένα πολύ ευρύ κοινό. Άνθρωποι από διάφορα μέρη του κόσμου στέκονταν στο δρόμο, άκουγαν τη μουσική μας και αγόραζαν τα άλμπουμ μας. Αυτή η εμπειρία σου ανοίγει το μυαλό, αλλάζει τον τρόπο που βλέπεις τους ανθρώπους και που δημιουργείς τη μουσική σου.
Πώς η διαφορετική καταγωγή κάθε μέλους επηρεάζει τη μουσική σας; Ποια στοιχεία φέρνει ο καθένας σε αυτή; Και οι τρεις μας έχουμε ίδιες ιδέες και όνειρα και βλέπουμε τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο, αν και οι προερχόμαστε από εντελώς διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο. Εγώ είμαι Ισραλινή – Ιρανή, ο Julien είναι Γάλλος και ο Mete είναι Τούρκος. Καθένας από εμάς κουβαλάει μελωδίες από την παιδική του ηλικία και φυσικά, όλοι αυτοί οι ήχοι υπάρχουν μέσα στα τραγούδια μας.
Δίνετε συνέχεια συναυλίες, κυρίως στην Ευρώπη, εδώ και πολλά χρόνια. Η παραδοσιακή μουσική κάθε χώρας που επισκέπτεστε έχει επηρεάσει τον ήχο σας μέσα στα χρόνια; Υπάρχουν διαφορές στο κοινό από χώρα σε χώρα; Όντως, παίζουμε στην Ευρώπη κυρίως, αλλά και στην Ασία πολλές φορές. Φυσικά, όχι μόνο, επηρεαζόμαστε και αντλούμε έμπνευση από την τοπική μουσική κάθε μέρους που επισκεπτόμαστε αλλά και από τους ίδιους τους ανθρώπους που συναντούμε εκεί. Για εμάς, η μουσική και η ανθρώπινη επαφή πάνε μαζί. Δημιουργούμε τη μουσική μας για τους ανθρώπους και οι άνθρωποι είναι μέρος αυτής, καθώς για μας η μουσική δεν είναι απλά ήχος, είναι ιδέες και συναισθήματα. Αυτό που μας εντυπωσιάζει πάντοτε στο κοινό μας στις συναυλίες είναι πως διαφορετικοί άνθρωποι, ανεξαρτήτου καταγωγής, πολιτισμού, ηλικίας, έχουν τις ίδιες αντιδράσεις, είτε είναι από την Ελλάδα, την Ελβετία, την Τουρκία ή τη Ρωσία. Μετά από κάθε συναυλία μας συναντάμε τον κόσμο. Θέλουμε να βλέπουμε τα μάτια τους και να κουβεντιάζουμε για λίγο μαζί τους. Και πάντοτε βλέπουμε υπέροχα βλέμματα γεμάτα ελπίδα και συναισθήματα. Αυτό που το κοινό μας λέει περισσότερο στις συναυλίες μας είναι πως μπορεί να μην καταλαβαίνουν την γλώσσα, αλλά μπορούν να νοιώσουν κάθε λέξη.
Πού αλλού στον κόσμο θα θέλατε να παίξετε; Υπάρχουν πολλά μέρη που δεν έχουμε επισκεφτεί και θα θέλαμε πολύ, καθώς το κοινό μας μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Η Βραζιλία και η Αμερική είναι μέρη που θα θέλαμε να πάμε. Καθημερινά λαμβάνουμε μηνύματα από ανθρώπους ανά τον κόσμο που μας ζητούν να παίξουμε στην πόλη τους. Μας γεμίζει πολλά συναισθήματα το να ξέρουμε πως κάποιος στον κόσμο μας περιμένει. Και όπως συνέβη και στην Αθήνα, πολλοί άνθρωποι μας είχαν στείλει μηνύματα για να έρθουμε και τελικά τα καταφέραμε. Πιστεύω πως με σκληρή δουλειά μπορείς να φτάσεις σε πολλά μέρη του κόσμου. Πιστεύω πως το καλό πράγμα θέλει χρόνο, φροντίδα και υπομονή για να γίνουν όλα σωστά.
