Το 2020 μάθαμε ότι ο Ντέιβ Σαπέλ είναι κάτι παραπάνω από ένας κωμικός

Το 2020 ανακίνησε για τα καλά τη συζήτηση για το ποιος είναι ο GOAT (Greatest Of All Time, Καλύτερος Όλων Των Εποχών) του μπάσκετ, με την τρομερή επιτυχία του ντοκιμαντέρ  “Last Dance”, το οποίο  επικεντρώθηκε στην τελευταία σεζόν του Μάικλ Τζόρνταν με τους Σικάγο Μπουλς. Αν και η παραγωγή του Netflix & ESPN έκανε εξαιρετική δουλειά στο να επανατοποθετήσει στο θρόνο του τον Τζόρνταν, κυρίως σε ένα νεότερο κοινό, το οποίο ουσιαστικά δεν τον πρόλαβε να παίζει, λίγο αργότερα μέσα στη χρονιά ήρθε το 4ο  πρωτάθλημα του Λεμπρόν Τζέιμς, με 3η διαφορετική ομάδα, για να μπερδέψει λίγο τα πράγματα πάλι.

Από την άλλη, το 2020 ίσως να έκλεισε οριστικά (;) μια παρόμοια συζήτηση, για έναν άλλον GOAT, αυτή του καλύτερου κωμικού όλων των εποχών. Φαίνεται πως ο Ντέιβ Σαπέλ, πέρα από το «παλμαρέ» τρομακτικών επιτυχιών στη τηλεόραση (κυρίως) και στον κινηματογράφο (λιγότερο) έχει συγκεντρώσει με τη σαρωτική του επανεμφάνιση μετά από 12 χρόνια (!) απουσίας την κοινή αποδοχή από κριτικούς και κοινό.

Ο Σαπέλ ξεκίνησε την καριέρα του από πολύ μικρή ηλικία. Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη από την Ουάσιγκτον στα 19 του και ξεκίνησε να φτιάχνει το όνομα του στα περιβόητα για το δύσκολο κοινό κωμικά clubs της πόλης και εμφανιζόταν όπου μπορούσε, από πάρκα ως γνωστές τηλεοπτικές εκπομπές, όπως το “Late Night” του Ντέιβιντ Λέτερμαν. 

Πολύ σύντομα βρήκε τον πρώτο του ρόλο στον κινηματογράφο, στην ταινία του Μελ Μπρουκς “Robin Hood: Men in Tights”, και ακολούθησε μια σειρά εμφανίσεων σε μικρούς ρόλους σε ταινίες όπως “The Nutty Professor”, “Con Air” (κι όμως), You’ve Got Mail (κι όμως και πάλι) κ.ά. Η τελευταία του εμφάνιση ήταν στο “A Star is born” του φίλου του Μπράντλεϊ Κούπερ, η πιο αξιομνημόνευτη όμως ήταν στην cult επιτυχία και ύμνο των “stoners”, “Half Baked” την οποία συνέγραψε και πρωταγωνίστησε. 

Η μεγαλύτερη του επιτυχία όμως ήρθε στην τηλεόραση, με το “Dave Chappelle Show”, την εβδομαδιαία του εκπομπή στο Comedy Central με σκετς, στην οποία σατίριζε ιδιοφυώς το σύνολο σχεδόν της αμερικανικής κουλτούρας. Έχουν μείνει στην ιστορία οι μιμήσεις του, όπως για παράδειγμα του Rick James (ήταν τέτοια η δημοφιλία του συγκεκριμένου κομματιού που είχε οδηγήσει στην επιλογή του για να υποδυθεί τον Rick James σε ταινία για τη ζωή του, κάτι που αρνήθηκε η οικογένεια του τραγουδιστή που μάλλον δεν είχε εκτιμήσει την απεικόνιση στην εκπομπή), του Lil John (θα πρέπει να έχετε ακούσει τουλάχιστον ένα τραγούδι του για να το πιάσετε), του Prince κ.ά. Επίσης καταπληκτικοί χαρακτήρες ήταν ο Clayton Bigsby, ένας μαύρος τυφλός άνδρας υπέρμαχος της λευκής ανωτερότητας, ο μαύρος Μπους, αλλά το προσωπικό μου αγαπημένο είναι τα Racial Drafts.  

H εκπομπή γνώρισε τεράστια επιτυχία, όμως ο Σαπέλ, εν μέσω γυρισμάτων για την τρίτη σεζόν το 2004, παραιτήθηκε «χαρίζοντας» στο Comedy Central δεκάδες εκατομμύρια από την αμοιβή του. Πολλά έχουν γραφτεί για αυτή την απόφαση, που η αλήθεια είναι πως δεν την λες και συνηθισμένη. Ο ίδιος είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του στον Λέτερμαν πως αφορμή για αυτή του την απόφαση ήταν ένα λάθος γέλιο (“on the wrong side of the joke”) ενός μέλους της παραγωγής στα γυρίσματα, το οποίο τον έκανε να συνειδητοποιήσει πως δεν είναι ευχαριστημένος με την κατεύθυνση που έχει πάρει η εκπομπή και ο ίδιος. Οπότε λοιπόν τα παράτησε και εξαφανίστηκε από την αμερικανική τηλεόραση για περίπου 12 χρόνια. 

