Η φετινή χρονιά μάς στέρησε 5 μήνες σινεμά (οι αίθουσες άνοιξαν στην Ελλάδα στις 21 Μαΐου) κι αυτό βγαίνει και στην παρακάτω λίστα. Ο δρόμος άνοιξε περισσότερο από ποτέ για ανακαλύψεις διά της ψηφιακής οδού (η υπερπροσφορά της ελληνικής διανομής πάλι κατάφερε να προσπεράσει κάποια διαμαντάκια), ενώ η φθινοπωρινή/χειμερινή σεζόν θύμισε περασμένα μεγαλεία, με το παράδειγμα του ασύλληπτα πετυχημένου Spider-Man: No Way Home να αποτελεί το καλύτερο επιχείρημα για τη συλλογική εμπειρία της παρακολούθησης μιας ταινίας στο φυσικό της περιβάλλον και όχι στον πολύπαθο καναπέ.
Αν επιβεβαίωσε κάτι το τελευταίο Spider-Man, είναι ότι το σινεμά θα συνεχίσει να υπάρχει μόνο για ηχηρούς τίτλους και κοσμαγάπητα μπλοκμπάστερ, αφήνοντας τις μεσαίες και μικρότερες ταινίες να βρουν το δρόμο τους αλλού και αλλιώς. Μερικές από αυτές συμπεριλαμβάνονται παρακάτω:
Ένας συναισθηματικός σίφουνας που, παρά τα εμφανή συμπτώματα της “πρώτης ταινίας”, κερδίζει όλους τους πόντους για το πάθος με το οποίο φτιάχτηκε (για κάποιο λόγο σκεφτόμαστε το The Room και δεν κάνει) και το οποίο αναπόφευκτα συμπαρασύρει ακόμα και τον πιο αλλεργικό στα μιούζικαλ θεατή. Η τραγική ιστορία του σερβιτόρου-το-πρωί-συνθέτη-το-
Πέρα από λίστες και βραβεία, το Zola αποτελεί εξ’ ορισμού ιστορική περίσταση, αφού είναι η πρώτη ταινία που βασίζεται σε ένα thread του Twitter. Η επική εξιστόρηση μιας στριπτιζέζ για την περιπέτεια που είχε στην Φλόριντα μαζί με μια άσπονδη καινούργια φίλη και επίσης χορεύτρια μέσα από 145 tweets ένα βράδυ του 2015 έγινε viral και η κινηματογραφική της μεταφορά, από τη σκηνοθέτη Τζανίσα Μπράβο και τον πιο περιζήτητο θεατρικό συγγραφέα της εποχής μας, Τζέρεμι Ο. Χάρις, ισορροπεί με στυλ και σαρκασμό ανάμεσα στο Spring Breakers και το After Hours. Μια ταινία για τη ρευστότητα της στιγμής, αλλά και της αφήγησης, με ερμηνείες-ηφαίστεια από την Τέιλορ Πέιτζ στον ομώνυμο ρόλο, την Ράιλι Κίου και τον Κόλμαν Ντομίνγκο. (Διαθέσιμο στο Google Movies και το Apple TV).
“When your disaster is everyone’s disaster, how do you grieve?” Σημαίνει πολλά το ότι η καλύτερη μέχρι στιγμής ταινία για την εποχή που διανύουμε γυρίστηκε πριν ξεσπάσει η πανδημία. Εδώ η αρρώστια δεν είναι ένας θανατηφόρος ιός, αλλά μια απώλεια μνήμης που χτυπάει απροειδοποίητα τους ανθρώπους, ξεκληρίζοντας οικογένειες και διαλύοντας σχέσεις. Ένα νεαρό ανδρόγυνο πασχίζει να ξεφύγει από το αδιέξοδο όταν εκείνος (Τζακ Ο’ Κόνελ) αρχίζει να ξεχνάει την αγαπημένη του (Ολίβια Κουκ). Ένα ρομάντζο σχεδόν αθόρυβο όσο και η παραγνωρισμένη ταινία του Τσαντ Χάρτιγκαν, που αποτελεί μια ανατριχιαστική εκδοχή της Αιώνιας Λιακάδας Ενός Καθαρού Μυαλού, πλήττοντας τους ερωτευμένους εκεί που η ταινία του Σπάικ Τζόουνς υποδεχόταν τους χωρισμένους. (Διαθέσιμο στο Google Movies και το Apple TV).
