10 Πρωτοποριακές Επιλογές από το 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου

“I don’t get it. What is it… avant-garde?” αναφώνησε κάποτε ο διευθυντής Σνάιντερ στο Buffy The Vampire Slayer, χαρίζοντας μια αθάνατη ατάκα σε όσους απλώς «δεν το πιάνουν». Όμως το avant-garde δεν είναι κάτι απρόσιτο που πρέπει να συνοδεύεται πάντα από τρόμο, όπως εδώ και 10 χρόνια επιβεβαιώνει το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου, που ετοιμάζεται να γιορτάσει φέτος την επετειακή του διοργάνωση από 20 Νοεμβρίου ως 5 Δεκεμβρίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Exile Room.

Με πάνω από 160 ταινίες κι ένα σωρό ενδιαφέροντα αφιερώματα (από τη φιλμογραφία του Πορτογάλου Μανοέλ ντε Ολιβέιρα μέχρι τα επιλεγμένα ντοκιμαντέρ της Εύας Στεφανή), το φετινό φεστιβάλ φιλοδοξεί να αναδείξει τις καλύτερες νέες φωνές του πειραματικού, αντισυμβατικού κινηματογράφου, πάντα σε διάλογο με τους δημιουργούς που προηγήθηκαν και τόλμησαν πριν απ’ όλους.

Παρακάτω, ξεχωρίζουμε παλιές και νέες ταινίες που αξίζει να δείτε από το πλούσιο πρόγραμμά του

• Ταινία έναρξης του φετινού φεστιβάλ είναι η Χρυσή Εποχή, 75 αποκατεστημένα λεπτά κλασικού σουρεαλισμού από τον Λουίς Μπουνιουέλ, που περιέγραψε το επαναστατικό του αριστούργημα ως τη μοναδική ταινία της καριέρας του που συνέλαβε σε μια «κατάσταση απόλυτης ευφορίας και ενθουσιασμού, του ιλίγγου της ανατροπής των πραγμάτων και της εσκεμμένης αναζήτησης του σκανδάλου». Απαγορευμένη στην Αμερική ως το 1979 (μόνο 49 χρόνια μετά την κυκλοφορία της), η Χρυσή Εποχή επηρέασε τις τέχνες του 20ου αιώνα όσο ελάχιστα έργα και κάθε ευκαιρία να την απολαύσουμε στη μεγάλη οθόνη παραμένει ευπρόσδεκτη.

• Από το Διεθνές Διαγωνιστικό του φεστιβάλ ξεχωρίζουν το βρετανικό Μπιτς του Μπράιαν Γουέλς, ένας αστείος, γλυκόπικρος αποχαιρετισμός στην παράνομη rave σκηνή της Μεγάλης Βρετανίας τη δεκαετία του ’90, της οποίας η ποινικοποίηση οδήγησε στη δημιουργία ενός από τα μαζικότερα νεανικά κινήματα που έδρασαν ποτέ στη χώρα. Με διθυραμβικές κριτικές από πολλά φεστιβάλ του πλανήτη έρχεται και η νέα πένθιμη οπτικοακουστική φαντασμαγορία του «μαέστρου της λύπης» Πέδρο Κόστα Βιταλίνα Βαρέλα, που κάνει πρεμιέρα στην Αθήνα μετά την προβολή της στο τελευταίο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το Asako I & II που διεκδίκησε πέρσι τον Χρυσό Φοίνικα και είναι ουσιαστικά ο ιαπωνικός Δεσμώτης του Ιλίγγου, με τη νεαρή ηρωίδα να ερωτεύεται το σωσία του μεγάλου της έρωτα, που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς.

• Μιλώντας για Χίτσκοκ, ένα από τα πιο πρωτότυπα αφιερώματα του φεστιβάλ εμπνέεται από το ντοκιμαντέρ Χίτσκοκ/Τριφό του απερχόμενου καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, Κεντ Τζόουνς, που με τη σειρά του βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο των συνεντεύξεων του γάλλου auteur με το βρετανό άρχοντα του σασπένς. Εκτός από το ντοκιμαντέρ, στο οποίο μιλούν διάφοροι διάσημοι φίλοι του Τζόουνς όπως ο Σκορσέζε, ο Φίντσερ κι ο (Γουές) Άντερσον, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει ένα best of των δύο σκηνοθετών κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ – για χιτσκοκικό revisit επιλέγουμε τη Θηλειά και τον Σιωπηλό Μάρτυρα και για νουβέλ βαγκ το Οπωσδήποτε την Κυριακή και το Πυροβολήστε τον Πιανίστα.

• Από τις δεκάδες ταινίες μικρού μήκους από την Ελλάδα κι όλο τον κόσμο που θα προβληθούν στο φεστιβάλ, στρέφουμε την προσοχή σας στο βρετανικό O Ντέιβιντ Μπόουι Πέθανε: με τίτλο τη χειρότερη πρόταση του κόσμου, ο σκηνοθέτης Μαρκ Τζένκιν (που γνωρίζει φέτος την αποθέωση με το μεγάλου μήκους Δόλωμά του) γύρισε ένα «Super 8 road movie μέσα και έξω από το Λονδίνο», όπως το αποκαλεί ο ίδιος.