Με το σύνθημα «σινεμά με κάθε τρόπο» ξεκινάει στις 5 Νοεμβρίου το 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης – και στην παρούσα χρονική στιγμή, με την πόλη σε καθολικό lockdown λόγω της πανδημίας, ο τρόπος αυτός είναι η διαδικτυακή πλατφόρμα του φεστιβάλ online.filmfestival.gr, στην οποία έχει μεταφερθεί ολόκληρη σχεδόν η φετινή διοργάνωση.
Το κοινό σε όλη την Ελλάδα θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει 177 ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, ανάμεσά τους πρεμιέρες του ελληνικού σινεμά, spotlights κι αφιερώματα (σε πειραματικές ταινίες, στο νέο βαλκανικό σινεμά, στην επιστημονική φαντασία, στη νορβηγίδα φεμινίστρια σκηνοθέτη Άνια Μπρέιεν, στην Τσέχα Βέρα Χιτίλοβα), νεανικές προβολές και μερικά από τα καλύτερα φετινά δείγματα του παγκόσμιου σινεμά, που μπορεί να έχει μπει σε οικονομικές και υπαρξιακές περιπέτειες, αλλά παραμένει πραγματικά πλούσιο σε ανακαλύψεις.
Δυστυχώς, λόγω της εξ’ολοκλήρου ψηφιακής διεξαγωγής του φεστιβάλ, οι θεατές δεν θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν σημαντικούς τίτλους που είχαν προηγουμένως συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα, όπως το μικρού μήκους Η Ανθρώπινη Φωνή του Πέδρο Αλμοδόβαρ, το αγαπημένο μας indie Ποτέ, Σπάνια, Καμιά Φορά, Πάντα και η quirky επιστροφή της Μιράντα Τζουλάι στο Kajilionnaire.
Ωστόσο, δεν είμαστε εδώ για να κάνουμε την Negative Nancy, αλλά για να σας βοηθήσουμε να επιλέξετε από το μεγάλο αριθμό ταινιών που προσφέρονται για κατ οίκον παρακολούθηση, με τις παρακάτω προτάσεις μας.
Ένας νεαρός φυλακισμένος στην πιο άγρια φυλακή της Ακτής Ελεφαντοστού πρέπει να περάσει ολόκληρη τη νύχτα αφηγούμενος μια ιστορία αν θέλει να επιβιώσει. Υπό το φως ενός ματωμένου φεγγαριού, ο σκηνοθέτης Φιλίπ Λακότ ξετυλίγει μύθους της μαύρης ηπείρου και εξερευνά την αρρενωπότητα σε μια ταινία-παραισθησιογόνο, που αποτελεί την επίσημη υποβολή της χώρας στη διεθνή (πρώην ξενόγλωσση) κατηγορία στα επόμενα Όσκαρ.
Η ανθρωπότητα έχει ενοικιάσει κοντέινερ στην κορυφή του Έβερεστ και έχει τοποθετήσει εκεί τα στάνταρ της για ένα biopic για τον Ντέιβιντ Μπόουι. Η απόπειρα του Stardust, της βιογραφικής ταινίας με το σλόγκαν “David before Bowie” και το φολκ μουσικό και συμπρωταγωνιστή του πρόσφατου Έμμα., Τζόνι Φλιν, στο ρόλο του Μπόουι να τα αγγίξει δεν θα είναι εύκολη, ειδικά εφόσον δεν έχει τις ευλογίες της οικογένειας του Υπέρτατου και δεν της επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει ούτε μισό τραγούδι του. Ωστόσο, οποιοδήποτε project που μυρίζει Μπόουι προκαλεί αναπόφευκτα περιέργεια. Η ταινία παρακολουθεί την πρώτη περιοδεία του στην Αμερική με το The Man Who Sold The World και τις ρίζες της δημιουργίας της περσόνας του Ziggy Stardust. Καλή τύχη σε όλες τις πλευρές.
