Και οι φανατικοί οπαδοί στέκουν κάπως αμήχανοι μπροστά στις εξελίξεις, σαν κέντρο ομάδας που δέχεται αιφνιδιασμό. Από τη Μαρία Μαρκουλή.
Όλα έγιναν πάρα πολύ γρήγορα: χάζευα χαλαρά εικόνες από την παρουσίαση του iPhone 6– όπως όλος ο κόσμος που όμως θα μπορούσε να ζήσει και μια μέρα ακόμη χωρίς αυτό, καταλαβαίνετε τι εννοώ, δηλαδή συνέβησαν και άλλα πράγματα εκείνη την ημέρα, προχτές για την ακρίβεια, ενώ έπαιζαν, όπως συνήθως κάνα-δυο χαζοβίντεο, με απίθανα μωρά και τσαχπίνες γάτες, μια μέρα κανονική θέλω να πω. Κι εκεί στην παρουσίαση που κάνει η Apple, βρίσκεται ο Bono (μη ρωτάτε) και πετάει το νέο με τον καινούργιο δίσκο – έτοιμος, όλα οκ (έχει όλη την προσοχή του κοινού) και λέει συγκεκριμένα ότι θέλει να ακούσει ο κόσμος τα καινούργια τραγούδια, μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι που έχουν iTunes δεν τον χαλάει καθόλου. Και απαντάει αμέσως ο Tim Cook της Apple, θα το δώσουμε free, λέει και πατάει ένα κουμπί. Και στα δευτερόλεπτα που ακολουθούν το άλμπουμ φεύγει από το Κουπερτίνο της Καλιφόρνια και έρχεται σε όλους εμάς.
Πηγαίνω αμέσως στο library, με την οδηγία που έχω. Εκεί είναι το καινούργιο των U2 και με περιμένει. Ούτε download, ούτε ψαξίματα, ένα transfer έτσι για το μάτι και ιδού το δώρο. Κρύβουν θαύματα οι βιβλιοθήκες. Το μόνο που λείπει είναι το αμπαλάζ (έλειπε; -δεν πρόσεξα μέσα στην ταραχή) από το πακέτο που «εσκασε» στα καλά καθούμενα για όλους και όχι μόνο, ας πούμε, εκείνους που είχαν γενέθλια. Μπροστά από τα μάτια μου περνάνε στο γρήγορο σκηνές απο παλιά που ανεβοτέβαινα στα Jazz Rock και στα Happening για να δω αν είχε έρθει ο δίσκος που περίμενα (κάποιος θα ήταν και των U2) ενώ μόλις τώρα είχε έρθει δίσκος που δεν περίμενα και άρχισα και λίγο να ανησυχώ μήπως αρχίσουν να έρχονται και άλλοι δίσκοι που δεν θέλω να περιμένω.
Στο τσακ-μπαμ, ακούω το νέο των U2 και νιώθω το vibe από τα κομπιούτερ του κόσμου συντονισμένο στα τραγούδια του Songs of Innocence. Δεν χρειάζεται να πω ότι και οι φανατικοί οπαδοί στέκουν κάπως αμήχανοι μπροστά στις εξελίξεις, σαν κέντρο ομάδας που δέχεται αιφνιδιασμό (οι άμυνες δεν αιφνιδιάζονται εύκολα, οκ;). Οι Ιρλανδοί έχουν ήδη καλύψει το θέμα «έκπληξη και αιφνιδιασμός», οπότε μπορεί με την ησυχία τους να είναι οι U2 που ξέρουμε, άλλωστε δεν περιμένω την μεγάλη αποκάλυψη από τους U2, εκτός αν μια μέρα το κάνουν. Όμως ο τόνος είναι προσωπικός, ο ήχος είναι σε ένα βαθμό ψαγμένος, και ο στίχος λέει ιστορίες που πιάνουν τόπο στον άγριο κόσμο, στον άγριο χρόνο και σε μια μικρή παράταση αθωότητας που εξασφαλίζει σε μερικούς ανθρώπους η νοσταλγία.
Είναι ωραίο που ο Bono τραγουδάει για τον Joey Ramone (The Miracle of Joey Ramone) αν και μπορούμε νομίζω να συμφωνήσουμε όλοι πως το συγκεκριμένο κομμάτι δεν θα ξετρέλαινε τον Joey. Το «This Is Where You Can Reach Me» το εμπνεύστηκαν, λέει, σε μια συναυλία των Clash (ο Bono ξέρει να διαλέγει τους ήρωές του) και μια αύρα από Clash υπάρχει, ή (το πιο πιθανό) είναι η αίσθησή μου.
Αισθάνομαι την προσπάθειά τους να τοποθετηθούν στο 2014, κάπου ανάμεσα σε EDM, σε αλλεπάλληλα κύματα νοσταλγίας, στο next big thing που έχει παλιώσει μέσα σε δέκα λεπτά και ακόμη και το ίδιο δεν είναι σίγουρο ότι υπήρξε και στα super group που έφτασαν κάποια στιγμή να εκπροσωπούνται από τους Coldplay. Μπροστά όμως, πηγαίνει ο Ιρλανδός και επιλέγει ισορροπίες με γνώση των κινδύνων μιας έκρηξης μεγαλομανίας που απειλεί ανά πάσα στιγμή. Πώς να κρατήσεις προσωπικό, χαμηλό ύφος, με την πιο εντυπωσιακή, απλόχερη κίνηση; Φοβάμαι πως το βρήκε.
