Για την πλειοψηφία του εγχώριου μουσικόφιλου κοινού η ηλεκτρονική μουσική στην Ελλάδα πσΝ (προ Στέρεο Νόβα) εξαντλείται στην Λένα Πλάτωνος, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, ίσως και στον – πολιτογραφημένο Γάλλο – Ιάννη Ξενάκη. Με μοναδική εξαίρεση τους αφοσιωμένους συλλέκτες και τους ελάχιστους χαρτογράφους της ελληνικής μουσικής, ένα μεγάλο κομμάτι των καλλιτεχνών της εποχής παρέμειναν άγνωστοι παρόλο που η μουσική τους έντυνε συχνά αρκετές απ’τις εκπομπές της χρυσής εποχής της ΕΡΤ. Το 2012, ο διάσημος συλλέκτης Tako Reyenga (εδώ ένα υπέροχο θέμα που περιέχει και μερικά διαμαντάκια), με συνεπιμελητή (και συνιδρυτή της ομώνυμης δισκογραφικής εταιρείας που προέκυψε) τον Ηλία Πίτσιο (DJ Dynamons, Echovolt Records), παρουσιάζει τα ευρήματά του μετά από digging ετών με την συλλογή Into The Light: A Journey Into Greek Electronic Music, Classics & Rarities (1978 – 1991).
Ονόματα όπως Akis, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Βαγγέλης Κατσούλης, Δημήτρης Πετσετάκης, Syndrome αλλά και Ρακιντζής, Λογαρίδης, Πλάτωνος, Χαριτοδιπλωμένος (ως 141 G) και Γιώργος Θεοδωράκης (γιος του Μίκη) αποτέλεσαν ένα πρώτο ντοκουμέντο της εποχής που αρχικά βρήκε το κοινό του στο εξωτερικό (εκεί που μπήκε γρήγορα στην κατηγορία other music) και αργότερα εντός των τειχών, γεγoνός που οδήγησε σε sold out το διπλό βινύλιο που τώρα φθάνει μέχρι και τα 100 ευρώ στο ίντερνετ. Η γνώση αλλά και η εμπειρία του Reyenga, έχει κάνει κάτι παρόμοιο με την ιταλική σκηνή της εποχής με αποτέλεσμα να ανακαλύψουμε έστω ετεροχρονισμένα τον έξοχο Gigi Masin, σε συνδυασμό με το κυνήγι του Πίτσιου να βρει και να πείσει τους καλλιτέχνες ότι υπάρχει λόγος να κυκλοφορήσουν το μάλλον ξεχασμένο υλικό τους αλλά και ότι αξίζει να βγει σε βινύλιο και όχι σε digital/cd μορφή αποτελούν τα κύρια συστατικά της ανερχόμενης εταιρείας που έχει σαρώσει στην Ευρώπη λαμβάνοντας διθυραμβικές κριτικές σε όσα μέσα αξίζει να συμβεί κάτι τέτοιο.
Άκης Δαούτης (Akis)
«Ο σκοπός του label είναι ουσιαστικά αρχειακός. Αν προσέξεις τον κατάλογό μας μετά την εναρκτήρια συλλογή, έχουμε κυρίως ακυκλοφόρητα κομμάτια αφού δεν θέλαμε να μπούμε αποκλειστικά σε διαδικασία επανεκδόσεων», τονίζει ο Ηλίας Πίτσιος και είναι πράγματι έτσι, αφού έκτοτε έχουν παρουσιάσει υλικό απ΄τον Βαγγέλη Κατσούλη, τον Γιώργο Θεοδωράκη και τον Δημήτρη Πετσετάκη. Όπως είναι λογικό, σε μια εποχή που η Retromania του Simon Reynolds είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, υπάρχει ένα ταβάνι στην όλη διαδικασία αφού είναι δύσκολο να συνεχίσεις να ανακαλύπτεις νέα πράγματα μιας κι οι περισσότεροι απ’ τους καλλιτέχνες της εποχής έχουν τραβήξει δρόμους μακριά απ’την μουσική. «Προφανώς γνωρίζουμε ότι κάποια στιγμή θα κλείσει αυτός ο κύκλος γι’αυτό κι ήδη σχεδιάζουμε να περάσουμε σε σύγχρονους καλλιτέχνες που κάτα κάποιο τρόπο συνεχίζουν αυτό που έκαναν αυτοί τότε. Γι’αυτό και την βραδιά του showcase θα την ανοίξει ο Starcount, ένας φίλος που μάλλον θα αποτελέσει μια μελλοντική κυκλοφορία μας». Αυτό που σίγουρα έχει ενδιαφέρον σε περιπτώσεις όπως η Into The Light είναι ότι έρχεται στο προσκήνιο μια μουσική που στην εποχή της απορρίφθηκε ως «περίεργη» και τώρα απασχολεί περισσότερο κόσμο, ενώ δεν έχασε καμία απ’τις ιδιαιτερότητες της. «Γενικότερα υπάρχει μια διαδικασία δεύτερης ανάγνωσης εκείνης της εποχής γι’αυτό υπάρχουν και τόσες πολλές εταιρείες στον κόσμο που κάνουν αποκλειστικά επανεκδόσεις από αντίστοιχους καλλιτέχνες άλλων χωρών. Ίσως να είναι πιο αποδεκτό αλλού αφού η ηλεκτρονικήσκηνή δεν ήταν τόσο “περιθωριοποιημένη” όσο στην Ελλάδα, παρόλο που αν συγκρίνεις την εγχώρια σκηνή με την υπόλοιπες της Ευρώπης δεν είχε και μεγάλες διαφορές σε επίπεδο ήχου τουλάχιστον», συνεχίζει ο Ηλίας.
