Μια τραγουδίστρια ανήσυχη και γοητευτική, που δοκιμάζει διαρκώς καινούρια πράγματα, και μόλις κυκλοφόρησε τη νέα της δουλειά σε ένα ιστορικό jazz label, συνεργαζόμενη με έναν από τους μεγάλους του Tango Nuevo. Αυτή είναι η Γεωργία Βεληβασάκη, που η Popaganda συνάντησε σε μια δημιουργικότατη στιγμή της ζωής της.
Γεωργία, αυτό που με εξέπληξε στο cd που κάνατε με τον Luis Borda είναι το πώς υπηρετείς κομμάτια που έχουν, εκτός των άλλων, τοπικό χαρακτήρα. Ο Luis Borda είναι Αργεντινός, και ένας από τους πρωτοπόρους του Tango Nuevo στην Ευρώπη κι από τους καλύτερους κιθαριστές του είδους τον κόσμο. Για μένα ήταν πάρα πολύ σημαντικό που συνεργάστηκα μαζί του. Και δεν συνεργαστήκαμε μόνο στο αργεντίνικο κομμάτι, το δικό του, αλλά ήρθε κι αυτός προς το δικό μου, της Κρήτης. Στο cd υπάρχουν παραδοσιακά τραγούδια και στοιχεία που συμπλέκονται με τον ήχο της Αργεντινής.
Είναι λοιπόν όντως μια συνάντηση… Ναι.
Και πώς συνέβη; Πώς γνωριστήκατε; Με τον Luis μας γνώρισαν κοινοί φίλοι, και σε πρώτη φάση επικοινωνήσαμε μέσα από το διαδίκτυο. Εγώ δεν ήξερα τίποτα γι’ αυτόν, ούτε αυτός για μένα. Ψάξαμε ο ένας τον άλλο, μου φάνηκε ενδιαφέρουσα περίπτωση, κι εγώ του φάνηκα το ίδιο! Μου έστειλε ένα τραγούδι, το ηχογράφησα, του άρεσε και μου έστειλε ένα δεύτερο. Κι αρχίσαμε να ανταλλάσσουμε ιδέες. Του πρότεινα να κάνουμε όλα τα τραγούδια με κρητική λύρα αντί βιολί. Το κρητικό ηχόχρωμα ακούγεται περισσότερο σε κάποια συγκεκριμένα τραγούδια – όπως στη διασκευή στα Αγρίμια – αλλά η λύρα παίζει σε όλα τα τραγούδια. Τη δουλειά αυτή την αγκάλιασε ο Γιάννης Μαυρής από τη Θεσσαλονίκη, και μάλιστα πριν φανεί ποιο ακριβώς θα είναι το αποτέλεσμα, γιατί υπήρχε μια δημιουργική ενέργεια αβίαστη, μια μουσική επικοινωνία που έρρεε.
Να λοιπόν που το διαδίκτυο έχει δώσει κάποιες δυνατότητες συνεργασίας στους μουσικούς, που πριν από αυτό ήταν αδιανόητες. Το καλό με τον Luis είναι πως αρχίσαμε τη συνεργασία χωρίς να υπάρχουν εκ των προτέρων προσδοκίες. Δεν ξέραμε τίποτα για το πού θα πάει αυτό κι τι θα είναι, ή για το πού θα συναντηθούμε. Ήταν λευκό χαρτί, όλα τα ενδεχόμενα ήταν ανοιχτά. Όλο αυτό χτίσθηκε σιγά-σιγά μέσα από μία μουσική και επικοινωνιακή αλληλεπίδραση.
Και το αποτέλεσμα αποτυπώθηκε σε ένα ιστορικό label: την Enja. Ναι. Η Enja.είναι η εταιρία με την οποία συνεργάζεται ο Luis Borda στο Μόναχο. Εκεί δώσαμε και τις πρώτες συναυλίες με τα κομμάτια του δίσκου, και μόλις επιστρέψαμε. Στο μέλλον, μετά τη συναυλία στον Ιανό, θα πάμε να παίξουμε στη Βαϊμάρη, και την άνοιξη σε άλλες πόλεις της Γερμανίας. Ενδεχομένως θα τα παρουσιάσουμε και στο Μπουένος Άιρες! Σκεφτόμαστε να κάνουμε και μια σειρά συναυλιών εδώ στην Ελλάδα το καλοκαίρι.
Εσύ, Γεωργία, ως τραγουδίστρια, είσαι αυτό που λέμε ακατάτακτη. Μπράβο! Πολύ σωστά το έθεσες! (Γέλια). Δεν μου αρέσει να μπαίνω – ή να με βάζουνε – σε κουτάκια. Είμαι γενικότερα ατίθαση! Ψάχνομαι πολύ και δεν με ενδιαφέρει να μείνω πιστή σε κάτι που κάνω σε μια δεδομένη περίοδο ης ζωής μου. Είμαι σε αναζήτηση. Και νομίζω πως αυτό είναι κάτι που το έχει και ο Luis, κι είναι ακόμα κάτι που μας ένωσε μουσικά. Έτσι είναι κι ο Λευτέρης Ανδριώτης, που παίζει κρητική λύρα. Παίζει και παραδοσιακά αν χρειαστεί, αλλά είναι τζαζίστας. Ψάχνει να περάσει τον ήχο της λύρας και σε άλλα μουσικά ιδιώματα.
