Καλοκαίρι του 2010. Εάν ήσουν εξωγήινος ή απλώς τουρίστας κι έσκαγες ανυποψίαστος στην Αθήνα που αργοψηνόταν σε κάμποσους βαθμούς, θα πάθαινες ό,τι ο Μπρους Γουίλις στο 12 Πίθηκοι. Προσωρινή παράκρουση. Βλέπεις, από τα ορθάνοιχτα παράθυρα δεν θ’ άκουγες την ελληνική γλώσσα αλλά μπάσες φωνές να ομιλούν loud & clear την τουρκική, σα να είχες διακτινιστεί ξαφνικά στο σύμπαν της όμορφης Σεχραζάτ και του μάτσο Ονούρ όπου τα πάντα ήταν φτιαγμένα σαν παραμύθι παλαιάς κοπής. Κάθε μπαλκόνι και καημός, κάθε οντάς και πόθος.
Ήταν η σειρά του KANAL D, με τον τίτλο Χίλιες Και Μία Νύχτες και, κάπου εκεί, το καλοκαίρι του 2010 επαναλαμβάνουμε, ήταν που άρχισαν όλα. Ή μάλλον εκεί που ναυάγησε οριστικά η ελληνική μυθοπλασία και ανέτειλε στις οθόνες μας η ερυθρά ημισέληνος. Δεν είναι κάποιο εθνικιστικό παραλήρημα αυτό, απλά ήταν κάπως περίεργο να κατακλύζεται η ελληνική τηλεόραση με σειρές από μια αγορά που ούτε φημίζεται ούτε και διέφερε τελικά από την εγχώρια παραγωγή. «Κρίση…» επέμεναν οι υπεύθυνοι των καναλιών «… αγοράζουμε φθηνά από την Τουρκία». Και προφανώς πουλούσαν ακριβά τις διαφημίσεις, μιας και το ελληνικό κοινό έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στα τουρκικά σίριαλ – ίσως σαν ένα κατάλοιπο deja vu της οθωμανικής αυτοκρατορίας, έπειτα από 400 και κάτι χρόνια, ε, όλο και κάτι μάς φύτεψε τελικά στην έλικα του DNA.
Έκτοτε οι τίτλοι που κυριάρχησαν στην ελληνική τηλεόραση ήταν παρόμοιας λογικής κι αισθητικής: Sila, Ezel, Karadayi, Kuzey Guney Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, Διαμάντια και Έρωτας, Πειρασμός, Προδοσία κι άλλα δακρύβρεχτα, ενώ γόηδες με ονόματα όπως Μεχμέτ Ακίφ Αλακούρτ, Κενάν Ιμιρζαλίογλου, Χαλίτ Εργκέντζ, Κιβάντς Τατλιτούγ, ως άλλοι «Μπραντ Πιτ της Ανατολής» έκαναν τις γυναίκες να αράζουν στον καναπέ αναστενάζοντας σαν χανούμισσες, για να τους απολαύσουν μαζί με τις μελό περιπέτειές τους. Περιπέτειες οι οποίες φάνταζαν ωστόσο πιο προσιτές κι «αληθινές» από σεναριακά χλιδάτα οξύμωρα του τύπου: άνεργη δημοσιογράφος ζει μαζί με τον άνεργο άντρα της σε σπιταρόνα (50-50) που κάνει τα ελίτ στούντιο του Παπακαλιάτη να μοιάζουν… γατάκια και να σκάνε από ζήλεια!
