Άμβλωση, εξωσωματική γονιμοποίηση, ευθανασία: τρία θέματα βαριά και βαθιά, κρυμμένα συχνά στο παρασκήνιο της κοινωνίας της υποκρισίας με τις θερμές ευλογίες και οδηγίες της Πολιτείας και της Εκκλησίας, καταγράφει η Ελίνα Ψύκου στο συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ της «Αδέσποτα Κορμιά», το οποίο συμμετέχει στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και βγαίνει τέλη Μαρτίου στην αίθουσα.
Η αφίσα που σχεδίασε ο Νίκος Πάστρας για την ταινία και αναπαριστά μια έγκυο εσταυρωμένη, προκάλεσε την αντίδραση του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλοθέου -αλλά και την κατάλληλη απάντηση του φεστιβάλ με επιστολή της διευθύντριας Ελίζ Ζαλαντό- και μένος σε φανατισμένους «πιστούς» και ακροδεξιούς. Η απαγόρευση δημόσιων συναθροίσεων πριν την πρεμιέρα της ταινίας εκτόνωσε τα πράγματα, πέρα από κάποιες εντάσεις που προκλήθηκαν από ακροδεξιούς και «πιστούς» νωρίτερα, κι ενώ στους δρόμους της πόλης γινόταν αντιφασιστική πορεία. Έτσι, όλα κύλησαν χωρίς άλλες αναταράξεις στην καταχειροκροτούμενη προβολή χθες βράδυ, στο πιο «αγαπημένο φεστιβάλ» όπως τόνισε στην παρουσίαση της ταινίας η ιδιαίτερα συγκινημένη Ελίνα Ψύκου, στο sold out «Ολύμπιον» της πλατείας Αριστοτέλους. Εκεί δηλαδή όπου λίγες μέρες πριν συνέβη η αδιανόητη επίθεση 200 εφήβων και νέων σε δύο διεμφυλικά άτομα. Γεγονότα αλυσιδωτά, θλιβερά και ολέθρια που όλο και αυξάνονται σε έναν meta-κόσμο ο οποίος βαδίζει ολοταχώς στο σκοτάδι κι αλλοίμονο αν δεν ξυπνήσουμε…
Η αφίσα που σχεδίασε ο Νίκος Πάστρας για την ταινία και αναπαριστά μια έγκυο εσταυρωμένη, προκάλεσε τις αντιδράσεις του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλοθέου -αλλά και την κατάλληλη απάντηση του φεστιβάλ με επιστολή της διευθύντριας Ελίζ Ζαλαντό.
Στο πρώτο ντοκιμαντέρ της, η Ελίνα Ψύκου, που ετοιμάζει αυτό τον καιρό την τρίτη της ταινία μυθοπλασίας, διερευνά τα θέματά της από κάθε πλευρά: πολιτική, κοινωνική, θρησκευτική, οικονομική, νομική, επιστημονική, οικογενειακή, ηθική, φεμινιστική και βέβαια, συναισθηματική. Η Μαλτέζα Ρόμπιν είναι έγκυος, αλλά δε θέλει να γίνει μητέρα και η άμβλωση στη Μάλτα είναι απαγορευμένη. Η Ιταλίδα Κατερίνα θέλει να κάνει παιδί αλλά δεν μπορεί, καθώς η εξωσωματική γονιμοποίηση στην Ιταλία απαγορεύεται εκτός κι αν είσαι παντρεμένη. H Ελληνίδα Κική θέλει απλώς να πεθάνει με αξιοπρέπεια, αλλά δεν μπορεί, καθώς η υποβοηθούμενη αυτοκτονία στην Ελλάδα απαγορεύεται. Όσες μπορούν, ψάχνουν τη λύση ταξιδεύοντας σε άλλες χώρες της Ευρώπης όπου επιτρέπεται να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες τους. Τα «Αδέσποτα Κορμιά» (που συμμετέχουν και στο διαγωνιστικό F:ACT του σημαντικού φεστιβάλ CPH:DOX στην Κοπεγχάγη), όπως γράφει και το δελτίο Τύπου της ταινίας, «εξερευνούν τη σωματική αυτονομία σε μια Ευρώπη, όπου επιτρέπεται να ταξιδέψεις, να εργαστείς και να καταναλώσεις ελεύθερα αλλά όχι πάντα να ζήσεις ή να πεθάνεις όπως επιθυμείς».