«Επέστρεψε» στη δράση παρουσιάζοντας το θρυλικό Saturday Night Live στο πρώτο επεισόδιο αμέσως μετά τις αμερικανικές εκλογές του 2016, όπου η μισή, προοδευτική χώρα, στην οποία βεβαίως ανήκει και ο ίδιος, ήταν σε σοκ και παρουσίασε ένα καταπληκτικό, «συμφιλιωτικό» μονόλογο που άγγιξε τους πάντες. Ακολούθησε μια πολύ μεγάλη συνεργασία με το Netflix για 3 stand up specials μέσα στο 2017, τα οποία γνώρισαν τεράστια επιτυχία και τον επανατοποθέτησαν στην κορυφή του είδους. 

Υποστηρίζω ότι στο 2020 κατέκτησε και «επισήμως» τον τίτλο του GOAT κυρίως λόγω της απονομής του βραβείου Mark Twain  από το Kennedy Center, το οποίο θεωρείται το «όσκαρ» για τον καλύτερο κωμικό στις ΗΠΑ. Στην ειδική εκδήλωση πολλοί, γνωστοί συνάδελφοι του μίλησαν ξεκάθαρα για τον καλύτερο που έχει υπάρξει. Επίσης, η ειδική εκπομπή του, αμέσως μετά την ανατριχιαστική δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικό, στην οποία παρέδωσε ένα «βαρύ» μονόλογο, μόνο εν μέρει κωμικό, ήταν το πιο δημοφιλές (με τα περισσότερα views) βίντεο του YouTube το 2020. 

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ως μια ακόμη απόδειξη της δύναμης και της αποδοχής που έχει συγκεντρώσει, πως στο τέλος του έτους ζήτησε από το Netflix να βγάλει από την πλατφόρμα του το “Chappelle Show” (υποστηρίζει πως δεν έχει πληρωθεί για την εκπομπή που φέρει το όνομά του, συνέγραψε και πρωταγωνίστησε καθώς έσπασε το συμβόλαιό του), τα δικαιώματα του οποίου μόλις είχε εξασφαλίσει προφανώς για αρκετά εκατομμύρια δολάρια, και το Netflix τίμησε αμέσως την επιθυμία του! 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Κλείνοντας, παραθέτω παρακάτω κάποια στοιχεία, τα οποία θεωρώ, τελείως υποκειμενικά, πως τον κάνουν σπουδαίο:

• Γιατί ακόμα και αν δεν συμφωνώ με όσα λέει, θαυμάζω το θάρρος να υποστηρίζει τη γνώμη του (αλλά και ανθρώπους που θεωρεί ότι βάλλονται άδικα) ακόμα και αν είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής ή και λάθος για τους περισσότερους. Βλέπε για παράδειγμα την υπεράσπιση του Κέβιν Χαρτ, ο οποίος αρνήθηκε να ζητήσει συγγνώμη για κάποια ομοφοβικά αστεία που είχε γράψει στο Τουίτερ προ δεκαετίας, με αποτέλεσμα να ακυρώσουν την παρουσίαση των Όσκαρς που είχε αναλάβει.
• Γιατί στο πρόσωπό του, το ψευδοδίλημμα για το ποιο είναι πιο σημαντικό, το «ταλέντο ή προπόνηση» ακυρώνεται. Πολλοί έχουν δηλώσει, μεταξύ τους και η Σάρα Σίλβερμαν που τον γνώρισε στα 17 του χρόνια, ότι ο Σαπέλ ήταν πολύ αστείος από την αρχή. Είχε δηλαδή έμφυτο ταλέντο. Το μεγάλο του επίτευγμα όμως είναι πως παραμένει στην κορυφή της τέχνης του 30 χρόνια μετά.
• Γιατί είναι ακριβοθώρητος, δεν είναι μαϊντανός. Δεν δίνει συχνά συνεντεύξεις, δεν βγάζει (πολύ) συχνά υλικό.
• Γιατί διοργάνωσε ένα από τα πιο ωραία party της hip hop σκηνής το 2006 στο Μπρούκλυν, για χάρη του οποίου μάλιστα επανενώθηκαν οι Fugees.
• Γιατί δεν είναι «άγιος», ούτε θέλει να εμφανίζεται ως τέτοιος. Μιλάει συχνά για παράνομες ουσίες που καταναλώνει, για το ότι απείχε πολύ από το πρότυπο του τέλειου πατέρα, κ.ά.
• Γιατί ζει σε μια μικρή κωμόπολη του Οχάιο, όπου ζούσε και ο πατέρας του και ο ίδιος περνούσε τα καλοκαίρια του ως παιδί. Ασχολείται με τα κοινά σε τοπικό επίπεδο και χρησιμοποιεί το στάτους του στην υπηρεσία της κωμόπολης με διοργάνωση εκδηλώσεων κτλ.
• Γιατί είναι ένας γνήσιος, κριτικός στοχαστής. Σχεδόν όλα του τα αστεία έχουν ένα υπόβαθρο από πίσω, με τα οποία σχολιάζει μια κοινωνική πραγματικότητα.