Στο Σκοτάδι (Blind) ***1/2**
Νορβηγία, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Eskil Vogt
Πρωταγωνιστούν: Ellen Dorrit Petersen, Henrik Rafaelsen, Vera Vitali
Διάρκεια: 96’
Μια νεαρή γυναίκα ξαφνικά αρχίζει να χάνει την όρασή της. Χωρίς αιτία, χωρίς ιστορικό, χωρίς να είναι έτοιμη. Συνειδητοποιεί πως η ζωή που ήξερε πρόκειται να αλλάξει άρδην και βυθίζεται στις σκέψεις της. Το σύμπαν της αρχίζει να περιστρέφεται γύρω από την κατάσταση της ίδιας, του συζύγου της και δύο άλλων ανθρώπων, άσχετων με το ζευγάρι, τη ζωή των οποίων συγκρίνει με τη δική της, γράφοντας τις σκέψεις της σε ένα λάπτοπ. Εξαιρετικό δείγμα σκηνοθετικής γραφής, με κατάλληλες δόσεις αμφισβήτησης της γραμμής πραγματικού/φανταστικού, ποικιλία σκέψεων που μετουσιώνεται ευφραδώς σε κινηματογραφικές σεκάνς και μια γενναία κεντρική ερμηνεία.
Αν μου ζητούσαν να παραλληλίσω το συγκεκριμένο φιλμ με κάποιες άλλες ταινίες, αυτό θα ήταν το Γκαρσόν του Alex Van Warmerdam αν είχε γραφτεί από τον Alain Resnais και κινηματογραφηθεί από τον Tomas Alfredson (Άσε Το Κακό Να Μπεί). Ο χαοτικός λογοτεχνικός πυρήνας του σεναρίου, βυθισμένος στους εσωτερικούς μονολόγους, τους φόβους, το κοινωνικό σχόλιο, την εξιστόρηση και το μαύρο χιούμορ που δεν προκαλεί γέλια παρά ένα κυνικό χαμόγελο, φωτογραφίζεται με την πάνχλωμη σκίαση της σκανδιναβικής παλέτας. Και στη μέση της ιστορίας, ως αφηγήτρια και θύμα της, μια μοναδική Ellen Dorrit Petersen να χρησιμοποιεί το σώμα της με διαφορετικούς τρόπους για να τονίσει τα συναισθήματα της ηρωίδας της.
Βασικότερο στοιχείο της ταινίας, η αρχικά χαώδης μορφή της. Δε γίνεται εύκολα ξεκάθαρη η σύνδεση μεταξύ των πρωταγωνιστών και για αρκετή ώρα παραμένει ένα αίνιγμα που λύνεται καρέ με καρέ. Μα και στο τέλος, όταν νομίζουμε ότι σε αυτό το εικαστικά έξοχο arthouse δημιούργημα έχουμε καταλάβει τι συμβαίνει, έρχεται το αινιγματικό τελευταίο πλάνο για να μας προβληματίσει για το όριο της αλήθειας, της φαντασίωσης και της ειρωνείας, μα και της ίδιας της ροής του χρόνου. Χαοτικό, μα με βαθύτατη βουτιά στα ενδότερα των ενδοτέρων της σκέψης.
Μια άλλη ανάγνωση, η οποία, μάλιστα δίνει μια διαφορετική ματιά στην ταινία, είναι αυτή της αντιμετώπισης του ίδιου του έργου από το δημιουργό του. Πως ο ίδιος απορροφάται από αυτό, οι λόγοι που καταφεύγει στη δημιουργία, η όσμωσή του με το σύμπαν που δημιουργεί και η αναζήτηση καταφυγίου σε αυτό. Όπως οι χαρακτήρες ψάχνουν καταφύγιο με διάφορους τρόπους σε διαφόρων ειδών πράξεις, έτσι και η φόρμα αναζητά τον καλύτερο τρόπο αυτοπροβολής της. Και τον βρίσκει, με τις σουρεάλ (ενίοτε και σχετικά χιουμοριστικές) εικόνες της, τον κλινικό λευκό φωτισμό, πορνό αποσπάσματα, συμβολική χρήση του κάδρου και της εικόνας (ή της μη εικόνας).
