Ακριβώς τρεις μήνες είχαμε να ξαναβρεθούμε. Από τα γενέθλια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στις 5 Μαρτίου. Την Πέμπτη το απόγευμα, ακριβώς 3 μήνες μετά, αρκετοί από τους δημοσιογράφους του πολιτιστικού ρεπορτάζ ξανασυναντηθήκαμε στη μοναδική αυλή του «Σχολείου» της οδού Πειραιώς, που εδώ και δύο χρόνια στεγάζει τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Κι ήταν σα μικρό reunion κι ας μην αγκαλιαστήκαμε με κανέναν, κι ας στέλναμε τα φιλιά μας από μακριά.
Εκεί επέλεξε να γίνει αυτή η πρώτη συνάντηση (επέμεινε σ’ αυτόν τον χαρακτηρισμό ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, Δημήτρης Λιγνάδης) μετά την αναγκαστική απομάκρυνση που έφερε η καραντίνα. «Σ’ αυτό το αντάμωμα, και χαίρομαι που αποφασίσαμε να κάνουμε μια συνάντηση, να ξαναδούμε τα πρόσωπά μας, η βροχή δείχνει να περνάει και είναι σα να ξυπνάμε από χειμερία νάρκη» ήταν τα πρώτα του λόγια, όταν αργότερα ανέβηκε στο μικρό βήμα που είχε στηθεί.
Πρώτος, στην είσοδο, μας υποδέχθηκε ο Μάρκος, ο σκύλος-μασκότ του Σχολείου και μετά όλα τα γνωστά πρόσωπα του Εθνικού, από τη διοίκηση, από την επικοινωνία, από τους εργαζόμενους, από τη Δραματική Σχολή. Στο τραπεζάκι υποδοχής που είχε στηθεί, εκτός από νερά και αναψυκτικά, υπήρχαν αντισηπτικά και μάσκες, ενώ οι καρέκλες για τους δημοσιογράφους ήταν στις απαιτούμενες αποστάσεις.
Ο Δημήτρης Λιγνάδης δεν ωραιοποίησε τα πράγματα. Μίλησε για τις δυσκολίες που κλήθηκε να διαχειριστεί έχοντας παραλάβει μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Θα ήθελα να είμαι πολύ χαμογελαστός και αεράτος, αλλά ξέρω πάρα πολύ καλά ότι όλη η κοινωνία και κυρίως ο κλάδος ο δικός μου περνάει πολύ μεγάλη δυσχέρεια. Αυτό σκιάζει τη χαρά μου που σας βλέπω», είπε. Και μας αφηγήθηκε πώς το διάστημα της καραντίνας, «όλοι προσπαθήσαμε να κρατηθούμε μη αδρανείς», μας μίλησε για τη συνεργατικότητα και τον επανασχεδιασμό όλων, με βάση αυτό που συνέβη.
Και ήταν φανερό ότι αυτό που κυρίως ήθελε ήταν να βρεθούμε και να μιλήσουμε. Ειδήσεις πολλές δεν είχε, παρότι είναι είδηση ότι το δυναμικό ενός δημόσιου φορέα, στη διάρκεια της καραντίνας, με τους τρόπους που μπορούσε και επιτρεπόταν, φρόντισε να κάνει πολλά και για το θέατρο και για τη συντήρηση των υποδομών του και για τους θεατές του και για τις ανάγκες που προέκυψαν στην κοινωνία.
Γνωστές ήταν εδώ και μέρες οι καλοκαιρινές του παραγωγές στο αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (οι «Πέρσες» του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη από τις 24-26 Ιουλίου και η «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου (31 Ιουλίου, 1 και 2 Αυγούστου), όπως και οι δράσεις του Εθνικού που ανακοινώθηκαν από την υπουργό Πολιτισμού και θα «εκχυθούν με φως της ημέρας σε αρχαιολογικούς χώρους».
