Η τέχνη της μαρκετερί αναβιώνει στη Διπλάρειο

Ο Θανάσης Μπίτης υποδιευθυντής Ι.Ι.Ε.Κ. της Διπλαρείου Σχολής μας υποδέχεται στο γραφείο του και κατόπιν στην αίθουσα όπου παραδίδει τα μαθήματα μαρκετερί. Έχει γεννηθεί κι έχει μεγαλώσει στη Νέα Υόρκη, έχει σπουδάσει δασολογία, μετά ήρθε ως καθηγητής επίπλου στη Διπλάρειο και τώρα παραδίδει σεμινάρια μαρκετερί. Τι είναι όμως μαρκετερί; Είναι γαλλική λέξη και αποδίδεται στα ελληνικά μόνο περιφραστικά: πρόκειται για την επεξεργασία επιφανειών ξύλου με κομμάτια ξύλου ή άλλα κομμάτια από άλλα υλικά με σκοπό τη διακόσμηση μιας επιφάνειας ξύλου. Εκτός από ένα τραπέζι μπορείς με αυτόν τον τρόπο να διακοσμήσεις τάβλι, σκάκι, ένα δίσκο σερβιρίσματος, ένα μπουζούκι, ένα αποθηκευτικό κουτί κι άλλα πολλά ξύλινα αντικείμενα.

Ο Θανάσης Μπίτης παραδίδει τα σεμινάρια μαρκετερί στη Διπλάρειο.

Όπως μου εξηγεί: «Από παλιά στη σχολή υπήρχε μεράκι για το έπιπλο αλλά πια η επιπλοποιία έχει πέσει σε παρακμή, όπως και η οικοδομική δραστηριότητα λόγω της οικονομικής κρίσης. Όμως παρά τις συνθήκες η τέχνη βρίσκεται σε άνθηση και έτσι είπαμε ότι δεν πρέπει να χαθεί η τέχνη της μαρκετερί, μια τέχνη που δεν αναπτύχθηκε αυτόνομα όπως η ξυλογλυπτική αλλά πάντα σε συνδυασμό με την επιπλοποιία. Φέτος ήταν η πρώτη σχολική χρονιά που πραγματοποιήθηκε το σεμινάριο, το πρώτο τμήμα ακολούθησε με επιτυχία ένα δεύτερο και συνολικά 50 σπουδαστές διαφορετικών ηλικιών και γνώσεων τα παρακολούθησαν. Κοινό τους χαρακτηριστικό: η αγάπη για την τέχνη της μαρκετερί. Στο σεμινάριο συμμετέχει και ο 65χρονος κ. Παναγιώτης, παλιός επιπλοποιός, που παραδέχεται ότι παλιότερα τα μαστόρια έκρυβαν τα μυστικά της τέχνης και όχι μόνο δεν έλεγαν στους “μικρούς” το τι έκαναν αλλά τους έδιωχναν κιόλας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα με τον καιρό να χάνεται η εμπειρία αλλά και η ίδια η τέχνης. Έτσι ακριβώς προκύπτει η ανάγκη για το σεμινάριο ώστε να διασωθεί η διαδικασία αλλά και η γνώση μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Άλλωστε η μαρκετερί δεν έχει αποκλειστική εφαρμογή στο έπιπλο. Το σεμινάριο πραγματοποιείται σε σαράντα ώρες στη διάρκεια δύο μηνών και είναι εντελώς δωρεάν. Η μόνη υποχρέωση των σπουδαστών και το μόνο τους έξοδο είναι να έχουν μαζί τους ένα κοπίδι».

Ο κ. Παναγιώτης είναι συνταξιούχος επιπλοποιός

Μπαίνουμε στην αίθουσα όπου οι σπουδαστές κόβουν ξυλόφυλλα, ξεκολλούν τις ταινίες για να προκύψει το σχέδιο, τρίβουν ώστε η επιφάνεια να γίνει λεία και τα φύλλα που στολίζουν το ξύλινο να μην ξεχωρίζουν το ένα από το άλλο. Ο κ. Παναγιώτης θυμάται: «Ήμουν παλιά επιπλοποιός αλλά δεν είχα ασχοληθεί ποτέ με την μαρκετερί. Ως συνταξιούχος δεν περνούν οι ώρες. Η μαρκετερί μου έδωσε το δυνατότητα να αναπτύξω τη φαντασία μου και το μυαλό μου και να πάω ένα βήμα παραπέρα. Μου αρέσει να φτιάχνω λουλούδια, έχει όμως δυσκολία ως σχέδιο γιατί έχει λεπτομέρειες». Ο Άγγελος είναι 18 χρονών και είναι σπουδαστής της Διπλαρείου στο τμήμα Στελέχη Διοίκησης και Οικονομίας στον Τομέα του Τουρισμού και έχει ασχοληθεί και με την πυρογραφία. «Το χέρι είναι υπομονετικό. Απαιτεί υπομονή η τέχνη αυτή γιατί χρειάζεται προσοχή στο πώς θα κόψεις τα ξυλόφυλλα και πώς θα τραβήξεις την ταινία που τα κρατάει ενωμένα μεταξύ τους, διότι διαφορετικά μπορεί να σπάσουν.» Η Χριστίνα βρέθηκε εκεί επειδή μια φίλη της είχε παρακολουθήσει το σεμινάριο και της το πρότεινε. «Είναι κάτι πολύ δημιουργικό και περνάει η ώρα χωρίς να το καταλάβεις γιατί είσαι απολύτως αφοσιωμένος σε αυτό που κάνεις». Ο Ματθαίος είναι μηχανικός αεροσκαφών και ασχολείται παράλληλα και με το ψηφιδωτό ενώ η Αρετή παραδίπλα είναι αρχιτέκτονας.

Ο 18χρονος Άγγελος είναι ο νεότερος σπουδαστής του σεμιναρίου

Είναι το τελευταίο μάθημα του σεμιναρίου, οι σπουδαστές κατασκευάζουν με μεράκι αλλά και αυτοπεποίθηση πλέον τα δημιουργήματά τους, συζητούν μεταξύ τους και ανταλλάσουν ιδέες καθώς μεταμορφώνουν τα ξυλόφυλλα, το πιο ταπεινά και συχνά παραπεταμένα κομμάτια ξύλου, σε έργα τέχνης. 


Το επόμενο σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο.

Λίνα Ρόκου

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κέρκυρα. Το 1998 ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού. Από το 2001 εργάζεται ως δημοσιογράφος.