Στις γιορτές κάνουμε δώρα -και στον εαυτό μας και στους άλλους. Ανάμεσα στα άλλα δώρα, ας είναι και μια θεατρική παράσταση προς εαυτούς και αλλήλους. Οι σημερινές προτάσεις είναι σαν να επιλέγω δώρα. Βάζοντας κριτήρια: τι μας πάει, τι μας αρέσει, τις μας χαλαρώνει. Ο σκηνοθέτης; Ο ηθοποιός; Το κείμενο ή οι καλές ερμηνείες; Κωμωδία, δράμα, κάτι εναλλακτικό ή μήπως μιούζικαλ; Κλασικά έργα, ή σύγχρονα, που αγγίζουν όσα αφορούν τους ανθρώπους και τις κοινωνίες γύρω μας;
Ολα υπάρχουν στις ελληνικές θεατρικές σκηνές. Σε τόσο μεγάλη προσφορά δε, που το μόνο εύκολο είναι να πελαγώνει ο θεατής που επιλέγει μερικές παραστάσεις κάθε χρόνο και θέλει να είναι σίγουρος για τις επιλογές του. Θα προσπαθήσω να γκρουπάρω τις σημαντικότερες φετινές παραστάσεις, ανάλογα με το συγκριτικό τους πλεονέκτημα, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, προσπαθώντας να διευκολύνω τις επιλογές σας στο πληθωρικό θεατρικό τοπίο.
Ο,τι και να επιλέξετε πάντως, ό,τι κι αν αποφασίσετε, με όποιο κριτήριο, κάντε ένα τηλέφωνο πριν, στο ταμείο του θεάτρου. Μην εμπιστευτείτε τα δημοσιευμένα ωράρια των παραστάσεων. Υπάρχουν πολλές αλλαγές στο πρόγραμμα των παραστάσεων στη διάρκεια των γιορτών.
«Ρίττερ, Ντένε, Φος» του Τόμας Μπέρνχαρντ σε σκηνοθεσία Μαρίας Πρωτόπαπα, στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης για να δείτε τις συναρπαστικές ερμηνείες της Στεφανίας Γουλιώτη, της Λουκίας Μιχαλοπούλου και του Αργύρη Ξάφη. Μέχρι 5 Ιανουαρίου.
«Η Γερτρούδη Στάιν και η συνοδός της» του Win Wells, σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη στο θέατρο «Αλμα». Με δύο σπουδαίες ερμηνείες από τη Μαρία Κατσιαδάκη και τη Λυδία Φωτοπούλου. Για την περίοδο των εορτών έχουν προστεθεί παράστάσεις: στις 14, 15, 20, 21, 22, 26, 27, 28, 29 Δεκεμβρίου και 2, 3, 4, 5, 6 και 7 Ιανουαρίου.
Η Γερτρούδη Στάιν και η συνοδός της
… που αγγίζουν πολλές από τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς των σύγχρονων θεατών, πολλούς από τους προβληματισμούς του καιρού μας, υπάρχουν και φέτος πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις:
«Ο γιος» του Φλοριάν Ζελλέρ, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Ενας έφηβος και η δύσκολη φάση που βιώνει μετά το χωρισμό των γονιών του. Η μητέρα του δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, και ο νεαρός ατίθασος έφηβος πηγαίνει να ζήσει με τον πατέρα του και τη νέα του οικογένεια. Αλλά κι εκεί τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Παίζουν: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Δέσποινα Κούρτη, Αννα Καλαϊτζίδου, Δημήτρης Κίτσος, Γιώργος Μακρής.
«Top girls», της Βρετανίδας Κάριλ Τσέρτσιλ, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου, στο θέατρο «Πόρτα». Ενα έργο για τον τρόπο που οι γυναίκες επιχειρούν να βαδίσουν και να ξέχωρίσουν στις σύγχρονες ανάγκες, ένα ευφυές κείμενο, που αν και γράφτηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80, είναι πλέον κλασικό όσο και σύγχρονο. Παίζουν: Μαρία Καβογιάννη, Αλεξία Καλτσίκη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Βίκυ Βολιώτη, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Αλκηστις Πολυχρόνη, Ειρήνη Μακρή.
«Μέθοδος Γκρόνχολμ» του Τζόρντι Γκαλθεράν σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου στο θέατρο «Ανεσις». Η αγωνία της καριέρας, οι ανταγωνισμοί, ο κυνισμός, ο ατομικισμός. Παίζουν: Ορφέας Αυγουστίδης, Πέτρος Λαγούτης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Χρήστος Σαπουντζής.