Σε γενικές γραμμές, το ότι δεν πρόκειται να αρέσει σε όλους, πόσο μάλλον να το καταλάβει όλο το κοινό είναι δεδομένο. Μα ακόμα και εσείς που ενδιαφερθήκατε, μην το δείτε σαν μια πρόκληση που αναζητά λύση, μην εστιάσετε εκεί. Δεν είναι ο σκοπός η κατανόηση της πραγματικότητας, μα η εισαγωγή και διερεύνηση ενός σχεδόν υγιούς ανθρωπίνου εγκεφάλου που καλείται να αναδομηθεί. Και έτσι θα παρασυρθείτε και πιο εύκολα στην ambience του. Έκτακτα.
Nymphomaniac Μέρος 1οUncut *****
Δανία, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Lars Von Trier
Πρωταγωνιστούν: Charlotte Gainsbourg, Stellan Skarsgárd, Shia LaBeouf
Διάρκεια: 145’
Για τη Joe και τη νυμφομανία της, την έκλυτη ζωή της και την υποβόσκουσα κατάθλιψή της έχουμε μιλήσει ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν στην Popaganda. Η εξαιρετική ταινία του Lars Von Trier ξαναβρίσκει το δρόμο της στις αίθουσες. Ίδια; Όχι. Αυτή τη φορά, η λεγόμενη director’s cut έκδοση του πρώτου μέρους έρχεται να μας σοκάρει περισσότερο και να εισχωρήσει βαθύτερα στο άρρωστο μα ιδιοφυές όραμα του Trier. Περισσότερο (ή μάλλον πιο λεπτομερές) σεξ, περισσότερη ψυχολογική βία, περισσότεροι διάλογοι. Οι ήδη ορκισμένοι φανς της κομμένης εκδοχής θα χαρούν να ανακαλύψουν τι πραγματικά είχε στο μυαλό του ο Δανός auteur και να μπουν σε μια νοσηρή εκδοχή του «κύκλωσε τις διαφορές». Οι υπόλοιποι ή θα ξαναμιλήσουν περί «σοκ για το σοκ» ή θα ανακαλύψουν εκ νέου τα προτερήματα της. Μια φορά «ταινία της εβδομάδας» ήταν αρκετή, θα ήταν ανέντιμο να ξανακατακτήσει αυτή τη θέση. Όχι επειδή κατά βάθος δεν είναι, μα ας βλέπουμε και τι υπάρχει γύρω απ’ αυτήν.
Φίλοι Ή Κάτι Παραπάνω; (What If…) *****
Καναδάς, Ιρλανδία, 2013, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Michael Dowse
Πρωταγωνιστούν: Daniel Radcliffe, Zoe Kazan, Adam Driver
Διάρκεια: 98’
Ο Wallace προσπαθεί να συνέλθει από την ήττα που «έφαγε» με την πρώην του. Μετά από ένα χρόνο αποφασίζει να κάνει την επόμενη κίνηση και να ξαναβγεί στον κόσμο. Γνωρίζει τη Chantry, μια ενδιαφέρουσα, ερωτεύσιμη κοπέλα, η οποία παρά τα όποια θετικά της είναι σε δεσμό. Οι δυό τους δέχονται να παραμείνουν φίλοι, μα όσο περνά ο καιρός και οι περιστάσεις αλλάζουν, τα συναισθήματα του ενός για τον άλλον αρχίζουν να εκδηλώνονται όλο και πιο έντονα. Θα ξεπεράσουν ποτέ το όρια που οι ίδιοι έθεσαν; Σε όσους έχει λείψει μια ρομαντική κομεντί με απλό, σχεδόν «γυμνό» γράψιμο, ευφυείς διαλόγους, συμπαθέστατους χαρακτήρες και ύπουλες tearjerker στιγμές, μην το σκεφτείτε δεύτερη φορά. Θα σας αποζημιώσει με το παραπάνω.