Η σεναριογράφος Έλενα Σολωμού «αρχιτέκτονας» της μεγάλης επιτυχίας του Μην Αρχίζεις Τη Μουρμούρα (και πιο πριν των Η Νήσος 1 & 2, Λατρεμένοι Μου Γείτονες κ.ά.) καταθέτει εύστοχα τη δική της εκδοχή για την, αρχικά, μεγάλη θεαματικότητα των τουρκικών σειρών:
«Το ότι στα τούρκικα σίριαλ ο τηλεθεατής αναγνώριζε καταστάσεις, φράσεις ή λέξεις που του ήταν οικεία, έπαιξε σίγουρα ρόλο στην επιτυχία τους. Πιστεύω όμως ότι όλο αυτό έγινε περισσότερο από την έλλειψη ελληνικών σειρών. Αφού ο τηλεθεατής δεν είχε άλλη επιλογή, θα έβλεπε ό,τι κι αν του πρόσφεραν τα κανάλια. Είτε τούρκικα ήταν αυτά, είτε ισπανικά, αργεντίνικα ή βραζιλιάνικα. Προσωπικά, δεν τα αφόρισα ποτέ τα τούρκικα. Ενοχλήθηκα ίσως, αρκετά κάποιες φορές, όπως και πολλοί συνάδελφοι, αλλά είχα πάντα στο μυαλό μου ότι όλα κάνουν τον κύκλο τους. Κι εδώ που τα λέμε, για να είμαι και δίκαιη, υπήρχαν και μια δυο δουλειές που πραγματικά άξιζαν τον κόπο».
Αντιθέτως, ο «σκοτεινός Λάζαρος» από τα Μαύρα Μεσάνυχτα, Βασίλης Ρίσβας, ηθοποιός (από τέλη Οκτωβρίου τον βλέπουμε στο Εθνικό Θέατρο στους Μυστικούς Αρραβώνες) αλλά και σεναριογράφος σειρών που έκαναν μεγάλα νούμερα όπως το 50-50, Το Σπίτι της Έμμας, πολλών επεισοδίων του cult πλέον 10η Εντολή, αλλά και του adaptation της επιτυχημένης γερμανικής σειράς Turkish for Beginners που αρχίσαμε ήδη να βλέπουμε ως Ταμάμ, έχει διαφορετική άποψη. Χαρακτηρίζοντας τα τούρκικα… «Λαίλαπα, καθώς έμεινε πολύς κόσμος χωρίς δουλειά», ενώ επιμένει πως οι λόγοι που έκαναν επιτυχία είναι μετρημένοι: «Οφείλεται αφενός μεν στην έλλειψη ελληνικών παραγωγών, αφετέρουδε στο γεγονός πως μερικά εξ’ αυτών ήταν παραγωγές υψηλών προδιαγραφών. Τα κανάλια τις αγόρασαν φθηνά και στη συνέχεια πλάσαραν το παραμύθι σε ακριβό αμπαλάζ».
Και ύστερα ήρθε… ο Λάτσιος!
Όταν τον Ιούλιο ο ΑΝΤ1 κάλεσε τους δημοσιογράφους στη Fuga του Μεγάρου Μουσικής για έναν απολογισμό μεταξύ τυρού και αχλαδίου, ο διευθυντής του προγράμματός του, Γιάννης Λάτσιος, σε μεγάλα κέφια κι έπειτα από επίμονες ερωτήσεις σέρβιρε στην ομήγυρη το εξής «τυράκι»- έκπληξη: «Τα τούρκικα σίριαλ δεν αποτελούσαν ποτέ στρατηγική του καναλιού, αλλά μια οικονομική αγορά ξένου προγράμματος».
