Η Ελλάδα ευτυχώς δεν υπήρξε αποικιοκρατική δύναμη. Όμως η αντιμετώπιση οικονομικών μεταναστών και προσφύγων από μερίδα του εγχώριου πληθυσμού, της χαρίζουν ένα μικρό μερίδιο στη μεγάλη πίτα της συλλογικής ενοχής της Ευρώπης και μια δική της νότα στη συγκλονιστική αυτή έκθεση-performance, το Exhibit B. Tα ευφυώς αποκαλούμενα found objects…
Δύσκολο να πιστέψει κανείς πως όλα αυτά που περιγράφονται στα κείμενα που συνοδεύουν τα «εκθέματα» έχουν όντως συντελεστεί – και πολλά από αυτά, όχι και τόσο παλιά όσο νομίζουμε. Έχουν όμως. Η «πολιτισμένη» Ευρώπη αποφεύγει να μιλά γι’ αυτά, προτιμά να μη θυμάται, ώστε να μπορεί και στις μέρες μας να επαναλαμβάνει παρόμοιες πράξεις. Αν δεν θέλουμε να μιλήσουμε για τη Συρία, μήπως έχει έρθει επιτέλους η ώρα να μιλήσουμε για τη Ρουάντα;
Gardens Speak της Tania El Khoury
Φτωχά τα λόγια για να περιγράψει κανείς αυτό που ζει στο κτίριο της οδού Ακαδημίας, και η περιγραφή θα αδικούσε το αποτέλεσμα. Σχεδόν ανυπόφορη η έκθεση μπροστά στα μάτια του άλλου. Και στο Exhibit B το έκθεμα είσαι εσύ, ο θεατής, ας μη γελιόμαστε… Εσύ και το πειστήριο του εγκλήματος, όπως είναι η άλλη σημασία της λέξης exhibit. Γιατί αν εντός της έκθεσης η σιωπή είναι επιβεβλημένη, εκτός αυτής απλώς μας καθιστά συνενόχους, αν όχι δράστες.
Το Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας στην Εξορία, του Thomas Bellinck
Δεν είναι ευχάριστη η θέαση (διστάζω να χρησιμοποιήσω την τόσο κακοποιημένη λέξη «εμπειρία») του Exhibit B του Brett Bailey. Πλησιάζει το συαισθηματικό σοκ. Το ίδιο ισχύει και για το Gardens Speak της Tania El Khoury. Γνωρίζω πολλους που, και μόνο με την περιγραφή του δρώμενου, δήλωσαν πως δεν έχουν το σθένος να το αντιμετωπίσουν. Τους κατανοώ, αλλα δεν μπορώ να περιγράψω αυτό που θα χάσουν αν δειλιάσουν. Το φίλτρο της τέχνης του Arkadi Zaides στο Archive (που παραμένει όμως ταυτόχρονα και ντοκουμέντο) και το υπόγειο χιούμορ του Thomas Bellinck στο Το Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας στην Εξορία κάνουν ίσως τα πράγματα λίγο πιο εύκολα. Μην αφήσετε όμως τους δισταγμούς σας να σας λυγίσουν. Το φετινό, τρίτο Fast Forward Festival δεν είναι απλώς ένα σπουδαίο σύνολο από συγκλονιστικές καλλιτεχνικές πράξεις. Είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών στην πολιτιστική, αλλά και την πολιτική ζωή της χώρας. Προσπαθείστε να ζήσετε όλες του τις εκδηλώσεις. Θα αλλάξουν τη ματιά σας προς τον κόσμο που μας περιβάλλει.