Nat Birchall’s Quintet – Live In Larissa/Divine Harmony In Duende Jazz Bar
H βρετανική τζαζ σκηνή είναι σχετικά παραγνωρισμένη και στη σκιά της αμερικάνικης χωρίς όμως η αρχική αυτή εντύπωση να έχει ουσιαστική σχέση με την πραγματικότητα. Για του λόγου το αληθές ακούστε τον Nathan Davis, το trio του Michael Garrick, τον Ronnie Ross ή το κουιντέτο του Tubby Hayes, τον Stan Tracey, τον Paul Gonsalves και πολλούς άλλους .
Mια ανάλογη και χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του σαξοφωνίστα Nat Birchall. Γεννημένος το 1957, με έξι δίσκους στούντιο στο ενεργητικό του ως leader, ο Βirchall απολαμβάνει την αναγνώριση του «σιναφιού» αλλά παραμένει σχεδόν άγνωστος στο ευρύ τζαζόφιλο κοινό ανά τον κόσμο. Να όμως που τα φέρνει έτσι η τύχη και η ζωή και ο Βρετανός συνθέτης και σαξοφωνίστας έρχεται μετά από την επίμονη πρόσκληση – προσπάθεια ενός Έλληνα μουσικού, που είχε μέχρι πριν λίγους μήνες το τζαζ μπαρ Duende, στη Λάρισα παρακαλώ, και όχι μόνον παίζει για δυο βραδιές σε ένα γεμάτο χώρο, όχι μόνο μαγεύει το κοινό αλλά ηχογραφεί τα δυο live του και εν τέλει κυκλοφορεί στην εταιρία του το διπλό βινύλιο με το κόκκινο εξώφυλλο και τον τίτλο Live in Larissa για να αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές από έντυπα διεθνούς κύρους! Από τον Independent και το περιοδικό του BBC, μέχρι το Mojo και το Jazzwise. Mπαίνει μάλιστα σε λίστες περιοδικών και sites με τα καλύτερα τζαζ άλμπουμ του ΄14!
Ακούγεται σαν μια τρελή ιστορία αλλά είναι μια εντυπωσιακή πραγματικότητα που οφείλεται στην «τρέλα» του Κώστα Βουλτσίδη να κυνηγήσει το όνειρό του όχι μόνο με το στήσιμο του Duende, για όσο άντεξε στην άγονη ελληνική επαρχία, αλλά και με την «αποκοτιά» του να προσπαθήσει να φέρει τον Birchall ως κουιντέτο μάλιστα, σε έναν μικρό αλλά θαυματουργό όπως αποδείχτηκε χώρο, στη… μέση του πουθενά. Να ηχογραφήσει τις δύο συναυλίες. Να κυκλοφορήσει το βινύλιο. Να γραφτούν διθύραμβοι και να αποθεωθούν, το κουιντέτο , η μουσική του , το Duende και το ελληνικό κοινό που με την καλή του ενέργεια έσπρωξε το γκρουπ στα δημιουργικά του όρια.
Και πράγματι το αποτέλεσμα είναι μαγικό. Η μουσική είναι η ολική επαναφορά της spiritual jazz του John Coltrane, της Alice Coltrane και του Pharoah Sanders από τα θρυλικά 60s στο σήμερα με τρόπο βέβαια απόλυτα δημιουργικό, ευφάνταστο, ερεθιστικό και πνευματικά απολαυστικό. Ο ήχος του σαξόφωνου του Birchall και οι συνθέσεις του έχουν έναν απίθανο λυρισμό, μια βαθιά εσωτερικότητα, έναν υπνωτικό και συνάμα εκρηκτικό ρυθμό που σε σαγηνεύει, σε καθηλώνει, σε κάνει να ονειρεύεσαι. Αναδεικνύει χωρίς να απομιμείται την πνευματικότητα της μουσικής του Coltrane και αποδεικνύει την αδιαμφισβήτητη διαχρονικότητα του γιγαντιαίου ταλέντου του. Κανείς δεν απορεί γιατί η επιρροή του μάγου της φυλής της παγκόσμιας τζαζ δεν πρόκειται να σταματήσει ποτέ στους νεότερους όσο και στους καθιερωμένους μουσικούς της αφροαμερικάνικης παράδοσης και του σύγχρονου αυτοσχεδιασμο .
