Death in Sarajevo: Πολυεπίπεδη και φουλ εγκεφαλική σάτιρα μιας Ευρώπης σε παρακμή

Death in Sarajevo / Θάνατος στο Σαράγεβο (3/5)

Πολιτική σάτιρα σε σενάριο και σκηνοθεσία του Danis Tanovic (βασισμένη στο θεατρικό Hotel Europe του Bernard-Henri Levy), με τους Snezana Vidovic, Izudin Bajrovic, Vedrana Seksan κ.ά., διάρκειας 85 λεπτών, σε διανομή Ama Films

Ανήμερα της επετείου δολοφονίας που ξεκίνησε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το πολυσύχναστο ξενοδοχείο Europe στην καρδιά του Σαράγεβο βουίζει σαν μελίσσι, καθώς το μισό προσωπικό ετοιμάζεται να φιλοξενήσει ομιλία για το μέλλον της Ευρώπης, και το άλλο μισό ετοιμάζει απεργία που απειλεί να βυθίσει τα αφεντικά στα δάνεια.

Με αναρχία στην ταράτσα κι ανταρσία στο υπόγειο ανήμερα της επετείου της δολοφονίας που ξεκίνησε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Ξενοδοχείο Ευρώπη φαίνεται να ‘χει στην κουζίνα του μια συνταγή για την καταστροφή να βράζει, κι η επιτυχία της μοιάζει κάτι πιο πάνω κι από βέβαιη, με όλην την πολιτική αναμπουμπούλα και τον κοινωνικό αποπροσανατολισμό μίας ηπείρου ολόκληρης, να σεργιανάει στους ορόφους. Ως το σημείο της μεγάλης έκρηξης όμως, ο πολυβραβευμένος Βόσνιος σκηνοθέτης του οσκαρικού No Man’s Land, κάνει πολλαπλά check in στην καυστική και κάργα εγκεφαλική σάτιρα, που κάνει με τα κρεμμυδάκια όλη την μυωπική υποκρισία της δήθεν ενωμένης Ευρώπης, καρυκεύοντας την με μπόλικα πικάντικα μπαχαρικά από τα εκρηκτικά Βαλκάνια.

Φορώντας τους στο πέτο του να φαίνονται, οι αλληγορικοί παραλληλισμοί του Tanovic, που παρομοιάζει τα επίπεδα του ξενοδοχείου με την κοινωνική διαστρωμάτωση του Δυτικού Κόσμου, είναι από μόνοι του ένας σπαρταριστός γρίφος να ‘χεις να περάσεις ακονίζοντας τις εγκεφαλικές σου απολήξεις για το πρώτο μισό της ταινίας: οι αρουραίοι της εργατιάς κυκλοφορούν στα ημίφωτα του πρώτου υπογείου, ταΐζοντας στην κυριολεξία με τις κρεατόπιτες που φτιάχνουν στην κουζίνα του, την αστική τάξη που γέννησαν και σπούδασαν για να τη δουν να φτάνει ως το φως του ισογείου. Αυτήν την ίδια αστική τάξη, που ισορροπεί στα δωδεκάποντα τακούνια της τον vegetarian εκλεπτυσμό της, και δεν έχει χώρο στα σφιχτά ταγέρ της για παιδαριώδεις ιδέες όπως οι έρωτες με άτομα κατώτερου επιπέδου. Την ίδια ώρα, οι προνομιούχοι των αστών περιφέρουν τον κομπασμό τους στους διαδρόμους των σουιτών, τρέχοντας κι ιδρώνοντας στις υπηρεσίες της πολιτικής ελίτ, που πλέκει τους όμορφους λόγους της απομονωμένη (στην κυριολεξία πάλι) από τον δύσμοιρο λαό, εσώκλειστη στην προστασία των πολυτελών της δωματίων, υπό τον συνεχή κι αδιάκριτο έλεγχο των μισθοφορικών στρατών σεκιουριτάδων που έχει προσλάβει να την προστατεύουν. Εκτός τόπου και χρόνου στον αέρα της ταράτσας, η ιντελιγκέντσια του δελτίου των οκτώ ψάχνει τη λύση για το μέλλον της στις ιδεοληψίες του παρελθόντος, αναπαράγοντας τη συνεχή βαβούρα των πιο άτυχων στιγμών της Ιστορίας, σε πλήρη άγνοια για το παρόν που βράζει κάτω απ’ τη μύτη και τα πόδια της. Όμως οι τράπεζες ζώνουν το οικοδόμημα σα φίδια, ζητώντας το έντοκο μερίδιό τους, κι όταν η ένοπλη κι αμείλικτη παρανομία βγάλει πια τη χοντροκομμένη μούρη της απ’ τον υπόνομο και δείξει τ’ ασχήμά της δόντια, η ένταση θα ‘χει τσιτώσει τόσο, ώστε μια τρακατρούκα θα αρκεί για να αρχίσουνε οι πυροβολισμοί που θα σκορπίσουνε το χάος.