Και κάπως έτσι, έτσι απλά, αποενεχοποίησε το κανάλι του Αμαρουσίου από το πρόσφατο παρελθόν του (βοήθησαν βέβαια και οι χαμηλές πτήσεις του Karadayi) ενώ παράλληλα κήρυξε την επιστροφή της ελληνικής μυθοπλασίας, πετώντας στο τραπέζι… Τρίχες (διά χειρός Αλέξανδρου Ρήγα), 180 επεισόδια Οι Συμμαθητές, τούρκικα για αρχάριους υπό τον τίτλο Ταμάμ (ε, να μην ξεχνιόμαστε), έναν έρωτα σαν σκάκι με το Ρουά Ματ, αλλά και τη μυστηριώδη Εκδρομή του Αλέξανδρου Πανταζούδη (Κούκλες, Χαρά Αγνοείται κ.ά.), που, παρά την κρίση και την στενότητα, γυριζόταν από Ιανουάριο έως Αύγουστο στο ατμοσφαιρικό Βέρμιο της Νάουσας. Εννοείται βέβαια πως συνεχίζεται το «είναι πολλά τα λεφτά Άρη», Μπρούσκο που και στη 2η σεζόν του φαίνεται να εξακολουθεί να συγκινεί τις ευαίσθητες καρδιές με τον έρωτα Αχιλλέα-Μελίνας (και Σήφη;), ενώ οι διαπραγματεύσεις για τους Βασιλιάδες (που είχαν λήξει… βιαίως λόγω των απλήρωτων συντελεστών που ποτέ δεν πήραν τα λεφτά τους) έχουν στεφθεί με επιτυχία κι έτσι ο τίτλος έχει μεταβιβαστεί πλέον από το MEGA στον ΑΝΤ1. (Για να δούμε, θα πληρωθούν;)
Εν τω μεταξύ στο MEGAλο χωριό…
… και παρά την παρατεταμένη τρικυμία και την έκτακτη γενική συνέλευση μετόχων που διεξήχθη στις 27 Οκτωβρίου, επενδύουν! Επενδύουν μεν κι αυτοί, ακολουθώντας το συρμό, στην εγχώρια μυθοπλασία, δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στη σαπουνόπερα δε. Με τίτλους όπως Δικαίωση (ιδέα και σκηνοθεσία του μετρ του είδους Δημήτρη Αρβανίτη), ενώ προσεχώς επανέρχονται και τα Κλεμμένα Όνειρα, «ανανεωμένα» όπως ορκίζονται οι υπεύθυνοι. Συνεχίζεται επίσης η Μοντέρνα Οικογένεια, ενώ αναμένεται από τον Ιανουάριο ο β’ κύκλος από το ντεμί σουρεαλιστικό Κάτω Παρτάλι – αν και σε αυτή την περίπτωση υπήρξαν μπόλικες οικονομικές εκκρεμότητες που έκαναν τους συντελεστές της σειράς να… μουλαρώσουν και να μην επιθυμούν να συνεχίσουν. Λέγεται πάντως πως λύθηκαν κι έτσι τα γυρίσματα θα αρχίσουν, αν και με αρκετή καθυστέρηση. Επίσης, ήδη βλέπουμε τη νοικοκυρά σε απόγνωση Μαρία Σολωμού με το γνώριμο (υστερικό) στυλάκι στο Μάνα Εξ Ουρανού, ενώ αναμένεται και η Εθνική Ελλάδος του Γιώργου Καπουτζίδη, ο οποίος είχε τόσο καιρό να γράψει για την τηλεόραση, που η επιστροφή του μάλλον θα στεφθεί μετά βαΐων και κλάδων. Με Σμαράγδα Καρύδη, Κωνσταντίνα Μιχαήλ και Κατερίνα Παπουτσάκη.
Για το δεύτερο μισό της σεζόν έχουν προγραμματιστεί και οι Ηρωίδες, σειρά της μυστηριώδους σεναριογράφου-δημοσιογράφου Αλεξάνδρας Κ. (;) όπου θα πρωταγωνιστεί και η ίδια ως μέλος μιας παρέας γυναικών που ζουν έντονα κάθε στιγμή της ζωής τους. Λιγάκι ετεροχρονισμένο Sex and the City; Θα δείξει!
