Φέτος είναι μια σημαντική χρονιά για τους θαυμαστές του ιδιοσυγκρασιακού σινεμά του Άκι Καουρισμάκι χάρη στην πολυαναμενόμενη επιστροφή του με την ταινία Πεσμένα Φύλλα, που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο στο τελευταίο Φεστιβάλ Καννών και είναι υποψήφιο σε 5 κατηγορίες των βραβείων της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ανάμεσά τους και στις δύο κύριες ερμηνευτικές για την Άλμα Πόιστι και τον Γιούσι Βάτανεν, που υποδύονται το κεντρικό ζευγάρι της ιστορίας.
Οι δυο τους συναντιούνται τυχαία ένα βράδυ στο Ελσίνκι και προσπαθούν να βρουν την πρώτη, απόλυτη και μοναδική αγάπη της ζωής τους. Στην πορεία, συναντούν εμπόδια όπως ο αλκοολισμός του άνδρα, οι χαμένοι αριθμοί τηλεφώνου, η άγνοια του ονόματος ή της διεύθυνσης του άλλου και η γενική τάση της ζωής να βάζει εμπόδια σε όσους αναζητούν την ευτυχία τους.
Η Popaganda παρακολούθησε την πρόσφατη συνέντευξη Τύπου του πρωταγωνιστικού διδύμου, στην οποία φάνηκε ο τεράστιος σεβασμός προς το πρόσωπο του σκηνοθέτη και αποκαλύφθηκε ένα μέρος της διαδικασίας του.
Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τον Άκι Καουρισμάκι;
Άλμα Πόιστι: Το να χτυπάει το τηλέφωνο μια ηλιόλουστη μέρα και ο Άκι Καουρισμάκι να σου λέει “θέλω να σε συναντήσω για μεσημεριανό” είναι κάτι πολύ απροσδόκητο, εκπληκτικό και υπέροχο. Και αυτό συνέβη και στους δυο μας. Ήμασταν καλεσμένοι για μεσημεριανό γεύμα, και φτάσαμε εκεί και μπροστά μας βρισκόταν αυτός ο θρύλος που παρακολουθούσαμε και οι δύο όλη μας τη ζωή, υποθέτω. Ζωγραφίσαμε στα χέρια του και μιλήσαμε για αρκετή ώρα για οτιδήποτε άλλο εκτός από την ταινία: για το δάσος και την πολιτική και τους σκύλους, και προς το τέλος του γεύματος είπε ότι είχε μια ιδέα για ταινία και μας ρώτησε αν θα θέλαμε να παίξουμε. Όλα ήταν σουρεαλιστικά και υπέροχα. Ο Άκι είπε ότι πριν από περίπου έξι χρόνια έκανε την τελευταία του ταινία, οπότε κανείς δεν περίμενε άλλη. Νομίζω ότι εξέπληξε ακόμη και τον εαυτό του, αλλά ήταν πολύ εμπνευσμένος. Και περίπου έναν χρόνο αργότερα, πήραμε το σενάριο και ήταν ένας θησαυρός. Είναι λακωνικός άνθρωπος. Ήταν το πιο σύντομο σενάριο που έχω διαβάσει ποτέ. Αλλά ήταν απολύτως υπέροχο και ήταν όλα εκεί, σε μια τόσο συγκινητική ιστορία. Και ήταν τόσο αστείο. Έχει μια λαμπρή, μοναδική αίσθηση του χιούμορ και γελάσαμε πολύ διαβάζοντάς το. Και συνειδητοποιείς, επίσης, ότι αυτό είναι τόσο ακριβές και τόσο ξεκάθαρο που απλά πρέπει με κάποιο τρόπο να μάθεις να το διαβάζεις πολύ προσεκτικά και όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι ο χαρακτήρας και οι καταστάσεις υπάρχουν. Δεν υπάρχει τίποτα που χρειάζεται να προσθέσω ή να βελτιώσω ως ηθοποιός, απλώς φέρνω την καρδιά και τη ζωή στον ρόλο, αλλά δεν υπάρχει τίποτα που χρειάζεται να αντισταθμιστεί με κάποιο τρόπο.