The Light Between Oceans / Το Φως Ανάμεσα στους Ωκεανούς (1,5/5)

Δράμα σε σκηνοθεσία και σενάριο του Derek Cianfrance (απ’ τη νουβέλα της M.L. Stedman), με τους Michael Fassbender, Alicia Vikander, Rachel Weisz, διάρκειας 133 λεπτών, σε διανομή της Odeon

Φαροφύλακας με τη γυναίκα του δοκιμάζονται απ’ τη μοίρα με δύο συναπτές αποβολές, μα στα καπάκια σκάει στην ακτή τους βαρκούλα με νεκρό καπετάνιο κι ολοζώντανο νεογνό. Τα μητρικά φίλτρα κάνουν τη γυναίκα του να τον πείσει να το κρατήσουν κρυφά ως δικό τους, όμως η πραγματική μητέρα του ζει μονάχα λίγα ναυτικά μίλια μακριά, κι η μοίρα τους φυλάει κι άλλη μια δοκιμή.

Αργό, βαρύ, και πνιγηρά μελοδραματικό, το νέο πόνημα του σκηνοθέτη του αγρίως υπερεκτιμημένου Blue Valentine στραγγαλίζει το βιβλικών διαστάσεων δραματουργικό διακύβευμα της νουβέλας, κι αποκρύπτει έννοιες όπως η ιδρυματοποίηση που ακολουθεί την οικειοθελή αποκοινωνικοποίηση, η οξυμένη κτητικότητα που χτίζεται απ’ τη συνεχή αντιπαράθεση με τα στοιχεία της φύσης, και η άνευ όρων οικειοποίηση της ευτυχίας του άλλου ως μόνο αντίδοτο στο δεδομένο του ότι το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνη. Αγκομαχώντας να δώσει στην ταινία του διαστάσεις επικού δράματος, ο Cianfrance απλώνει την αφήγηση κι αισθάνεται πως ξανοίγεται σε θάλασσα πλατιά, όμως μένει να τσαλαβουτάει σε πολύ ρηχή δραματουργία, κι όσο περνά η ώρα, η παλαιάς κοπής βαριά υπερδραματοποίηση που ακολουθεί ο σκηνοθέτης, βυθίζει όλο και βαθύτερα την ταινία του σε μια άκαμπτη φόρμουλα ζόφου και απόγνωσης. Την οποία υπηρετούν φιλότιμα οι τρεις μεγάλου διαμετρήματος πρωταγωνιστές του, όμως ακόμη κι αυτωνών οι στιβαρές παρουσίες δεν μπορούν να καλύψουν τις ευκολίες, τις αφέλειες, κι αυτές τις ατέλειωτες σειρές από εξαιρετικές συμπτώσεις, που στέλνουν τις δραματουργικές δυνατότητες του σεναρίου για φούντο. Παρά την αποπροσανατολισμένη κινηματογραφική απόδοση του Καναδού, πάντως, τουλάχιστον καταφέρνουν και πάλι να διαφανούν τα παλλόμενα ηθικά διλήμματα μιας νουβέλας που βουτάει σε μερικά απ’ τα πιο σκοτεινά νερά της ανθρώπινη ύπαρξης, αχνοφέγγοντας σαν φάρος ανάμεσα στους ωκεανούς τετριμμένης συναισθηματικούρας της ταινίας.


Jack Reacher: Never Go Back / Jack Reacher: Ποτέ μη Γυρίζεις Πίσω (1/5)

Περιπέτεια δράσης σε σκηνοθεσία του Edward Zwick και σενάριο του ιδίου και των Lee Child, Richard Wenk και Marshall Herskovitz (βασισμένο στο βιβλίο Never Go Back), με τους Tom Cruise, Cobie Smulders, Aldis Hodge, διάρκειας 118 λεπτών, σε διανομή της UIP

Πολυμήχανος βετεράνος του αμερικανικού στρατού προσπαθεί να γλιτώσει συνάδελφό του από πλεκτάνη, στην οποία την έχει μπλέξει πυρήνας διεφθαρμένων αξιωματικών εμπλεκόμενων σε λαθρεμπόριο όπλων.