«Πού να έχει χαθεί ο νεαρός από το Σχεδόν Διάσημοι;», δεν αναρωτήθηκε ποτέ, κανείς. Και όμως, σε αυτό το βραβευμένο στο Φεστιβάλ της Τραϊμπέκα θρίλερ, ο Πάτρικ Φούτζιτ κρατά τον πρωταγωνιστικό ρόλο μετά από καιρό (είχε εμφανιστεί στο Κορίτσι που Εξαφανίστηκε και τον Πρώτο Άνθρωπο) και μαζί με την Ίνγκριντ Σόφι Σραμ υποδύονται δύο αδέλφια που δεσμεύονται να φροντίσουν τον άρρωστο αδελφό τους (Όουεν Κάμπελ) που διψά, κυριολεκτικά, για αίμα. Ένα κλειστοφοβικό ντεμπούτο από τον Τζόναθαν Κουάρτας που δίνει δραματική, οικογενειακή υπόσταση σε μια ιστορία με βαμπίρ και προτείνει μια διαφορετική ανάγνωση σε ένα χιλιοπαιγμένο είδος.
© Fot Jaroslaw Sosinski / LAVA FILM, FILM
Winter is not coming στη φετινή υποβολή της Πολωνίας στα ερχόμενα Όσκαρ, όπου ένας μασέρ που μπορεί και να έχει μαγικά δάχτυλα αναστατώνει τους εύπορους πελάτες ενός πολυτελούς συγκροτήματος κατοικιών. Ο Ζένια (Άλεκ Ούτγκοφ) είναι επιζών του Τσέρνομπιλ και μοιάζει να μπορεί να θεραπεύσει τους κατοίκους από το άγχος και τη στενοχώρια τους. Οι σκηνοθέτες Μαλγκορζάτα Σουμόφσκα και Μικάλ Ένγκλερτ είναι γενναιόδωροι στους οπτικούς συμβολισμούς και τους υπαινιγμούς, φτιάχνοντας ένα παζλ για μια ολόκληρη κουλτούρα και το οικονομικό σύστημα που την καθορίζει.
Η θεματική του φετινού Διεθνούς Διαγωνιστικού είναι, σύμφωνα με το φεστιβάλ, η Οικειότητα, Μια Σύγχρονη Τυραννία, εμπνευσμένη από το βιβλίο του αμερικανού κοινωνιολόγου Ρίτσαρντ Σέννετ “Η τυραννία της οικειότητας”. Ανάμεσα στις τρεις ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν είναι και το μεγάλου μήκους ντεμπούτο της video artist Τζάνις Ραφαηλίδου, Kala Azar, για την τελετουργική επαγγελματική ρουτίνα ενός ζευγαριού αποτεφρωτών πτωμάτων ζώων (Πηνελόπη Τσιλίκα και Δημήτρης Λάλος) και το πώς αυτή διαταράσσεται εξαιτίας ενός ατυχήματος που προκαλούν οι ίδιοι. Η σκηνοθέτης δημιουργεί ένα μετα-αποκαλυπτικό τοπίο καθώς αποκαλύπτει το νήμα που συνδέει το φυσικό με το αστικό περιβάλλον.
Δημήτρης Λάλος κι εδώ, αυτή τη φορά με συμπρωταγωνίστρια την Γιώτα Αργυροπούλου σε ένα domestic drama με ίχνη θρίλερ, από το σκηνοθέτη του Luton, Μιχάλη Κωνσταντάτο. Υποδύονται ένα ζευγάρι που αποδρά προσωρινά μαζί με το γιο του από την πρωτεύουσα σε μια επαρχιακή πόλη και βλέπει σταδιακά τη ζωή που νόμιζε ότι είχε να καταρρέει. Ο Κωνσταντάτος τεντώνει τα όρια της αλήθειας και της πραγματικότητας εξερευνώντας τα άδυτα του γάμου. Στην ταινία εμφανίζονται, επίσης, οι Κατερίνα Διδασκάλου, Αλέξανδρος Καραμούζης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Θάλεια Παπακώστα και Δημήτρης Καταλειφός.
