Το αγαπημένο φεστιβάλ comics της Αθήνας, το Comicdom CON Athens, εξελίσσεται, μεγαλώνει, διακλαδώνεται και, στηριγμένο σε 16 χρόνια πολύτιμης εμπειρίας, ανοίγει φέτος τις πύλες της πολύχρωμης γιορτής του σε νέο χώρο, με αλλαγές που κοιτάνε στο μέλλον.
Από την Παρασκευή 12 Μαΐου ως και την Κυριακή 14 Μαΐου, το 17ο Comicdom CON Athens συναντά τους φίλους του στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, σε ένα τριήμερο με ελεύθερη είσοδο, γεμάτο εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους. Εκθέσεις, εργαστήρια, sketch events (Avengers VS X-Men!), διαγωνισμός Cosplay, απονομή Ελληνικών Βραβείων Κόμικς (σε συνεργασία με την Ελληνική Ακαδημία Κόμικς), πάνελ, ομιλίες, προβολές animation, ειδικό πρόγραμμα για παιδιά (σε επιμέλεια της Athens Comics Library), είναι μερικά από όσα συνθέτουν το πλούσιο πρόγραμμά του.
Τιμώμενη χώρα φέτος η Ιταλία κι επίσημος προσκεκλημένος ο διάσημος, πολυβραβευμένος και δημοφιλέστατος στη χώρα μας σεναριογράφος Tito Faraci (τόσο για κλασικά ιταλικά comics όπως τα Tex, Diabolik, Zagor όσο και για ιταλικές εκδόσεις των αμερικανικών Spider-Man, Daredevil, Captain America), ο οποίος θα παραδώσει masterclass και θα παραλάβει βραβείο για τη συνολική προσφορά του. Και, βέβαια, παρούσες 40 επιχειρήσεις και εκδοτικοί οίκοι που φέρνουν ολόφρεσκα projects, κι ένα Artists Alley με 170 παλιότερους, νεότερους ως και πρωτοεμφανιζόμενους κομίστες και εικονογράφους -το μεγαλύτερο με νέα comics που έχει υπάρξει ποτέ σε εγχώρια διοργάνωση.
Επίσημος προσκεκλημένος ο διάσημος, πολυβραβευμένος και δημοφιλέστατος στη χώρα μας σεναριογράφος Tito Faraci.
Μπορεί να μεγαλώνει πολύ πλέον τόσο ως χώρος όσο και ως πρόγραμμα, όμως το σημαντικότερο νέο της φετινής διοργάνωσης είναι η ένταξη της Αγοράς στους κόλπους της. Η Agora ανοίγει τα σύνορα στους Έλληνες δημιουργούς και εκδότες, φέρνοντας τους σε επαφή με το διεθνές στερέωμα και δίνοντας τους την ευκαιρία να βγάλουν το έργο τους “προς τα έξω” μέσα από συναντήσεις με εκδότες του εξωτερικού και μάλιστα από χώρες με πλούσια παράδοση στο είδος, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Ισπανία.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες είναι και οι δύο αφιερωματικές εκθέσεις που γίνονται σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών: σε παγκόσμια πρεμιέρα παρουσιάζεται η έκθεση Calvino Immaginario – Οι Φανταστικοί Κόσμοι του Italo Calvino, για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του διάσημου συγγραφέα, δοκιμιογράφου και δημοσιογράφου. Δημιουργοί όπως οι Giorgio Cavazzano, Sara Colaone, Lorenzo Mattotti και Vittorio Giardino καταθέτουν comics, εικονογραφήσεις και γελοιογραφίες που εμπνέονται από το έργο του. Ενώ η έκθεση Fumetti dal Mare – Κόμικς από τη Θάλασσα παρουσιάζει έργα έξι διεθνών καλλιτεχνών, των Shpend Bengu (Αλβανία), Gianluca Costantini, Marco Paschetta, Roberta (Joe1) Muci (Ιταλία), Γώγου (Ελλάδα) και Thomas Gilbert (Γαλλία), που αφήνουν την φαντασία τους να κολυμπήσει στο βαθύ γαλάζιο της θάλασσας.
Ο Vittorio Giardino εμπνέεται από το έργο του Italo Calvino.
Ο Lorenzo Mattotti εμπνέεται από το έργο του Italo Calvino.
Θαυμάσιες και οι ελληνικές εκθέσεις: δεκατέσσερις καλλιτέχνες αποτυπώνουν τη φαντασία τους στην ιδιαίτερα σημαντική έκθεση LGBT Art – Η Άνθηση της Εγχώριας Queer Εικονογράφησης που επιχειρείται για πρώτη φορά. Ενώ η έκθεση Spotlight on: Αγγελική Σαλαμαλίκη παρουσιάζει την δημιουργική πορεία της καλλιτέχνιδας στον χώρο των comics, της εικονογράφησης και του animation. Η ίδια άλλωστε έχει φιλοτεχνήσει το εικαστικό της φετινής διοργάνωσης.
