Τελικά τα «αουτσάιντερ» δεν πρέπει να τα αγνοεί κανείς. Η ώρα πλησίαζε, η αγωνία μεγάλωνε και τα στοιχήματα πολλά. 4/1 έδιναν τα γραφεία στοιχήματος στην Άλις Μονρό, αλλά κατάφερε τελικά να κερδίσει το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2013, ενθουσιάζοντας παρά αιφνιδιάζοντας όσους έχουν ήδη διαβάσει τα διηγήματα της. Η 82χρονη συγγραφέας από το Οντάριο του Καναδά είχε μάλιστα δηλώσει πρόσφατα ότι σκοπεύει να σταματήσει να γράφει βιβλία…
Δεν είναι, βέβαια, η πρώτη φορά που της απονέμεται κάποια μεγάλη διάκριση για το λογοτεχνικό της έργο. Τρεις φορές κάτοχος του πιο σημαντικού βραβείου λογοτεχνίας στη χώρα της, το Governor General’s Literary Award, βραβείο Rea για την αφοσίωση της στο διήγημα και το Man Booker International είναι μόνο λίγες από τις τιμές που της έχουν αποδοθεί.
Γι’ αυτό και η είδηση δεν προκάλεσε εντύπωση στον εκδοτικό οίκο Μεταίχμιο που έχει αναλάβει και την έκδοση των δυο βιβλίων της που κυκλοφορούν στα ελληνικά. Πρόκειται για τα διηγήματα Μ’ αγαπάει, δεν μ’ αγαπάει (2003) και Πάρα πολλή ευτυχία (2010). Όπως λέει και η Ντόρα Τσακνάκη από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, η κυκλοφορία των βιβλίων της είναι από μέτρια ως καλή και σίγουρα η νίκη του Νόμπελ Λογοτεχνίας θα τους δώσει μεγάλο κύρος.
Θυμάται ότι όπως και το 2003 όταν ο Τζον Μάξγουελ Κούτσι, πολλά έργα του οποίου έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα από το Μεταίχμιο, κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, έτσι και τώρα δεν υπάρχουν προσδοκίες για μια θεαματική αύξηση στις πωλήσεις, σίγουρα όμως αναμένουν μια μεγαλύτερη ζήτηση. Σκοπεύουν, άλλωστε, ως είθισται, να φτιάξουν καινούρια εξώφυλλα για τα βιβλία της Μονρό όπου θα προστεθούν οι πληροφορίες για το βραβείο Νόμπελ.
Καταφέρνει να μεταφέρει έναν ολόκληρο κόσμο στο κείμενο της και να περιγράψει μια πλήρη ιστορία. Γράφει σαν εντομολόγος και δίνει απίστευτες λεπτομέρειες, όχι όμως λεπτομέρειες κουραστικές αλλά που σε βάζουν μέσα στη ζωή του ήρωα.
Γιατί, όμως, η Άλις Μονρό; Τι είναι αυτό που έκανε τη Σουηδική Ακαδημία να της απονείμει το σπουδαιότερο λογοτεχνικό βραβείο και να απορρίψει άλλες σημαντικές υποψηφιότητες- φαβορί όπως του Χαρούκι Μουρακάμι, της Σβετλάνα Αλεξέγιεβιτς, του Φίλιπ Ρόθ, και του Πέτερ Νάντας; Η Αμάντα Μιχαλοπούλου, συγγραφέας και μια από τους πιο φανατικούς αναγνώστες της Μονρό, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους όλοι πρέπει να διαβάσουμε τα διηγήματα της.
Ενθουσιασμένη και η ίδια για το βραβείο, δηλώνει πως είναι η αγαπημένη της συγγραφέας, γιατί γράφει διηγήματα σαν να γράφει μυθιστόρημα, με απίστευτη ένταση και προσήλωση και αυτό είναι που την ξεχωρίζει. «Μέσα σε 20 με 30 σελίδες καταφέρνει να μεταφέρει έναν ολόκληρο κόσμο στο κείμενο της και να περιγράψει μια πλήρη ιστορία. Γράφει σαν εντομολόγος και δίνει απίστευτες λεπτομέρειες, όχι όμως λεπτομέρειες κουραστικές αλλά που σε βάζουν μέσα στη ζωή του ήρωα. Θυμάμαι σε ένα βιβλίο της, υπάρχει μια σκηνή όπου μια χήρα κάθεται μόνη της στην κουζίνα και ξαφνικά μπαίνει ένας άντρας. Είναι απίστευτο πως από το πένθος ξαφνικά το ενδιαφέρον στρέφεται στον τρόμο, οι μικρές λεπτομέρειες δημιουργούν πραγματικά μια αίσθηση θρίλερ». Μια λοξή ματιά και ένα τρομερό twist- κάπως έτσι προσδιορίζει η κ. Μιχαλοπούλου την ανατροπή που χαρακτηρίζει το έργο της.
Έχοντας διαβάσει όλα τα έργα της, επιμένει ότι η Μονρό είναι αναμφισβήτητα κοντά στον άνθρωπο αφού αγγίζει θέματα καθημερινά που τον απασχολούν, όπως η αγάπη, ο θάνατος, η ζήλεια, οι ανθρώπινες σχέσεις, χωρίς να λείπει βέβαια και ένα κομμάτι που σχετίζεται με το φαντασιακό στοιχείο του σεξ.
Το Dear Life , είναι το τελευταίο βιβλίο που έγραψε η Καναδή συγγραφέας και με αφορμή αυτό η Αμάντα Μιχαλοπούλου συνειδητοποιεί πως είναι δύσκολο να διαβάσει κανείς συνεχόμενα τα κείμενα της Μονρό. Μια παύση είναι απαραίτητη για να καταλάβει πόσο βαθιά στην ίδια του τη ζωή τον έχουν οδηγήσει οι ιστορίες της.
«Είναι εκπληκτική η απόσταση ανάμεσα στον άνθρωπο και το έργο στην περίπτωση της, ανάμεσα στην εικόνα, τη φωτογραφία της και την εμπειρία της. Όταν μεγαλώνει ένας συγγραφέας και μπαίνει στην τρίτη ηλικία, τείνεις να πιστέψεις πως έχει χάσει το χάρισμα, αλλά σίγουρα αυτό δε συμβαίνει με την Μονρό. Όταν βλέπεις μια 82χρονη γυναίκα, περιμένεις συνήθως να είναι ένας κλασσικά συντηρητικός άνθρωπος, στη σκέψη της στο ενδιαφέρον της για τη ζωή, αλλά η Μονρό εντυπωσιάζει με το πόσο βαθιά μπορεί να φτάσει στο πηγάδι της ψυχής μας και να μας συγκλονίσει με τις ιστορίες της».