Έχουμε κάνει αρκετό teasing για τα Μήλα του Χρήστου Νίκου με αφορμή τα φεστιβαλικά του ταξίδια σε Βενετία και Τορόντο και τώρα το ελληνικό κοινό έχει επιτέλους την ευκαιρία να διαπιστώσει αν το buzz που έχει χτίσει η ταινία στο διεθνές κύκλωμα ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. (Αφήστε που μόλις ανακοινώθηκε ότι θα είναι και η ελληνική ταινία που θα διεκδικήσει μια θέση στις ξενόγλωσσες υποψηφιότητες των Όσκαρ 2021.) Ο Άρης Σερβετάλης υποδύεται έναν άντρα που πάσχει από ξαφνική αμνησία και προσπαθεί να ξαναχτίσει τη ζωή του στη σκιά ενός μυστηριώδους γεγονότος που τον ακολουθεί σαν θολό σύννεφο. Η ταινία βραβεύτηκε πρόσφατα για το σενάριό της, από τον Νίκου και τον Σταύρο Ράπτη, στο φεστιβάλ του Σικάγο.
H πρώτη, και δυστυχώς η τελευταία, ταινία του ισλανδού συνθέτη Γιόχαν Γιόχανσον, υποψήφιου για Όσκαρ για το Sicario και τη Θεωρία των Πάντων, με τη φωνή της Τίλντα Σουίντον να αφηγείται τις σκέψεις του για το μέλλον της ανθρωπότητας, δύο δισεκατομμύρια χρόνια από την εποχή μας. Μια κινηματογραφική νουβέλλα ή οπτικοποιημένο ποίημα για την Ιστορία, τη φύση, την πρόοδο και το άγνωστο από ένα ταλαντούχο ανήσυχο πνεύμα που έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Η ταινία, που προβλήθηκε στο φετινό φεστιβάλ Βερολίνου, βασίζεται στο βιβλίο Last and First Men που εξέδωσε ο βρετανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Γουίλιαμ Όλαφ (όχι ο χιονάνθρωπος) Στέιπλντον το 1930.
Ένας άντρας (Λι Κανγκ Σενγκ) που ταλαιπωρείται από πόνο και θεραπείες για τη χρόνια πάθησή του συναντά κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής του στο Χονγκ Κονγκ ένα νεαρό μετανάστη από το Λάος (Ανονγκ Χουνγκεουάνγκσι). Η συνεύρεσή τους σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου θα τους μείνει αξέχαστη και θα ενώνονται για πάντα από τη μελωδία από τα Φώτα της Ράμπας του Τσάρλι Τσάπλιν στην 11η ταινία του σπουδαίου ταϊβανέζου σκηνοθέτη Τσάι Μινγκ Λιανγκ, που κέρδισε το Teddy Jury Award στη φετινή Μπερλινάλε.
Όπως ίσως έχετε καταλάβει, το φετινό ΦΚΘ είναι ο ιδανικός τρόπος να δείτε τις επίσημες διεθνείς υποβολές για τα Όσκαρ του 2021 – η Ιαπωνία στέλνει τη νέα ταινία της Ναόμι Καγουάσε, που φέρει ήδη την «σφραγίδα ποιότητας» των ανεκπλήρωτων φετινών Καννών. Η κινηματογραφική μεταφορά της εκδοτικής επιτυχίας της Μιζούκι Τσουτζιμούρα περιεργάζεται το φλέγον θέμα της υιοθεσίας από την πλευρά ενός μεσήλικου ζευγαριού με έναν υιοθετημένο γιο και την παράλληλη ιστορία μιας βιολογικής μητέρας που προσπαθεί να πάρει πίσω το παιδί της. Η σκηνοθέτης, που είναι και η ίδια υιοθετημένη, παίζει με τα όρια ανάμεσα στη μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ, χρησιμοποιώντας στην ταινία άτομα στα οποία μίλησε κατά τη διάρκεια της έρευνάς της, Κλόε Τζάο-style.