Η φόρτιση που νιώθει ο θεατής στη διάρκεια της προβολής είναι δεδομένη -και πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει όταν είναι θέματα οικεία στους περισσότερους; Μπορούν η Πολιτεία, η Εκκλησία, ο φανατισμός να επεμβαίνουν πάνω στα σώματά μας, να μας στερούν το δικαίωμα επιλογής πάνω στη ζωή ή τον θάνατό μας; Το ντοκιμαντέρ δεν παίρνει θέση, σε αφήνει ελεύθερο να σκεφθείς, καταγράφοντας γεγονότα που κάποιες στιγμές η πραγματικότητά τους -σκηνές αληθινής ζωής και θανάτου- σε συντρίβει. Τα «αδέσποτα κορμιά» ψάχνουν την ελευθερία και τη λύτρωσή τους on the road στις χώρες της Ευρώπης για να βρουν το νόμιμο, ένα σύνορο μακριά από το παράνομο, ειδικά σε μία Ευρωπαϊκή Ένωση που το μόνο που τελικά την ενώνει είναι το ευρώ. Tο παράδοξο αυτό road trip των ηρωίδων με πλοία και αεροπλάνα, γίνεται road movie – ένα οδοιπορικό στον παράλογο χάρτη της Ευρώπης που σου ραγίζει την καρδιά με την ωμή αλήθεια και την ειλικρίνειά του.
Τα κομμάτια «Papa don’t Preach» – εδώ από την Isabelle Anne Cassar, «Hope There’s someone» των Antony and the Johnsons, το χριστουγεννιάτικο «The Virgin Mary Had A Baby Boy» των Love to Sing και η υπόλοιπη μουσική, Μπαχ, ιταλικά σονέτα, αλλά και η ακολουθία του εσπερινού, έχουν καθοριστική σύνδεση με τις ιστορίες και πέφτουν σαν σταγόνα σε ακίνητο ωκεανό δημιουργώντας ομόκεντρους κύκλους ζωής στο σκοτάδι, όπως και τα αποσπάσματα από το βιβλίο της Οριάνα Φαλάτσι «Γράμμα σε ένα Παιδί που δεν Γεννήθηκε Ποτέ».
Η συζήτηση με την Ελίνα Ψύκου ξεκίνησε με ένα “παιχνίδι” λέξεων που έθεσε και η ίδια στις ηρωίδες της. Αρκεί μια λέξη για να δηλώσεις τον κόσμο όλο…
Πες μου την πρώτη λέξη που σκέπτεσαι ή αισθάνεσαι ακούγοντας τις λέξεις: Ζωή / Θάνατος /Εξωσωματική γονιμοποίηση / Άμβλωση / Ευθανασία / Αποτέφρωση / Θρησκεία / Ευρώπη / Ευρωπαϊκή Ένωση / Ελευθερία.
Ωραία / Φόβος / Ευκαιρία / Επιλογή / Αξιοπρέπεια / Επιλογή / Ενοχή / Ταξίδια / Σύγχυση / Ανάσα.
Τι σου έδωσε την ιδέα και την αφορμή να κάνεις ένα ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται σε τρία διαφορετικά πράγματα, την άμβλωση, την εξωσωματική και την ευθανασία, που όμως έχουν έναν κοινό άξονα, το δικαίωμα επιλογής και αυτοδιάθεσης; Η πρώτη ιδέα για το ντοκιμαντέρ προέκυψε πριν από περίπου 13 χρόνια, όταν έκπληκτη άκουσα για πρώτη φορά πως στη Μάλτα οι αμβλώσεις είναι καθολικά απαγορευμένες και πως συχνά γυναίκες ταξιδεύουν από τη Μάλτα στην Αγγλία ή την Ιταλία για να υποβληθούν σε άμβλωση. Ήταν όμως εξαρχής ξεκάθαρο στο μυαλό μου πως δεν ήθελα να κάνω μια ταινία για την άμβλωση. Οπότε βήμα-βήμα η ταινία κτίστηκε γύρω από την ανθρώπινη πρόσβαση στη ζωή και τον θάνατο. Τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης της ταινίας, ο κύκλος αυτός έκλεινε με την αποτέφρωση, λόγω της τότε απαγόρευσης της στην Ελλάδα και του αναγκαστικού ταξιδιού των νεκρών σωμάτων είτε οδικώς στη Βουλγαρία, είτε αεροπορικώς στη Γερμανία. Πριν 4,5 χρόνια όμως, ευτυχώς, λειτούργησε το πρώτο ελληνικό αποτεφρωτήριο στη Ριτσώνα και έτσι η αποτέφρωση αφαιρέθηκε ως θεματική από την ταινία.
Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετώπισες στη διάρκεια της δημιουργίας αυτού του on the road ντοκιμαντέρ και ποια η μεγαλύτερη ικανοποίηση; Από την πρώτη ιδέα μέχρι σήμερα, σε αυτά τα 13 χρόνια που μεσολάβησαν, έκανα δύο μεγάλου μήκους ταινίες μυθοπλασίας (σ.σ. «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» – 2013 και «Ο Γιος της Σοφίας» – 2017) και συμμετείχα πολύ ενεργά στα κοινά της ελληνικής κινηματογραφικής κοινότητας, αλλά παράλληλα, άλλοτε με πολύ αργά και άλλοτε με πιο γοργά βήματα, με τους κατά καιρούς συνεργάτες της ταινίας προχωρούσαμε την έρευνα, την ανάπτυξη και την χρηματοδότησή του. Η χρηματοδότηση ήταν μια πραγματική πρόκληση, αφού δεν είναι ένα χειροποίητο ντοκιμαντέρ. Φανταστείτε πως ταξιδέψαμε 2 φορές στη Μάλτα, 3 φορές στη Ρόδο, 5 φορές στην Κρήτη, 5 φορές στην Ιταλία, μια φορά στην Ελβετία, χώρια τα γυρίσματα που έγιναν στην Αθήνα. Όλα αυτά τα ταξίδια καθώς και οι πολλές ημέρες γυρισμάτων προϋπόθεταν μια υψηλή χρηματοδότηση, την οποία πετύχαμε μέσα από τη συμπαραγωγή 4 χωρών (Ελλάδα, Ελβετία, Ιταλία, Βουλγαρία). Η πιο σημαντική πρόκληση / δυσκολία που κληθήκαμε όμως να αντιμετωπίσουμε τόσο εγώ όσο και οι βασικοί συνεργάτες της ταινίας -οι παραγωγοί Αντιγόνη Ρώτα και Λεωνίδας Λιάμπεης, ο διευθυντής φωτογραφίας Νικόλας Καρανικόλας και η σκηνοθέτης Αφροδίτη Κατερινοπούλου– ήταν να εντοπίσουμε και να επικοινωνήσουμε με τους χαρακτήρες εκείνους που θα δεχόντουσαν να μοιραστούν την τόσο προσωπική και ευαίσθητη εμπειρία τους. Δεν ήταν όλες οι στιγμές εύκολες σε αυτή την επικοινωνία. Τα περισσότερα άτομα βρίσκονταν σε μια ευάλωτη ψυχολογική κατάσταση, κάτι που απαιτούσε από τους υπόλοιπους που συμμετείχαμε στην ταινία διακριτικότητα, ενσυναίσθηση και υπομονή. Ταυτόχρονα, στο ντοκιμαντέρ συμμετέχουν και άτομα που υποστηρίζουν τα ακριβώς αντίθετα από τα δικά μας πιστεύω, άτομα συντηρητικά που κινούνται στο φάσμα της ευρωπαϊκής ακραίας δεξιάς. Ήταν μια πρόκληση το πώς θα σεβαστούμε αυτά τα άτομα και τις απόψεις τους. Η πανδημία ήταν μια εξωγενής πρόκληση που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε, μια που κατέστησε απαγορευτικά ή πολύ δύσκολα τα αεροπορικά ταξίδια, που ήταν οργανικό κομμάτι αυτής της ταινίας. Τέλος, το μοντάζ όλου αυτού του υλικού που γυρίστηκε σε διάρκεια 1,5 χρόνου, ήταν μια ακόμη πρόκληση που κληθήκαμε να χειριστούμε με τον μοντέρ Νίκο Βαβούρη. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση είναι πως η ταινία είναι εδώ. Δεν ήταν πάντα δεδομένο πως η ταινία αυτή θα γίνει…
Υπήρξαν κάποιες στιγμές που «λύγισες» περισσότερο ίσως από ότι και η ίδια περίμενες, καταγράφοντας αυτές τις συγκλονιστικές μαρτυρίες; Τι άφησε μέσα σου όλη αυτή η πολύχρονη περιπέτεια, το ταξίδι και η εμπειρία που αποκόμισες δίπλα σε ανθρώπους που αγωνίζονται για το δικαίωμα της επιλογής τους στη ζωή ή τον θάνατό τους; Η συνάντηση με την Κική, που έπασχε από την νόσο ALS, ήταν μια συνάντηση που με συγκίνησε με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Υπάρχει μάλιστα ένα συγκεκριμένο πλάνο στην ταινία, όπου ο φροντιστής της τη σηκώνει από το καροτσάκι της για να την ξαπλώσει στο κρεβάτι. Ήταν μια στιγμή που συγκλόνισε όλη την ομάδα γιατί φώτισε με έναν πολύ παράξενο τρόπο την ανθρώπινη ύπαρξη. Υπάρχει μια άλλη στιγμή, που αφορά κι αυτή τη θεματική της ευθανασίας, και η οποία ήταν πολύ δύσκολη, αλλά εκεί μου συνέβη κάτι πολύ περίεργο. Δεν με άγγιξε τόσο την ώρα του γυρίσματος, όσο όταν την είδα μετά από μήνες στο μοντάζ. Κάποια πράγματα υπάρχουν μέσα μας και σκάνε σαν ωρολογιακές βόμβες σε μια στιγμή που δεν το περιμένουμε. Αν υπάρχει κάτι που έμεινε μέσα μου, είναι η καθημερινή μου προσπάθεια -όχι πάντα πετυχημένη- να βλέπω τη μεγάλη εικόνα και να προσπερνάω τις δύσκολες στιγμές της καθημερινότητας.
Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή δεν είναι συζήτηση, είναι σκοτεινοί μονόλογοι σε περιοχές που σχεδόν δεν πιστεύεις πως υπάρχουν.
Οι γυναίκες “πρωταγωνίστριες” σου ένιωσαν ανακούφιση, λύτρωση ή άλλα συναισθήματα εξομολογούμενες τις ιστορίες τους που ίσως βοηθήσουν άλλες γυναίκες; Για τις περισσότερες -ιδίως τις πιο πολιτικοποιημένες από αυτές- αυτό το μοίρασμα που μπορεί να βοηθήσει τις επόμενες γενιές, που μπορεί να εξελίξει τον κόσμο μας, ήταν και το μοναδικό κίνητρο να συμμετέχουν στην ταινία. Οπότε ήταν σίγουρα ανακουφιστικό.
Η αφίσα του Νίκου Πάστρα προκάλεσε αντιδράσεις. Η λογοκρισία στο καλλιτεχνικό έργο είναι ένα θέμα που κρατάει γερά ακόμη στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή η συγκεκριμένη αφίσα θα προκαλούσε πιστεύεις ίδιες αντιδράσεις π.χ. και στην γειτονική Ιταλία; Όταν πρωτοσυζητήσαμε με τον Νίκο την αφίσα, προφανώς και ξέραμε πως είναι μία αφίσα που θα συζητηθεί. Αλλά συζήτηση από συζήτηση διαφέρει. Και αντίδραση από αντίδραση διαφέρει. Και όπως και να ’χει, αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή δεν είναι συζήτηση, είναι σκοτεινοί μονόλογοι σε περιοχές που σχεδόν δεν πιστεύεις πως υπάρχουν. Ο κόσμος έχει πολύ σκοτάδι μέσα του. Με τον Νίκο είμαστε φίλοι και συνεργάτες εδώ και 12 χρόνια. Συζητήσαμε λοιπόν για πρώτη φορά την αφίσα στα τέλη του περασμένου Ιουλίου. Ένα μήνα πριν, στις εθνικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, το Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα Νίκη -το οποίο έκανε πρόσφατα επίκαιρη ερώτηση για την αφίσα της ταινίας στο ΥΠΠΟ- είχε μπει στη Βουλή, ενώ τα περισσότερα άτομα δεν το είχαμε ξανακούσει πριν από τη βραδιά των εκλογών. Ο κόσμος μας αλλάζει πολύ τα τελευταία χρόνια και προφανώς δημιουργούνται νέες αφηγήσεις που κάπως πρέπει να εκφραστούν και πολιτικά. Οπότε η δημιουργία νέων κομματικών μηχανισμών είναι αναμενόμενη. Αντίστοιχα κόμματα ξεπετάγονται παντού στην Ευρώπη, και τον δυτικό κόσμο γενικότερα, οπότε το φαινόμενο δεν είναι ελληνικό. Όλο αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι υποκινούμενο κυρίως από ένα κόμμα, αλλά με λύπη μου θα πω πως το κόμμα αυτό το συντηρεί η κυβέρνηση με πολλές από τις επιλογές της. Και με πιο πρόσφατη την επιλογή του Υπουργού Εξωτερικών, κυρίου Γεραπετρίτη, να δώσει εντολή απόσυρσης του έργου τέχνης της Γεωργίας Λαλέ με τη ροζ σημαία από το ελληνικό προξενείο στη Νέα Υόρκη. Αυτή η κίνηση άφησε περιθώριο Νίκης (!) σε όλους αυτούς που επιζητούν την επιστροφή σε άλλες εποχές και που καπηλεύονται τη γενική σύγχυση του κόσμου.
