Κόστα Ρίκα: Η «Ελβετία» της Κεντρικής Αμερικής με το υψηλό μορφωτικό επίπεδο

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές ενός Μουντιάλ είναι οι εκπλήξεις που παραδοσιακά εμφανίζονται. Μέσα από τις αποφασιστικές εμφανίσεις, βρίσκεις και ανακαλύπτεις διάφορες μικρές χώρες για τις οποίες δεν έχεις πρότερη ιδέα. Νομίζω ότι είναι σαφές πως στο φετινό Μουντιάλ, μπορούμε με σιγουριά να θεωρήσουμε την Κόστα Ρίκα ως τέτοια. Οι “Los Ticos” όχι μόνο βγήκαν ζωντανοί από το λεγόμενο «όμιλο του θανάτου», αλλά πέρασαν και πρώτοι στον όμιλό τους και τώρα έπεσαν πάνω στην Εθνική μας για τους «16» της διοργάνωσης. Είναι η πρώτη φορά και των δυο που περνάνε τη φάση των ομίλων και σίγουρα θα είναι από τα πιο ενδιαφέροντα ζευγάρια.

Κάπου στην καρδιά της αμερικανικής ηπείρου, ανάμεσα στη Νικαράγουα και τον Παναμά, βρίσκεται η Κόστα Ρίκα. Μια μικρή περιοχή με περίπου 4,6 εκατομμύρια κατοίκους και πρωτεύουσα το Σαν Χοσέ. Και βέβαια, όπως κάθε χώρα, έχει περάσει τα σκαμπανεβάσματά της, αλλά η συγκεκριμένη καταφέρνει πάντα να παραμένει παράξενα γοητευτική.

• Έχει περάσει 3 διαφορετικά στάδια μέχρι να οδηγηθεί στην ανεξαρτησία: Το 1821, ελευθερώθηκε από τους Ισπανούς, το 1823 από τους Μεξικανούς και το 1847 αποσχίστηκε από τις Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Αμερικής (που απαρτιζόταν από τις σημερινές Γουατεμάλα, Νικαράγουα, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα και Κόστα Ρίκα). Τελικώς, αν και αναγνωρίστηκε από τους Ισπανούς ως ανεξάρτητο κράτος τρία χρόνια μετά (1850) έπρεπε να περάσουν περίπου εκατό χρόνια (1949) για να υπάρξει ένα οριστικό σύνταγμα και να συνεχίζει ανενόχλητη από τρίτους την πορεία της.
• Η επίσημη γλώσσα του κράτους είναι τα ισπανικά, ενώ αρκετοί μιλούν και αγγλικά. Άλλες -τοπικές- διάλεκτοι της περιοχής είναι οι Mekatelyu, Bribri και Patois.
• Το επίσημο νόμισμα είναι το colόn, που πήρε την ονομασία του από τον Χριστόφορο Κολόμβο (στα ισπανικά το όνομά του είναι Colon).
• Έχει αξιόλογη αγροτική παραγωγή, με κυρίαρχα προϊόντα: Καφές, ανανάς, μπανάνες, ζάχαρη, βοδινό και ξυλεία. Από αυτά τα πέντε πρώτα είναι και εξαγώγιμα, μαζί με το ύφασμα. Μεγάλη βέβαια οικονομική δύναμη στην περιοχή είναι ο τουρισμός, με τα εξωτικά και τροπικά μέρη να είναι μαγνήτης για ουκ ολίγους.

