Η Nancy Erlich των New York Times το 1971 ξεχώρισε 3 νέους βρετανούς τραγουδοποιούς ως τους μελλοντικούς μεγάλους ροκ σταρ. Αυτοί οι τρεις ήταν ο Μike Heron των The Incredible String Band, ο Marc Bolan των T-Rex (που πέθανε μόλις 6 χρόνια αργότερα) και φυσικά ο David Bowie.
«Κατά καιρούς στην ιστορία της ποπ μουσικής ένας καλλιτέχνης δημιουργεί έναν δίσκο που τραντάζει συθέμελα με τη δύναμη της γνησιότητας του, το ίδιο το μέσο, αφήνοντας έτσι το στίγμα του σε οποιονδήποτε δίσκο ακολουθεί. Το “Stg. Pepper”, το έκανε αυτό. Το “Sweet Baby James” επίσης. Το “Meet the Beatles” άλλαξε όλο τον κόσμο. Αλλά πιο συχνά συμβαίνει ένας ερμηνευτής που έχει κάτι αυθεντικό να πει ναι απορρίπτεται γιατί πιστεύεται ότι το ευρύ κοινό δεν μπορεί να τον εκτιμήσει και, στην καλύτερη περίπτωση, αυτός θα γίνει το είδωλο μιας μικρής, καλτ ομάδας αφοσιωμένων οπαδών.
Το αμερικάνικο ευρύ κοινό, όπως και να ‘χει, είναι ένα αρκετά σοφιστικέ κοινό πια. Έχουμε μάθει ότι η μουσική μπορεί να είναι κάτι παραπάνω από διασκέδαση και το να ακούει κανείς έναν συνθέτη με τους δικούς του όρους μπορεί να είναι μια απαιτητική δουλειά αλλά τελικά θα σας ανταμείψει.
Μπορεί να είναι η στιγμή για μερικούς από αυτούς να βγουν από την καλτ κοινότητα και να επεκταθούν, κι αν όντως αυτή είναι η στιγμή, τότε οι νέοι σούπερσταρς που θα αναδειχθούν είναι ο David Bowie, o Marc Bolan και o Μike Heron, τρεις βρετανοί τραγουδοποιοί που η δουλειά τους δεν έχει τίποτα το κοινό εκτός του ότι είναι τόσο γνήσια.
Το μυαλό και η μουσική είναι μια παντοδύναμη ομάδα επίσης. Ο David Bowie είναι ο πιο σοφιστικέ λαμπρός άντρας που έχει διαλέξει τον δίσκο ως το μέσο για να εκφραστεί.
Το καλύτερο του album είναι το Man of Words/Man of Music (Mercury). Είναι πάνω από ενός έτους και δεν είναι εύκολο να το βρείτε στα δισκοπωλεία αλλά αξίζει να το κάνετε ειδική παραγγελία ή να ζητήσετε να σας το στείλουν από την Αγγλία ή να το δανειστείτε από έναν φίλο.
Το “Man of Words” είναι ένας ολοκληρωμένος δίσκος, τόσο πλήρης σε κάθε λεπτομέρεια όπως ο ακριβής, ηχηρός τόνος της 12χορδης κιθάρας του Bowie και η εύκαμπτη δύναμη της φωνής του. Για να το αναλύσουμε στο πιο απλό επίπεδο, είναι μια καλή συλλογή ροκ υλικού, πλήρη στην ποικιλία της, μελωδικά ενδιαφέρουσα, με άψογη και καλής αισθητικής παραγωγή. Θα μπορούσε να είναι ένα συναρπαστικό κομμάτι μουσικής χωρίς καθόλου λόγια.
Οι στίχοι όμως προσθέτουν άλλη μια διάσταση και σχεδόν ατελείωτα επίπεδα νοήματος. O Bowie δεν κάνει τίποτα απλό, τίποτα που δεν το έχει σχολαστικά σκεφτεί γι’ αυτό οι συνέπειες του ζυγίζονται και η έμφαση του είναι υπολογισμένη. Επιλέγει να διηγηθεί ή να εικονογραφήσει συγκεκριμένες καταστάσεις που μπορούν να αναγνωσθούν σε δύο επίπεδα, ως μια ιστορία αλλά και ως φιλοσοφική σκέψη. Αυτές δεν αποτελούν τόσο αλληγορία αλλά περισσότερο χτίζουν ένα μικρόκοσμο: είναι ένα μικρό παράδειγμα του τι γενικά ισχύει.
O Bowie δεν κάνει τίποτα απλό… Επιλέγει να διηγηθεί ή να εικονογραφήσει συγκεκριμένες καταστάσεις που μπορούν να αναγνωσθούν σε δύο επίπεδα, ως μια ιστορία αλλά και ως φιλοσοφική σκέψη.
Ζωγραφίζει έναν αστροναύτη που έχει χαθεί και αιωρείται πάνω από τη σελήνη, του οποίου η απέλπιδα απομόνωση είναι κάπως καλύτερη από την μοναξιά στη γη, που μας έρχεται στο μυαλό. Δημιουργεί μια γυναίκα υπερφορτωμένη με συνείδηση και φόβο, που μαστίζεται από τον τρόμο ότι ο Θεός, πιθανόν, δεν θα καταλάβει. Επίσης υπάρχουν εραστές, που τραγουδούν σε μικρές στιγμές ευγένειας μεταξύ των βίαιων και διαστρεβλωμένων από τον πόνο δηλώσεων.
Το πιο δυνατό θέμα του Bowie είναι η καταδίωξη και η διαφθορά της αυθεντικής σκέψης. Με τη γνησιότητα ενώνει την κατανόηση και την συμπόνια που τραυματίζονται από την ευκολία και τον απανθρωπιά που παράγουν τα σλόγκαν και οι νόμοι.
Σε ένα μεγάλης διάρκειας και ασυνήθιστης δομής τραγούδι με τον τίτλο “The Cygnet Committee”, τραγουδάει το πρόβλημα από κάθε πιθανή οπτική: του εκμεταλλευόμενου, του εκμεταλλευτή και από τη δική του αγωνιώδη θέση που βρίσκεται στο ενδιάμεσο. Ο αυθεντικά σκεπτόμενος δεν έχει διέξοδο. Οι ιδέες του συνθλίβονται και καταχρώνται ή αν στο τέλος νικήσουν (όπως συμβαίνει σε ένα άλλο τραγούδι του Bowie, το “Wild Eyed Boy from Freecloud”) κυριεύεται από συμπόνια για τον ηττημένο.
Είναι ένα ολοκληρωμένο, συναφές και λαμπρό όραμα που έχει δημιουργήσει ο Βowie, μια από τις ελάχιστες αποδείξεις του γεγονότος ότι αυτό που κάποτε ήταν ροκ ‘ν’ ρολ είναι πλέον μια χωρίς όρια μορφή έκφρασης. Όμως τα όρια παραμονεύουν πάντα στη γωνία περιμένοντας να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη τους. Ο Bowie ξέρει καλά ότι πάντα αυτό συμβαίνει. Θα έρθει η μέρα που ο David Bowie θα είναι ένας σταρ και τα απομεινάρια των μελωδιών του θα μεταδίδονται μέσα στο ασανσέρ και στα λόμπι των ξενοδοχείων».