Μένετε στην Κωνσταντινούπολη. Πως αισθάνεστε για την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία αυτή τη στιγμή; Σας επηρεάζει αυτό προσωπικά και καλλιτεχνικά; Μπορώ να πω πως από το 2010 που έφτασα στην Κωνσταντινούπολη τα πράγματα άλλαζαν σιγά σιγά, χρόνο με το χρόνο. Και τότε υπήρχαν θέματα, όπως πάντα, αλλά τότε δεν το αισθανόσουν έντονα. Η Κωνσταντινούπολη ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, η πλατεία Taksim και η Istiklal ήταν γεμάτες από τέχνη. Μπορούσες να δεις ταυτόχρονα νέους ανθρώπους να διαδηλώνουν για την κλιματική αλλαγή, παρελάσεις και τουρίστες από τη Δύση και την Ανατολή. Ήταν συναρπαστική και ειρηνική η ατμόσφαιρα. Αλλά έπειτα τα πράγματα άλλαξαν στην Τουρκία και την Μέση Ανατολή αλλά και στην Ευρώπη και άλλαξε και όλη αυτή η ατμόσφαιρα. Σαν καλλιτέχνες συνεχίζουμε να κάνουμε αυτό που κάναμε, δηλαδή μουσική. Η μουσική πάντοτε υποστηρίζει τους ανθρώπους στις καλές και τις κακές στιγμές. Αν είναι ο ένας πρόεδρος ή ο άλλος, δεν εστιάζουμε σε αυτό, καθώς δεν πιστεύουμε στην πολιτική και τους πολιτικούς. Πιστεύουμε στους ανθρώπους, όπως είναι απλοί, δίχως τίτλους και ταμπέλες.
Θα θέλατε να συνεργαστείτε ποτέ με κάποιον καλλιτέχνη από ένα εντελώς διαφορετικό ύφος μουσικής; Και αν ναι, με ποιον; Βασικά, όταν ήμουν 16 χρονών άκουγα πολύ Cranberries. Σαν έφηβη ενθουσιάστηκα από τη φωνή και την ενέργεια της τραγουδίστριας Dolores O’Riordan. Η δύναμή της ήταν έμπνευση για εμένα και πάντα ευχόμουν να την γνωρίσω. Δυστυχώς, πέθανε την περασμένη χρονιά, οπότε αυτό το όνειρο θα μείνει ανεκπλήρωτο.
Κι από Έλληνες καλλιτέχνες; Θα θέλατε να κάνετε κάποια συνεργασία; Όσον αφορά την Ελλάδα, δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος καλλιτέχνης που θα ήθελα να συνεργαστούμε αλλά πάντοτε με μάγευαν τα ελληνικά παραδοσιακά όργανα. Είμαι σίγουρη πως η ζωή θα μας φέρει κάποιες συνεργασίες στο μέλλον.
Ετοιμάζετε το νέο σας άλμπουμ. Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα μέσα σε αυτά τα χρόνια στον τρόπο που δουλεύετε τις ηχογραφήσεις σας. Αυτή τη στιγμή δουλεύουμε το νέο μας άλμπουμ το οποίο θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2020. Εννοείται πως μέσα στα δέκα χρόνια που είμαστε συγκρότημα, πολλά έχουν αλλάξει σε κάθε τι που κάνουμε. Εξελισσόμαστε μουσικά αλλά εξελισσόμαστε και στον τρόπο που διαχειριζόμαστε το συγκρότημα. Το 2010 που ηχογραφήσαμε το πρώτο demo άλμπουμ μας, Instanbul, μπήκαμε στο studio, παίξαμε όλοι μαζί όλα τα κομμάτια μονομιάς. Όταν το ακούω τώρα, ακούω κάτι ακατέργαστο, απλοϊκό και ατελές με κάποιον τρόπο, αλλά το κοινό μας το βρίσκει μαγικό. (Ακόμα πουλάμε αυτό το άλμπουμ σε limited edition κατόπιν ειδικού αιτήματος κάποιων fans μας). Πλέον, όταν ηχογραφούμε ένα άλμπουμ ξέρουμε ακριβώς τι θέλουμε, δουλεύουμε στο στούντιο που ξέρουμε και εμπιστευόμαστε και χάρη σε όλους αυτούς τους ανθρώπους απ’ όλο τον κόσμο που μας υποστηρίζουν αγοράζοντας τα CD μας και έρχονται στις συναυλίες μας, έχουμε το budget για ηχογραφήσεις υψηλής ποιότητας.