Σε ένα εναλλακτικό σύμπαν, πιστεύουμε ότι το Αγάπη και Τέρατα θα ήταν το breakout hit της περσινής χρονιάς και το εφηβικό είδωλο Ντίλαν Ο’Μπράιαν του Teen Wolf θα έκανε ένα θεαματικό πέρασμα από τη μικρή στη μεγάλη οθόνη. Όμως η πανδημία πυροβόλησε στα πόδια τη δυστοπική περιπέτεια, στην οποία ένας ερωτοχτυπημένος νεαρός αποφασίζει να διασχίσει εκατοντάδες χιλιόμετρα για να βρει την αγαπημένη του από το σχολείο έχοντας ζήσει 7 χρόνια κάτω από τη Γη εξαιτίας μιας επέλασης τεράτων που επέφερε σχεδόν το τέλος της ανθρωπότητας, και έτσι η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Netflix. Άξιο πνευματικό τέκνο του επίσης απολαυστικού Zombieland, το Αγάπη και Τέρατα φτάνει ως ένα σημείο με την σπιλμπεργκική ενεργητικότητά του, αλλά κόβει την κορδέλα του τερματισμού αποκλειστικά χάρη στο χαρισματικό πρωταγωνιστή του, ένα κάπως δυσεύρετο προσόν σε πολλές ταινίες σήμερα. (Διαθέσιμο στο Netflix)
Η βραβευμένη με Όσκαρ για τα Μαθήματα Πιάνου, Τζέιν Κάμπιον, που στο παρελθόν χαρτογράφησε με τόση οξυδέρκεια το γυναικείο ψυχισμό, στρέφει το ενδιαφέρον της στην τοξική αρρενωπότητα και την καταπίεση που συνοδεύει κάθε βαθιά ριζωμένη αντίληψη και έκφραση του δυτικού ανδρικού προτύπου. Fun! (Not fun.) Σε μια όχι και τόσο άγρια Άγρια Δύση, ο πολύ σκληρός για να αρμέξει (;) καουμπόης του Μπένεντικτ Κάμπερμπατς βρίσκει την επιρροή του αλλά και την ίδια του την ταυτότητα να κλονίζεται όταν ο ευγενικός αδερφός του (Τζέσι Πλέμονς) παντρεύεται μια ταπεινή χήρα (Κίρστεν Ντανστ), μητέρα ενός εφήβου (Κόντι Σμιτ Μακφί) που δεν αντιπροσωπεύει την παραδοσιακή αρσενική ιδέα που ενστερνίζεται ο νέος του θείος. Αργή και υπαινικτική, η ταινία αποτελεί παραδόξως επιτυχία για τα δεδομένα του σουπερμάρκετ Νetflix – ευτυχώς, λοιπόν, που ανταμείβει την υπομονή του θεατή με ένα φινάλε που αντηχεί στο σήμερα. (Διαθέσιμο στο Netflix)
Στην αρένα της κουλαμάρας, κονταροχτυπήθηκαν φέτος δύο γαλλικές ταινίες: το Titane της Ζουλιά Ντικουρνό και το Annette του Λεός Καράξ, αμφότερα φτιαγμένα για φεστιβαλικές δάφνες και αποχωρήσεις θεατών (σύμφωνα με μαρτυρίες, το δεύτερο συνέβη κατά κόρον στις ελληνικές αίθουσες). Όμως εκεί που το Titane καλύπτει την απουσία πνεύματος με ένα παχύ προβοκατόρικο στρώμα, το Annette τουλάχιστον μπαίνει στον κόπο να υποδεχτεί το θεατή (πριν τον αποξενώσει ή αποστομώσει): η εναρκτήρια μουσική σκηνή στην οποία οι πρωταγωνιστές Άνταμ Ντράιβερ και Μαριόν Κοτιγιάρ, μαζί με το συγκρότημα Sparks (που υπογράφει τα τραγούδια που συνθέτουν το DNA της ταινίας) και άλλα μέλη του καστ κηρύσσουν την έναρξη την ιστορίας με τον αυτοαναφορικό ύμνο “So May We Start” είναι μια από τις πιο σημαντικές μιας “κουτσουρεμένης” κινηματογραφικής χρονιάς. Η ταινία είναι ένα ρομάντζο της σόουμπιζ περασμένο από τον παραμορφωτικό φακό του Καράξ, που στοχεύει για τα άστρα περνώντας από το #MeToo, τις σινεφίλ αναφορές και την πιο τραυματική κούκλα από την εποχή του Τσάκι.