Στο μεταξύ έχω ξεχωρίσει το «Volcano» με το μπάσο του και το πιο ακατέργαστο σχήμα του σε σχέση με τα άλλα και το «Cedarwood Road», το πρώτο που έβαλα να ακούσω δεύτερη φορά. Ο Danger Mouse, χωρίς συζήτηση, είναι αυτός που πραγματικά έχει να προσφέρει στο «U2 σύστημα» με πολλούς διαφορετικούς τρόπους («Sleep Like a baby Tonight» και το συμπαγές, πολιτικό τους κομμάτι, «Raised By Wolves») ενώ το νεύμα στους Beach Boys έχει ενδιαφέρον στο «California (there is no end to love)» με τους συνειρμούς και τους διευρυμένους ορίζοντες της τριαντατετράχρονης πορείας τους από το Δουβλίνο ως κάθε οθόνη υπολογιστή.
Σταματάω εδώ γιατί χτυπάει κουδούνι και ίσως είναι ο Bob Dylan που φέρνει, προσωπικά ο ίδιος ή κάποιο ολόγραμμά του, το καινούργιο άλμπουμ του στο σπίτι. Σε αυτή την περίπτωση, επιστρέφω αμέσως.
www.mariamarkouli.blogspot.com
Χωρίς βάθος, χωρίς παθός. Λες και τους έχουν βγάλει από την πρίζα. Από τον Ανδρέα Μητρέλη.
Με είχε πάρει ο ύπνος ακούγοντας το νέο άλμπουμ των U2 όταν με ξύπνησε ο ήχος από το μήνυμα του Θεοδόση που μου ζητούσε να του γράψω την εμπεριστατωμένη άποψή μου για το «σκουπίδι» όπως το χαρακτήρισε. Σίγουρα κολλητός, φαν του Ιρλανδέζικου συγκροτήματος…
Δεν θα ασχοληθώ με το δωρεάν κατέβασμα του iTunes, είναι προφανές ότι και οι ίδιοι ξέρουν ότι οι δίσκοι δεν πουλάνε πια, μάλλον για αυτό το έδωσαν και τζάμπα. Είναι βέβαια πιθανό να τους έδωσε και αρκετά λεφτά η Apple – οπότε αν τα πήραν, καλά έκαναν. Ούτε θα ασχοληθώ με τον Βono, αν θέλει να λέει ότι είναι ακτιβιστής, καλά κάνει και δεν μου πέφτει λόγος. Αφού μπορεί και θέλει.
Ναι, με το πρώτο άκουσμα ο δίσκος είναι για τον κάδο για αυτό και οι τόσο κακές κριτικές. Είναι όμως αυτός ο τρόπος να ακούς ένα άλμπουμ; Μια και έξω και έχεις άποψη; Ακόμα και αν έχεις ακούσει χιλιάδες δίσκους, ξέρεις πως πρέπει να δίνεις λίγο χρόνο, ειδικά σε μεγάλες μπάντες όπως οι U2. Να τονιστεί παρακαλώ ότι οι κακές κριτικές ήρθαν κυρίως από εφημερίδες και περιοδικά ποικίλης ύλης και όχι καθαρόαιμα μουσικά Μέσα, όπως το περιοδικό Rolling Stone που το αποθεώνει. Έτσι κι αλλιώς, όμως, οι U2 δεν βγάζουν δίσκους για τους κριτικούς αλλά για τους fans. Γι’ αυτούς που θα πάρουν εισιτήρια για τις συναυλίες τους, αυτούς που θα αγοράσουν μπλουζάκια, καπέλα και μπρελόκ. Oι U2 δεν είναι απλό συγκρότημα αλλά εταιρεία εδώ και πάνω από μια δεκαετία. And when money talks then bullshit walks, που λεει και ο λαός.
O δίσκος είναι προφανώς άνευρος και θα τον χαρακτήριζα soft rock, η παραγωγή είναι για να τον ακούς από iTunes, χωρίς βάθος και χωρίς παθός. Λες και τους έχουν βγάλει από την πρίζα. Το «Every breaking wave» είναι ίσως το μοναδικό τραγούδι που κάνει την διάφορα. Ένα radio friendly άσμα που απλά δεν θα άλλαζες σταθμό αν το άκουγες στο ραδιόφωνο (να έχει να παίζει ο Red), ενώ στο «This is Where You Can Reach Me Now» με την ξεκάθαρη παραγωγή του Danger Mouse θέλουν ακουστούν σαν τους Black Keys αλλά είναι για γέλια. Και πάει λέγοντας.