Αυτός που σίγουρα ξεχωρίζει απ’τον μικρό ακόμα κατάλογο της εταιρείας είναι ο Δημήτρης Πετσετάκης, με τον οποίο είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση αφού όπως μπορείτε να δείτε και στο site του, έχει με τον τρόπο του καταγράψει την εξέλιξη της ηλεκτρονική μουσικής είτε σε λειτουργικό επίπεδο (synths, κονσόλες, γεννήτριες, χειροποίητες κιθάρες κτλ.) είτε ως ενεργό μέλος απ’την απαρχή του Σ.Ε.Σ.Η.Μ.,δηλαδή του Συλλόγου Ελλήνων Συνθετών Ηλεκτρονικής Μουσικής που δημιούργησε ο Ιάννης Ξενάκης όταν επέστρεψε στην Ελλάδα. Ο δίσκος Evidence που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες και αποτελεί την κύρια αφορμή του Σαββατιάτικου showcase αποτελείται από συνθέσεις που έγραψε μεταξύ 1985-1992 και είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα της μουσικής του και των ιδιαίτερων ενορχηστρώσεων του. Η ίδρυση του Σ.Ε.Σ.Η.Μ αποτέλεσε καθοριστικό σημείο για τη δημιουργία μουσικών και φιλικών σχέσεων μεταξύ καλλιτεχνών με παρόμοιες ανησυχίες όπως ο Βαγγέλης Κατσούλης που θα βρεθεί μαζί του στη σκηνή του Ρομάντσο. «Η σχέση μου με την ηλεκτρονική μουσική ξεκινάει ουσιαστικά μόλις είδα την Οδύσσεια του Διαστήματος του Kubrick. Η υπέροχη μουσική του Ligeti στην ταινία, σε συνδυασμό με την αναφοράστον Stockhauzen απ΄τους πρώιμους Pink Floyd και τον Γιάννη Χρήστου, τον χαρισματικό μουσικό που αν δεν έφευγε τόσο νωρίς πιστεύω πως το τοπίο της ηλεκτρονικής μουσικής στην Ελλάδα θα ήταν τελείως διαφορετικό, αποτέλεσαν τις πρώτες μου μουσικές επιρρόες. Ακολούθησαν οι ελληνικές αναφορές κυρίως απ΄την Ανατολή μαζί με τον μινιμαλισμό του Steve Reich που ήταν πολύ κοντά σε εμένα λόγω των κρουστών αλλά και του τρόπου που χρησιμοποίησε την κιθάρα, αφού αρχικά κιθαρίστας είμαι κι εγώ. Κάπως έτσι στήθηκε το υπόβαθρο της μουσικής μου που δεν έχει αλλάξει και πολύ από τότε».
Ελεκτρόνικα με ελληνικούς χαρακτήρες
Το Σάββατο, ως τιμώμενο πρόσωπο της βραδιάς, θα παρουσιάσει το υλικό του, θα παίξει μαζί με τον φίλο του Βαγγέλη Κατσούλη και «θα τραβήξω λίγο τα πράγματα στα άκρα μιας και υποτίθεται είμαι το τιμώμενο πρόσωπο». Προσωπικά, θα κρατήσω την ανοιχτή πρόσκληση να δω από κόντα το στούντιο του, «είναι σα να βλέπεις την εξέλιξη της μουσικής, κιθάρα με κιθάρα, συνθεσάιζερ με συνθεσάιζερ» για να γραφτούν, επίσης για αρχειακούς λόγους, και τα υπόλοιπα πράγματα που μου αφηγήθηκε αλλά μάλλον ξεπερνούν το ρόλο του παρόντος κειμένου.