Μα νομίζω πως ζούμε μια στιγμή στην ιστορία της μουσικής όπου αυτό που ονομάζουμε τζαζ έχει ανοίξει και περιλαμβάνει πια και τοπικές μουσικές από διάφορες χώρες. Σχεδόν επιτρέπονται όλα. Επιτρέπονται όλα, αλλά πρέπει να υπάρχει κι ένας άξονας αισθητικής. Να υπάρχει μια βάση για να μπορείς να συνομιλήσεις μουσικά. Όχι ως αχταρμάς! Αυτό που κάνουμε εμείς δεν είναι τζαζ, είναι κάτι άλλο. Κινείται περισσότερο στην world music. Βέβαια είναι Tango Nuevo, δεν είναι παραδοσιακό tango, και τα περισσότερα τραγούδια δεν τα παίζουμε με παραδοσιακό τρόπο, τα «πειράζουμε»…
Εμένα αυτό μου αρέσει. Νομίζω πως αυτό που κρατάει ζωντανή μια παράδοση, είναι να την εντάσσεις σε αυτό που συμβαίνει σήμερα. Υπάρχουν όμως κι άλλοι που ενοχλούνται. Και συνήθως αυτό συμβαίνει στη χώρα την οποία αφορά η εν λόγω παράδοση. Σου έχει πει ποτέ ο Luis Borda πώς αντιμετωπίζεται αυτό στην Αργεντινή; Αλήθεια είναι αυτό. και στην Αργεντινή ισχύει τα ίδιο. Υπάρχουν κάποιοι κλασικοί του tango, που δεν δέχονται το Tango Nuevo. Όπως και στην Κρήτη, οι παραδοσιακοί κρητικοί οργανοπαίκτες , οι λυράρηδες, δεν αποδέχονται την πιο έντεχνη, «πειραγμένη» κρητική μουσική. Αυτό ισχύει παντού, σε όλους τους τόπους, έτσι δεν είναι; Και βέβαια το θέμα είναι γιατί «πειράζεις» κάτι: το περνάς μέσα από τα φίλτρα σου. Μοιραία, δηλαδή, θα γίνει κάτι άλλο, αφού εσύ δεν είσαι ο φορέας της παράδοσης. Εγώ δεν είμαι παραδοσιακή τραγουδίστρια, ούτε κι ο Λευτέρης παραδοσιακός λυράρης. Κι ο Luis Borda θεωρείται ένας από τους τρεις σημαντικότερους συνθέτες κι εκφραστές του Tango Nuevo στον κόσμο – ο Astor Piazzola, που το δημιούργησε, είναι φυσικά ο πρώτος, κι ο άλλος είναι ο Dino Saluzzi – ο Luis Borda ανήκει στη νεώτερη γενιά. Τα τραγούδια του Tango Nuevo έχουν μια νοσταλγία για την πατρίδα, γιατί όλοι τους έφυγαν από τη χώρα τους, και μοιραία επηρεάστηκαν κι από άλλες μουσικές. Έτσι το Tango Nuevo έγινε …Nuevo, νέο, γιατί οι ίδιοι είχαν κάτι καινούριο μέσα τους.
Μιλώντας για την Κρήτη, εσύ έχεις γεννηθεί και μεγαλώσει εκεί. Ναι, μέχρι τα είκοσι.
Προφανώς λοιπόν εκεί συναντήθηκες με τη μουσική. Ναι. Από τα 17 τραγουδάω, ας πούμε, επαγγελματικά. Από παιδάκι είχα επαφή με τη μουσική. Ποτέ όμως δεν σκεφτόμουν να ασχοληθώ μαζί της επαγγελματικά. Ο αδελφός της μητέρας μου, ο Μαρίνος Καρβελάς είναι τραγουδιστής, τραγουδοποιός και ποιητής και με επηρέασε πάρα πολύ. Ο αδελφός μου είναι επίσης τραγουδιστής, ο Ανδρέας Σμυρνάκης – αυτός επηρεάστηκε από μένα! Γονείς καλλίφωνοι, παππούδες μαντιναδολόγοι, οργανοπαίκτες… Όμως ποτέ δεν σκέφτηκα τη μουσική ως επάγγελμα- και ούτε και τώρα τη σκέφτομαι, να σου πω την αλήθεια! Αλλά με πήρε μαζί της… Στα είκοσί μου αποφάσισα ότι αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου. Οπότε έφυγα από την Κρήτη, ήρθα στην Αθήνα, και στα είκοσι δύο μου άρχισα να συμμετέχω σε κάποιους δίσκους, ενώ στα 24 είχα την πρώτη μου προσωπική δισκογραφική δουλειά. Όσο ήμουνα στην Κρήτη, ήθελα να φύγω, για να είμαι ειλικρινής ! (Γέλια). Γιατί μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον στενό, στην εφηβεία σου θες να τα διαρρήξεις όλα!