Γνωριστήκατε και σας έδωσε το σενάριο έναν χρόνο μετά; Το έγραφε για εσάς;
Άλμα Πόιστι: Δεν ξέρουμε [γέλια]
Γιούσι Βάτανεν: Πρέπει να ρωτήσεις τον Άκι. Περάσαμε από κάστινγκ, είχε δει προηγούμενες δουλειές μας και συμπέρανε ότι θα λειτουργούσαμε καλά εμείς οι δύο. Ο Άκι είναι ένα ζωντανός θρύλος, ειδικά στη Φινλανδία, γιατί εδώ και τόσα χρόνια κάνει υπέροχες, διεθνώς αναγνωρισμένες ταινίες. Μας επηρέασε. Μεγαλώνοντας και βλέποντας τις ταινίες του, νομίζεις ότι τον ξέρεις αλλά στην πραγματικότητα δεν τον έχεις συναντήσει. Είναι μια γνωστή φιγούρα, αλλά όχι και τόσο κοινωνικός τύπος ώστε να τον συναντήσεις οπουδήποτε. Λόγω αυτού του γεγονότος, δηλαδή της επιρροής της δουλειάς του, ήταν εύκολο να “μπούμε” μέσα στο είδος του σινεμά του. Ξέραμε και οι δύο τι να κάνουμε, πώς να παίξουμε τους ρόλους μας.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της ταινίας είναι η μυστηριώδης χρονική περίοδος στην οποία εκτυλίσσεται. Μοιάζει να είναι στη δεκαετία του ’80, αλλά μετά ακούγονται από το ραδιόφωνο ειδήσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μιλήσατε καθόλου μαζί του για τη χρονική περίοδο ή είναι κάτι που συμβαίνει μέσα στο δικό του κόσμο;
Γιούσι Βάτανεν: Η ιστορία εκτυλίσσεται τον κόσμο του Καουρισμάκι, σε μια παραμυθένια χώρα του Άκι. Είναι ωραίο που παίζει με το χρόνο έτσι και γι’ αυτό, σαν θεατής, δεν ξέρεις πότε συμβαίνει αυτό που βλέπεις. Δεν χρειάζεται να σκεφτείς τη λογική, αρκεί να ακολουθείς τα συναισθήματα των χαρακτήρων. Τα συναισθήματά τους είναι οικεία και μπορεί εύκολα να ταυτιστεί κάποιος. Αυτό το παιχνίδι που κάνει με το χρόνο, αγνοεί τη λογική για να επικεντρωθεί στο τι συμβαίνει με τους ανθρώπους.
Άλμα Πόιστι: Η μουσική, επίσης, είναι από άλλη εποχή κι αυτό συμβάλλει στην ατμόσφαιρα του να μην ξέρεις σε ποιο χρονικό σημείο είσαι. Υπάρχει και το συγκρότημα στην ταινία που είναι το αληθινό ποπ δίδυμο Maustetytöt της Φινλανδίας. Το όνομά τους σημαίνει Spice Girls στα αγγλικά [γέλια]. Γράφουν φανταστική μουσική, μπορείτε να τη βρείτε στο Spotify. Όσο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, υπάρχει στο παρασκήνιο της ταινίας. Ο Άκι είπε ότι θα ήταν αδύνατο να κάνει μια ταινία χωρίς να αναφέρεται στον πόλεμο. Σαν σκηνοθέτης, έχει ευθύνη να φτιάξει μια χρονοκάψουλα, να είναι μάρτυρας έτσι ώστε ο κόσμος που θα παρακολουθήσει την ταινία στο μέλλον να ξέρει τι συνέβαινε. Αλλά είναι και μια υπενθύμιση του πόσο εύθραυστη είναι η ζωή… έχουμε μόνο μια ευκαιρία να τη ζήσουμε, οπότε τι θα την κάνουμε; Οι δύο ήρωες πρέπει να πάρουν τη ζωή τους στα σοβαρά και, όταν ερωτευτούν, θα πάρουν το ρίσκο; Τους τρομοκρατεί η ιδέα, αλλά πρέπει πάντα να θυμάσαι πόσο εύθραυστη είναι η ζωή.
Ο σκύλος, ο Τσάπλιν, είναι στ’ αλήθεια του Καουρισμάκι;
Άλμα Πόιστι: Ναι.
Πώς τη λένε στην πραγματικότητα και πώς ήταν να δουλεύετε μαζί της;
Άλμα Πόιστι: Τη λένε Άλμα και είναι από την Πορτογαλία. Εδώ κάνει το ντεμπούτο της στο σινεμά. Μας κατέπληξε όλους, έχει τεράστιο ταλέντο. Έχει αίσθηση του ρυθμού. Έκανε κάποιες ανεξάρτητες επιλογές που μας εξέπληξαν. Ίσως βοηθάει να έχεις καλλιτεχνική ελευθερία, όταν είσαι του σκηνοθέτη! Είχε, όμως, φοβερή πειθαρχία, τη σέβομαι πολύ.