O κύκλος είναι ένα τέλειο σχήμα. Αφενός προστατεύει ό,τι βρίσκεται μέσα του και ταυτόχρονα επαναλαμβάνει διαρκώς ό,τι περικλείει, μεγεθύνοντας το. Το αποτέλεσμα είναι διττό. Διασώζει και γιγαντώνει τα στοιχεία που κυοφορεί, που περιλαμβάνει στο εσωτερικό του. Στο DNA της Ινδικής μουσικής, ο κύκλος είναι πρωταγωνιστικό στοιχείο. Είναι η εμμονή στο πρωταρχικό στοιχείο της ζωής, η επιμονή στο βάθος της ύπαρξης, η αποθέωση της επανάληψης με την έννοια της αέναης επιστροφής στην Ουσία των πραγμάτων.
Μια ράγκα είναι ένας κόσμος αυτόνομος, αυτόφωτος, αυτάρκης. Ο μαγικός, καταπραϋντικός, εθιστικός, κυκλικός ρυθμός. Και είναι ο ενδόμυχος λόγος και αιτία που η Δύση της λογοκρατίας και της ευθύγραμμης εξέλιξης, της τεχνοκρατίας και του διαφωτισμού, όταν πια κουράστηκε απ’ όλα αυτά και θέλησε να διαφύγει προς το ένστικτο και στα ενδότερα της ύπαρξης ξετρελάθηκε με την Ινδία και ό,τι αυτή αντιπροσώπευε. Το ζεν, το σιτάρ, τη ράγκα, το στυλ ζωής και την κλασική μουσική της. Ο Ravi Shankar έγινε ο μέγας προπομπός της Ανατολής και ο γκουρού των τρελαμένων και επαναστατημένων πιτσιρικάδων της ροκ στην κατάκοπη Δύση.
Όλα αυτά δεν είναι μια φιλολογική αναφορά στην ινδική μουσική αλλά μνεία στον μαγικό, υπνωτικό, υπαρξιακό πυρήνα της και φυσικά μια εισαγωγή στη μουσική των νεώτερων, σημερινών και δυτικοθρεμένων πια δικών της παιδιών που όμως ούτε μπορούν ούτε θέλουν να ξεφύγουν από τη μουσική καταγωγή τους κι ας μένουν στην Αμερική κι ας παίζουν πιάνα και σαξόφωνα αντί για σιτάρ και τάμπλα…
Οι ινδοαμερικάνοι Vijay Iyer και Rudresh Mahanthappa είναι δυο εξέχοντα και εξαιρετικά παραδείγματα αυτού του συναρπαστικού μουσικού υβρίδιου που «κυκλώνει το τετράγωνο» με την έννοια της εισαγωγής μας. Που φέρνει δηλαδή τον κυκλικό ρυθμό, το στοιχείο της ύπνωσης, της επανάληψης, της ενδοσκόπησης στο «τετράγωνο», ορθολογικό, στέρεα συγκροτημένο και οργανωμένο σώμα της δυτικής μουσικής. Αμφότεροι είναι από τους καλύτερους τζαζίστες της νεοϋορκέζικης/παγκόσμιας σκηνής και έχουν συνεργαστεί κατ’ επανάληψη ξεκινώντας από το Architextures του 1998. Εδώ βέβαια αφορμή μας είναι ο Rudresh Mahanphappa και η καινούργια δισκογραφική δουλειά του, Bird Calls. Έτσι φτιάχνεται το μαγικό τρίγωνο της πολυεθνικής, πολυπολιτισμικής μουσικής του σήμερα. Της σύγχρονης τζαζ δηλαδή. Δύση – Ανατολή allez retour με αδιαπραγμάτευτη στάση στην Αφρική, την ενέργεια και το ρυθμό της. Ο κόσμος όλος, δηλαδή, εδώ.
Ο Rudresh Mahanthappa είναι από μόνος του υπόδειγμα κινητικότητας του σύγχρονου κόσμου μας. Γεννιέται από Ινδούς γονείς μετανάστες στο Τριέστε της Ιταλίας αλλά μεγαλώνει στο Κολοράντο των ΗΠΑ. Με γερές σπουδές και απόφοιτος του Berklee College of Music και με πρώτη μεγάλη επιρροή από τον σημαντικό Ινδό σαξοφωνίστα Kadri Gopalnath, θα μπει μέχρι κεραίας στη νεοϋορκέζικη σκηνή. Θα ταξιδέψει πολύ όμως και στην Ινδία και θα επηρεαστεί από την Καταγωγή. Όχι όμως για να μείνει εκεί κολλημένος αλλά για να επιστρέψει στη Δύση και τη μητρόπολη της, τη Νέα Υόρκη, πιο πλούσιος από ποτέ και γεμάτος εμπειρίες.
Ο Mahanthappa είναι ένας καταπληκτικός παίκτης στο άλτο σαξόφωνο, με έναν μεστό και γεμάτο δύναμη, ενέργεια και μελωδικότητα τρόπο. Είναι ένας πλήρης συνθέτης που παντρεύει στη μουσική του όλα τα στοιχεία που κουβαλάει από το πήγαινε-έλα Ανατολής-Δύσης. Και είναι φυσικά ένας πολυβραβευμένος μουσικός, αναγνωρισμένος παντού και από όλους. Έχει από το 1994 που ξεκίνησε τη διαδρομή του με το Yatra, 14 συνολικά άλμπουμς ως leader ή co-leader με άλλα τρομερά παιδιά σαν τους Iyer, Kadri Gopalnath, Bunky Green. Οι τρεις τελευταίοι δίσκοι του είναι στη ΑCT και το Bird Calls κυκλοφόρησε από τη γερμανική εταιρεία, μόλις στις 27 φεβρουαρίου του 2015 (και στη χώρα μας ήρθε ήδη από την Α&Ν). Δίσκος που θα στοιχημάτιζα γι αυτόν μια θέση στους 10 καλύτερους στο τέλος της χρονιάς.
Όπως λέει κι ο ίδιος, αυτός ο δίσκος δεν είναι φόρος τιμής στον Charlie Parker αλλά μια απόλυτη κι ευτυχισμένη εκδήλωση αφοσίωσης στον άνθρωπο που έκανε τα αδύνατα, δυνατά και τα απίθανα, πιθανά. Πάνω από όλα το Bird Calls είναι ένας έξυπνος, δημιουργικός και σύνθετος τρόπος να χρησιμοποιήσει τη βαθιά επιρροή και αφοσίωση που αισθάνεται στον Parker για να χτίσει τις δικές του συνθέσεις και να εξελίξει την δική του τέχνη του αυτοσχεδιασμού. Στο εθιστικό, κυκλοτερές και επιδραστικό άλμπουμ o Rudresh Mahanthappa συνοδεύεται από τέσσερις σπουδαίους δεξιοτέχνες μουσικούς: Adam O Farrill στην τρομπέτα, Matt Mitchell στο πιάνο, Francois Moutin στο ακουστικό μπάσο και Rudy Royston στα ντραμς. Δεκατρείς συνολικά συνθέσεις φτιάχνουν ένα χειροποίητο μουσικό ποίημα στο σύμβολο της μουσικής του 20ου αιώνα που ακούει στο όνομα Charlie Parker ή αλλιώς Bird. Τον άνθρωπο που ο Rudresh δεν έχει σταματήσει να τον ευγνωμονεί από τότε που τον πρωτάκουσε στα δώδεκα χρόνια του και άλλαξε τη ζωή του…