Θεμιστοκλής Λιονέτης, Καταρράκτης – από την έκθεση LGBT ART
Τον κύκλο των εκθέσεων ολοκληρώνουν και δύο on line στο ωραίο Ψηφιακό Μουσείο Comics ( comicsmuseum.gr ) που θα παραμείνουν εκεί και μετά το φεστιβαλικό τριήμερο: η έκθεση 10 Χρόνια «Σχεδία» – Οι Εικονογραφήσεις, φιλοξενεί τα έργα που πρόσφεραν αφιλοκερδώς δημιουργοί για το περιοδικό δρόμου Σχεδία. Και η έκθεση Κλασσικά Εικονογραφημένα: Οι Αθάνατες Ελληνικές Δημιουργίες, με έργα σημαντικών εικαστικών και λογοτεχνών – Γιώργος Βακαλό, Μποστ, Κώστας Γραμματόπουλος κ.α.- πάνω στη θεματική της σειράς «Από τη Μυθολογία και την Ιστορία της Ελλάδος».
Ακόμη, σε συνεργασία με το AnimaSyros, το διεθνές φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων της Σύρου, θα προβληθούν στην Τεχνόπολη επιλεγμένα animation της περσινής διοργάνωσης, ενώ αξίζει προσοχής η βιντεοσκοπημένη μουσικοθεατρική μεταφορά του τρυφερού comic Musicoma, όπου video-art, τζαζ και αφήγηση συνδιαλέγονται για πρώτη φορά σε μια παράσταση.
Η Λήδα Τσενέ στην Καλλιτεχνική Διεύθυνση κι ο Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου στη Διεύθυνση Προγράμματος, στήνουν -μαζί με τον Γιάννη Κουρουμπακάλη στη Διεύθυνση Παραγωγής-, τόσα χρόνια ακούραστοι αυτό το φεστιβάλ που, όταν το ξεκινούσαν με τόλμη και όρεξη πολύ νέοι ακόμη, μάλλον δεν περίμεναν να μεγαλώσει τόσο. Και λίγο πριν κοπεί η κορδέλα μιλάνε χαρούμενοι για τις αλλαγές, τα highlights και το νέο σπίτι της μεγάλης γιορτής των μικρών σκίτσων που μας συναρπάζουν.
Μετά από 16 χρόνια στην Ελληνοαμερικανική Ένωση αλλάζετε χώρο και πάτε σε έναν πολύ μεγαλύτερο, την Τεχνόπολη. Τι σας ώθησε σε αυτήν την καθοριστική αλλαγή;
Η.Κ.: Μεγάλωσε το φεστιβάλ, τόσο σε επίπεδο συμμετοχών -καλλιτεχνών και καταστημάτων- όσο και από άποψη προσέλευσης. Ήμασταν πολύ τυχεροί που είχαμε συνοδοιπόρο όλα αυτά τα χρόνια την Ελληνοαμερικανική Ένωση, έπρεπε όμως να προχωρήσουμε παρότι πάντα θα τους θεωρούμε “συνδιοργανωτές” στην καρδιά μας. Η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων ήταν ακριβώς αυτό που ζητούσαμε: ένας χώρος που κάλυπτε όλες τις τεχνικές απαιτήσεις του προγράμματός μας, όντας ταυτόχρονα συνυφασμένος όσο κανείς άλλος με την πολιτιστική ζωή της Αθήνας.
Για πρώτη φορά σε φεστιβάλ κόμικς στην Ελλάδα εγκαινιάζεται ο θεσμός της Αγοράς, δίνοντας τη δυνατότητα σε δημιουργούς και εκδότες να βγουν έξω από τα τείχη της χώρας, στη μεγάλη Αγορά. Τι συνέβαλε σε αυτό;
Η.Κ.: Ήταν μια ιδέα που “κυοφορούσαμε” την τελευταία πενταετία, καθώς βλέπαμε πως -χωρίς να το επιδιώξουμε, με έναν τρόπο καθαρά λειτουργικό, το Comicdom CON Athens είχε γίνει πλέον “το φεστιβάλ για την ελληνική σκηνή των comics”. Αποφασίσαμε λοιπόν να ενισχύσουμε αυτόν τον χαρακτήρα, ακολουθώντας το παράδειγμα φεστιβάλ που ειδικεύονται στην προώθηση άλλων Τεχνών. Είναι αλήθεια πως είχαμε έναν φόβο σχετικά με την ανταπόκριση δημιουργών και εκδοτών, αρχικά όμως η ενθουσιώδης αποδοχή της είδησης και εν συνεχεία η αθρόα συμμετοχή, επιβεβαίωσε πώς η σκηνή είχε ανάγκη από αυτή την πρωτοβουλία.