«“Μην αρχίζεις τη μουρμούρα” γιατί…
…έκανα επιτυχία»! Γι’ αυτό και το δημιουργικό team του ALPHA άνοιγε σαμπάνιες κι άθροιζε διαφημίσεις την περασμένη σεζόν. Η επιτυχία της «Μουρμούρας», που όπως παραδέχεται η Έλενα Σολωμού «οφείλεται στην αρμονική συνεργασία όλων των συντελεστών και στο γεγονός πως νιώθουν τους ήρωες ως δικούς τους ανθρώπους» (κάτι άλλωστε που φαίνεται και από την αληθοφάνεια του κειμένου), άνοιξε την όρεξη στο κανάλι, που τόλμησε να τα βάλει με το… Σόι Σου για να δει εάν θα τρελάνει και πάλι τα μηχανάκια της AGB. Με το πρωτότυπο σενάριο να έρχεται από το Ισραήλ, ελληνική απόδοση από τον Αποστόλη Τσαούσογλου (Φύγε Εσύ, Έλα Εσύ»/ Μπαμπά Μην Τρέχεις/ LAPD/ Με Λένε Βαγγέλη και Μοντέρνα Οικογένεια) και σκηνοθεσία από τον Νίκο Ζαπατίνα έχει όλες τις κατάλληλες υπογραφές για να πάει καλά. Στο μεταξύ, ετοιμάζεται κι ο Νώντας, μια ακόμα σειρά στην οποία θα πρωταγωνιστεί ο Θανάσης Τσαλταμπάσης, που λέγεται πως βάζει το χεράκι του και στη σκηνοθεσία, υποδυόμενος έναν 30άρη καθηγητή που προσπαθεί να τα βρει τόσο με τους άλλους όσο και με τον εαυτό του.
Και το κερασάκι στην τούρτα
… μπήκε από το STAR! Που μπορεί να μη χτύπησε με αμιγώς ελληνική παραγωγή, αλλά… χτύπησε. Με Όρκο Σιωπής. Έτσι, διατήρησε μεν στο πρόγραμμά του την Προδοσία (προσθέτοντας κι ένα νέο τουρκικό σίριαλ, το Μαύρο Τριαντάφυλλο), υπέκυψε δε με τη σειρά του, για καλό και για κακό και γιατί ποτέ δεν ξέρεις στην τάση της ολικής επαναφοράς της ελληνικής μυθοπλασίας. Έτσι, σε ένα μείγμα ελληνικής και κυπριακής συμπαραγωγής Κάτια Δανδουλάκη, Δάνης Κατρανίδης, Παναγιώτης Μπουγιούρης, Μαρία Κορινθίου, Κώστας Κάππας και πολυπληθές καστ βαδίζουν στα γνώριμα βήματα της σαπουνόπερας, ελπίζοντας πως θα κερδίσουν μερίδιο στην ανανέωση του ελληνικού ενδιαφέροντος. Κατά τ’ άλλα το κανάλι, επιμένει κάθε Σαββατοκύριακο με τη χιλιοστή επανάληψη από Τα Φιλαράκια…
Μετρήστε παρακαλώ…
Μετρήστε, έτσι για την τάξη, όπως έλεγε και ο Δημήτρης Χορν στο Μια Ζωή Την Έχουμε το ’58. Εάν το κάνετε, θα διαπιστώσετε πως από το τίποτα των τελευταίων χρόνων φτάσαμε σε χρόνο ρεκόρ σχεδόν στο παρά κάτι, 20! Γιατί τόσες φτάνουν σχεδόν οι σειρές που προβάλλονται ήδη ή προγραμματίζονται να προβληθούν από τα κανάλια που μέχρι πρότινος ποιούσαν τη νίσσα, η οποία μάλιστα μιλούσε… ξένες γλώσσες, με προτίμηση αυτήν της γείτονος. Και το ερώτημα που εύλογα γεννιέται είναι απλό: πού αποδίδεται αυτή η ολική επαναφορά, ενώ ακόμα δεν έχουμε ουσιαστικά βγει από την κρίση;
«Η επαναφορά δεν είναι ολική, αλλά μερική, αυτό όμως είναι μάλλον προς όφελος της ελληνικής μυθοπλασίας», τονίζει η Έλενα Σολωμού (της οποίας το ριμέικ της ταινίας Οι Γαμπροί της Ευτυχίας αναμένουμε γύρω στα Χριστούγεννα), και συνεχίζει: «Αρχίσαμε να δίνουμε βάση στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα και θέλω να πιστεύω πως θα μας βγει σε καλό. Όσο για το πού αποδίδω αυτή την επαναφορά… Θεωρώ πως, όπως όλα, έτσι και η τηλεόραση ακολουθεί τους ρυθμούς των όσων συμβαίνουν στην ελληνική πραγματικότητα».