«Το δείπνο» του Ολλανδού Χέρμαν Κοχ, στο Σύγχρονο Θέατρο, σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ. Τι κρύβεται πίσω από τη λάμψη μιας βραδιάς σ’ ένα ακριβό εστιατόριο, όπου απολαμβάνουν το δείπνο τους δύο ζευγάρια; Ενα ένα ψυχολογικό θρίλερ γραμμένο πριν 10 χρόνια, που παίζεται για δεύτερη χρονιά, και αγγίζει επίσης πολλά σύγχρονα θέματα: οικονομική κρίση, ανεργία, εγκλωβισμούς, φοβίες και εκρήξεις. Με τους Στέλιο Μάινα, Αννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους, Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Ευαγγελία Συριοπούλου, Γιώργο Κοτανίδη. Μέχρι 12 Ιανουαρίου.
Ο γιος
… που όσες φορές και να τα δούμε πάντα έχουν κάτι να μας πουν; Υπάρχουν προτάσεις που συνταιριάζουν το κείμενο με στέρεες παραστάσεις και καλές ερμηνείες.
«Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ» του Εντουαρντ Αλμπι στο θέατρο Αθηνών, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, που υποδύεται και τον Τζωρτζ, τον σύζυγο της Μάρθας (Μαρία Πρωτόπαπα), ένα ζευγάρι χρόνων, που ζει το τέλμα και την κόπωση. Δίπλα τους ένα νεότερο ζευγάρι (Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Ντάνη Γιαννακοπούλου), που μετέχει εν αγνοία του σ’ ένα ανθρωποφαγικό παιχνίδι, που, στην πορεία αποκαλύπτει και τα σαθρά θεμέλια της δικής τους σχέσης.
«Ο ρινόκερος» του Ευγένιου Ιονέσκο, στο θέατρο «Κιβωτός» σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα θεάτρου του παραλόγου. Ενα έργο αδυσώπητα διαρκές και διεισδυτικό. Ο Αρης Σερβετάλης ερμηνεύει έναν συναρπαστικό Μπερανζέ, εκείνον τον μοναχικό, τον πείσμονα, τον μόνο που αντιδρά στην ομοιομορφία, που αναρωτιέται, που δεν δέχεται τη μία άποψη. Μαζί του Έλλη Τρίγγου, Στέλιος Ιακωβίδης, Ροζαλία Κυρίου, Θάνος Μπίρκος, Πάνος Παπαδόπουλος, Αγγελική Τρομπούκη, Κωστής Μπούντας, Αναστασία Στυλιανίδη.
«Ο θάνατος του εμποράκου», του Αρθρουρ Μίλερ, στο θέατρο «Εμπορικόν» σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα. Ενα έργο με σκηνική ηλικία 70 χρόνων. Και πάντα συγκινεί. Με τον Δημήτρη Καταλειφό στο ρόλο του Γουίλλυ Λόμαν, ενός ηλικιωμένου πωλητή, που δούλεψε ως πλασιέ, που έφαγε τα πόδια του στο δρόμο και τώρα αισθάνεται ότι είναι άχρηστος. Η διαρκής αίσθηση ασφάλειας που δημιουργεί η οικονομική άνεση, ο καταναλωτισμός, η εξάρτηση από τα υλικά αγαθά, θέματα που εδώ και 70 χρόνια συνεχίζουν να μας αφορούν.
«Πριν την αποχώρηση» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε μετάφραση Βασίλη Πουλαντζά και σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, στο Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας. Ενα θέατρο που είναι σταθερή ετήσια επιλογή και φιλοξενεί πάντα σημαντικά κείμενα και αξιοπρόσεκτες παραστάσεις. Φέτος, φιλοξενεί και πάλι, έπειτα από 20 χρόνια, το ίδιο έργο. Ενα οικογενειακό δράμα με πολιτικούς υπαινιγμούς, για τις ασθένειες του δυτικού πολιτισμού με τους Μπέττυ Αρβανίτη, Περικλή Μουστάκη, Σμαράγκα Σμυρναίου.
Πριν την αποχώρηση
«Αμλετ» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, σε μετάφραση Γιώργου Χειμωνά και σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου σ’ έναν ιστορικό χώρο: στο «Αμφι-θέατρο». Που ανοίγει ειδικά γι’ αυτή την παράσταση έπειτα από οκτώ χρόνια. Σ’ αυτόν τον ίδιο χώρο, που κανέναν εξωραϊσμό δεν επιδέχθηκε για να υποδεχθεί την παράσταση, στήθηκε η νέα δουλειά της Κατερίνας Ευαγγελάτου, έτσι ώστε, ανάμεσα στα πάθη του Αμλετ, να αποκαλύπτει και τους μηχανισμούς της θεατρικής διαδικασίας. Στο ρόλο του πρίγκιπα, ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος. Μαζί του: Νίκος Ψαρράς, Αννα Μάσχα, Δημήτρης Παπανικολάου, Αμαλία Νίνου, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Γιώργος Ζυγούρης, Γιάννης Κότσιφας, Κλέαρχος Παπαγεωργίου, Βασίλης Μπούτσικος.