• Η πρώτη πρωτεύουσα ήταν το Καρτάγο (Cartago), αλλά το 1824, μετακινήθηκε στο Σαν Χοσέ (San Jose), προκαλώντας αρκετές ταραχές.
• Τώρα, η χώρα είναι χωρισμένη σε 7 επαρχίες, ενωμένες βέβαια κάτω από ένα ενιαίο διοικητικό σχήμα.
• Η κυρίαρχη θρησκεία είναι ο Ρωμαιοκαθολικισμός, ενώ υπάρχουν αρκετοί Προτεστάντες και Βουδιστές.
• Η Κόστα Ρίκα διαθέτει ίσως το υψηλότερο ποσοστό αλφαβητισμού στη Λατινική Αμερική με το εντυπωσιακό 94,9%. Ήταν άλλωστε ένας από τους στόχους των ηγετών της, όταν κατήργησαν το στρατό, να διαθέσουν τους πόρους προς την εκπαίδευση. Και φαίνεται πως πέτυχε.
• Το πιο αιματηρό γεγονός στη νεότερη ιστορία της χώρας ήταν ο εμφύλιος των 44 ημερών, όταν και σκοτώθηκαν περίπου 2.000 άνθρωποι. Η αιτία ήταν οι σκιώδεις εκλογές τις οποίες κέρδισε ο Otilio Ulate Blanco από τον προκάτοχό του, Rafael Ángel Calderón Guardia, όπου ο τελευταίος δεν επέτρεψε στον πρώτο να ανακηρυχθεί νικητής. Έτσι, το επαναστατικό κίνημα υποκινήθηκε από τον Jose Figueres Ferrer απέναντι στην παλιά φρουρά, ήταν ουσιαστικά ένα χουντικό καθεστώς, περίοδο στην οποία ο Ferrer κατήργησε το στρατό, ενώ έδωσε δικαίωμα ψήφου σε γυναίκες και έγχρωμους και εθνικοποίησε το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Βέβαια, φρόντισε να παραδώσει αργότερα την εξουσία στον Ulate.
• Το εθνικό πιάτο της Κόστα Ρίκα είναι το Gallo Pinto, που αποτελείται από ρύζι ανεμειγμένο με μαύρο φασόλι και αυγά, το plantain (είδος μπανάνας), κρέας ή ψάρι και συνοδευτικό καφέ ή ένα ποτήρι χυμό. Για επιδόρπια, οι κοσταρικανοί τρώνε το Arroz con leche (το δικό τους ρυζόγαλο) και διάφορες φρουτοσαλάτες.

• Η Εθνική ομάδα της Κόστα Ρίκα έχει βαθιά ιστορία και παράδοση, ντεμπουτάροντας το Σεπτέμβρη του 1921 κόντρα στο Ελ Σαλβαδόρ, το οποίο και φιλοδώρησαν με εφτά γκολ (7-0). Έκτοτε, ανεβαίνει σιγά-σιγά την κλίμακα της FIFA, δίνοντας τα τελευταία χρόνια το παρών σε σημαντικές διοργανώσεις.
• To 2003, ένα χρόνο μετά την επιτυχημένη πορεία της στο Μουντιάλ της Ασίας, βρέθηκε στην υψηλότερη κατάταξη της FIFA στην ιστορία της (θέση 17). Τώρα, στην τέταρτη μόλις συμμετοχή σε Μουντιάλ, βρίσκεται στη θέση 28 κι αν συνεχίσει την πολύ καλή πορεία της φέτος, σίγουρα θα ανέβει ψηλότερα, ίσως ξεπεράσει και τη θέση 17.
• Τις περισσότερες συμμετοχές έχει ο Walter Centeno (178) που είχε περάσει και από την ΑΕΚ και πρώτο σκόρερ το Rolando Fonseca (48 γκόλ).

• Υπάρχουν περίπου 14 ηφαίστεια στην Κόστα Ρίκα, αρκετά από τα οποία είναι ακόμη ενεργά. Τα τελευταία χρόνια τρία διαφορετικά ηφαίστεια έχουν εκραγεί.
• Ο παρθένος οικολογικός πλούτος της περιοχής έχει γίνει κατά καιρούς στόχος πολυεθνικών και άλλων εταιρειών που σίγουρα έλκονται από τη γαλήνη των καταρρακτών και την άγρια ομορφιά της ζούγκλας, αλλά και των ηφαιστείων. Χαρακτηριστικά, σε ένα από τα πολλά πάρκα που διαθέτει η χώρα, το Cocos Island, που βρίσκεται στις ακτές της χώρας, αποτελεί εθνικό θησαυρό και προστατεύεται από την UNESCO.
• Όπως είναι αναμενόμενο με τέτοια φυσική ομορφιά, η περιοχή της Κόστα Ρίκα αποτελεί καταφύγιο για αρκετά είδη πανίδας. Χαρακτηριστικά, υπάρχουν περίπου 900 διαφορετικά είδη πουλιών, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά.
• Η Κόστα Ρίκα εκπροσωπείται στη χώρα μας μέσω παράλληλης διαπίστευσης από την Ρώμη, ενώ εμείς με εκείνους μέσω του προξενείου μας στο Μεξικό.
• Η Ελλάδα και η Κόστα Ρίκα συνήψαν διπλωματικές σχέσεις στις 2 Ιουλίου 1965.