Μιλάμε δηλαδή για ανάκαμψη; Πού τέτοια τύχη…
Από την άλλη, ο Βασίλης Ρίσβας που αυτή την εποχή γράφει με το… δίδυμό του, τη γυναίκα του Δήμητρα Σακαλή, καινούργια επεισόδια και για την 10η Εντολή, πάντα για τον ΑLPHA και πάντα σε σκηνοθεσία Πάνου Κοκκινόπουλου, αποδίδει την επαναφορά αφενός «στις πρόσφατες επιτυχίες ελληνικών σειρών που ξαναθύμισαν ότι η ιδιωτική τηλεόραση στηρίχτηκε επί σειρά ετών στην ελληνική μυθοπλασία» αφετέρου στη μεγάλη… έκπτωση των οικονομικών προσδοκιών. Κάτι που έχουν ήδη παραδεχθεί τόσο ο Παύλος Χαϊκάλης, ο οποίος δήλωσε μάλιστα πως… βάζει πλάτη για να καθιερωθεί και πάλι η ελληνική μυθοπλασία, δουλεύοντας στην τηλεόραση με ελάχιστες απολαβές σε σχέση με το παρελθόν (για τους Συμμαθητές), όσο και ο Μάριος Αθανασίου, που παίζει στην ίδια σειρά: «Ομολογώ πως έχω εκπλαγεί ευχάριστα. Ξαφνιάστηκα!», παραδέχεται ο ηθοποιός. «Περίμενα πως θα μας έπαιρνε περισσότερο να επιστρέψουμε και πως θα ήμασταν πιο μουδιασμένοι, να όμως που οι άνθρωποι που στελεχώνουν σε όλα τα επίπεδα την τηλεόραση, τόλμησαν κι έκαναν αυτό που έπρεπε να κάνει η κοινωνία, η οποία βρίσκεται ακόμα σε τέλμα: έδωσαν ένα σπουδαίο μάθημα, παίρνοντας το ρίσκο να επενδύσουν στην εξέλιξη. Δεν ξέρω αν οι σειρές που θα βγουν θα είναι όλες εξίσου καλές, μετράει όμως η προσπάθεια. Κι είναι μια προσπάθεια φιλότιμη, μακριά από αρπαχτές και φούσκες μια και εκ των πραγμάτων δεν υπάρχουν τα λεφτά του παρελθόντος».
Ο Βασίλης Ρίσβας ωστόσο αποκλείει την πιθανότητα να ξαναφθάσουμε στην υπερπαραγωγή του παρελθόντος. Τότε που οι παραγωγές ξεφύτρωναν από το πουθενά και οι πάντες δούλευαν εντατικότερα (αν και πιο… αμέριμνα) και από τις μηχανές του Τσάρλι, στο εργοστάσιο της σοκολάτας. Τότε, που όπως παραδέχθηκε και ο Μάριος Αθανασίου, υπερκοστολογήθηκαν τα πάντα, ακόμα και ο ίδιος, μια και οι πάντες ζούσαμε μέσα σε μια φούσκα. «Θεωρώ πολύ δύσκολο να φτάσουμε σε πληθώρα», τονίζει ο Βασίλης Ρίσβας. Γίνονται πιο μετρημένα βήματα και ζυγιάζονται πολύ τα πράγματα πριν δοθεί πλέον το πράσινο φως για μια σειρά. Αστοχίες φυσικά μπορεί και να υπάρξουν αλλά αυτό έχει να κάνει με τυχόν λάθος εκτιμήσεις».
Με δυο λόγια… Το ταμείο θα δείξει! Γιατί στις μέρες μας το χειροκρότημα δεν αρκεί. Εκτός αν είναι παρατεταμένο, με μπόλικα encore (και δεύτερους, και τρίτους κύκλους).