Dracula Untold *****
ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Gary Shore
Πρωταγωνιστούν: Luke Evans, Dominic Cooper, Sarah Gadon
Διάρκεια: 92’
Πριν ο Βλαντ ο Παλουκωτής γίνει ο «κύριος με τη μπέρτα και τα μυτερά δόντια» που η ποπ κουλτούρα μνημονεύει, τι είχε συμβεί στη ζωή του; Τι τον ώθησε να μετατραπεί σε αυτό το αιμοδιψές πλάσμα; Ο σουλτάνος του ζητά παιδιά για το στράτευμά του, αυτός καλείται να αποφασίσει ανάμεσα στην παράδοση των δυνάμεών του ή την προστασία των κεκτημένων του με τη στροφή στις σκοτεινές δυνάμεις. Ενδιαφέρουσα και γεμάτη δράση εξιστόρηση του πρότερου βίου μιας δημοφιλούς φιγούρας των Tεχνών, ειπωμένη με μπρίο από έναν πρωτοεμφανιζόμενο Gary Shore. Πολύ καλή επιλογή για κινηματογραφική έξοδο «δράσης».
Ο Φύλακας Της Μνήμης (The Giver) *****
ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Phillip Noyce
Πρωταγωνιστούν: Brenton Thwaites, Jeff Bridges, Taylor Swift
Διάρκεια: 97’
Σε μια ασπρόμαυρη κοινωνία, οργουελικής υφής, λιτότητας και λογοκρισίας, ο νεαρός Jonas περνά στην ενηλικίωση και αναλαμβάνει το ρόλο του Φύλακα της Μνήμης. Με τη βοήθεια του δασκάλου του, ανακαλύπτει όλο το άγνωστο, προκατακλυσμιαίο παρελθόν της ανθρωπότητας και γίνεται ένας ενθουσιώδης συναισθηματικός νεαρός, εγείροντας τις υποψίες της αυστηρής ηγεσίας. Αν κανείς το δει σαν ένα μεγάλο βίντεοκλίπ που οι όμορφες μα άνευ ιδιαίτερου βάρους εικόνες συνοδεύουν την κατά πολύ ανώτερη μουσική του Marco Beltrami, θα βγει κερδισμένος. Οι ξύλινες, γραφικές ερμηνείες των ανθρώπων που φέρνουν σε ανδροειδή (με κορυφαίο τον μεστό Jeff Bridges και τον ορισμό του απαίσιου να βρίσκεται στην αισχρή ερμηνεία της Taylor Swift), η διαρκής σοβαροφάνεια και έλλειψη εμβάθυνσης, όπως και το παιχνίδι ασπρόμαυρο/έγχρωμο που θέλει να προσομοιάσει το Pleasantville μα παραμένει κενό και τυπικό, δεν σώζουν την παρτίδα. Συμπαθές, μα αν θέλετε post apocalyptic ρεσιτάλ σκηνοθεσίας με τετριμμένο σενάριο (το εκ διαμέτρου αντίθετο της συγκεκριμένης ταινίας δηλαδή), ξαναδείτε το Snowpiercer. Μια καλή ιδέα με αίσθηση λυρικού Πανοράματος που δεν εκμεταλλεύτηκε καταλλήλως.
Ένα Γενναίο Ψέμα (The Good Lie) *****
Κένυα, Ινδία, ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Philippe Falardeau
Πρωταγωνιστούν: Reese Witherspoon, Arnold Oceng, Ger Duany
Διάρκεια: 110’
Μια ομάδα Σουδανών προσφύγων περνά τα πάνδεινα για να ξεφύγει από την επικίνδυνη κοινωνία που ζει. Προορισμός της, η Αμερική, η χώρα στην οποία ο καθένας μπορεί να ξεκινήσει από το μηδέν και να ορθοποδήσει. Βοηθός τους στη διαδικασία επαναπροσαρμογής τους, η καλοσυνάτη Carrie. God Bless America που μια ζωή σώζει τους φτωχούς και καταπονημένους του τρίτου κόσμου με γλυκόπικρη σκηνοθεσία, χωρίς να δείχνει ποτέ το πραγματικό σκληρό πρόσωπο της κοινωνίας και όντας υπέρ το δέον διδακτιστική. Υποθέτω καταλαβαίνετε πως είμαι ειρωνικός, έτσι;