Κάτι συμβαίνει στο ιστορικό ξενοδοχείο Esperia Palace. Πέμπτη μεσημέρι και το άλλοτε εγκαταλελειμμένο κτήριο σφύζει από κόσμο. Κάποιοι από αυτούς που περιφέρονται στους αναδιαμορφωμένους χώρους του δεν μοιάζουν με απλούς επισκέπτες, αλλά φέρνουν πιο πολύ στους οιωνεί κατοίκους ενός νεοελληνικού Mad Max. Η 6η Biennale της Αθήνας – ΑΝΤΙ είναι έτοιμη να ανοίξει τις πόρτες της.
Παροπλισμένα κομμάτια αεροπλάνων αποκτούν δεύτερη ζωή ως τοτέμ του βιομηχανισμού μοντερνισμού, εκθέτοντας τη λανθασμένη μεταφυσική μας πίστη στην επ’άπειρον αντοχή. Memory Games, Μιχαήλ Πυργέλης.
Μασκοφόρα γκρουπούσκουλα με στολές που ενίοτε παραπέμπουν στην Κου Κλουξ Κλαν, αλλά φέρουν πάνω τους τα παραφερνάλια του νεοελληνικού εθνικισμού έρχονται από ένα απροσδιόριστο δυστοπικό μέλλον, βγαλμένο από το εθνικό φαντασιακό. Στον πρώτο όροφο, το κίνημα της υπεροχής του γερμανικού μήλου («Είναι το καλύτερο φρούτο από όλα.») βγάζει λόγο.
Σ’ ένα από τα παλιά δωμάτια του ξενοδοχείου, ο Ντόναλντ Τραμπ επαναπροσδιορίζεται ως Decent Don – μία αποσυντονιστική και ανησυχητική sitcom εκδοχή του προέδρου. Οι διάδρομοι παραπέμπουν στη «Λάμψη» του Κιούμπρικ. Κάπου ακούγεται ο Τζακ Νίκολσον να κοπανάει μανιωδώς την πόρτα του δωματίου με ένα τσεκούρι.
Εθνοφουτουριστικό Mad Max. Cargo, Πάνος Σκλαβενίτης.
Ο νεοελληνικός εθνικισμός συμπυκνώνεται ιδεολογικά από τη συμπόρευση της μυθολογίας…
…με τη βυζαντινή εικονογραφία.
Το Κίνημα του Γερμανικού Μήλου ετοιμάζεται να εκφέρει το πολιτικό του πρόγραμμα. Front Deutscher Äpfel.
Το οποίο περιλαμβάνει την προστασία της καθαρότητας του αγνού γερμανικού μήλου και την απέλαση όλων των εξωτικών φρούτων.
Esperia Palace όπως λέμε Stanley Hotel.
Η χαρά και ο φόβος συναντιούνται. Cinema of Joy, Carsten Höller.
Η 6η Biennale της Αθήνας είναι αφιερωμένη στον Ζακ Κωστόπουλο/Zackie Oh, μία εμβληματική φιγούρα της νέας ελληνικής drag σκηνής αλλά και βετεράνο της Biennale. Υπό την επιμέλεια των Stefanie Hessler, Κωστή Σταφυλάκη και Poka-Yio, η έκτη στρέφει το βλέμμα προς μια ποικιλία στάσεων αντίθεσης, μη συμμόρφωσης και οριακότητας.
Απορρίπτει την κριτική αποστασιοποίηση και τους διδακτισμούς και την υπεροψία της υψιπετούς υψηλής τέχνης και μας εισάγει στα αντιφατικά συναισθήματα απόλαυσης και δυσφορίας τόσο της εξέγερσης όσο και της αντίδρασης. Το ΑΝΤΙ έρχεται να διερευνήσει την έννοια της εναντίωσης, η οποία παρεισφρέει σε όλες τις αρένες της κοινωνικής ζωής στην εποχή της «μετά-αλήθειας» (post-truth), του εξερεθισμού, του εκφασισμού , της πόλωσης και της παθητικής αποδοχής. Περισσότεροι από 100 διεθνείς καλλιτέχνες, δημιουργοί πολυμέσων και θεωρητικοί δίνουν τη δική τους ερμηνεία.
Το εναλλακτικό μέλλον του design: κρυστάλλινα αξεσουάρ δημιουργημένα από τον ιδρώτα αθλητών και χορευτών. Alice Potts, SWEAT.
Τα τρολ της νορβηγικής λαϊκής παράδοσης αμφιταλαντεύονται μεταξύ ενός προϊστορικού παρελθόντος και ενός μακρινού μέλλοντος. Ancient Baby, Tori Wrånes.