Η μόνη επίσημη είδηση (γιατί ανεπίσημα το γνωρίζαμε αρκετοί) ήταν ότι από φέτος θα λειτουργήσει, στον πίσω χώρο του «Σχολείου» ένα υπαίθριο θέατρο χωρητικότητας 1.200 θέσεων, που θα ολοκληρωθεί με χορηγία του Ιδρύματος Λάτση και θα στεγάσει εκεί, μετά την Επίδαυρο, τη «Λυσιστράτη» κυρίως, ίσως και τους «Πέρσες», παράσταση η οποία θα επιχειρήσει μια μικρή περιοδεία σε υπαίθρια δημοτικά θέατρα. Και με τη λήξη της συνάντησης αυτής μας έδειξε το χώρο αυτού του νέου θεάτρου και την πρόοδο των εργασιών του.
Μας μίλησε με χιούμορ για τις νέες συνθήκες πρόβας και σχεδιασμού των παραστάσεων, τονίζοντας όμως ότι «κινούμαι από την αρχή με σεβασμό, εγκράτεια, προσγειωμένος στα γήνα, αλλά δεν πρέπει ποτέ κανείς να κινείται φοβικά και χωρίς ελπίδα για το μέλλον». Μας μίλησε με ενσυναίσθηση για τις αγωνίες των συναδέλφων του και το κίνημα που έχουν δημιουργήσει: «Βρίσκω απόλυτα αιτιολογημένη και δικαιολογημένη την κίνηση των εργαζομένων στις παρασταστικές τέχνες, κατανοώ την οποιαδήποτε αντίδραση είτε ως αγωνία είτε ως θυμικό. Όταν καταλαγιάσει ο κονιορτός πρέπει να δούμε πώς θα θεραπεύσουμε κάποιες πληγές που βγήκαν στην επιφάνεια. Επειδή βρέθηκα σε θέση ευθύνης, που πρέπει ν’ ανοίξει την εικόνα, πρέπει να σκεφτώ πώς το διαχειριζόμαστε αυτό το πράγμα. Και καταλαβαίνω τι είναι ένας καλλιτέχνης να βλέπει μαύρο μπροστά του».
Συζητήσαμε για την εποχή που «η τεχνολογία παίζει ρόλο» και στο θέατρο και για τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η τεχνολογία που «δεν είναι αντικατάσταση της θεατρικής πράξης, είναι εμπλουτισμός» παρότι υπογράμμισε ότι «το θέατρο είναι μετάληψη, είναι κοινωνία» φυσική επαφή δηλαδή και μας έδωσε μια πρώτη γεύση των ψηφιακών σχεδιασμών του Εθνικού στο εγγύς μέλλον, που δεν θα αφορά μόνο τις παραστάσεις.
Αναφέρθηκε (η αναπληρώτρια καλλιτεχνική διευθύντρια Ερι Κύργια για την ακρίβεια απάντησε στις ερωτήσεις που αφορούσαν τα οικονομικά) για τα διαφυγόντα κέρδη του Εθνικού από τη σεζόν που ποτέ δεν τελείωσε (περίπου 450 χιλιάδες ευρώ) και από την κολοβή πληρότητα των παραστάσεων στην Επίδαυρο αυτό το καλοκαίρι (τα κέρδη υπολογίζονται σε περίπου 300 χιλιάδες ευρώ ανά παράσταση σε ένα σχεδόν γεμάτο θέατρο). Με τις μέχρι στιγμής οδηγίες για την πληρότητα της Επιδαύρου και παρά τις 3 παραστάσεις που θα δοθούν «μακάρι να φτάσουμε τις 100-120 χιλιάδες ευρώ. Θα ήμασταν ευτυχείς», πρόσθεσε η Ερι Κύργια.
Ήταν μια συνάντηση επανεκκίνησης και για το Εθνικό Θέατρο και για τους καλλιτεχνικούς συντάκτες. Και ήταν φανερό ότι την είχαμε ανάγκη όλοι -και ο Δημήτρης Λιγνάδης και όσοι καθόμασταν στις καρέκλες με απόσταση 1,5 μέτρου από κάτω. Δεν είναι και λίγο, έπειτα από μια πρωτόγνωρη κατάσταση, να διαπιστώνεις ότι μερικά πράγματα λειτούργησαν, με σκέψη, σχεδιασμό, αισιοδοξία και υπευθυνότητα. Είναι ανακούφιση.