Γενικά ο δίσκος έχει μερικά από τα χειρότερα τραγούδια των U2 και μερικά μέτρια που δεν θα διασωθούν ακόμα και αν προσθέσουν και τα υπόλοιπα τέσσερα που έχουν υποσχεθεί στην ολοκληρωμένη μορφή. Ίσως να έχουν να πουν κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό με το Songs of Experience που θα κυκλοφορήσουν σε λίγο καιρό. Ίσως να είναι όντως ξοφλημένοι πενηντάρηδες που προσπαθούν (και καλά) να ροκάρουν. Ίσως να μην έχουν τίποτα να προσφέρουν πια. Για κάποιους πάντως που αντιπαθούν «τον Bono και την παρέα του» (κλισέ) να επισημάνω ότι αυτό που είναι σήμερα για κάποιους οι Arcade Fire, ήταν για κάποιους άλλους οι U2 την δεκαετία του 90. Υπήρξαν ένα τεράστιο συγκρότημα που κάποια στιγμή έπαψε να πειραματίζεται, να προχωράει τον ήχο του, και αποφάσισε να βγάζει εύκολα σουξεδάκια για να ικανοποιεί το κοινό των συναυλιών. Το σίγουρο είναι ότι πολύ πιο εύκολα και με μεγαλύτερο ενδιαφέρον θα άκουγα σήμερα ένα προσωπικό άλμπουμ του Εdge παρά ένα άλμπουμ των U2 ή έστω τα τραγούδια που ηχογράφησαν με τον Rick Rubin και ακόμα δεν έχουν δει το φως της μέρας.
Ακούστηκε αρκετά τις μέρες πριν το event της Apple για κάτι σχετικό με συμμετοχή των U2, πιθανά παρουσίαση κάποιου κομματιού από το νέο δίσκο που όλο καθυστερούσε. Νομίζω όμως το γεγονός της παρουσίασης «ξαφνικά» ενός ολόκληρου νέου άλμπουμ, άμεσα διαθέσιμου και δωρεάν, κανείς δεν το περίμενε. Άρα από θέμα προβολής τα κατάφεραν και έχουν ένα άλμπουμ που 500 εκ. χρήστες μπορούν να το ακούσουν. Το πόσοι θα το ακούσουν κανονικά, στα πεταχτά ή θα το σβήσουν δε νομίζω να τους πολυενδιαφέρει. Ο μοναδικός λόγος ύπαρξής του είναι για να κάνουν την περιοδεία που από εκεί βγαίνουν πλέον τα χρήματα. Άρα οι U2 σίγουρα κέρδισαν προβολή, ένα απροσδιόριστο οικονομικό ποσό (γιατί όπως ανέφερε τόσο ο νέος τους μάνατζερ όσο και ο Bono, δεν έδωσαν δωρεάν το άλμπουμ, η Apple αποφάσισε να το παραχωρήσει δωρεάν στους χρήστες της) και προετοίμασαν το έδαφος για την περιοδεία.
Για την Apple από την άλλη είναι λίγο πιο μπερδεμένα τα πράγματα για την κίνηση. Το τι κέρδισε δεν μοιάζει προφανές (ακόμα) και λογικά θα έχει και κάποια συνέχεια η συνεργασία τους. Ίσως όπως αγόρασε τα Beats πακέτο με Dr. Dre να θέλει και τους U2/Bono. Με τους ρυθμούς που κινούνται τα πράγματα δε νομίζω να αργήσουμε να ανακαλύψουμε τους σκοπούς τους. Σίγουρα κανένας δεν θα συμπαθήσει πιο πολύ τον Bono – κάθε άλλο. Έχει το «χάρισμα» να ανακατεύεται παντού και να προκαλεί μίση και αντιπάθειες με κάθε δήλωση και ενέργεια του, σε αντίθεση με τους άλλους τρεις που είναι σχεδόν πάντα στο περιθώριο (δεν νομίζω να έχει πει ποτέ κανείς κάτι κακό για τον Larry). Ακόμα και η δήλωση, ότι δεν πιστεύουν στην δωρεάν μουσική (με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο) όταν βγαίνει από το στόμα του μοιάζει προκλητική.
Κατέβασα το άλμπουμ, το άκουσα δυο-τρεις φορές, πιθανότατα θα το αγοράσω όταν βγει σε βινύλιο, ίσως να είναι και το πιο καλό τους από τα τελευταία τρία-τέσσερα, αλλά και πάλι δεν μου έμεινε κάτι. Από τα τέλη των 90s δεν έχει νόημα το κάθε νέο τους άλμπουμ και ταυτόχρονα όσο πιο αδιάφορο ήταν μουσικά τόσο πιο πολύ ανακατευόταν ο Bono με οτιδήποτε από την φτώχεια έως την παγκόσμια ειρήνη – για να γίνει ολοένα και πιο αντιπαθής. Δεν ξέρω αν η κίνηση του Cook με τον Bono και τα δάχτυλα αλά ET σήμαινε κάτι για αυτούς ή ήταν κάτι τυχαίο (αμφιβάλλω), προσωπικά θα ήθελα να ήταν κάτι σαν Bono go home και μην μιλάς άλλο.