Ήδη πράξαμε το καθήκον μας, τοποθετώντας την αγαπημένη μας φετινή κωμωδία στο #1 της λίστας μας με τις καλύτερες ταινίες για το πρώτο μισό του 2021, αφήνοντας πίσω τον Πατέρα και το CODA, που εδώ προπορεύονται. Έχουν λογική η ταξινομήσεις μας; Καμία! Ακριβώς όπως και αυτή η ξεκαρδιστική ταινία. Τότε γράφαμε: “Η νέα κωμωδία από τις ιδιοφυείς, υποψήφιες για Όσκαρ σεναριογράφους του Bridesmaids, Κρίστεν Γουίγκ και Άννι Μάμαλο, τις βρίσκει και πρωταγωνίστριες στην πιο περήφανα γελοία ταινία της χρονιάς, μια συρραφή WTF στιγμών που μοιάζουν με outtakes ενός πολύ περίπλοκου, συγκεκριμένου αστείου που καταλαβαίνουν πλήρως μόνο οι δύο φίλες που το ξεκίνησαν και δεν μπορούν να το σταματήσουν, αλλά παρασύρει και όποιον τρίτο είναι πρόθυμος να τις ακολουθήσει. “Πήγες στο σπίτι μιας χελώνας;”, μουσικοχορευτικά νούμερα, μια μαγική γοργόνα με τη μορφή της Ρίμπα Μακεντάιρ και ο εκπληκτικός Τζέιμι Ντόρναν στην 51η απόχρωσή του, που τυχαίνει να είναι η αποκαλυπτικότερη όλων, εκτοξεύουν εύκολα την ταινία σε καλτ status – και στο νούμερο 1 μιας χρονιάς που τη χρειαζόταν.” (Διαθέσιμο στο Google Movies και το Apple TV).
Η 17χρονη Ρούμπι (μια θαυμάσια Εμίλια Τζόουνς) αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στο καθήκον της να βοηθήσει την κωφή οικογένειά της και την ευκαιρία που της παρουσιάζεται να ακολουθήσει το όνειρό της σπουδάζοντας τραγούδι στο καλύτερο μουσικό κολέγιο της χώρας. Το συγκινητικό, πολυβραβευμένο darling του φετινού φεστιβάλ του Σάντανς (ο τίτλος είναι ακρωνύμιο της φράσης “ακούοντα παιδιά κωφών γονέων”) αποτελεί τον ορισμό της indie ανακάλυψης στην οποία ειδικεύεται εδώ και δεκαετίες το αμερικάνικο φεστιβάλ, αλλά όταν η φόρμουλα δουλεύει τόσο καλά, δύσκολα αντιστέκεσαι. (Διαθέσιμο στο Apple TV+).
Το πιο τρομακτικό θρίλερ της χρονιάς.
Δεδομένου του ατυχούς παρελθόντος του ήταν ρίσκο, αλλά το Dune του Ντενί Βιλνέβ αφήνει πίσω του τη χρονιά φορώντας πολλά παράσημα. Η ταινία, πέρα από τις αντικειμενικές της κινηματογραφικές αρετές που μόνο σε κλισέ περί μαγείας της μεγάλης οθόνης (και της Ζεντάγια) μπορούν να οδηγήσουν, ανανέωσε με συναρπαστικό τρόπο τη σχέση κοινού-ιστορίας, δημιουργώντας ενδιαφέρον για τη ροκοκό μυθολογία του και προσμονή για τη συνέχεια. Καμία φετινή κυκλοφορία δεν χρησιμοποίησε τόσο σωστά την almost-there γοητεία του Τιμοτέ Σαλαμέ ως διστακτικού Σωτήρα, δεν μετασχημάτισε την ανάμνηση του “what’s in the box?” του Se7en σε κάτι ακόμα πιο έντονο και δεν μας έδωσε ημίγυμνο-και-βασιλικό Όσκαρ Άιζακ. Όμως το σημαντικότερο είναι ότι αποκατέστησε τη φήμη της άμμου που είχε δεχτεί βαρύ πλήγμα μετά την Επίθεση των Κλώνων και την αποκήρυξή της από ολόκληρο Άνακιν Σκαϊγουόκερ/μελλοντικό Νταρθ Βέιντερ: “I don’t like sand. It’s coarse and rough and irritating and it gets everywhere.” Μετά το Dune; We love sand! Τη θέλουμε στα δάχτυλά μας, στα μάτια μας, στη μύτη μας, στο πιάτο μας, βυθίστε μας στην άμμο – και φέρτε γρήγορα το δεύτερο μέρος.