Καταγράφεις τα θέματα κυριολεκτικά από κάθε πτυχή τους, πολιτική, κοινωνική, θρησκευτική, οικονομική, νομική, επιστημονική, οικογενειακή, ηθική, φεμινιστική και βέβαια, συναισθηματική. Αν όμως έπρεπε να επιλέξω, θα χαρακτήριζα τελικά ως πολιτικό αυτό το ντοκιμαντέρ. Εσύ πώς θα το χαρακτήριζες; Για μένα είναι σίγουρα ένα πολιτικό ντοκιμαντέρ. Εξαρχής ήμουν βέβαιη πως δεν ήθελα να κάνω μια ακτιβιστική ταινία, αλλά μια -με την ευρύτερη έννοια- πολιτική ταινία. Συμπεριληπτική, με τρόπο που μπορεί να ενοχλήσει, και σε στιγμές άβολη. Η εποχή μας είναι παράξενη. Η πολιτική έχει μετατοπιστεί, τα κόμματα είναι μπερδεμένα, συχνά η αριστερή επιχειρηματολογία βρίσκεται σε μια συντηρητική ατζέντα και ο κόσμος είναι σε σύγχυση. Όπως σε σύγχυση είναι και κάποιοι από τους χαρακτήρες της ταινίας. Όλα αυτά είναι βαθιά πολιτικά, και όπως λέει και μια εκ των χαρακτήρων «το Σώμα μας είναι Πολιτικό», οπότε ο χαρακτηρισμός του ντοκιμαντέρ ως πολιτικού είναι μονόδρομος. Και περιλαμβάνει και όλα τα υπόλοιπα επίθετα που αναφέρεις.
Η θρησκεία -και η καθολική Εκκλησία ιδιαίτερα εδώ- υπάρχει πολύ έντονα μέσα στο ντοκιμαντέρ, ακόμη και με τη δραματοποίηση της Γέννησης ή με τα γυρίσματα στις εκκλησίες και στα κοιμητήρια. Θεωρείς ίσως ότι η Εκκλησία παίζει ακόμη ισχυρότερο ρόλο και από την Πολιτεία τελικά, στα συγκεκριμένα ζητήματα; Ιδίως σε χώρες όπως η Μάλτα και η Ιταλία, ο καθολικισμός επηρεάζει τα ζητήματα της σωματικής αυτοδιάθεσης με έναν πολύ ευθύ τρόπο. Αλλά ακόμη και στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη συμβεί ο τυπικός διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους. Οπότε η σχέση αυτή είναι μια σχέση αλληλεξάρτησης και αμοιβαίων συμβιβασμών, μία σχέση που βασίζεται στην ανταλλαγή. Μία όχι υγιής σχέση.
Ο τρόπος που παρουσιάζεις το θέμα της άμβλωσης ειδικά, καταγράφοντας μάλιστα συγκλονιστικές στιγμές στο κοιμητήριο εμβρύων, την ύπαρξη του οποίου μάλλον ελάχιστοι και ελάχιστες γνωρίζουμε, σε κάνει να σκεφτείς δυο φορές πάνω στο θέμα, όσο κι αν είσαι θερμός υπέρμαχός του. Εξαντλείς κάθε πλευρά του, θέλοντας να δώσεις στον θεατή κάθε διάσταση πριν καταλήξει στην όποια απόφαση; Με ενδιέφερε η όσο το δυνατόν πιο πολυδιάστατη παρουσίαση όλων των θεματικών. Τα κοιμητήρια εμβρύων ήταν κάτι που κι εγώ πληροφορήθηκα κατά τη διάρκεια της έρευνας και έδωσαν μία επιπλέον διάσταση στη θεματική της άμβλωσης. Ναι, είμαι υπέρμαχος της άμβλωσης γιατί είμαι υπέρμαχος την ελεύθερης επιλογής. Σε αυτό το πλαίσιο πιστεύω πως η Πολιτεία πρέπει να παρέχει την δυνατότητα σε όποια γυναίκα θέλει να κάνει άμβλωση να μπορεί να κάνει μια ασφαλή άμβλωση, και παράλληλα σε όποια γυναίκα θέλει να ενταφιάσει σε ένα κοιμητήριο το έμβρυο που έχασε σε μια φυσική αποβολή -ή ακόμη και το έμβρυο που η ίδια αποφάσισε να ρίξει- να μπορεί να το ενταφιάσει. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν η πρώτη δεν έχει πρόσβαση σε νόμιμη και άρα ασφαλή άμβλωση ή όταν ενταφιάζονται έμβρυα χωρίς τη συναίνεση της μητέρας – κάτι που συνέβαινε για χρόνια στην Ιταλία.