Sequel σε ένα απ’ τα πιο απρόσμενα απολαυστικά, απενοχοποιημένα διασκεδαστικά, χαμηλού προφίλ μια υψηλού pedigree μπλοκμπαστεράκια που έχει βγάλει το Hollywood τα τελευταία χρόνια, ετούτη η δεύτερη περατζάδα του Tom Cruise στο σκληρόπετσο (αλλά με τρυφερή καρδιά) κοστούμι του Jack Reacher, είναι μια αδιαπραγμάτευτα απογοητευτική, προβλέψιμη προχειράντζα, που καταφέρνει να πετάξει απ’ το παράθυρο όσα εντυπωσιακά είχε πετύχει η προηγούμενη ταινία. Με τον Edward Zwick να παίρνει τη θέση του Christopher McQuarrie στη σκηνοθετική καρέκλα, το Never Go Back μοιάζει να γυρίστηκε με τη λογική των παλιών καλών και κλασικών B-movies, με δανεικά μηχανήματα σε κλεμμένο χρόνο, βασισμένο σε ένα φρανκενσταϊνικό συμπίλημα από σενάρια που πριν γίνουν ταινία είχαν γίνει χαρτοπόλεμος. Όποια σκηνή δεν περιέχει χορογραφία μάχης μοιάζει σα φιλμαρισμένη πρόβα, κι όποιο δραματικό διάλειμμα αποσκοπεί σε κάτι παραπάνω απ’ το να προχωρήσει στα γρήγορα την προσχηματική πλοκή, φέρνει περισσότερο σε καταπιεστικό μελόδραμα, παρά σε ανάπτυξη χαρακτήρων. Ακόμη και στη δράση o Zwick αποδεικνύεται χασμουριστικά ανεπαρκής, πράγμα λογικό για έναν σκηνοθέτη γνωστό κυρίως για την ικανότητά του να αναδεικνύει περίτεχνες δραματουργικές δομές πραγματικά στιβαρών σεναρίων όπως αυτά πίσω απ’ το Blood Diamond / Ματωμένο Διαμάντι και το Legends of the Fall / Θρύλοι του Πάθους, παρά να καμουφλάρει βιαστικές δικαιολογίες αδρεναλινικών εκκρίσεων τύπου The Siege / Η Πολιορκία.


 

Επίσης στις αίθουσες:

Hacksaw Ridge / Αντιρρησίας Συνείδησης

Τραυματιοφορέας του Β’ Παγκοσμίου που αρνείται να σηκώσει όπλο, γίνεται ο πρώτος αντιρρησίας συνείδησης στην Ιστορία της Αμερικής, που αποσπά Μετάλλιο Τιμής. Οσκαρικού δυναμικού ιστορικό δράμα σε σκηνοθεσία Mel Gibson και σενάριο Robert Schenkkan και Andrew Knight, με τους Andrew Garfield, Sam Worthington, Luke Bracey κ.ά., διάρκειας 131 λεπτών, σε διανομή Spentzos Film

Virgin Mountain / Καρδιά Βουνό

Εργένης ετών 43ων που ζει στην ασφάλεια της ρουτίνας και την αγκαλιά της μαμάς του, βλέπει τη ζωή του να γυρνάει τ’ ανάποδα όταν σ’ αυτήν εισβάλουν μια ζωηρή γυναίκα με την κόρη της. Βραβευμένη ως Καλύτερη Ταινία στο Φεστιβάλ του Tribeca δραματική κομεντί, σε σκηνοθεσία και σενάριο του Dragur Kari, με τους Gunnar Jónsson, Ilmur Kristjánsdóttir, Sigurjón Kjartansson, διάρκειας 94 λεπτών, σε διανομή της One from the Heart

Sieranevada

Τίποτα δεν συγκεντρώνει μια οικογένεια τόσο πετυχημένα όσο μια καλή κηδεία, ιδίως όταν πρόκειται για την κηδεία ενός αυστηρού πατριάρχη όπως στην προκειμένη περίπτωση. Υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα δραματική κομεντί σε σκηνοθεσία και σενάριο του Cristi Puiu, με τους Mimi Branescu, Mirela Apostu, Eugenia Bosânceanu, διάρκειας 173 λεπτών, σε διανομή της Seven Films

Ιωσήφ Πρωϊμάκης

Share
Published by
Ιωσήφ Πρωϊμάκης