Categories: ΒΙΒΛΙΟ

Μπορεί ένας μαύρος να μην είναι μαύρος στη σύγχρονη Αμερική;

Ο ήρωάς μας είναι Αφροαμερικανός συγγραφέας και πανεπιστημιακός. Η ζωή του και η θεματολογία των βιβλίων του απέχει παρασάγγας από αυτό που η αμερικάνικη κοινωνία θεωρεί ότι είναι η ζωή ενός μαύρου και δη συγγραφέα: τον απασχολουν οι αρχαίοι Τραγικοί, μπλέκεται σε ασήμαντες διαφωνίες με συναδέλφους για τη σημασία της πρωτοπορίας στην τέχνη και κανένας εκδότης δεν ενδιαφέρεται για το νέο βιβλίο του, καθώς «δεν γράφει σαν μαύρος».
Μια αναπάντεχη εξέλιξη τον αναγκάζει να επιστρέψει στο πατρικό του, για να φροντίζει την ηλικιωμένη μητέρα που εμφανίζει τα πρώτα συμπτώματα του Αλτσχάϊμερ. Η οικονομική στενότητά που φέρνουν οι νέες υποχρεώσεις του, τον εξωθεί σε μια απονενοημένη κίνηση: γράφει – με ψευδώνυμο – ένα σύντομο βιβλίο που παρωδεί τα βιβλία σύγχρονων, πολύ επιτυχημένων μαύρων συγγραφέων, για να δείξει πόσο έξω από τη πραγματικότητά είναι όλη αυτή η λογοτεχνία.
Όμως, η παρωδία του γίνεται δεκτή με διθυράμβους, εκδότες του προσφέρουν τεράστια ποσά για τα δικαιώματα, η κριτική τον αποθεώνει, τον αναζητούν τηλεοπτικά δίκτυα για να παρουσιάσουν αυτή τη «νέα φωνή της μαύρης Αμερικής». Ο ήρωάς μας βρίσκεται μπροστά στο δίλημμα του να αποκαλύψει το κόλπο του, αποδεικνύοντας έτσι τον στρεβλό τρόπο που λειτουργεί η βιομηχανία του βιβλίου ή να αποδεχθεί την επιτυχία που τόσα χρόνια του διέφευγε.  

Παράλληλα με αυτή την περιπέτεια που αλλάζει το παρόν και το μέλλον του ήρωά μας, αλλάζει και η οπτική στο το παρελθόν του, καθώς ανακαλύπτει την κρυφή ζωή του αυτόχειρα πατέρα του, ενώ βιώνει την φθορά της υγείας της μητέρας του και την κατάρρευση της καθημερινότητας του «πετυχημένου» αδερφού του. Η καταγραφή αυτής της διαδικασίας γίνεται σχεδόν λυρικά, σαν τα γεγονότα να μην έχουν το βάρος που πραγματικά έχουν.

Το «Σβήσιμο» αποτυπώνει τα στερεότυπα και τον ρατσισμό της Αμερικανικής κοινωνίας, στηλιτεύει τους μηχανισμούς που δημιουργούν τα best-sellers (βλ. τα book clubs εκπομπών όπως της Όπρα), τους λογοτεχνικούς κύκλους, την κριτική και τα λογοτεχνικά βραβεία (όλοι θέλουν να βραβεύσουν συνεργάτες τους, κλπ.). Ο Έβερεττ, σε αυτό το αρκούντως αυτοαναφορικό κείμενο, σατιρίζει ακόμα και τον εαυτό του (βλ. ομοιότητες με τη βιβλιογραφία του), αναγνωρίζοντας την ματαιότητα του συγγραφέα που θέλει να αλλάξει το κοινό αντί να προσαρμοστεί ο ίδιος. 


Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

Σταύρος Στριλιγκάς

Share
Published by
Σταύρος Στριλιγκάς