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι από τα επτά κομμάτια του βινύλιου μόνον δύο δεν είναι συνθέσεις του Birchall. To “John Coltrane” των Bill Lee και Clifton Lee και το “Journey in Satchidananda” της Alice Coltrane. Εκτός του Nat Birchall (tenor και soprano saxophones), ακούμε τους Adam Fairhall (piano), Corey Mwamba (vibes), Nick Blaka (bass) και Paul Hession (drums). Το Live in Larissa είναι το πρώτο και μοναδικό μέχρι στιγμής ηχογραφημένο άλμπουμ του Βρετανού σαξοφωνίστα και κυκλοφορεί μόνον σε βινύλιο και μόνον σε 500 αντίτυπα και σε ηλεκτρονική μορφή…
Ένα jazz βράδυ στα Εξάρχεια…
Τελικά μπορεί να μην έχουμε ένα καθαρόαιμο τζαζ μπαρ που να συγκεντρώνει όλα τα live της ελληνικής τζαζ σκηνής αλλά τον τελευταίο καιρό γίνονται πάρα πολλές ζωντανές εμφανίσεις ελληνικών γκρουπ σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους που πρόθυμα ανοίγουν πια τις πόρτες τους σ΄ αυτό το όχι και τόσο εμπορικό μουσικό είδος. Αυτό σίγουρα σημαίνει ότι η ελληνική τζαζ σκηνή μεγαλώνει αριθμητικά, ωριμάζει μουσικά και αρχίζει να αποκτάει ένα όλο και μεγαλύτερο κοινό που παρακολουθεί στενά τα δρώμενα του χώρου. Επιτέλους , μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι και στην Ελλάδα, η τζαζ έχει πια το κοινό της και διεκδικεί το μερίδιο που της αναλογεί καλλιτεχνικά και γιατί όχι, εμπορικά . Και αυτό δεν είναι απλώς παρήγορο. Είναι ελπιδοφόρο και αξιοσημείωτο και μακάρι το ρεύμα που αρχίζει να διαμορφώνεται να γίνει ακόμα πιο ορμητικό, παραγωγικό και εν τέλει βιώσιμο, με ό,τι καλό αυτό σημαίνει και συνεπάγεται.
Το περασμένο Σάββατο σας μιλούσα για το καταπληκτικό live του Harris Lambrakis Quartet στο Zp 87. Xθες απόλαυσα ένα ακόμα υπέροχο live στο Γκρι Καφέ στην πλατεία Εξαρχείων από 6 εξαιρετικούς μουσικούς.
O Τηλέμαχος Μούσας, από τους καλύτερους κιθαρίστες του χώρου με δύο ενδιαφέρουσες δισκογραφικές δουλειές και έτοιμα για ηχογράφηση δύο ακόμη διαφορετικού στυλ και προσανατολισμού projects. Πειραματίζεται πάντα με βάση τη τζαζ και τον αυτοσχεδιασμό με ό,τι πιο αντιθετικό και ερεθιστικό από τη δημοτική μέχρι τη ροκ κι από το μπαρόκ μέχρι την ηλεκτρονική. Ο πραγματικά σπουδαίος Eλληνοβέλγος μπασίστας (μένει μόνιμα στις Βρυξέλλες) Michel Chatzigeorgiou, αρχηγός των πρωτοποριακών Aka Moon, νεαρός συμπαίκτης του θρύλου Παστόριους. Ο ευρωπαικού επιπέδου σαξοφωνίστας Δημήτρης Βασιλάκης, που έκανε κάποιες στιγμές το σοπράνο σαξόφωνο να ακούγεται σαν κλαρίνο, με φοβερούς προσωπικούς δίσκους στο παρελθόν – αρκεί να ξεκολλήσει από την εμμονή του…τραγουδιού που έχει πάθει τα τελευταία δυο-τρία χρόνια. Ο ταλαντούχος νεαρός ντράμερ Πάνος Τζινιόλης και ο βετεράνος Τάκης Κανέλλος, που με το που ξεκίναγε το σετ του γείωνε τον ήχο αμέσως δίνοντάς του τον απαραίτητο όγκο. Kαι φυσικά η Νάσσια Γκόφα με το προσωπικό στυλ ερμηνείας που έχει κατακτήσει, την άνεση στο τραγούδι της και στον αυτοσχεδιασμό και τη γεμάτη σκηνική παρουσία.
Ακούσαμε, μεταξύ άλλων, ένα καταπληκτικό Afro blues, τη φοβερή διασκευή του πασίγνωστου «Sunny» του ανυπέρβλητου Pat Martino που θέλει τρελά μουσικά κότσια για να παιχτεί όπως παίχτηκε χθές και ένα υπέροχο «Αka song» του Χατζηγεωργίου, ο οποίος όταν αυτοσχεδίαζε και έκανε τα σόλο του, μας απογείωνε όλους. Κάποια στιγμή ανέβηκαν στη σκηνή και η Αγγελική Τουμπανάκη, η Ειρήνη Κωνσταντινίδη και η Ηρρίνα Κερα. Πάντα τέτοια!