Πριν λίγες μέρες γιορτάσαμε τη Μέρα Της Γυναίκας. Ποια η γνώμη σου για τη συγκεκριμένη γιορτή; Έχει νόημα ύπαρξης ή είναι κατ’ επίφασιν σε μία κοινωνία, όπου όπως λέει μια γυναίκα στο ντοκιμαντέρ όλοι οι θεσμοί εξακολουθούν να είναι «ανδροκρατούμενοι»; Θα ήθελα να μην χρειάζεται να έχουμε μια τέτοια ημέρα και επίσης θα ήθελα να μην σημαίνει λουλούδια, δώρα και ευχές. Δυστυχώς είναι μια ημέρα που για πολλούς λειτουργεί ως ένα άλλοθι για τις υπόλοιπες 364 ημέρες του χρόνου. Παρόλα αυτά, χρειάζεται έστω σαν υπενθύμιση για όλα όσα έχουμε καταφέρει ως τώρα -και που δεν ήταν πάντα δεδομένα για εμάς τις γυναίκες-, και άρα ως ένα σημείο αναφοράς για όλα αυτά που έχουμε ακόμη να διεκδικήσουμε, να απαιτήσουμε και να καταφέρουμε! Το κίνημα MeToo έφερε στην επιφάνεια χρόνιες κακοποιητικές συμπεριφορές, ξεκίνησε την αποκαθήλωση της πατριαρχίας και της ανδρικής κυριαρχίας και ανέδειξε τα δικαιώματα των γυναικών, αλλά ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο ο αριθμός των θυμάτων έμφυλης βίας αυξάνεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, με την Αργεντινή να φιγουράρει μάλλον στην πρώτη θέση, αφού εκεί τελείται κατά μέσο όρο μια γυναικοκτονία την ημέρα. Οπότε μένουν ακόμη πολλά να παλέψουμε και ελπίζω να πετύχουμε.
26ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα
Προβολές: Πέμπτη 14 Μαρτίου / ώρα 14:30 / αίθουσα ΤΖΟΝ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΣ, Λιμάνι
και online.
Από την Πέμπτη 28 Μαρτίου θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες από το Cinedoc.
Συντελεστές
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Ελίνα Ψύκου| Παραγωγοί: Αντιγόνη Ρώτα, Ivan Madeo, Marco Visalberghi, Veselka Kiryakova | Associate producer: Λεωνίδας Λιάμπεης | Συμπαραγωγοί: Ρέα Αποστολίδη, Γιούρι Αβέρωφ, Αλέξης Αναστασιάδης | Διεύθυνση φωτογραφίας: Νικόλας Καρανικόλας | Μοντάζ: Νίκος Βαβούρης | Ηχοληψία: Δημήτρης Κανελλόπουλος, Άρης Καφέντζης | Βοηθός σκηνοθέτης – Διεύθυνση παραγωγής: Αφροδίτη Κατερινοπούλου | Σχεδιασμός ήχου: Gina Keller | Μιξάζ: Guido Keller | Κόλορ: Δημήτρης Μανουσιάκης | Σχεδιασμός τίτλων και αφίσας: Νίκος Πάστρας | Παραγωγή: Jungle Films, Contrast, DocLab, Red Carpet | Σε συμπαραγωγή με: Anemon, Frenel, Long Run Productions, ΕΡΤ, RSI Radiotelevisione Svizzera / SRG SSR | Με την υποστήριξη των: Eurimages, Creative Europe, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Federal Office of Culture (FOC), Zurich Film Fund, Alexis Victor Thalberg Foundation, Corymbo Foundation, Italian Ministry of Culture, Bulgarian National Film Center | Το έργο πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ Α.Ε.) | Διεθνείς πωλήσεις: Cinephil | Ελληνική Διανομή: Cinedoc