Τιμώμενη χώρα του φεστιβάλ είναι η Ιταλία. Υπήρξε κάποιος ιδιαίτερος λόγος που την επιλέξατε ειδικά για την φετινή διοργάνωση;
Λ.Τ.: Η Ιταλία είναι μια χώρα που πάντα μας κέντριζε το ενδιαφέρον, τόσο για την πλούσια παράδοσή της στο είδος, όσο και για το γεγονός ότι τα ιταλικά comics είναι αρκετά δημοφιλή στην Ελλάδα. Αποφασίσαμε φέτος, και μετά από μια άψογη συνεργασία που είχαμε με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθήνας για την Έκθεση Fumetti dal mare – Κόμικς από τη Θάλασσα τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε, να προχωρήσουμε στην επιλογή της ως τιμώμενης χώρας, σε μια διοργάνωση που σηματοδοτεί αρκετές αλλαγές για το Comicdom CON Athens.
Γώγου, για την έκθεση Fumetti dal Mare
Ποια είναι τα κυριότερα σημεία της φετινής διοργάνωσης;
Λ.Τ.: Σίγουρα ο Tito Faraci αποτελεί ένα από τα highlights της φετινής διοργάνωσης. Συμμετέχει με διπλή ιδιότητα, τόσο ως δημιουργός comics, όσο και ως επιμελητής εκδόσεων. Από εκεί και πέρα σίγουρα η Agora κατέχει μια σημαντική και ξεχωριστή θέση, όπως και οι συζητήσεις γύρω από επίκαιρη θεματολογία που αφορά στην 9η Τέχνη. Ενδεικτικά αναφέρω το πάνελ για τη σχέση του AI (Artificial Inteligence) με τα comics και την εικονογράφηση, όπως και εκείνο για την άνθιση της queer εικονογράφησης. Αυτό που είναι σίγουρο πάντως, είναι ότι οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να επιλέξουν μέσα από ένα πλήθος εργαστηρίων, συζητήσεων, προβολών και άλλων events, ανακαλύπτοντας την πολυεπίπεδη διάσταση του Μέσου των comics.
Διοργανώνετε την έκθεση «LGBT Art – Η Άνθηση της Εγχώριας Queer Εικονογράφησης». Πόσο ανεπτυγμένο είναι στην Ελλάδα το συγκεκριμένο είδος κόμικς; Συμβάλλει ενεργά στον αγώνα της LGBT+ κοινότητας;
Η.Κ.: Αυτό που πριν μερικά χρόνια θεωρούνταν αδιανόητο, καθώς δεν υπήρχε στους κόλπους της εγχώριας εικονογράφησης ένα ασφαλές περιβάλλον προκειμένου οι καλλιτέχνες να εκφραστούν ελεύθερα μέσα από τις θεματικές και τις αισθητικές τους προσλαμβάνουσες, σήμερα όχι απλά έχει αλλάξει, αλλά έχουν υπάρξει και οι κατάλληλες συνθήκες ώστε η εγχώρια queer εικονογράφηση να ανθίσει.
Η συγκεκριμένη έκθεση προέκυψε από την ανάγκη να αναδυθεί στην επιφάνεια ακριβώς αυτό το κομμάτι της ελληνικής σκηνής comics και εικονογράφησης, το οποίο ναι μεν υπάρχει, με παρουσία των έργων και των δημιουργών στα ράφια των βιβλιοπωλείων και τα φεστιβάλ αντίστοιχα, μέχρι τώρα όμως δεν είχε γίνει κάποια έκθεση που να επικεντρώνεται σε αυτή τη θεματική και τους δημιουργούς.
Η έκθεση περιλαμβάνει έργα 14 εγχώριων εικονογράφων, queer – αλλά και συμμάχων (allies): Δημήτρης Αναστασίου, Δημήτρης Γαβαλάς, Ντέννις Γιατράς, Γώγου, Μιχάλης Διαλυνάς, Αύγουστος Κανάκης, Δημήτρης Κάσδαγλης, Θεμιστοκλής Λιονέτης, Σμαράγδα Μάγκου, Σιαδώρα Παπαθεοδώρου, Αριάδνη Τζουνάκου, Degphilip, Harry Saxon, Steve Stivaktis, με κοινή θεματική, αλλά ελεύθερο θέμα, ώστε μέσω των έργων να αποτυπωθούν στον παρόντα χρόνο, οι εμπνεύσεις των καλλιτεχνών αναφορικά με την αγάπη, τη σεξουαλικότητα, την αποδοχή και την υποκειμενικότητα της ταυτότητας.
Όσο για το αν συμβάλλει ενεργά στον αγώνα της LGBT+ κοινότητας, θα έλεγα πώς πάντοτε η ορατότητα αφήνει το αποτύπωμά της, όσο μικρό ή μεγάλο κι αν είναι αυτό…