«Αίας» του Σοφοκλή στο θέατρο «Βεάκη», σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη. Θα νιώσετε σα να παίζετε μαζί με τον Μιχάλη Σαράντη ή σα να ζωγραφίζετε δίπλα στον Απόστολο Χαντζαρά, καθώς ο πρώτος ερμηνεύει όλους τους ρόλους του «Αίαντα» του Σοφοκλή και ο δεύτερος τους ζωγραφίζει, ακολουθώντας και οι δύο τις οδηγίες του Γιώργου Νανούρη, που έστησε μια διαφορετική και πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση του αρχαίου δράματος. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
«Terror», του Γερμανού Φέρντιναντ φον Σίραχ, σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου, στο θέατρο «Αθηνών». Εκεί, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στήνεται μια δίκη, με ενόρκους τους θεατές, οι οποίοι ψηφίζουν στο τέλος. Εκείνοι βγάζουν την ετυμηγορία. Πόσο σωστές μπορούν να είναι κάποιες καθοριστικές αποφάσεις, όταν λαμβάνονται υπό το κράτος του εφιάλτη της τρομοκρατίας; Ενα έργο που μπορεί να μοιάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά ίσως είναι πολύ κοντινή συνθήκη. Αν δεν έχει ήδη συμβεί. Παίζουν: Βασίλης Παλαιολόγος, Γιάννης Στεφόπουλος, Στέλιος Δημόπουλος, Βάσω Καβαλιεράτου, Κώστας Ανταλόπουλος, Νάνσυ Μπούκλη. Ειδικά για τις ημέρες των εορτών το πρόγραμμα των παραστάσεων έχει ως εξής: 16, 17, 23 και 30/12 στις 9μ.μ. Ανήμερα τα Χριστούγεννα, στις 6μ.μ. Στις 6 Ιανουαρίου έναρξη στις 6μ.μ. Από 7 Ιανουαρίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη, κανονικά στις 9μ.μ.
Terror
«Χορός της φωτιάς», σε σκηνοθεσία Αρη Μπινιάρη, στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά. Στις παραστάσεις του Αρη Μπινιάρη η μουσική συμπρωταγωνιστεί έτσι κι αλλιώς. Η νέα του δουλειά είναι μια υψηλής αισθητικής παράσταση, που αφορμάται από τη γενοκτονία των Ποντίων, αλλά δεν μένει εκεί. Αφηγείται, πλέκοντας καλά ημερολόγια, αφηγήσεις, δημοσιεύματα, την ιστορία της βίας των πολέμων, αλλά και των ανθρώπων που αναγκάζονται ν’ αφήσουν ξαφνικά και απότομα τον τόπο τους, τη ζωή τους. Μια συλλογική παράσταση, σαν αρχαίος χορός, με κορυφαίους τον Χρήστο Λούλη και την Ιωάννα Παππά.
«Το νερό της Κολωνίας» του Ευθύμη Φιλίππου, σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη, στη σκηνή «Κατίνα Παξινού» του Εθνικού Θεάτρου. Ενα κείμενο σύντομο (ίσως το πιο σύντομο θεατρικό κείμενο που έχουμε ακούσει) για τη μνήμη, τις μνήμες, την απώλεια, την απέλπιδα προσπάθεια και τη διαρκή επιθυμία να συνομιλήσουμε με όσους δεν είναι πια εδώ. Ενα κείμενο που η Αργυρώ Χιώτη αγκάλιασε με τρυφερότητα, αναδεικνύοντας τις κρυμμένες ευαισθησίες του και δίνοντας χώρο στη μουσική, το τραγούδι, την κίνηση. Παίζουν: Ελένη Βεργέτη, Κατερίνα Παπανδρέου, Αρετή Πασχάλη, Σοφία Πριοβόλου, Καλλιόπη Σίμου, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Αργυρώ Χιώτη, Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη.