Μια από τις πολυσυζητημένες ταινίες τρόμου της χρονιάς, το ντεμπούτο της Νάταλι Έρικα Τζέιμς αναμετράται με έναν διαφορετικό αλλά καθημερινό τρόμο: την άνοια. Τρεις γενιές γυναικών κάτω από την ίδια στέγη αντιμετωπίζουν την εφιαλτική ασθένεια της γιαγιάς, που προηγουμένως είχε εξαφανιστεί και επανεμφανίστηκε λερωμένη, αποπροσανατολισμένη και με μια ανησυχητική μελανιά στην πλάτη. Η ταινία βασίζεται σε προσωπικές εμπειρίες των συντελεστών της και γι’αυτό χειρίζεται το λεπτό ζήτημα με ευαισθησία και κατανόηση, πέρα από τις παραδοσιακές (και πολύ αποτελεσματικές) μεθόδους ενός θρίλερ. Αν βρήκατε soft το Hereditary, αυτή η ταινία μπορεί να είναι για εσάς.
Η ζωή ενός αυτάρεσκου νεαρού αναστατώνεται όταν μαθαίνει την αλήθεια για τη βιολογική μητέρα του – και το ότι έχει ένα δίδυμο, εξίσου όμορφο με εκείνον αδερφό, τον οποίο και αποφασίζει να βρει, μαζί με το μυστικό της οικογένειας. Ανάμεσα στο camp revenge movie και την πορνογραφία, η μορφή του καναδικού queer cinema, Μπρους ΛεΜπρους, επιστρέφει με μια βλάσφημη κωμωδία που περιλαμβάνει αιμομικτικά δίδυμα (twincest!), αγέραστες μάγισσες, έναν αρρωστημένο παπά και πάσης φύσεως σεξουαλικά φετίχ για γερά στομάχια.
Μόνο 3 ώρες και 20 λεπτά διαρκεί το αριστοκρατικό δείπνο στο οποίο μας προσκαλεί ο Κρίστι Πουίου στη νέα του μπουνιουελικής αύρας ταινία, που διαδραματίζεται σε μια έπαυλη στην Τρανσυλβανία του 19ου αιώνα. Φιλοσοφικές συζητήσεις, υπαρξιακοί και ηθικοί διαξιφισμοί, ένα “cameo” από τον Αντίχριστο – ακριβώς σαν τα δικά μας πάρτι, δηλαδή. Μόνη διαφορά ότι δεν κερδίσαμε βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Βερολίνου για τον κόπο μας.
Αν σκεφτήκατε ποτέ «ωραίο τo Derry Girls, αλλά θα ήθελα να ήταν δράμα», πρώτον τι έχετε πάθει και δεύτερον βάλτε στη λίστα σας το ντεμπούτο της Κάθι Μπρέιντι για το κοινό τραύμα δύο αδερφών στην Βόρεια Ιρλανδία που αντηχεί εκείνο μιας ολόκληρης χώρας. Η ταινία τοποθετείται σε πλαίσιο πολιτικό και προσωπικό, ταυτόχρονα, ενώ τραγικό υστερόγραφο αποτελεί ο θάνατος μιας εκ των δύο πρωταγωνιστριών, της Νίκα ΜακΓκίγκαν, από καρκίνο λίγο μετά το τέλος των γυρισμάτων το 2019.
Bonus:
«Κρυμμένη» στο ανεξάντλητο πρόγραμμα είναι και η μικρού μήκους του Πίτερ Στρίκλαντ, δημιουργού του The Duke Of Burgundy και του In Fabric, που για άλλη μια φορά γαργαλάει τις αισθήσεις παρασύροντάς μας στην τελετουργία μιας ASMR performer και των διαδικτυακών θεατών της.