Σε μία χώρα με ελάχιστες υποδομές και ειδικά μετά από μία δεκαετία σαρωτικής οικονομικής κρίσης, η υλοποίηση της Μπιενάλε ήταν ένα μικρό θαύμα, το οποίο πραγματοποιήθηκε με θεία θεσμική παρέμβαση – του Πρόεδρου της Βουλής Νίκου Βούτση για την παραχώρηση της Μπενακείου Βιβλιοθήκης, της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Έφης Αχτσιόγλου για την παραχώρηση του Esperia Palace και του πρώην μεγάρου ΤΣΜΕΔΕ και της Περιφέρειας Αττικής.
Κτήρια της περιοχής του Συντάγματος που στην εποχή τους επιτέλεσαν διαφορετικούς ρόλους στο πλαίσιο του αστικού υφάσματος εμφορούνται με νέα πνοή: ένα ξενοδοχείο, μία δημόσια υπηρεσία, μία βιβλιοθήκη, ένας ασφαλιστικός φορέας. Για χρόνια παρατημένα, ερηπωμένα ή ζωσμένα με σκαλωσιές. Το Esperia Palace, το ΤΤΤ, η Μπενάκειος Βιβλιοθήκη, το πρώην μέγαρο ΤΣΜΕΔΕ. Σύμβολα μίας άλλης Αθήνας, ίσως όχι και τόσο μακρινής. Επιτελούν πια μία νέα λειτουργία. Οι μηχανισμοί της έκθεσης κινητοποιούν τους χώρους της ζωής μας – το γυμναστήριο, το γραφείο, το στούντιο τατουάζ, τα dating apps, την υπηρεσία μετανάστευσης, το εμπορικό κέντρο, το nightclub, την εκκλησία.
Μερικά μέτρα από το Esperia Palace, στους πέντε ορόφους του εμβληματικού ΤΤΤ, όπου κάποτε στεγάζονταν τα κεντρικά γραφεία του ΟΤΕ, στον αριθμό 15 της Σταδίου, η αναλογική συναντά την ψηφιακή εποχή. Το θέατρο σκιών και η αγιογραφία ανακατεύονται με τα memes, τα ready-mades και τις πολιτικές της ταυτότητας.
Οι φημισμένες φωτεινές επιγραφές της Κωνσταντινούπουλης μας καλούν σε έναν ανεξέλεγκτο καταναλωτισμό. LED Light City Istanbul, Pinar Ögrenci.
Τα είδωλα της ποπ κουλτούρας επανεγγράφονται ως αγιογραφίες. Γιάννης Γίγας Θωμάς.
Μία ειρωνική προσέγγιση των λευκών ειδών και της διακόσμησης των ξενοδοχείων που μεταμορφώνονται σε ενδύματα για μία νεαρή«βιζιτού» που δεν έχει χρήματα για καλή γκαρνταρόμπα. Από την συλλογή Άνοιξη-Καλοκαίρι 2019 του Άγγελου Φρέντζου.
Η φετιχοποίηση και η δαιμονοποίηση του αλμπινισμού αφηγηματοποιούνται στο Τμήμα Πολιτισμού και Κληρονομιάς του φανταστικού Τάγματος της Λευκής Κατσαρίδας. Kackurlackó Order, Λυκούργος Πορφύρης.
ΑΝΤΙ, λοιπόν. Η τέχνη ως αντίθεση, αντίδραση, μη συμμόρφωση, εναντίωση. Αλλά και η αντίδραση κανονικοποιείται και εμπορευματοποιείται όπως αναγνωρίζουν οι επιμελητές της έκθεσης. Οι θεωρίες του neo-management εμφορήθηκαν από την αντικουλτούρα των 60s και 70s, ενώ τα κοινωνικά κινήματα του σήμερα αποστειρώνονται και πωλούνται στο πρόθυμο κοινό. Η εκλογή του Τραμπ, από την άλλη, κατέστη σε μεγάλο βαθμό δυνατή από τις άλλοτε περιθωριακές αντιδραστικές κοινότητες του κυβερνοχώρου.
Μπορεί άραγε αυτό να συμβεί και στον ίδιο τον καλλιτεχνικό θεσμό που με αναστοχαστικότητα τα αναγνωρίζει όλα αυτά; Στο λόμπι του Esperia Palace περιφέρονται καλλιτέχνες, στελέχη του πολιτισμού, δημοσιογράφοι και φωτογράφοι, μέλη της κυβέρνησης. Οι μασκαρεμένοι περφόρμερ του Cargo επιδίδονται σε μία λιτανεία, διασπώντας την ησυχία, τραντάζοντας τους παρευρισκόμενους, οι οποίοι ξεσπούν σε νευρικά γελάκια. Λίγα μέτρα μακριά, δίπλα στην είσοδο, μία άστεγη γυναίκα κοιμάται.