Το νερό της Κολωνίας
«Μήδεια» του Μποστ, στο θέατρο «Θησείον» σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη. Εκείνο το σπαρταριστό κείμενο, που η Μήδεια σκοτώνει τα παιδιά της γιατί… δεν έπαιρναν τα γράμματα! Ο σκηνοθέτης έδωσε την ατμόσφαιρα ενός μπουλουκιού στην παράσταση (εξ ου και ξεκινάει με το Γιάξε Μπόρε που ακούσαμε στον «Θίασο» του Θόδωρου Αγγελόπουλου), είχε τη μουσική της Μόνικας η οποία ακούμπησε στο νοσταλγικό ύφος του Λουκιανού Κηλαηδόνη, έκανε και μερικές εύστοχες και εντελώς «μποστικές» αλλαγές στο κείμενο για να φέρει τα επικαιρικά του στοιχεία περισσότερο στο σήμερα και εμπιστεύτηκε στον Μάκη Παπαδημητρίου τον ρόλο της Μήδειας. Και δεν μπορείς να μην κλάψεις απ’ τα γέλια. Με τη Μίνα Αδαμάκη στο ρόλο της περίφημης καλόγριας και τους Κ. Τριανταφυλλόπουλο, Γ. Δρακόπουλο, Ν. Πουρσανίδη, Γ. Σκαφίδα, Μπ. Αποστόλου, Άν. Κλάδη.
Στο Νέο Θέατρο Βασιλάκου, «Του Κουτρούλη ο γάμος», σε σκηνοθεσία Σμαράγδας Καρύδη. Μια πολιτική σάτιρα, στην οποία η Σμαράγδα Καρύδη έχει δίπλα της τον Νίκο Κουρή στο ρόλο του Μανόλη Κουτρούλη, που προκειμένου να παντρευτεί την Ανθούσα χρησιμοποιεί δόλια μέσα για να γίνει επιφανής πολιτικός. Μουσική (Μίνως Μάτσας), χορός, τραγούδι και γέλιο.
«Ψύλλοι στ’ αυτιά» του Ζωρζ Φεντώ, στο θέατρο «Μουσούρη» σε μετάφραση Μίνου Βολανάκη και σκηνοθεσία Πέτρου Φιλιππίδη. Εγγύηση γέλιου διαρκής, ο Ζωρζ Φεντώ. Και έξυπνης σάτιρας. Ο Πέτρος Φιλιππίδης σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ένα έργο με θέμα την απιστία και όλα τα απρόοπτα που συμβαίνουν και αφορούν και τον καλό κόσμο και τις κατώτερες τάξεις της Γαλλίας του 1900 και κάθε εποχής. Δίπλα στον Πέτρο Φιλιππίδη είναι οι: Φαίη Ξυλά, Μυρτώ Αλικάκη, Θανάσης Ευθυμιάδης, Θοδωρής Κατσαφάδος, κ.ά.
Μήδεια
«Ανθρωποι και ποντίκια», σε σκηνοθεσία Βασίλη Μπισμπίκη, στο Cartel Τεχνοχώρος, σε θαυμαστή διασκευή της Σοφίας Αδαμίδου. Κανονικά η παράσταση του Βασίλη Μπισμπίκη είναι μια κατηγορία από μόνη της. Για τη θεατρική συνθήκη, για τη διαδικασία, για τον περιβάλλοντα χώρο, για το ότι όλα αυτά μαζί ζυμώνονται αρμονικά με την παράσταση. Υπάρχει όμως και κάτι συμπληρωματικό:
«Ο πατέρας», βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, στο θέατρο «Αποθήκη» σε σκηνοθεσία και διασκευή Βασίλη Μπισμπίκη, ο οποίος το έφερε σ’ ένα μικροαστικό αθηναϊκό σπίτι του 21ου αιώνα. Πρωταγωνιστούν: Τάσος Ιορδανίδης, Μαρίνα Ασλάνογλου, Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Γιάννα Σταυράκη, Ν. Χαρατζόγλου. Ο ρεαλισμός, η αποκάλυψη της σκληρότητας και της βιαιότητας των συμπεριφορών που κάνουμε ότι δεν υπάρχουν είναι στοιχεία που υπογράφει μ’ έναν πολύ δικό του τρόπο.
Ο πατέρας.
«170 τετραγωνικά» του Γιωργή Τσουρή, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη, στο θέατρο «Ιλίσια Βολανάκης». Ο Γιώργος Παλούμπης περπατάει σε παράλληλους δρόμους με τον Βασίλη Μπισμπίκη, φωτίζοντας τις σκληρές πλευρές των ανθρώπινων σχέσεων, τις ματαιώσεις, τους δισταγμούς, τα απωθημένα, τις μικρολαμογιές. Μόνο που ο Γιώργος Παλούμπης προτιμά τα αμιγώς ελληνικά κείμενα και μάλιστα τα πολύ καινούργια.