Φωτο: Εύη Φυλακτού
«Με το να κάνεις μια επανάσταση και να βγεις από έναν ζυγό, δεν έχεις κάμει κάτι – το να μην ξαναεμπέσεις σε ζυγό είναι η πραγματική επανάσταση»
Γ. Σκαρίμπας
Θα μπορούσαν να είναι ένα αυθεντικό γκραντζ συγκρότημα, όπως υπήρξαν οι Pearl Jam, να έχουν πλήθος οργισμένα παιδιά να τους ζητωκραυγάζουν, να γίνουν σταρ του εναλλακτικού συστήματος, όπως οι Red Hot Chili Peppers, αν ήθελαν, τόσο καλοί που είναι. Αλλά αυτοί διαλέγουν να μιλήσουν -στη γλώσσα και την εμπειρία του τότε-, μέσα από κείμενα των εθνοσυνελεύσεων, μέσα από τα απομνημονεύματα των οπλαρχηγών της επανάστασης, τα χρονικά του Μεσολογγίου και την επίσημη αλληλογραφία των Μεγάλων και των μικρών Δυνάμεων, για το ‘21, να μπουν βαθιά μέσα στη ρίζα του ρομαντισμού, του εθνικού, του ατομικού, αλλά, κυρίως, του σημερινού, ως ένα ποτάμι ορμής, εκεί όπου κατοικεί ο στίχος «Να θυμάσαι καρδιά μου».
Σε μια περίοδο που όλοι μιλάνε για την ελπίδα που έχει χαθεί στον όλεθρο, τρεις νέοι δημιουργοί προσφέρουν ένα ρεσιτάλ ελπίδας, ανεβαίνουν στη σκηνή για να μιλήσουν για την πατρίδα. Μπάσο (Τάκης Βαρελλάς) και ντραμς (Βασίλης Γιασλακιώτης), σε μια μίνιμαλ σκηνική συνθήκη ροκ ορατορίου, με τη μουσική να αναβαπτίζει το νόημα, και αυτά τα υπέροχα αδόμενα, σπαρακτικά ερμηνευμένα «όχι» του Άρη Μπινιάρη, να δονούν τις αισθήσεις, να κατασπαράζουν τις αντιστάσεις του θεατή, να τον οδηγούν σε μια πρωτοφανή μέθεξη. Μπορεί να το ‘χει το όνομα: Άρης, πως ο θεός του πολέμου, ρωμαλέος, ατρόμητος και τολμηρός, ή, όπως ο άλλος Άρης, ο Ρέτσος, ο τροβαδούρος για δεκαετίες της τραγωδίας μας και τώρα αυτός ο Άρης: ένας ερμηνευτής που καίγεται στη σκηνή, έχει δοκιμάσει κάθε ανάσα, κάθε κίνηση, κάθε μέτρημα της λέξης, κάθε προσωδία της αρχαίας μας ρίζας, κάθε συναίσθημα που παράγει το σπαρακτικό σώμα του ερμηνευτή, κάθε αρρενωπή δύναμη, που συνοδεύει τη διάνοια, και κάνει την εμπειρία ροκ.
Φωτο: Γιώργος Βιτσαρόπουλος
Φανταστείτε τώρα αυτή η παράσταση να παίζεται, αντί των Εθνικών Εορτών, στα σχολεία μας. Φανταστείτε αυτήν τη νέα ομάδα, με το πυκνό σύγχρονό της ήχο, με την εφηβική της ορμή και τον αρσενικό της αφηγηματικό παλμό να μίλαγε για την πατρίδα, εδώ, τώρα. Μακριά από την επίσημη εθνική αφήγηση, χωρίς τα τοπωνύμια, τα ονόματα των επιφανών και των ηρώων, χωρίς αιτίες, φταιξίματα και ωραιοποιημένες μάχες, χωρίς τα ηχηρά διδάγματα… αλλά κοντά στο μόχθο των ανθρώπων, στο παρόν της επιλογής να δράσεις, εκεί που μπορούμε να αποκτήσουμε σχέση με την προοπτική αυτών των ανθρώπων. Ανθρώπων σαν εμάς. Φανταστείτε το νέο μας πολίτη (αν θεωρείτε ότι ο παλιός δεν έχει πια ελπίδα αλλά μόνο απόγνωση), να μένει σε αυτή τη χώρα τελικά -ξέρω ότι δύσκολα θα γίνει, η ωδή στην ελευθερία είναι ένα δύσκολο άκουσμα- γιατί ακούει τέτοια λόγια από τη σκηνή:
«Να θυμάσαι καρδιά μου. Να θυμάσαι.
Μια χώρα κατασπαραγμένη, κατακερματισμένη, όπου οι άπλυστοι άνθρωποι είναι χωρίς χαλινόν, όπου όλος ο κόσμος ευρίσκεται εις στεναχωρίαν, όπου καμία κατάστασις, δεν είναι ασφαλής, καμία ιδέα, καμία υπόληψις απείραχτος και όπου κανείς δεν κατοικεί το συνηθισμένον οίκημά του.
Να θυμάσαι καρδιά μου. Να θυμάσαι.
Ένα λαό κατασπαραγμένον, κατακερματισμένον, όπου χωρίς καμίαν βοήθεια, με μόνα τα όπλα, με μόνα τα ισχυρά και ανίκητα όπλα, αποπειράθηκε να καταθραύσει τον δυνάστην, να καταθραύσει των βαρβάρων τα φρούρια, να καταθραύσει τα πλήθη των ανάνδρων.
Να θυμάσαι καρδιά μου. Να θυμάσαι κι εμένα.
Όπου όχι μόνο δεν εδειλίασα, αλλά μεταχειρήσθηκα όλα τα μέσα, όλα τα δυνατά τα μέσα, δια να εκραγώ με μανία, δια να αρπάξω τα ιερά της φύσεως, δια να παραδώσω τα πάντα στη φωτιά και στο σίδερο, δια να στήσουν εις τούτον τον τόπον, τον κατερημωμένον τούτον τόπον ένα ποτάμι ορμής. Ένα ποτάμι ορμής.»
Αυτός είναι ο ρομαντισμός. Σε κάνει να κλαις.
Η παράσταση παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2015 στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.