Αλίμονο αν δεν το θες! Όντως, αυτό θα σήμαινε πως κάτι δεν πάει καλά! Ήθελα λοιπόν να φύγω, να γνωρίσω καινούρια πράγματα. Αφού έφυγα, άρχισα να επιστρέφω. Να εκτιμώ πράγματα και να αγαπώ την Κρήτη πιο πολύ, πιο βαθιά… Να την κουβαλάω. Και πάντα και στις συναυλίες και στη δισκογραφία μου, υπάρχουν ίχνη της Κρήτης. Αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Πρέπει να δεις πρώτα την εικόνα από πιο μακριά. Και ειδικά την ηλικία που έφυγα εγώ, είναι απαραίτητο.
Υπήρξε κάποιο κλικ που σε έκανε να αποφασίσεις ότι αυτό θα κάνεις στη ζωή σου, ή ήταν κάτι που μεγάλωσε μέσα σου σταδιακά; Ακούγεται κλισέ αυτό που θα πω, αλλά είχα έρωτα με τη μουσική. Μου άρεσε πάντα. Απλά δεν μπορούσα να φανταστώ ότι αυτό που μου άρεσε τόσο πολύ θα μπορούσε να είναι επάγγελμα. Όταν είσαι σε εκείνη την ηλικία, προσπαθείς να σκεφτείς πιο λογικά, γιατί μπαίνεις στον κόσμο των μεγάλων. Ε, στα είκοσι έγινε ένα κλικ και αποφάσισα ότι δεν θέλω να κάνω κάτι άλλο, θέλω να κάνω μόνο αυτό.
Στην πορεία σου έχεις εξερευνήσει διάφορα είδη και στυλ. Υπάρχει κάποια κατεύθυνση την οποία θα ήθελες να ακολουθήσεις και δεν το έχεις κάνει ακόμα; Υπάρχουν πράγματα που θα ήθελα να κάνω. Ας πούμε, είναι κάποια τραγούδια δικά μου που θα ήθελα κάποια στιγμή να τα ηχογραφήσω. Επίσης, κι ας ακούγεται παράξενο, θα ήθελα να ασχοληθώ πιο βαθιά με την κρητική μουσική. Είναι κάτι που τώρα το νιώθω σαν προσωπική μου ανάγκη. Δεν το είχα κάνει ως τώρα, ήταν μόνο όσο το κουβαλάω, αυθόρμητα. Από κει και πέρα, είμαι ανοιχτή σε όλα τα πεδία. Αν ακούσω κάτι που με ιντριγκάρει, το ακολουθώ. Αυτή την εποχή, για παράδειγμα, παρουσιάζω επίσης ένα μουσικό πρόγραμμα με φλαμένκο, με καταλανικά τραγούδια, γαλικιακά… Αυτό για μένα ήταν πρόκληση. Όταν ένας φίλος μού είπε αυτή την ιδέα, ήμουν σε μια περίοδο της ζωής μου που είχα πάρα πολλά να κάνω, και δεν προλάβαινα να αναπνεύσω! Παρόλα αυτά, είπα ότι θα το κάνω, γιατί ήθελα να γνωρίσω αυτή τη μουσική. Κάνω κι άλλα πράγματα παράλληλα… Γράφω παραμύθια! Έχω γράψει κι ένα μιούζικαλ, Το Μικρό Μυστικό της Ζωής, και τώρα μόλις τελείωσα ένα δεύτερο, το οποίο θα ανέβει του χρόνου στο θέατρο. Με τον Κώστα Αθυρίδη, με τον οποίο συνεργάζομαι πολλά χρόνια – εκείνος γράφει μουσική κι εγώ στίχους – κάναμε μια αγγλόφωνη ροκ όπερα, το Alexander The Great, που παίχτηκε και στο Μέγαρο Μουσικής με μεγάλη επιτυχία, και τώρα θα την πάμε περιοδεία στο εξωτερικό. Κάνω πολλά, αλλά πολύ συχνά νιώθω ότι δεν κάνω αρκετά.
Τι μουσική ακούς αυτό τον καιρό; Ορχηστρική και κλασική μουσική κυρίως. Ίσως επειδή διαβάζω πολύ, και θέλω κάτι που να με ηρεμεί και να με χαλαρώνει. Είμαι παράλληλα και φοιτήτρια, τώρα στα γεράματα! (Γέλια). Τελειώνω τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό, και θέλω μετά να κάνω ένα μεταπτυχιακό, οπότε, μαζί με όλα τ’ άλλα, έχω και πάρα πολύ διάβασμα!