Είστε ένα συγκρότημα που δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε την εποχή του Internet. Θεωρείται πως αυτό σας έχει βοηθήσει; Ξεκινήσαμε το συγκρότημα περίπου 10 χρόνια πριν. Μια νέα μπάντα με νέους ανθρώπους που προσπαθούσαν να βρουν το δρόμο τους στην αχανή μουσική βιομηχανία. Συναντηθήκαμε με ατζέντηδες και δισκογραφικές εταιρίες και στείλαμε το άλμπουμ μας παντού. Κανένας από τη βιομηχανία δεν πίστεψε σε εμάς. Μας είπαν πως δεν ήμασταν τίποτα, απλά μουσικοί του δρόμου. Όμως, δεν το βάλαμε κάτω γιατί πιστεύαμε στους εαυτούς μας και το σημαντικότερο ήταν πως οι άνθρωποι που άκουγαν τη μουσική μας πίστευαν σε εμάς. Από την πρώτη μέρα που ξεκινήσαμε να πουλάμε το άλμπουμ μας, οι άνθρωποι το αγόραζαν και υπήρξαν fans που προσέφεραν την βοήθειά τους, είτε βγάζοντάς μας καλές φωτογραφίες, είτε φτιάχνοντάς μας το site, είτε τραβώντας video. Και πολλοί άνθρωποι κοινοποίησαν αυτά τα video και διέδωσαν τη μουσική μας. Μέσα από το YouTube και το Facebook τα video μας έφτασαν σε όλο τον κόσμο πολύ γρήγορα μετρώντας εκατομμύρια views. Από τη στιγμή που κερδίσαμε κάποια δημοσιότητα μέσω του Internet, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν για εμάς και ξεκινήσαμε να έχουμε προτάσεις για συναυλίες. Πλέον, μετά από τόσα χρόνια, δουλεύουμε μόνο με ανθρώπους που εμπιστευόμαστε και παραμένουμε αληθινοί, χωρίς να ξεχνάμε τις δυσκολίες που έχουμε περάσει. Και ακόμα έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας.
Οι συναυλίες είναι το δυνατό σας σημείο και όλοι μιλούν γι’ αυτές. Είχατε ποτέ κάποια άσχημη εμπειρία όπου το κοινό δεν κατάφερε να συνδεθεί μαζί σας; Πάντοτε έχουμε μια δυνατή σύνδεση με το κοινό μας στις συναυλίες – είναι μέρος της μουσικής. Αλλά θυμάμαι μια φορά είχα αγχωθεί πολύ πριν από μερικά χρόνια. Μας είχαν προσκαλέσει να παίξουμε σε ένα σχολείο στη Φινλανδία σε παιδιά ηλικίας 9 χρονών (Νομίζω πως ήταν γύρω στα 200 παιδιά). Δεν ήξερα πως αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει, πως τα εννιάχρονα δε θα βαρεθούν να ακούνε για ώρα μουσική με στίχους σε μια γλώσσα που δεν καταλάβαιναν. Φοβόμουν πως θα ήταν αποτυχία. Σε αυτή την περίπτωση με χαρά μπορώ να πω πως είχα άδικο. Τα παιδιά ξετρελάθηκαν. Κάποια έμοιαζαν υπνωτισμένα, άλλα κουνιόντουσαν χαλαρά ακολουθώντας το ρυθμό. Όλα άκουγαν με προσοχή και σεβασμό και τη σωστή στιγμή χειροκροτούσαν με ενθουσιασμό. Τα παιδιά είναι ένα απίστευτό κοινό. Στις συναυλίες μας και τα Φεστιβάλ, βλέπω όλο και περισσότερους γονείς να φέρνουν τα παιδιά τους και αυτό γεμίζει την καρδιά μου με χαρά.
Έχετε παίξει στην Ελλάδα στο παρελθόν. Σας απογοήτευσε ποτέ το ελληνικό κοινό; Το ελληνικό κοινό ποτέ δε μας απογοήτευσε. Για την ακρίβεια, το αντίθετο. Κάθε φορά που ερχόμαστε στην Ελλάδα έχουμε μια πολύ ζεστή υποδοχή από το κοινό μας. Απίστευτοι άνθρωποι με ανοιχτό μυαλό και ανοιχτή καρδιά, κάθε φορά. Κάποιοι έρχονται με όλη τους την οικογένεια στις συναυλίες, κάποιοι μας φέρνουν δώρο κάποιο τοπικό ποτό που έχουν φτιάξει οι ίδιο (ή οι γονείς ή οι παππούδες τους). Οι άνθρωποι ακούνε τη μουσική και χορεύουν. Στην τελευταία μας συναυλία, στην Θεσσαλονίκη, δεν κρατήθηκα και στο τελευταίο τραγούδι κατέβηκα από τη σκηνή για να τραγουδήσω και να χορέψω μαζί με τον κόσμο!